Партизанское и подпольное движение в БССР

Фашистский оккупационный режим на тер БССР. Проблема коллаборационизма.

У пачатку верасня 1941 г. на ўсёй тэрыторыі Беларусі ўсталяваўся нямецкі акупацыйны рэжым. Захопнікі стварылі структуры «новай» ўлады, сталі займацца і гаспадарчымі пытаннямі. Усе прадпрыемствы і ўстановы былі ўзяты на ўлік; ужо на працягу ліпеня 1941г. праведзіна рэгістрацыя працаздольнага насельніцтва ў гарадах. Вясной 1942 г. была праведзена зямельная рэформа. Усе калгасы былі ліквідаваны, а іх зямля і інвентар перайшлі да ўжытку сялян у рамках так званых «кааператываў». На тэрыторыі Ўсходняй Беларусі калгасы па-ранейшаму існавалі. Яны, па меркаванню акупацыйных уладаў, з'яўляліся даволі зручным і надзейным сродкам забеспячэння харчовых патрэб Германіі і фронту.

Галоўным сродкам ажыццяўлення генеральнага плана «Ост» з'яўлялася палітыка генацыду – планамернага знішчэння цэлых групп насельніцтва па тых ці іншых матывах: з-за прыналежнасці да савецкіх актывістаў, камуністаў, камсамольцаў, яўрэяў, цыган і г.д. Для рэалізацыі гэтага плана фашысты выкарыстоўвалі наступную сістэму мер: аблавы, заложніцтва, пагромы, турмы, лагеры смерці, карныя аперацыі і інш. У межах Беларусі было арганізавана 260 лагераў смерці. У Мінску і яго ваколіцах было размешчана 5 такіх лагераў, адзін з якіх - Трасцянецкі – па колькасці знішчаных людзей стаяў на трэцім месцы пасля Асвенцыма і Майданака. Пад выглядам барацьбы з партызанамі акупанты правялі больш за 140 карных экспедыцый, ў ходзе якіх цэлыя раёны Б. ператварыліся ў пустыні.

Коллаборационизм – сотрудничество: прдставители бел самопомощи,сомоохраны; полицейские формирования.

Причины вступления в герм организ: 1)серьезно обиженные: подверж. репрессиям.2)те, кто поверил гитлер. пропаганде.3)те,кому некуда было деваться,т.е. в силу обстоятельств(заставили немцы).

Ужо Ужо у пачатку вайны стваралася сетка падпольных цэнтрау i груп. Да жнiуня 1941г. было створана 378 атрадаў i дыверсiйных груп. Першыя групы з'явіліся на тэрыторыі Мінска, Гомеля, Пінска, дзе дзейнічалі падпольныя партыйныя і камсамольскія камітэты.

28 чэрвеня даў першы бой партызанскі атрад пад кірауніцтвам В.З.Каржа.У гэты ж час у Кастрычніцкім раёне Гомельскай вобласці змагаецца атрад пад кiраунiцтвам Ц.П.Бумажкова i Ф.I.Паўлоўскага "Чырвоны Кастрычнiк". Ім першым з партызан 6 жнiуня 1941г. было прысвоена званне Героя Савецкага Саюза.

Усяго у 1941г. у Бел. было арганiзавана i дзейнiчала 247 партызанскiх атрадаў i падпольных груп, 200 падпольных абкомаў,гаркомаў, райкомаў КП(б)Б i камсамолу.Яго удзельнiкi правялi рад дыверсiй, ажыццявiлi аперацыю па забойству гаўляйтэра Беларусі В.Кубэ (А.Мазанiк,Н.Дрозд,М.Осiпава,Н.Траян атрымалi званне Героя Савецкага Саюза).

Перамога савецкiх войск пад Масквой спрыяла развiццю партызанскага руху.

З вясны 1942г. пачынаюць з'яуляцца партызанскiя брыгады i злучэннi.1-й Беларускай брыгадай камандавау М.Шмыроў.

Партызанскi рух пачынае ўзмацняцца пасля стварэння 30 мая 1942г. Цэнтральнага штаба партызанскага руху пад кiраунiцтвам Панамарэнкi П.К. Штаб партызанскага руху на Беларусi узначальвау П.Калiнiн.

У ходзе барацьбы з ворагам у канцы 1943г. партызанам удалося вызвалiць значную частку Беларусi - 60%. З мэтай разгрому партызан фашысты праводзiлi карныя экспедыцыi. Аднак гэтыя экспедыцыі не далі жаданых вынiкаў ворагу.

Вышэйшым уздымам барацьбы партызан была дэзарганiзацыя ваенных перавозак - "рэйкавая вайна”.

Супраць захопнiкау вялi барацьбу не толькi партызаны i падпольшчыкi, але i нас-ва.

Дата добавления: 2015-06-25