Студопедия

КАТЕГОРИИ:


Архитектура-(3434)Астрономия-(809)Биология-(7483)Биотехнологии-(1457)Военное дело-(14632)Высокие технологии-(1363)География-(913)Геология-(1438)Государство-(451)Демография-(1065)Дом-(47672)Журналистика и СМИ-(912)Изобретательство-(14524)Иностранные языки-(4268)Информатика-(17799)Искусство-(1338)История-(13644)Компьютеры-(11121)Косметика-(55)Кулинария-(373)Культура-(8427)Лингвистика-(374)Литература-(1642)Маркетинг-(23702)Математика-(16968)Машиностроение-(1700)Медицина-(12668)Менеджмент-(24684)Механика-(15423)Науковедение-(506)Образование-(11852)Охрана труда-(3308)Педагогика-(5571)Полиграфия-(1312)Политика-(7869)Право-(5454)Приборостроение-(1369)Программирование-(2801)Производство-(97182)Промышленность-(8706)Психология-(18388)Религия-(3217)Связь-(10668)Сельское хозяйство-(299)Социология-(6455)Спорт-(42831)Строительство-(4793)Торговля-(5050)Транспорт-(2929)Туризм-(1568)Физика-(3942)Философия-(17015)Финансы-(26596)Химия-(22929)Экология-(12095)Экономика-(9961)Электроника-(8441)Электротехника-(4623)Энергетика-(12629)Юриспруденция-(1492)Ядерная техника-(1748)

II. Тодлтн




I. УМШТН

Эн үлгүрмүд ю медүлҗәнә?

Көдлмш кү кеерүлдг. Рис. работ. человека

 

Нур дунд – нуһсн сәәхн,

Нутг дунд – номтань сәәхн.

Рис. плавющей птицы

Сурһуль – ухани булг.

 

Орчлң нарар гегәрдг,

Күн медрләр гегәрдг. Рис. пишущего за столом чел.

 

Эдәр бийән чимхәр,

Эрдмәр бийән чим.

 

Харңһуг герл диилдг.

Үзүринь хазсн хөөн, рис. человек

Йозуринь чигн хаздг. надкусывающий растение

Үүлән күцәсн – таварн..

 

Эрдмәс үлү эрднь уга.

Селвг уга цецн уга, рис. богатыря

Буульмҗ уга баатр уга.

 

Дегтр умшснь – делкә үздг.

Күүнә кеермҗ – ухан, рис. думающего чел.

Күлгин кеермҗ – хурдн. рис. бегущей лош.

 

Алтыг һазрас авдг,

Медрлиг дегтрәс авдг.

Залу күүнә сәәг мөрн деер мед, рис. всадника

Күүкд күүнә сәәг гертнь мед. рис. женщины раб. в доме

 

Сурврмудт хәрү өгтн:

1. Медрл-ухан күүнд ямаран чинр зүүнә?

2. Медрл-ухан юуһар дамҗҗ ирнә?

3. Күүг юн кеерүлнә?

4. Медрл-сурһуль юуни төлә кергтә?

Үлгүрмүдин цәәлһврин янз:

1. Нур дунд – нуһсн сәәхн,

Нутг дунд – номтань сәәхн.

 

Эн үлгүрин утхнь – сурһуль-эрдм. Үлгүрин түрүн әңгнь йиртмҗин сәәхниг медүлҗәнә. Цевр нур болн деегүрнь өөмҗ йовсн нуһсн йир сәәхн үзл тогтана. Тер мет ик сурһуль-эрдм дассн күн олн дундан тоомсрта, медрлтә, күндлгч күн мөн.

 

2. Үүлән күцәсн – таварн.

 

Эн үлгүрин утхнь – көдлмштән килмҗллһн. Көдлмшән күцднь сәәнәр кех кергтә. Өрәл-дөрвнәр кесн көдлмш му болдг. Энүг шинәс давтх кергтә болҗана. Тегәд сәәнәр кеһәд чиләхлә, седкл санамр болдг.

 

3. Эдәр бийән чимхәр,

Эрдмәр бийән чим.

 

Эн үлгүрин утхнь – медрл авхин күцл. Ке хувцар, өлг-эдәр бийән чимхин ормд, эрдм-сурһуль авхин төлә зүткх кергтә. Эрдм-медрл бәәхлә, цуг наадк юмн элвгәр ирхнь маһд уга.

 

Иим янзар өггдҗәх үлгүрмүдин цәәлһлт кетн:

1. Алтыг һазрас авдг,

Медрлиг дегтрәс авдг.

 

2. Сурһуль – ухани булг.

 

3. Дегтр умшснь – делкә үздг.

 

4. Орчлң нарар гегәрдг,

Күн медрләр гегәрдг.

 

5. Харңһуг герл диилдг.

 

6. Селвг уга цецн уга,

Буульмҗ уга баатр уга.

• • Соңстн. Эн юуна туск үлгүрмүд?

1. Харңһуг герл диилдг.

2. Хоома күн хойр көдлмштә.

 

*Көдлмшин девтрәр көдллһн.

Тәәлвртә туульс




Поделиться с друзьями:


Дата добавления: 2014-11-06; Просмотров: 399; Нарушение авторских прав?; Мы поможем в написании вашей работы!


Нам важно ваше мнение! Был ли полезен опубликованный материал? Да | Нет



studopedia.su - Студопедия (2013 - 2024) год. Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав! Последнее добавление




Генерация страницы за: 0.014 сек.