Кардиогенді шок

Диагностикалық критерийлері:

1. Систолалық қысымның 90мм.с.б.төмендеуі және артериалды гипертензиямен ауыратын науқаста АҚ кенеттен 30мм с.б. не оданда төмендейді

2. Пульстік қысымның 25-20 мм.с.б. төмендеуі

3. Тіндердегі микроциркуляциясының бұзылуы және перфузиялық бұзылыстар: тері салқын, суық термен жабылған, мрамор тәріздес, терінің өзгеруі: сұр цианоз (терминалды жағдай)

Кардиогенді шоктың 3 клиникалық варианты бар:

1. Аритмиялық, ең жиі кездеседі. Тахи (90 нан жоғары), бради (60 тан т-мен) аритмия.АҚҚ төмендеуіне әкеледі.Бұл шок егерде ырғақ қалпына келсе қайтымды.

2. Рефлекторлы – ауырсыну синдромына реакция түрінде дамиды. Бұл клиникалық вариантта толық анальгезия өткізсе нәтижесі он.

3. Шынайы – егерде миокард инфарктімен зақымдалу ошағының көлемі 40-50% жоғары.Қайталамалы миокард инфаркті кезінде, жасы үлкен адамдарда, артериалды гипертензияда, қант диабетінде дамиды.

Жедел көмек:

§ Жүрек лақтырысын қалпына келтіру

§ Толыққанды анальгезия

§ Жүрек ырғағын қалпына келтіру

§ Тіндік перфузияны қалпына келтіру

1) Науқасқа Тренделенбург жағдайын жасау (сол қарыншалық лақтырысын жақсарту)

2) Оксигенотерапия

3) Толыққанды анальгезия: морфин гидрохлориді 2-5мг к/т

4) Ырғақты қалпына келтіру:

Брадикардияда атропин сульфаты 0,1% - 0,3-1мл к/т

Тахиаритмияда, соның ішінде тахисистоликалық жыбыр аритмиясында новокаинамид 10% - 10мл изотоникалық ерітіндісінде к/т өте баяу немесе жүрек гликозидтерін: дигоксин

5) Айналымдағы қанның мөлшерін ұлғайту: инфузиялық терапия (физиологиялық ерітінді)

6) АҚ жоғарлату үшін – мезатон 1% - 1мл к/т

Допамин (дофамин, добутрикс, добутамин) 200мг 400мл 5% глюкозамен

прессорлы амидтер: адреналин

Бұлардың қауіптілігі бір дозада вазоконстрикция, бір дозада вазостимуляторлы әсер етеді.

7) Зембілмен интенсивті терапия бөлімшесіне тасымалдау

Жүректің ырғағымен өткізгіштігінің бұзылуы.

Аритмия – жүректің ырғағының, жиырылу жиілігінің және реттілігінің бұзылысы.

Этиологиясы 2 топқа бөлінеді:

1. Жүрек тамырларының аурулары (ЖИА, жүрек ақаулары, миокардиттер, кардиомиопатиялар, миокардиодистрофиялар, артериалды гипертензия, жүрек жетіспеушілігі, антиаритмиялық дәрілерді көп уақыт ретсіз қолдану)

2. Тамырлар жүйесіне байланыссыз:

Ø электролиттік бұзылыстар (натрий, калийдін алмасуының бұзылыстары)

Ø эндокринді жүйенің бұзылыстары

Ø гипотермия, гипертермия, гипоксиямен қатар жүретін аурулар, жүрек гликозидтерін, диуретиктерді, симпатомиметиктерді ұзақ уақыт ретсіз қолдану

Ø идиопатиялық өзгерістер (себебі белгісіз)

Патогенезі. Аритмиялардың даму негізінде 3 электрофизиологиялық механизм жатыр:

Ø эктопия-автоматизм орналасу жерінің қалыптыдан ауытқуы

Ø қозу толқынының айналып қайта оралуы

Ø тригерлық механизм- ерте немесе кеш постдеполяризация (деполяризация –тыныштық, реполяризация –қозу басы)

Жіктемесі. Бірнеше топ бар:

І.Импульстің түзілуінің бұзылысы:

А) автоматикалық бұзылыстар дамиды (синусты тахикардия, синусты брадикардия, синусты аритмия, синусты түйіннің әлсіздігі)

Б) автоматикалық емес механизмдер: экстрасистолиялар, жыбыр аритмия

ІІ.импульсті өткізудің бұзылуы: блокадалар, тежеу. Жүрекшелік блокада, екінші атриовентрикулярлық.(PQ -0,12 -0,20 сек. 0,20 сек асса - блокада), қарыншалық блокада.

ІІІ.импульстердің түзілуімен өткізгіштігінің қосарланып бұзылуы (парасистолиялар)

Миокард инфарктінде кездесетің ырғақтын бұзылуы: пароксизмалды суправентрикулярлы тахикардия, пароксизмалды қарыншалық тахикардия, қарыншалық экстрасистолия, пароксизмалды жыбыр аритмия, брадиаритмия.

Пароксизмалды суправентрикулярлы тахикардия: ырғақтығы сақталған, ЖСЖ 150 – 250 минутына

Жыбыр аритмияның белгісі: Р тісшесінің болмауы, R-R интервалының әр түрлі болуы, ара тәріздес толқының пайда болуы, жүрекшелік толқынның жиілігі 350 - 600 дейін болуы.

Қарыншалық экстрасистолия: кезектен тыс деформацияланған QRS комплексінің пайда болуы.

Ырғағының бұзылысы бар науқастарда анықтау қажет:

· Қандай ауруларыныз бар?

· Қалқанша без аурулары бар ма? (тироксин, трийодтиронин гиперсекрециясы)

· Қандай дәрілерді көп қабылдадыңыз?

· Бұрын осындай жүрек ырғағының бұзылыстары болдыма және қандай дәрілермен басылды?

Жедел жәрдем:

Суправентрикулярлы тахикардия (гемодинамикалық тұрақтылыққа байланысты). Егер тұрақты болса біріншіден вагусты сынақтарды қолданамыз (дем алуды ұстап түру, жөтелу, терең дем алған соң кенеттен күшену, нан қоұымын жұту, бетті салқын суға ұстау, құсуды шақыру. Егерде жүрек соғуы азайса бұл суправентрикулярлық тахикардия.

Таңдаулы препарат: изоптин (верапамил) 2,5% -1-2 мл к/т баяу.Егерде верапамилды қолдануға қарсы көрсеткіш болса (кардиогенді шок, созылмалы және жедел жүрек жетіспеушілігі, препаратқа жоғары сезімталдық, соңғы екі сағатта бетта адреноблокаторлар қолданса) новокаинамид 10% - 10мл физиологиялық ерітіндімен өте баяу.

Гемодинамикасы тұрақсыз болса электроимпульсті терапия жүргізеді.

Қарыншалық тахикардия болса таңдаулы препарат лидокаин 2% - 5мл к/т өте баяу. Егер нәтиже болмаса екі препарат қолданылады: новокаинамид және кордарон 5% - 3-6 мл 20мл физиологиялық ерітіндімен к/т өте баяу.

Гемодинамика тұрақсыз болса дефибриллятор қолданылады.

Жыбыр аритмияда гемодинамика тұрақты болса веропамил 2,5% -2-4мл к/т

Қарсы көрсеткіштер болса альтернативті препарат новокаинамид.

Жедел сол қарыншалық жетіспеушілік.

Кіші қан шеңберінде қанның іркілісі.

Жүрек астмасында көмек бермесе өкпе ісінуіне айналады.

Белгілері:

ü Жөтел алқызыл көпіршікті қақырықпен, себебі қан іркілісінен кіші қан айналым шеңберінде қысым жоғарлап альвеолалар жарылады

ü Ортопноэ жағдайы (ortos – отыру) жүрек астмасына тән

ü Аускультативті везикулярлы тыныс әлсіреген, ылғалды әр түрлі калибрлі сырылдар өкпенің бүйірінде және төменгі бөліктерінде («қайнаған самаурын») (клокочущее дыхание)

Өкпе ісінуінің клиникалық түрлері:

1. Өте тез дамитын (қас қағым)

2. Жедел –ұзақтығы 1сағаттан кем. Уақытында ем қабылданбаса 100% өліммен аяқталады.

3. Ұзақтау -1сағаттан 2сағатқа дейін. Болжамы оң.

4. Толқын тәріздес

Жедел көмек:

Ø Кіші қан айналым шеңберінде іркілісті азайту үшін ортопноэ жағдай жасау

Ø Наркотикалық анальгетиктер: морфин гидрохлориді 0,1% физиологиялық ерітіндімен

(анальгезия, вазодилятация, тыныс алу қозуын төмендету үшін)

Ø Диуретиктер: фуросемид(лазикс) 40-200мг к/т (айналымдағы қанды азайтады)

Ø Нитраттар: изокет спрей (вазодилятатор, нәтижесінде жүрекке келетін қан азаяды)

Ø Оксигенотерапия көбік басушымен (70% этил спиртымен)

Ø Зембілмен интенсивті терапия бөліміне тасымалдау

Әдебиет:

«Ішкі аурулар» І том Б.С. Калимурзина

«Ішкі аурулар» В.И. Маколкин

«Неотложное состояние в клинике внутренних болезней» А.Саржанова, Н.Малтабарова

Дәріс 2. Тақырып: Аритмиялар. Кардиомиопатиялар. Кардионевроздар.

Дәріс жоспары:

1. Кардиомиопатиялар, анықтамасы, түрлері, қауіпті факторлары

2. Кардиомиопатиялар, патогенезі, клиникалық белгілері, диагностикасы, емі

3. Кардионевроздар, этиологиясы, клиникалық белгілері

4. Аритмиялар, анықтамасы, түрлері, клиникалық белгілері, диагностикасы, емі

Кардиомиопатиялар – себебі белгісіз, басты белгілері кардиомегалия және қанайналым шамасыздығы болатын миокардтың біріншілік зақымдануы.
Олар гипертрофиялық, дилятациялық жəне рестриктивті кардиомиопатияларға бөлінеді.

Дилятациялық кардиомиопатия – жүректің барлық қуыстарының аса созылып кеңуімен, әсіресе сол қарыншаның және систолалық айдау көлемінің күрт азаюынан жүрек шамасыздығының дамуымен сипатталады.

Этиологиясы белгісіз.

Қауіпті факторлар:

ü Коксаки вирустары

ü гипербариялық оксигенация

ü алкоголь әсері

ü белок пен витамин тапшылығы

ü кортикостероидтардың, СЕҚҚП, радиацияның әсері

ü жүктілік

Патогенезі. Гемодинамикалық бұзылыстар алдымен сол, кейін оң қарыншаның жиырылу қуатының төмендеуінен болады. Қарыншалардың қуысы аса кеңейеді, шығару функциясы азаяды, сондықтан диастола соңындағы қысым биіктейді, қарыншалар систола кезінде тиісті қан көлемін толық айдай алмайды. Жүректің ішіндегі қанның іркілісінен қарыншалардың қуысында тромбтар түзіледі.

Диастолалық соңындағы қысымның биіктеуінен жүрекшелерге күш салынып, олардың гипертрофиясы және дилятациясы пайда болады, жүректің оң бөліктеріне күш түсіретін ретроградтық веналық өкпе гипертензиясы тез туындайды.

Қуыстардың аса созылып кеңуінен атриовентрикулярлық қақпақтардың функциялық жетіспеушілігі қалыптасады. Осы бұзылыстардан алдымен кіші шеңберде, содан кейін үлкен шеңбердегі іркіліске алып келетін жүректін тотальды шамасыздығы пайда болады. Қарыншалардың қуыстарында тромбтар түзіледі, бұл үлкен және кіші шеңбердегі тромбтарға әкеледі.

Клиникалық белгілері.

Арнайы ерекше белгілері жоқ. Жалпы клиникалық белгілерін үш топқа бөлуге болады:

1. жүрек шамасыздығы (шеттік ісінулер, асцит, гидроторакс; дене қызметі кезіндегі ентігу, кейін ентігу тыныштықтада; түнгі мезгілдегі құрғақ жөтел, тұншығу ұстамаларға айналады, гепатомегалия; ортопноэ, терінің бозаруы, акроцианоз,мойын веналарын ісінуі)

2. ырғақ пен өткізгіштік бұзылыстар (жыбыр аритмия, экстасистолия, пароксизмалдық тахикардия)

3. жүрек ішінде мойын вентромбтардың түзілуінен тромбоэмболиялық бұзылыстар

Аритмиялар, тромбэмболиялар жəне кенеттен өлім кең таралған жəне кез келген стадияда туындауы мүмкін.

Диагностикасы. Лабораториялық зерттеуде қанның анализдерінде қабынудың белгілері болмайды. Бұл дилятациялық кардиомиопатиялардың миокардиттерден айырмашылығы.

ЭКГ спецификалық емес: сол және оң қарыншаның гипертрофиясы; QRS тісшелерінің төмеңдеуі, ырғақтық бұзылыстар

Рентгенографиялық тексеру: жүрек шар тәрізді, камералардың кеңеюі.

Дата добавления: 2015-05-26