Доска настенная 1-элементная ДН-11М

При облицовке досок используется высокопрочный алюминиевый профиль, который кроме декоративной функции, значительно увеличивает надежность конструкции. В качестве рабочих полотен используются только высокопрочные материалы, специально предназначенные для аудиторных досок. Все аудиторные доски комплектуются лотком для мела/маркера и принадлежностей.

Билет

Билет

Билет

Билет

Билет

Билет

1.

Билет

1.

Билет

Билет

Билет

Билет

Билет

1. - Қазақ тілі қай халықтың ана тілі?(қазақ)

- Ол қандай тілдер тобына жатады?(түркі)

- Қазақ тілі қашан мемлекеттік мәртебе алды?

- 1989 жылы 22 қыркүйекте

- Қазақ тілін не үшін үйрену керек?

- Біріншіден, менің Отаным – Қ-н; екіншіден, басқа тілдерді білу қызық; үшіншіден, мен қазақ халқының мәдениетін, салтын білгім келеді.

- Сен қандай мақал – мәтелдер білесің?

- Тәрбие басы – тіл, Өнер алды – тіл; Тіл қос – қос қанатың

- Сен қазақ тілін неше жыл оқисың?

- Мен қазақ тілін 9 жыл оқимын

- Қазақ тілі қандай тіл?

- Қазақ тілі бай, көркем тіл

2. Араб,латын,орыс алфавиттерімен қазақ халқы қолданған.Латын алфавиті көне және халықаралық алфавит. Онымен ағылшындар,итальяндықтар, француздар, немістер жазады.Қ-нда латын алфавитіне көшуді Н.М.Нариманов ұсыныс жасады.Араб жазуымен жазылған 1нші кітаптар:«Құтадғу білік»,«Диуани лұғат–ат түрік».Оларды Махмұд Қашқари,Жүсіп Баласағұн жазды.Араб алфавитімен 900 жыл қолданды.Орыс алфавиті қазақтардың оқуына,жазуына қолайлы болды.Орыс алфавитіне көшуге белсене қатысқандар:С.Кеңесбаев,Мұсабаев,Аманжолов, Сауранбаев.Олар тіл білімінің мамандары, ғалымдар.

1. - Сенің туған жерің қай жер?

- Менің туған жерім Қ-н Р-сы

- Қ-н Р-сы қандай мемлекет?(тәуелсіз, егеменді ел)

- Ол қашан тәуелсіздік алды?

- 1991 ж. 16 желтоқсанда тәуелсіз мемлекет болды.

- Қ-н Республикасы қандай мемлекеттер мен шектеседі?

- Ол Түрікменстан, Қытай, Өзбекстан, Қырғызстан және Ресеймен шектеседі.

- Қ-н елордасы қай қала?(Астана қаласы)

- Қ-нда неше облыс бар? (14 облыс)

- Қ-ның тұнғыш президенті-кім?(Назарбаев)

- Қ-нда қай жерін екінші Швейцарияда деп атайды?(Бұрабай)

- Көне және жаңа қалаларын ата?

- Отырар, тараз, Түрікстан; Қарағанды, Көкшетау.

2. Астана Қ-н Р-сының елордасы.Ол 1997жылы астана болды.Астана қаласы бұрын Қараөткел,Акмолинск,Целиноград,Ақмола болды.Астана қаласы Сарыарқада орналасқан.Астана саяси, мәдени орталық.Парламент үйі,Президент сарайы, мемлекеттік ғимараттар бар.Қалада мәдени орындары, жоғарғы оқу орындары, мектептер, бала бақшалар бар.Осында Қ-ның символы«Бәйтерек» орналасқан. Астана жаңа,жас қала.Болашақта Астана гүлденген қала болады.

1. – Шығыстану ғылымдар кім?(В.В.Радлов,Бартольд,Сауранбаев,Айдаров)

- В. В. Радлов кім?(түрколог, шығысты зерттеген ғалым)

- Ол қандай тілдерді зерттеген?(Қазақ,өзбек,қырғыз,қыпшақ,қарақалпақ)

- Бартольд-ол кім?(академик,шығыстану зерттеуші,тарихшы)

- Бартольд қандай еңбектер жазды?

- «Жетісу тарихының шежіресі»деген еңбегін жазды.

- Сауранбаев, Айдаров туралы не білесің?

- Олар қазақ тілі білімінің негізін салушылар.

- Олар қандай еңбектер жазды?

- Олардың еңбектері білім, мәдениет, тарих туралы.

- Айдаров неше ғылым-зерттеу еңбектер жазды?(250ден астам)

2. В.В.Радлов 1837 жылы.Ол есімі әлемге әйгілі түрколог, Шығысты зерттеуші ғалым.Ол Берлинде туған.Сол елде білім алып,кейін Ресейге келіп,осы жақта қалып қойған.1884 ж. Орыс академиясына мүше болды.Он жыл бойы Сібір,Алтай,Қырым, Түркістанды аралап,ондағы халықтардың әдеби мұраларын жинайды. В.Томсенмен бірге Орхон-Енисей жазуын оқиды.Орта Азияны зерттейтін ғылыми комитетке басшылық жасайды.Нәтижесінде он бір томдық«Түрік тайпалы халықтардың әдебиет үлгілері» атты еңбегі жарияланады,төрт томдық«Түрік тілінің сөздігін»құрасттырады.

1. - Қ-н Р-сының тәуелсіз белгілері қандай? (Елтаңба, ту, әнұран)

- Қ-н Р-сының рәміздері нешінші жылы қабылданды?(24 қаңтар,1996 жылы)

- Жаңа әнұран қашан мәртебе алды?(2006жылы).

- Елтаңбада не бейнеленген?

- Көгілдір түс аясында екі пырақты аттар,ортасында шаңырақ,жоғарғы жағында бес бұрышты жұлдыз,төменгі жағында«Қ-н»деген жазу және шаңырақтың айналасынан уықтар тараған.

- Тудың түсі қандай?(–көгілдір)

- Ортасында және сол жағында не бар?

- Ортасында күннің көзі, қыран құс, сол жағында ұлттық өрнек.

- Елтаңбаның авторы кім?(Жандарбек Мәлібеков, Ш. Уәлиханов)

- Тудын авторы кім?(Ш.Ниязбеков)

- Әнуранның сөзді кім жазды?(Назарбаев,Ж.Нәжмеденов)

2. Қ-н Р-сы ұлан-байтақ жерді алып жатыр.Менің отаным Қ-н Р-сы.Отан деген адамның туып өскен жері.Адамның бақыттың болуы,отанға деген сүйіспеншілігіне баланысты.Менің шағм отаным-СҚО,Петропавл.Петропавл Есіл Өзенінің жағасында орналаскан.Жазда қаламыз жап-жасыл.Қалада С.Мұканов атындағы орыс драма театры,құыршақ театры бар.Петропавлдықтар өз қаласын мақтаныш өтеді.(стих)Отан-жерім,отан-суым.Отан қуат,нәр береді.Отан-ұран,Отан-туым.Отан мәнгі гүлденеді.(М.Хакімжанова)

– Саяхатқа сен қай жерге бардың?

– Мен саяхатқа Астанаға бардым.

– -Барған жердің ең әдемісі не болды:

– Барған жердің табиғаты,Бәйтерек әдемі болды.

– Астанада қандай бардың?

– Астанада «Думан» ойын орталығына,мұражайға,Бәйтерекке бардым.

– Қандай қорықты орындарын тамашағадың?

– Мен Бәйтеректі,океанариумды тамашаладым.

– Сен Астанаға қандай көлікпен бардың?

– Мен автобуспен бардым

– Саппарын сәтті болды ма:

– Иә,сапарын сәтті болды.

2. Мен мектепке аптасыны алты күн барамын,соңдықтан менде бір күн ғана демалыс-жексенбі.Жексенбі күні басқа күндерге Қарағанда кешірең турамын.Күнде кешке жолдастарымен кездесіп тұрамын.Көктемен жазда мен демаласында таза ауада өткіземін. Күзде мен мектептес достармен серуенге шығамын. Ал жұмыс күндері кешке отбасым мен теледидар қараймын.

– -Оркениетін басты көрсеткімі не?(мәдениет)

– Мәдениетке не жаады?(әдебиет,білім,өнер,ғалым)

– Өнер қандай саладан тұрады?(музыка,театр,кино бейкелеу өнерінен)

– Музыка саласынбы белгілі адамдары білесің бе?

– Білемін Д.Нурпеисова,Н.Тіліндиев,Құрманғазы,К.Байсеитова.

– Шәкен Айманов кім?(актер,режиссер,халық артист)

– Біздің калада қандай мәдени ұшақтар бар?

– Қалада үш театр,кинотеатр,өлкетану мұражайы,бейнелеу мұражайы бар.

2. Театр - өмір көрністерін драмалық әрекет арқылы көрермендердің алдында актерлер күшімен бейнелейтін көркем - өнердің бір түрі.Театрдың қалып тасуы,өркендеуы,халықтың өмір тұрмысымен,тарихымен,мәдениетімен байланысты.Театр халықтың адамгершілік,саяси және эстетикалық жағана тәрбие берудң құралы.Еңь бірінші қазақ театры1926ж ашылды.

1.

– Сен радио тыңдайсың ба?

– Әрине, тыңдаймын.

– Сен қандай радио тындайсың?

– Мен_____радионы тындаймың.

– Сен қай уақытта радио тыңдайсың?(мен бос)

– Теледидарды көрмейсің бе? (Иә,көміреймің)

– Сен қандай телеарналарын карайсың?(Мtv,МузTV,31)

– Сенің сүйікті бағдарлама қандай?(ледник.период)

2. Мен теледидардың көрінді жақсы көреді. Теледидардың КТК каналында менің сүйікті бағдарламанды көрсетеді. Бол бағдарламаның аты «Миллионді кім болады?».Бұл бағдарлама маған өтенайды өткені қатысқан адамдар өз білімі денгейін көрсетеді. Еген қатысушы жауап берсі, оған сыйлық реттінде ақша беріде.Және,Менің сүйікті бағдарлама –«Ледниковый период».Ол әрбір сенбіде жүреді.Бұл өте қызықты бағдарлама.Соңда кыз бен жігіттің мәнерлі коньки тебуінің сайысын көрсетеді.Менінше,бұл бағдарлама әсемдікке баулиды.Біз «Ледниковый период» бағдарламасын отбасымызбен көреміз.Ол бізге өте ұнайды.

№ 8 билет

1.

– Қ-нда неше қорықтар бар?(тоғыз)

– Олар қандай?(Ақсу – Жабағалы, Наурызым, Алматы, Барсакелмес, Қорғалжын)

– Алғашқы қорық қашан ашылды?(1926:,ол А-Жлы қорыға)

– Арал теңізінің қасында қандай қорық бар?(Барсакелмес)

– Барсакелмес корығында қандай жануарлар мекендейді?(қарақұйрық,ақбөкен,құлан, бірқазан)

– Қандай қорықты табиғаттың нағыз ғылыми лабораториясы деп атайды?(Ақсу-Жабағылы)

– Алматы қорығы қайда орналасқан?(Алматы облысында)

– Батыс Тянь-Шаньның жанында қандай қорық бар?(Ақсу-Жабағылы)

– Қорықтардың мақсаты қандай?

– Қорықтарда табиғат байлықтарын бастаққы қалпына келтіру.Табиғатты келешекке сақтап қалу.

2. Абай-қазақ халқының ұлы ақыны.Абай табиғат төрт жыл мезгіліне өлеңдер арнады.Абайдың табиғат лирикасы жамыранқы келеді.Абайдың пейзажы қимылға,адаммен қарым-қатынасы.Оның пейзажы бізге түсінікті.Мен Абайдың«Қыс»өленің жатқа білемін.Өлеңде Абай қысты ақсақал шал бейнесінде сүреттеді.Маған бұл өлең өте ұнайды.Ақ киімді,денелі,ақ сақалды,Соқыр,мылқау,танымас тірі жанды.Үсті-басы ақ қырау,түсі суық,Басқан жері сықырлап,келіп қалды.Дем алысы-үскірік,аяз бен қар,Кәрі құдаң-қыс келіп,әлек салды.Ұшпадай бөркін киген оқшырайтып,Аязбенен қызарып ажарланды.Бұлттай қасы жауып екі көзін,Басын сіліксе,қар жауып,мазаңды алды.Борандай бұрқ-сарқ етіп долданғанда,Алты қанат ақ орда үй шайқалды.Әуес көріп жүгірген жас балалар,Беті-қолы домбығып,үсік шалды.Шидем мен тон қабаттап киген малшыБет қарауға шыдамай теріс айналды.

№9 билет

1.

– Табиғат деген не?(бізді қоршаған орта)

– Адам табиғаттың несі болып табылады?(бір бөлшегі)

– Табиғатқа не жатады?(өзендер,көлдер,құстар,ормандар,таулар жатады)

– Қ-ның табиғаты қандай?(Әр-түрлі,бай,әдемі)

– Қ-ның әдемі жерлерін білесің бе?

– Ол Бұрабай,Маркакөл төмірегі,Алатау етегі

– СҚО-ның табиғаты қандай?

– Біздің жерімізді«ақ қайындар өлкесі»деп атайды,өйткені тек қана бізде ақ қайын өседі.

– Адамның міндеті қандай?(табиғатты қорғау және сақтау)

2 Бір жылда төрт мезгіл бар.Олар:қыс,көктем,жаз,күз.Қыс айлары:желтоқсан,қаңтар,ақпан.Көктем айлары:наурыз,сәуір,мамыр.Жаз айлары:маусым,шілде,тамыз.Күз айлары:қыркүйек,қазан,қараша.Күзде жаңбыр жауады,жапырақтар сарғаяды,шөптер салады,бауө бакшалардажеміс көкөністер піседі,Қыста қар жауады,суық жел боран соғады.Балалар қысқы демалысты жақсы өткізеді.Көктемде қар ериді,ағаштар бұрмық жарады,жер көгіреді,кұстар жылаөжатан ұшып келеді.Менің ең жақсы көретін мезгілім–жаз.Өйткені жазда күндер ұзақ,ыстық болады.Жазда аспан ашық,бұлтсыз.Ыстық жел соғады.Адамдар күннің көзіне күйеді,суға түседі.Жазғы демалысқа не жетсін!

№10 билет.

1.

– Қазақ халқының қандай салт–дәстүрлерін білесің?

– Қазақ халқының салт–дәстүрлері:шілдехана,қырқынан шығару,бесікке салу,тұсау кесу.

– Шілдехана деген не?(туған нәрестенің құрметіне жасалатын той)

– Қырқынан шығару салтының ерекшілігі неде?

– Нәрестенің туған күніне қырық күн толған соң,ыдысқа қырық бір қасық су құйып,соған шомылдырады.

– Қазақ халқында бесік не болып есептеледі?

– Бесік–қасиетті,киелі,құтты мүлік,сәбидің алтын ұясы болып есептеледі.

– Тұсау кесу дәстүрі қалай өтеді?

– Кішкентай бала жүре бастаған кезде жасалатын дәстүр

2. Кішкентай бала тез жүріп кетсін деп алғын ала жіппен тұсап,бір кісіге кестіреді.Бұл адам сүрінбей әдемі жүретін адам болу керек.Бұл кісіге баланың ата –аналары сыйлық береді,дастарқан жайып той жасайды.

№11 билет

1.

– Қазактардың тұрмысында колөнер қандай орын алған? (ерекше)

– Әйелдер не істеген?

– Әйелдер киіз басып,кілем тоқып,киим тіккен.

– Ер адамдар не жасаған?

– Киіз үйдін қанқасын, жиһаздарын жасаған.

– Киіз үй жасайтын адамды қалай атайды?(шебер)

– Зергерлер не соқты?

– Күміспен алтыннан әшекей бұйымдар соқты.

2. Қазақ халқы бұрын мал өсірумен айналысты. Қой, жылқы, түйе,сиыр өсірілді.

Қазақтардың өмірінде қойдың маңызы зор болды. Қойдың еті қазақтың негізгі тамақ.

Ал қойдың сүтінен құрт, сүзбе, айран, май тағамдар әзірледі. Жүнінен киім дайындаған.

Жылқы да өте пайдалы мал болды. Ол әрі көлік, әрі тамақ. Қазақ халқы егін егумен де шұғылданған. Көбіне тары, бидай, арпа, екті. Қазақтар аң, балық аулаумен де айналысқан

№12 билет

1.

– Қазақ халқының қандай күйшілерін білесің?

– Дәулеткерей Шығайұлы, Сүгір Әлиұлы, Дина Нұрпейісова.

– Д. Шығайұлы кім?

– Ол–күйші, композитор,қазақ күй өнеріндегі лирикалық бағыттың негізін салушы.

– Оның әкесі кім болды?(Шығай–Бөкей ордасының сұлтаны)

– Ол нені жақсы білді?(орыс тілі мен мәдениетін)

– Дәулеткерейдің қандай шығармалары бар?

– Оның кең тараған күйлері:«Ысқырма»,«Қос алқа»,«Қыз Ақжелең»,«Қаражан ханым

– Қандай күйшіге Құрманғазы домбырасын сыйлады?(Д Нүрпейісова)

– Д Нүрпейісова неше жасынан домбыра ұстады?(7-8)

– Д Нүрпейісованың қандай шығармаларын білесің?(Той бастар,Бұлбұл,Әсем қоныр)

– Қандай күйші домбырамен қобызды аспабында ойлай білген?(Сүгір Әліұлы)

2 С.Қ.облысы1936жылы құрылған.С.Қ.облысы Батыс Сібір ойпатының қара топырақты оңтүстігінде орналасқан.Ол солтүстік батыста Қорған,солтүстігінде–Түмен,солтүстік шығысында–Омбы облыстарымен шектеседі,шығысында–Павлодар,батысында–Қостанай,оңтүстігінде–Ақмола облыстарымен көршілес.Әкімшілік орталығы–Петропавл қаласы.Облыс әкімі С.Біләлов.Облыста Айыртау,Ақжар,Аққайң,М.Жұмабаев,Жамбыл,Есіл,Қызылжар,Мамлют Тайынша,Ғ.Мүсірепов,Уәлиханов аудандары бар.Біздің облысты халық«Аққайыңдар өлкесі»деп атайды.Біздің өлкеміз астыққа бай.Біздің облысымызда атақты адамдар бар.М.Жұмабаев,ҒМүсірепов,С.Мұқанов,И.Шухов,Е.Бөкетов.

№ 13 билет

1.

– Қазақ халқының қандай музыка аспаптарын білесің?

– Музыка аспаптары:домбыра,қобыз,жетіген,сыбызғы,сазсырнай, дауылпаз,

– Музыкалық аспаптар неше топқа бөлінеді?(төрт)

– Олар қандай?(Ішекті аспаптар,үрмелі,дабылды–шулы,сарнамалы)

– Қазақ халқының кең тараған аспабы қандай?(домбыра)

– Домбыра қандай муз-лық аспаптың түріне жатады?(ішекті)

– Домбыраның қандай түрлерін бар?

– Домбыра ішекті кейде үшішекті болып келеді.

– Қазақ халқымыз өмірінде домбыра қандай орын алады?(ерекше маңызды)

2.ДНұрпейісова(1861-1955)Аса дарынды күйші ДНұрпейісова жеті–сегіз жасынан бастап қолына домбыра ұстайды.Тоғыз жасында Құрманғазыны көреді.Оның күйлерін үйренеді.1889жылы Құрманғазы Динаны соңғы рет көргенде оған домбырасын сыйлап,күйлерін кейінгі ұрпаққа жеткізуді аманат етеді.Халықтың күйші–композиторы Дина көптеген күйлер шығарды.Оның ішінде«Той бастар»,«Әсемқоңыр»,«Ана бұйрығы»,«Бұлбұл» атты күйлері бар.

№14билет

– Сен қай мектепке оқийсың?

– Мен номер 17 ұлттық өркендеу мектеп кешенінде оқиймын.

– Мекте орналасқан?(Осипенко көшеде)

– Мектеп директоры кім?(Балло Е.С.)

– Мектеп немен ерекше?

– Біздің мектепте әр ұлттың балалары оқийды.

– Қай ұлттық балалары?

– Орыс,қазақ,неміс,корей,поляк,еврей,украин,белорус,азейбарджан,армян,шешен,қырғыз ұлттың балалары оқийды.

– Олар сабақтарда не оқиды?

– Олар өз ана тілін, мәдениетін, дәстүрлерін оқиды.

– Мектеп неше қабатты?(4)

– Бірінші қабатта не орналасқан?

– Бірінші қабатта ұлттық өркендеу мектептің сыныптары және асхана, шеберкабинеті бар.

– Екінші қабатта не бар?

– Екінші қабатта оранжерея, шағын-орталық,сыныптар бар.

– Саған мектеп ұнай ма?(Әрине,ұнаймын.)

2. Мен9«а»сыныпта оқиймын.Сыныпта жиырма алты оқушы.Оның 9 ер балалар,17қыз бала.Сынып жетекшісіміз-ПосоховаЕА.Сыныбымыз екінші қабатта орналаскан,ол тарих кабинеті.Біз бір-бірімізбен өте тату-тәтті тұрамыз.Біздің сынып мектепішілік және қалалық шараларға белсенді қатсады.

№ 15 билет

– Қазақ жерінде ежелгі нелер көп?(қалалар)

– Олар қалай пайда болған?

– Шағын елді мекендерде тұрған халықтың саны көбейіп қалаларға айналған.

– Қалалардың көбі қандай жерлерге салынған?(өзендердің жағасына,ауа райыы жылы)

– Қ-нда ең алғашқы қалалар қашан пайда болған?

– Осыдан екі жарым мың жылдай бұрын пайда бола бастаған.

– Ертедегі қалалардың сыр-сипатын кімдер ашып берді?

– Біздің тарихшы ғалымдарымыз бен қазба жұмысын жүргізетін археологтарымыз ашып берді.

– Ежелгі қалаларымыз қазір бар ма?

– Қазір көбі жоқ,сақталғандарТүркістан жәнеТараз.

2.Түркістан қаласы

Түркістан–екі дүние есігі ғой

Түркістан–ер түріктің бесігі ғой

Тамаша Түркістандай жерде туған

Түріктің Тәңір берген несібі ғой...

Қазақ жерінде ежелгі қалалардың бірі–Түркістан қаласы.Түркістан қаласы–қазіргі ОңтүстікҚ-н облысындағы,Түркістан аудандағы орталығы.Бұл қаланың орнындаIV–XғасырлардаШабғар деген үлкен қала болған.IX-Xғасырларда бұл қала ерекше гүлденіп,Йаса деп аталады.XVғасырдан бастап Түркістан деп аталады.Бұл қаланың ҚожаАхметЙасауи кесенесі бар.Түркістан шаруашылық,мәдениет орталығына айналған.

№16 билет

– Сен Қ-ның қандай қалалаларын білесің?

– Мен Қ-ның Алматы,Тараз,Шымкент,Қызылорда,Атырау сияқты қалаларын білемін.

– Қ-ның қай қаласында көмір өндіріледі?(Қарағанды, Екібастұз)

– ОрталықҚ-нда қандай қалалар орналасқан? (Көкшетау,Қарағанды,Жезқазған)

– Қ-ның елордасы қай қала?(Астана қаласы)

– Мұнай,газ қай қалаларында өндіріледі?(Атырау,Ақтау)

– «Солтүстік қақпасы»деп қай қаланы атайды?(Петропавл)

– Қ-ның көне калаларын қандай?(Түркістан,Тараз,Отрар)

– ҚожаАхметЙасауи кесенесі қай қалада орналасқан?(Түркістан)

– Қ-ның«Оңтүстік астанасы»деп қай каланы атайды?(Алматы)

2. Петропавл қаласы–СҚО-ның орталығы.Ол Есіл өзенінің жағасында орналасқан.П-л қаласының негізгі 1752жылы қаланған.Облыс әкімі –СерікБіләлов.Қала әкімі-Нұрақаев.ҚаладаСМұқанов атындағы қазақ сазды драма театры,НПогодин атындағы орыс драма театры,құыршақ театры бар.Қалада кітапханалар,мұражайлар,оқу орындар бар.Қаланың негізгі көшесі–Қ.Конституциясы көшесі,Жазда қаламыз жап-жасыл.Көшелерінін екі жағында ағаштар өсіп тұр.Петропавлдықтар өз қаласын мақтаныш өтеді.Маған да біздің қаламыз ұнайды,өйткені мен осында туып-өстім.

– Қазақ отбасында кімнің орны ерекше? (әкенің)

– Әке кім?(отбасының тірегі)

– Отбасы мүшелері кімді тыңдайды?(әкені)

– Тағы кімнің орны ерекше?

– Ананың орны да ерекше.

– Әке,балалары ананы сыйлай ма?

– Әке де,балалар да ананы сыйлайды.

– Әке мен шеше не істейді?

– Ақылдасып,үйленген ұлдарына енші бөледі,тұрмысқа шыққан қыздарына жасау береді.

– Қазақ отбасында қыздың орны қандай?(да үлкен.Қызды ерекше құрметтейді)

2. Мен МедведькоЕА,ұлтым орыс,1994жылы СолтүстікҚ-н облысы,Петропавл қаласында тудым. Әкем – МедведькоАА,1963жылы туған.Шешем –МедведькоГА1959ж.туған.Бір әпкем бар.1996-1999жылдар аралығында балабақшада болдым.2000ж.№17 мектептің бірінші сыныбына бардым.Қазіргі кезде осы мектептің 9 –шы сыныбын бітірейіндеп отырмын

– Ата деген кім?(әкенің баласы)

– Әже ше?(Әже – әкенің шешесі)

– Әке–шеше кім?

– Әке–шеше,ата–ана–дүниеге ұрпақ әкелген ерлі– айыпты адамдар.

– Ата–анадан туған ұрпақты қалай атайды?

– Бала–ата-анадан туған ұрпақ,олар ұл,қыз деп аталады.

– Ұл ненің иесі?(шаңырақ иесі, ұрпақ жалғастырушы)

– Қыз деген кім?(басқа елдің болашақ келіні,болашақ ана)

– Немере кімнің баласы?(ұлдың)

– Шөбере кім?)(немеренің баласы)

– Жеңге,ағайынның туыстығы қандай?

– Жеңге–ағаның әйелі,ағайын–бірге туған туыстар.

2. Менің аты–жөнімМедведькоЕкатерина.Мен оқушымын.Мен мектепте оқимын.Менің отбасым бар.Отбасымда үш адам бар:шешем,әке және мен.Шешем–ГалинаАнатольевна.Ол 49 жаста.Шешем Әскери институтта жұмыс істейді.Біз үлкен пәтерде өмір сүреміз.

№19билет

– Киіз үй деген не?(қазақ халқының ертеден келе жатқан баспанасы)

– Ол неге ыңғайлы?

– Ол көшіп-қонғанда тез жиып,шапшаң тігуге ыңғайлы.Жазда ауасы таза әрі салқын.

– Киіз үйдің ерекшілігі неде?

– Киіз үй қатты соқан даулдан жығылмайды,жауған жаңбырдың суын өткізбейді.

– Киіз үй неше бөлшектен тұрады? (4.Олар:кереге,уық,шанырақ,есік)

– Киіз үй неше қанатты болады?(үй4,6,8,12)

– Киіз үйдің маңызды бөлшегі қандай?(Шанырақ)

– Шанырақ нені булдіреді?(ата-бабаларымыздың мұрасы)

– Киіз үйді немен қабаттайды?(киізбен)

– Киіз үйдің бөлшектері неден жасалады?(тайдан,кайынкан)

2 Қазақ халқының ұлттық киімдері5түрге бөлінеді.Олар:ішкі киімдер,сыртқы киімдер,ерлердің бас киімдері,әйелдердің бас киімдері,аяқ киімдер.Ішкі киімдер:жейде,көйлек,дамбал,шалбар,бешпент,қамзол,желет.Сыртқы киімдер:шапан,сырмалы шапан,тон,ішік,шидем.Ерлердің бас киімдері бөрік,тымақ,малақай,қалпақ,тақия.Әйелдердің бас киімдері кимешек,жаулық,бөрік,сәукеле,тақия.Аяқ киімдер:мәсі,кебіс,әйел етігі,ерлер етігі.

№20билет

– Қазақтың қандай белгілі ғалымдарын білесің?(АБайтұрсынұлы,ШУәлиханов,ЫАлтынсарин)

– АБайтұрсынұлы кім?

– Тілші ғалым,әдебиет зерттеушісі,дарынды аудармашы,ағартушы және оқу құралдарының авторы.

– ШУәлиханов қашан,қай жерде туған?

– 1835жылы қараша айында қазіргі Қостанай облысының Құсмұрын бекетінде дүниеге келген.

– ШУәлиханов немен ерекше?

– Қазақтың ұлы ғалымы,шығыстанушы,тарихшы,этнограф,географ,фольклорист,аудармашы,журналист.

– ЫАлтынсарин туралы не білесің?

– Ұстаз,жаңашыл педагог,жазушы,ағартушы.Қазақ классикалық поэзиясының көрнекті өкілі,қазақ жазба балалар әдебиетінің негізін қалаушы.

2.Көрнекті тілші ғалым,әдебиет зерттеушісі,дарынды аудармашы,ағартушы және оқу құралдарының авторы АБайтұрсынұлы қазіргіТорғай облысындағыСартүбек деген жерде туған.Оның белгілі шығармасы–Тіл құрал.Тіл құрал деп аталатын1914-1928жылдар аралығында6-7рет басылып шақты.АБайтұрсынов1913жылыОрынборда«Қазақ»газетін шығарды.

– Шешендік өнердің тууы неге байланысты?

– Тіл өнерінің шығыумен,адам қоғамының пайда болуымен

– Шеш-к өнер туралы ғылымды не дейді?(риторика)

– Шеш-к өнердің негізін салушылар кімдер?

– Негізін салушылар Ресейде МВЛомоносов,Қ-нда шешен билер,батырлар.

– Шеш-к сөздердің түрлері қандай?

– Шеш-к арнау,шешендік толғау,шешендік дау деген түрлері бар.

– Шеш-к арнау деген не?

– Олар бір адамға арнайы аыттылған сәлем,сын,әзіл,бата.

– Шеш-к талғау деген не?

– Ол шеш-к нақыл,шоқан,мысал,жұмбақ,жауап.

– Шеш-к дау деген не?

– Шеш-к дау заттық және рухани мәселерді репитейтің әдет заңы.

2. Қазақ шеш-к өнерінің дамуыТөле,Қазыбек,Әйтеке билерінін есімдерімен байланысты.Төле би–ұлы жүздің биі,ақылды,әділ,шешен және халық қамын ойлаған қайраткер.Қазыбек би-орта жүздің биі,ақын,шешен,енші–дипломат,қоғам қайраткері,ЖетіЖарғы заң жинағын жасаушылардың бірі.Әйтеке би-кіші жүздің биі,әділ шешен,ел басқарған,заң жобасын жасасқан,қоғам қайраткері.

– Қандай қазақ батырларын білесің?(Қабанбай, Бөгенбай сияқты)

– Қабанбайдың шын аты кім?( Ерасыл )

– Қабанбай батыр кім?(әйгілі батыр,қолбасшы)

– Бөгенбай туралы не білесің?

– Бөгенбай батыр жонғарларға қарсы майдан ашқан.

– Бөгенбай батырдың бейнесі МЖұмабаевтың қай«Батыр Баян» поэмасында

– Бөгенбай,Қабанбай батыр кімнен жерді қорғаған?(жонғарларда)

2.Қазақ хандығында ең жоғарғы билеуші хан болды.Қолбасшылық сот билігі соғыс ашу немесе бітім жасау да соның қолында болған.Қазақ хандары:Тәуке,Женгир,Есім,Қасым,Абылай хан.Ханнан кейін билік сұлтанда болды.Шыңғыс ханнан тарайтын ер адамдар сұлтандар деп аталады.Сұлтандардан кейін билік билерде болған.Олар тайпаларды басқарды.

№23 билет

– Қазақтың қандай белгілі ғалымдарын білесің?

– Қазақтың белгілі ғалымдары АБайтұрсынұлы,ШУәлиханов,ЫАлтынсарин.

– АБайтұрсынұлы кім?

– Көрнекті тілші ғалым, әдебиет зерттеушісі,дарынды аудармашы,ағартушы және оқу құралдарының авторы.

– ШУәлиханов қашан,қай жерде туған?

– Шоқан(Мұхаммедханафия)Уәлиханов1835жылы қараша айында қазіргі Қостанай облысының Құсмұрын бекетінде дүниеге келген.

– ШУәлиханов немен ерекше?

– Қазақтың ұлы ғалымы,шығыстанушы,тарихшы,этнограф,географ,фольклорист,аудармашы,журналист.

– ЫАлтынсарин туралы не білесің?

– Ұстаз,жаңашыл педагог,жазушы, ағартушы.Қазақ классикалық поэзиясының көрнекті өкілі,қазақ жазба балалар әдебиетінің негізін қалаушы.

2. Қазақтың ұлы ғалымы,шығыстанушы,тарихшы,этнограф,географ фольклорист,аудармашы,журналист ШУәлиханов1835жылыҚұсмұрын бекінісінде туған.Оның балалық шағы Сырымбетте өтеді.Жасында мұсылманша хат таныған кейін Омбыдағы кадет корпусында оқийды.Шоқан үздік оқыды.Шоқанның тамаша еңбектерінің бірі–«Алты шаһардың өлкесінің шығыс жайы туралы»деген шығармасы.Шоқан1865 жыл қайтыс болады.

№24 билет

– Қандай қазақ жазушыларын білесің?

– АҚұнанбаев,ЫАлтынсарин,СМұқанов,ҒМүсірепов,МӘуезов,МЖұмабаев сияқты жазушыларды білемін.

– АҚұнанбаев туралы не айталасың?

– Қазақтың ұлы ақыны,философы әрі композиторы,қазақ жазба әдебиетінің негізін қалаушы әрі оның классигі.2006жыл РесейдеАбай жылы.

– Біздің жерлес жазушылар кімдер?

– Жерлес жазушылар:МЖұмабаев,СМұқанов,ҒМүсірепов.

– Олардың қандай шығармалары бар?

– МЖұмабаевтің поэмалары–«Қорқыт»,«Батыр Баян»;«Шолпан»өлеңдер жинағы көпшілікке әйгілі.

СМұқановтың«Сұлушаш»,«Ботагөз»,«Мөлдір махаббат»романдары,«Өмір мектебі» трилогиясы,«Шоқан Уәлиханов»деген пьесасы

ҒМүсіреповтың«Қазақ солдаты»романы.

2. Ы.Алтынсарин1841жылы дүниеге келді.1850жылы Орынбор қаласындағы жеті жылдық мектепке оқуға кірген.1857–1859жылдары атасы Балқожа бидің хатшысы болған.Ы.Алтынсарин ағартушы,педагог,жазушы,этнограф,фольклорист,қоғам қайраткері.Ол1864ж.қазақ мектебін және қазақ қыздары үшін мектеп ашқан.Ол1879жылы«Қазақ хрестоматиясы»кітабын жазды.ЫАлтынсарин қайтыс болған.Сөз басыБір қүдайға сыйынып,Кел,балалар,оқылық,Оқығанды көңілгеЫқыласпен оқылық!Істің болар қайыры,Бастасаңыз Аллалап,Оқымаған жүредіҚараңғыны қармалап.
Кел,балалар,оқылық,Оқығанды көңілге,Ықыласпен тоқылық!

– Қазақ халқының қандай күйшілерін білесің?

– ДәулеткерейШығайұлы,СүгірӘлиұлы,ДНұрпейісова.

– ДШығайұлы кім?

– Күйші,композитор,қазақ күй өнеріндегі лирикалық бағыттың негізін салушы.

– Оның әкесі кім болды?(Шығай – Бөкей ордасының сұлтаны)

– Ол нені жақсы білді?(орыс тілі мен мәдениетін)

– Дәулеткерейдің қандай шығармалары бар?

– Оның кең тараған күйлері«Ысқырма»,«Қос алқа»,«Қыз Ақжелең»,«Қаражан ханым»

– Қандай күйшіге Құрманғазы домбырасын сыйлады?(Д Нүрпейісова)

– ДНүрпейісова неше жасынан домбыра ұстады?(7-8)

– ДНүрпейісованың қандай шығармаларын білесің?(Той бастар,Бұлбұл,Әсем қоныр)

– Қандай күйші домбырамен қобызды аспабында ойлай білген?(Сүгір Әліұлы)

2.НұрғисаАтабайұлыТілендиев1925жылы Алматы облысы Іле ауданды туған.Ол–қазақ сазгері, дирижер,домбырашы, Қ-ныңХалық артисі,Халық қаһарманы.НТілендиев ПИЧайковский атындағы Мәскеу консерваториясының дирижерлік факультетін бітірген.Ол–төрт жүзге тарта ән мен романстардың авторы.НТілендиев1999жылы қайтыс болды.

	Цена - 1850 руб Материалы: для мела Габариты: ширина - 100 см высота - 75 см Описание:Отличительные особенности: При облицовке досок используется высокопрочный алюминиевый профиль, который кроме декоративной функции, значительно увеличивает надежность конструкции. Петли многоэлементных досок рассчитаны на нагрузку свыше 100 кг. В качестве рабочих полотен используются только высокопрочные материалы, специально предназначенные для аудиторных досок. Все аудиторные доски комплектуются лотком для мела/маркера и принадлежностей
Доска настенная 1-элементная ДН-12М - цена 3380 руб.	ширина - 150 см высота - 100 см
Доска настенная 1-элементная ДН-14М цена - 4100 руб	ширина - 170 см высота - 100 см

Дата добавления: 2015-07-02