Гипопитуитаризм

Акромегалиядан дамитын өлім көрсеткіші жалпы халыққа шаққанда 2–4 есе жоғары, ең алдымен жүрек-қантамыр ауруларына байланысты. ИТФ-1 деңгейі қалыптасқанда және СТГ гиперсекрециясы жойылғанда өлім көрсеткіші орташа статистикалық көрсеткіштерге дейін төмендейді.

Сурет 2.8. Соматотропинома - Соматотропинома Микроаденома - Микроаденома Макроаденома:сдавление окружающих структур опухолью, проявляющиеся нарушением зрения, головной болью - Макроаденома: айналасындағы түзілістерді ісіктің басып, көрудің бұзылуы және бас ауыруымен көрінуі Противопоказания к операции или отказ от нее – Операцияға қарсы көрсеткіштер немесе одан бас тарту Лечение аналогами соматостатина-Соматостатин аналогтарымен емдеу Трансфеноидальная аденомэктомия- Транссфеноидальды аденомэктомия Уровень ГР<1 нг/мл, уровень ИФР-1 в норме - ӨГ деңгейі <1 нг/мл, ИФР-1деңгейі қалыпты Наблюдение- Бақылау Уровень ГР >1 нг/мл, уровень ИФР-1 повышен- ӨГ деңгейі >1 нг/мл, ИФР-1 деңгейі жоғары Лечение блокатором рецепторов ГР (пегвисомантом) – ӨГ рецепторының блокаторымен емдеу (пегвисомантпен) Лучевая терапия- Сәулелік терапия

Гипоталамус-гипофиз жеткіліксіздігі (гипопитуитаризм) – адненогипофиздің деструкциясы нәтижесінде дамитын, тропты гормондар синтезінің төмендеуімен және шеткері эндокринді бездер қызметінің бұзылуымен сипатталатын клиникалық синдром (2.6 кесте).

2.6 кесте. Гипоталамус-гипофиз жеткіліксіздігі

Этиологиясы	Ісіктер, гипоталамус-гипофиз аймағына жүргізілген операциялық араласулар мен сәулелену, гипофиз апоплексиясы (Шиен-Симмондс синдромы), инфильтративті аурулар (саркоидоз, гемохроматоз), ауыр бассүйек-ми жарақаты, «бос» түрік ершігі синдромы, туа біткен және жүре пайда болған синдромдар
Патогенезі	Гипофиздің тропты гормондарының жеткіліксіздігі нәтижесінде бүйрек үсті безі қыртысының, қалқанша бездің және тер бездерінің екіншілік гипофункциясы дамиды. Өсу гормонының тапшылығы
Эпидемиологиясы	Гипофизарлы нанизм 1:15000 жиілікте кездеседі, ал ересек жаста алғаш дамыған өсу гормонының тапшылығы 1:10000 жиілікте дамиды
Басты клиникалық көріністері	Науқас жасы мен аденогипофиз гомрондарының тапшылығы дәрежесіне қарай анықталады. 1.Парциальды гипопитуитаризм (екіншілік гипотиреоз, гипогонадизм және гипокортицизм, түрлі синдромдар бірлесуі+ ӨГ тапшылығы) 2.Шиен-Симмондс («7А» синдромы) синдромы кезінде дамитын пангипопитуитаризм: А менорея, А галактия, А ксилярлы түктенудің жоғалуы, А реолалардың депигментациясы, «А лебастрлі» тері бозғылттығы және гипотрофиясы, А патия, А динамия. 3. Гипофизарлы нанизм
Диагностикасы	1.Анамнез (оперативті араласулар және т.б.) 2.Екіншілік гипокортицизм: АКТГ↓, кортизол↓, инсулинді гипогликемиямен сынама. 3.Екіншілік гипотиреоз: ТТГ↓ немесе қалыпты, Т4↓ 4.Екіншілік гипогонадизм: ЛГ/ФСГ↓, Е2/Т↓ 5.ӨГ тапшылығы: ӨГ↓, ИТФ-1↓, инсулинді гипогликемиямен сынама
Салыстырмалы диагностикасы	Ересек адамдарда: дене салмағының айқын төмендеуімен сипатталатын ауыр аурулар (ісіктер, туберкулез және т.б.), жүйкелік анорексия, аутоиммунды полигландулярлы синдромдар Балаларда (нанизм синдромы кезінде): отбасылық бойдың қысқалығы, ауыр соматикалық патология, сирек тұқымқуалайтын синдромдар
Емі	Орынбасушы терапия
Болжамы	Гипопитутаризмді дамытқан сырқатпен анықталады

Пангипопитуитаризм — аденогипофиздің барлық гормонадарының тапшылығы және жиі кездесетін парциальды гипопитуитаризм деп екіге бөледі.