Мініяцюра

Мініяцюра – гэта расфарбаваная выява. Слова miniatura утворана ад французскага miniare, якое ў сваю чаргу паходзіць ад minium – сурык, і першапачаткова абазначала пісьмо ці размалёўку чырвонай фарбай. Затым яно стала абазначаць “распісаны ініцыял” і “карцінку ў рукапісу”, а ў далейшым “карцінку (у фарбах) вельмі малога памера”.

Мініяцюра таксама як і арнамент вывучаецца палеаграфіяй, паколькі яна мяналася з часам і дазваляе ўстанавіць час ўзнікнення рукапісу. Змест мініяцюры быў цесна звязаны са зместам рукапісу. Характар выявы мініяцюры знаходзіўся ў залежнасці ад матэрыялу для пісьма. Для пісьма на пергаміне выкарыстоўваліся густыя фарбы, якія замешваліся на белілах. Яны накладваліся густымі і сільнымі мазкамі, таму выявы мініяцюры атрымліваліся рэльефнымі.

Сярод кніжных мініяцюр для беларускай палеаграфіі ўяўляе цікавасць мініяцюры кодэкса Гертруды. Апошні быў перапісаны архіепіскапам Трыра (у Ірландыі) Эгбертам (адсюль яго іншыя назвы – Трырскі ці Эгберцінскі псалтыр) у канцы X ст. З Ірландыі рукапіс быў перавезены ў Польшчу князёўнай Рыгезай, якая стала жонкай князя Мешка II, а ў 1050 г. – у Тураў разам з дачкой Рагезы Гертрудай, якая выйшла замуж за князя Ізяслава Яраславіча. На думку некаторых даследчыкаў менавіта ў Тураве да кодэкса былі дададзены пяць мініяцюр: чатыры выявы евангелістаў і групавы партрэт князя і яго сям'і. Гертруда запісала малітву за членаў сваёй сям’і. У малітве Ізяслаў не названы кіеўскім князем, што і дае падставы лічыць, што мініяцюры і малітва тураўскага паходжання. Даследчыкі адзначаюць мазаічны характар мініяцюр княгіні Гертруды.

Дата добавления: 2014-01-03