A) Жалпылама эквивалент. 1 страница

Производительность труда в сфере туризма

Производительность труда – его результативность т.е. производство максимально возможного количества продуктов и услуг при минимуме трудовых затрат. В узком смысле – это способность работников производить определенное количество продуктов и услуг в единицу времени.

Производительность труда можно оценить с помощью следующих показателей:

-выработка работников в стоимостном выражении

_{Вст (в стоимостном выражении) =} _ВР _

Чср

_{Вн (в натуральном выражении) =} _ЧТ _

Чср

Трудоемкость – это отношение общих затрат + рабочего времени (Т) в человекочасах на объем производимой продукции (Q):

_{t =} T

Q

Комплексный показатель динамики и эффективности труда

КТР = √ Ус х Ун

Индекс изменения производительности труда в стоимостной оценке (Ус).Индекс изменения производительности труда в натуральном выражении (Ун).

b) Бағалы қағаз.

c) Капитал.

d) Қарапайым есеп құралы.

e) Алтын.

$$17$$

1. Натуралдық шаруашылық дегеніміз:

a) Өнім өз қажеттілігін қанағаттандыруға өндіріледі

b) Байлықтын табиғи формасын- натуралды өнім

c) Универсалды еңбек мінезделеді

d) Тікелей экономикалық байланыстар

e) Сату, айырбас үшін өндіру.

2. Тауардың қасиетеріне не жатады?

a) Айырбас құны.

b) Табыс

c) Баға.

d) Пайдалылық.

e) Пайда

3. Тауар пайдалылығының түсінігі- тауардың:

a) Құңы.

b) Тұтыну құны.

c) Құндылығына субьективті баға.

d) Айырбас құны.

e) Құндылығы.

4. Ақшаның қандай функциясы дұрыс емес:

a) Табыс өлшемі.

b) Құн өлшемі.

c) Айналым құралы.

d) Төлем құралы.

e) Халықаралық ақша.

5. Натуралды шаруашылықтын сипаттамасына жатады:

a) Қажеттілігіне байланысты өндіру.

b) Мамандандырылған еңбек.

c) Сатуға арналған тауар.

d) Жанама байланыстардын болуы.

e) Өндірушінің әмбебап еңбегі.

6. Тауар- бұл:

a) Тұтыну құны мен пайдалылығы бар зат.

b) Адам еңбегінің нәтижесі.

c) Айырбасқа арналған экономикалық игілік.

d) Еңбек өнімі емес бірақта адамға пайдалы игілік.

e) Экономикалық заң.

7. Тауарлық өндіріс сипаттамасына не жатпайды?

a) Тікелей экономикалық байланыстар.

b) Жанама, нарық арқылы экономикалық байланыс.

c) Қоғамдық еңбек бөлінісі.

d) Сатуға арналған өнім.

e) Ұлғаймалы өндіріс.

8. Тауар өндірісінің пайда бөлу жағдайына не жатады?

a) Қоғамдық еңбек бөлінісі

b) Тұйық шаруашылық, тікелей экономикалық байланыс

c) Дамымаған нарық

d) Қолмен жасалатын еңбек

e) Өнімдер ғасырдан ғасырға өткенде түрлерін өзгертпейді

9. Ақшанын пайда болуының себептері:

a) Айырбастын дамуы

b) Табиғи жаратылысы

c) Мемлекеттік билік

d) Адамдардың қажеттілігі тілектері.

e) Өндірістін дамуы.

10. Тауардың құны мынамен ерекшеленеді:

a) Қоғамдық қажетті жұмыс уақытымен.

b) Заттардын пайдалылығы.

c) Жеке жұмыс уқытымен.

d) Өндіріс шығындары.

e) Өндірістін шығындары.

$$18$$

1. Төмендегі аталғандардын ішінде не тауар болады?

a) Айырбасқа арналған, еңбек өнімі

b) Табиғат сыйы

c) Экономикалық емес игілік

d) Өзі тұтыну үшін арналған өнім

e) Капитал.

2. Тауарлық өндірісте еңбек өнімін қоғамдық тануды мынадан алады:

a) Айырбас саласында

b) Өндіріс саласында

c) Бөлу кезінде

d) Тұтыну үдерісінде

e) Өндірістік емес салада

3. Құн заңына сәйкес:

a) Тауарларды өндіру мен айырбас қоғамға қажетті еңбек жұмсалымы негізінде жүргізіледі

b) Құн өндіріс шығындары мен пайдалылығы арқасында реттеледі

c) Еңбекті сату шекті пайдалылығын салыстыру негізінде жүргізіледі

d) Баға сұралыс пен ұсыныс қатынастарымен реттеледі

e) Тауарлардың бағасы құнына тең болуы керек.

4. Қоғамға қажетті жұмыс уақыты дегеніміз не?

a) Қоғамдық қалыпты жағдайдағы өндіріс кезінде тауарды дайындауға кететін уақыт

b) Жұмыстың белсенді жүргізілуі

c) Өндірістегі өнім бірлігіне кететін уақыт

d) Тауарды шығарғанда әр жұмысшының еңбек шығынын анықтайтын уақыт

e) Тауарды өндіруге кеткен еңбек шығынының жиылтығы

5. Тауар өндірудегі қоғамдық қалыпты жағдай дегенде нені түсінесіз?

a) Тауардың осы турінің көп бөлігі шығарылатын кездегі сондай жағдай

b) Ең сапалы тауарлар шығарылатын жағдай

c) Ең арзан тауарлар шығарылатын жағдай

d) Салыстырмалы жағдай

e) Өндірістің ең жақсы жағдайы

6. Экономикалық санат ретінде ақша дегеніміз не?

a) Жалпы баламаның рөлін атқаратын тауар

b) Бұл алтын мен күміс

c) Басқа тауарға қарағанда, өзінің құнын көрсететін тауар

d) Алтынмен бағаланған тауар құны

e) Тауардың ерекшелігі

7. Баға деген түсінікті анықтайтын ақшаның қандай қызметтері бар?

a) Құн шарасы

b) Жинақтау құралы

c) Айналым кұралы

d) Төлем құралы

e) Әлем ақшасы.

8. Ақшаның аталған қызметтерінің ішінен тек алтьш ғана орындай алады?

a) Әлем ақшасы.

b) Қазынаның пайда болу құралы

c) Айналым құралы

d) Төлем құралы

e) Құн шарасы

9. Ақша қызметінің қандай қызметі негізінде кредит ақшасы пайда болады?

a)Төлем құралы

b) Әлем ақшасы.

c)Қазынаның пайда болу құралы

d) Айналым құралы

e)Құн шарасы

10. Әкімшілік - әміршілік экономикаға тән емес:

a) Индикативтік жоспарлау

b) Орталықтанған ресурстарды бөлу

c) Жоспарлық баға құрылысы

d) Директивтік жоспарлау

e) Еңбекке байланысты бөлу

$$19$$

1. Өндірістік ресурстардың практикалық пайдалануын дәстүрлер, әдет-ғұрыптар, тәжірибе анықтайтын экономикалық жүйе:

a) Дәстүрлі.

b) Аралас.

c) Нарықтық.

d) Командалық.

e) Өтпелі.

2. Айтылған мінездемелердің қайсысы нарықтық экономикаға жатпайды?

a) Орталықтандырылған жоспар

b) Бәсеке.

c) Жеке меншік.

d) Кәсіпкерлік таңдаудың еркіндігі.

e) Мемлекеттің экономикаға араласпауы

3. Экономикалық қатынас жүйесі қай саладағы қатынаспен анықталмайды?

a) Ауа райы

b) Бөлу.

c) Айырбас.

d) Тұтыну.

e) Өндіріс.

4. Экономикалық жүйенің типтері:

a) Дәстүрлі, әкімшілдік - әміршілдік, нарықтық, аралас экономика

b) Салттық, нарықтық, ұжымдық

c) Жеке, аралас

d) Жоспарлы, ұжымдық

e) Ұлттық, дәстүрлі

5. Экономикалық жүйенің пайда болуында не нәрсе ерекше орын алды:

a) Меншік қатынас

b) Иемдену қатынасы

c) Ақша қатынасы

d) Жалпы қоғамдық қатынас

e) Валюта қатынасы

6. Өндірістік қатынастар жүйесіне кіретіндер:

a) Өнім өндіру, бөлу, айырбастау және тұтыну қатынастары

b) Өндірістік ресурстары пайдалану

c) Техника – экономикалық қатынастар

d) Әлеуметтік қатынастар

e) Құқықтық қатынастар

7. Экономикалық модельдің сипаттамасын мынаған байланысты беруге болмайды?

a) Географиялық орналасу түрлеріне

b) Шаруашылық түрлеріне

c) Мемлекеттің экономикалық атқаратын қызметіне

d) Экономикалық жүйедегі нарықтың орны мен атқаратын қызметіне

e) Экономикалық билікті жүргізу тәсілдеріне

8. Аралас экономиканың басты мақсаты:

a) Кәсіпкерліктің дамуына жағдай жасау

b) Адамдар мүдделерін қорғау

c) Ірі бизнес мүдделерін қорғау

d) Ауыл шаруашылығының жағдайын жасау

e) Мемлекеттік заңдарды дұрыс қадағалау

9. Экономикалық жүйе дегеніміз не?

a) Бұл өндіргіш күштермен өндірістік қатынастардың өзара бірлігі

b) Бұл өндіріс құрал-жабдықтар

c) Өндірістік қатынастардың жиынтығы

d) Өндіріс заттардың жұмыс атқаруы

e) Өндіріс сфералары

10. Аралас экономика дегеніміз не?

a) Еркін нарық және жоспарлы экономика үйлесімі

b) Меншіктің көп түрлілігіне негізделген экономикалық жүйе

c) Өндірісті дамытудың, бүкіл экономикалық жүйенің қозғаушы күші.

d) Жеке кәсіпкерлік және мемлекет

e) Мемлекеттік реттеу және әлеуметтік қорғау жүйесі

$$20$$

1. Егер экономикалық билік орталықтандырылған болса, оның негізгі экономикалық субектісі мемлекет болса, ал экономикалық субектілердің мінез- құлқында жеке мүдделерден қоғамдық мүдделер басым болса, онда бұл:

a) Әкімшіл- әміршіл экономика

b) Нарықтық экономика

c) Аралас экономика

d) Дәстүрлі экономика

e) Әлеуметтік экономика

2. Қоғамдық прогресс сипаттамасына не жатпайды?

a) Натуралды шаруашылық

b) Материалдық игіліктерді тұтынудың атауы

c) Рухани- әлеуметтік қажеттіліктердің дамуы

d) Халықтың әл- ауқатының жоғарылауы

e) Ғылым мен техниканың дамуы

3. Әкімшілдік- әміршілік жүйеден нарықтық экономикаға өтудің негізгі мақсаттары- мемлекеттік:

a) Бақылаудан баға және тарифтерді босату

b) Сыртқы сауда монополиясын құру

c) Ішкі сауда монополиясын құру

d) Сыртқы сауданың таза монополиясын құру

e) Ішкі сауда олигополиясын құру

4. Шаруашылық дамуы тек баға механизмімен реттелетін, жеке меншікке негізделген экономикалық жүйе:

a) Нарықтық.

b) Әкімшілік әміршілік

c) Аралас

d) Дәстүрлі

e) Өтпелі.

5. Аталған сипаттамалардың қайсысы әкімшілік- әміршілдік жүйеге жатпайды?

a) Жеке кәсіпкерліктің шектелген іс-әрекеті

b) Мемлекеттік тауарлар мен қызмет көрсетулердің басым көпшілігіне баға белгіленуі

c) Тұтыну тауарлары мен қызмет көрсетудің жеткіліктігі

d) Жұмыссыздықтың болмауы

e) Экономиканың жоспарлы дамуы

6. Экономиканың орталықтандырылған жоспарлауын не сипаттайды?

a) Ресурстарды және капитал салу жоспарлы бөлу

b) Нарықтық реттеушінің іс- әрекеті

c) Меншік нысанының көптүрлілігі

d) Еркін бәсекелестік

e) Капиталдың еркін құйылуы

7. Экономикалық мәселелер кейде нарықпен, кейде мемелекетпен жекелей шешілген кезде, онда экономика:

a) Аралас

b) Нарықтық

c) Дәстүрлі

d) Әміршіл

e) Кезеңдік

8. Еркін сауданың экономикасы немен сипатталады?

a) Тауарларды экспорттау мен импорттауға тыйымның болмауымен

b) Бағаның жоспарлы пайда болуымен

c) Нарықтық және жоспарлы реттеушінің үйлесуімен

d) Жетілген бәсекелестікпен және нарықта қандай да бір биліктің болмауымен

e) Салаға ену үшін үлкен кедергінің болуымен

9. Дәстүрлі экономикалық жүйе үшін не сипатты?

a) Кеңейтілген қайта өндіру

b) Өндіріс күшінің дамуының төмен деңгейі

c) Дәстүр мен салтты есепке алып, өндірістік қатынастарды реттеу

d) Табиғи шаруашылық пен меншіктің ұжымдық нысанының басым болуы

e) Қарапайым кооперация

10. Экономикалық жүйе келесі іргелі мәселелерді шешеді:

a) Не, қалай, кім үшін

b) Кім, неге, не үшін

c) Қашан, қайда, кім

d) Қалай, неге, кім үшін

e) Неге, кімге, немене

$$21$$

1. «Экономикалық жүйе» түсінігінің дұрыс анықтамасын таңдаңдар:

a) Белгілі бір тұтастықты құрайтын, экономикалық элементтердің өзара байланысының жиынтығы

b) Бұл бір тұтас ретіндегі өндірістік қатынастардың нақты- тарихи нысаны

c) Бұл материалдық және материалдық емес игілік пен қызметтерді өндірушілер арасында ерекше қалыппен тәртіпке салынған байланыс

d) Бұл өндіріс тәсілі

e) Бұл басқару тәсілі

2. Экономикалық жүйе кездесетін, іргелі мәселе- бұл:

a)Сиректік

b) Инвестициялар

c)Өндіріс

d) Тиімділік

e)Бөлу

3. Өндірістік қатынастар дегеніміз не?

a) Өндіріс үдерісіндегі адамдар арасындағы қатынастар, бөлу, айырбас және тұтыну

b) Табиғи, материалдық ресурстарды пайдалану бойынша қатынастар

c) Адамның табиғатқа қатынасы

d) Әлеуметтік топтар арасындағы қатынастар

e) Топтар арасындағы қатынастар

4. Әлеуметтік- экономикалық түрлерге жоғарыда аталған қатынастардың қайсысы қатысты?

a) Меншікке қатынасы

b) Табиғи, материалдық ресурстарды пайдалану бойынша қатынастар

c) Адамның табиғатқа қатынасы

d) Әлеуметтік топтар арасындағы қатынастар

e) Топтар арасындағы қатынастар

5. Өндіріс әдісі дегеніміз не?

a) Өндірістік күш пен өндірістік қатынастардың өзара іс- қимылы және бірлігі

b) Қоғамның дамуының белгілі бір кезеңіне тән, экономикалық тәртіп

c) Қоғамдық- экономикалық формация

d) Материалдық және рухани құрылымның деңгейі

e) Технология

6. Социалистік экономиканың ең маңызды ерекшелік белгілеріне жатпайтыны:

a) Меншік нысанының көптүрлілігі

b) Еңбек бойынша материалдық игіліктерді бөлу

c) Бір орталықтан экономиканы жоспарлы реттеу

d) Партияның диктатурасы

e) Жоспарлы баға белгілеу

7. Нарықтық экономикаға аталған сипаттамалардың қайсысы қатысты емес?

a) Орталықтандырылған жоспарлау

b) Бәсекелестік

c) Жеке меншік

d) Мемлекеттік меншік

e) Кәсіпкерліктің таңдау еркіндігі

8. Қондырма- бұл:

a) Саяси, мәдени және басқа да институттардың жиынтығы

b) Өндірістік күштер

c) Өндірістік қатынастар

d) Өндіріс әдісі

e) Экономикалық жүйе

9. Аралас экономиканың моделі үлкен әлеуметтік бағытымен ерекшеленеді:

a) Швеция

b) АҚШ

c) Жапония

d) Қазақстан

e) Эфиопия

10. Айналысқа түсуші елдің ақша бірлігі:

a) Валюта

b) Вексель

c) Чек

d) Электрондық ақшалар

e) Банкноттар

$$22$$

1. Нарық қашан пайда болды?

a) Капитализм дәуірінде

b) Феодалдық дәуірде

c) Алғашқы қауымдық құрылысты

d) Құл иеленушілік дәуірінде

e) Социализм дәуірінде

2. Нарықтық инфрақұрылымға нелер кірмейді?

a) Нарық түрлері

b) Банктер

c) Валюталық биржалар

d) Еңбек биржасы

e) Жәрмеңкелер

3. Нарық қатынастардың мағынасы:

a) Нарықтағы сатушылармен сатып алушылар арасындағы

b) Өндірушілердің шығындарының орнына келтірілуі.

c) Төлем қабілеті бар сұранысты қанағаттандыру.

d) Экономика жүйесінде тұрақты бөлік.

e) Бұл тауарлар мен ақша қозғалысы.

4. Төменде көрсетілген анықтамалардың қайсысы инфрақұрылым түсінігіне сәйкес келеді?

a) Өзара байланысты нарықты белгілі бір жағдаймен қамтамасыз ету қызмет атқаратын арнайы мамандырылған мекемелер жиынтығы.

b) Болашақта қажеттілікті қанағаттандыра алатын құрылым.

c) Өндірістің жалпы жағдайларын және адамдардың өмір сүру жағдайларын қамтамасыз ететін шаруашылық түрлерінің жиынтығы.

d) Ең жоғары сатыдағы дамудың шаруашылық қызметі.

e) Шаруашылықты ұйымдастыру формалары

5. Бағалық емес бәсекелестіктің әдістері болып табылмайтындар:

a)Демпинг.

b) Өнімнің сапасын көтеру

c)Жарнама

d) Сатудан кейінгі қызмет

e)Өндірістік шпионаж

6. Орналасу белгісіне байланысты нарық бөлінеді:

a) Ұлттық, жергілікті, әлемдік.

b) Жергілікті, сыртқы.

c) Әлемдік, ішкі.

d) Әлемдік, жергілікті.

e) Дамыған, дамымаған.

7. Құнның еңбек теориясының тарихи трактовкасын ең алғаш кімдер жасады?

a) У.Петти, А.Смит

b) К Менгер

c) Дж.Кейнс

d) Ф.Кенэ

e) Дж.Гэлбрейт

8. Тауар өткізу сипатына қарай нарық бөлінеді:

a) Көтерме және бөлшек сауда.

b) Ресми және жасырын көленкелі.

c) Аймақтық және әлемдік.

d) Өндірістік және өндірістік емес.

e) Дамыған және дамымаған

9. Қандай пайдалы заттар тауар болып табылады?

a) Айырбасқа арналған.

b) Жеке тұтынуға өндірілген.

c) Табиғат сыйы.

d) Сыйлауға өндірілген.

e) Кез- келген өнім.

10. Нарық шаруашылығының негізгі субьектілері болып табылатындар:

a) Үй шаруашылығы, бизнес және үкімет

b) Өндіріс факторының иелері

c) Өндірістік және несие беруші капиталистер

d) Жалдамалы жұмысшылар, жер иелері

e) Кәсіподақ, мемлекеттік институттар.

$$23$$

1. Жоғарыда аталғандардың ішінде қайсысы нарық тетіктерінің құрылымдық элементтері болмайды?

a) Бұйрықтық (директивтік) жоспарлау

b) Бәсекелестік

c) Сұраныс

d) Ұсыныс

e) Баға.

2. Нарық экономикасында «қалай өндіру» мәселесі шешіледі:

a) Өндірушілердін ұмтылысы арқылы пайда алу және соған орай, өндіріс ұстанымын азайту

b) Сұраныс пен қозғалыс арқылы соңғы өнімге белгіленетін баға

c) Өндірісті мамандандыру негізінде

d) Өндіріс құралдарын экономикада кеңінен қолдану негізінде

e) Трансакциялық шығынды қысқарту негізінде

3. Жетілдірілген және монополиялық бәсекелестігі бар нарықтың жалпы шегі болады:

a) Нарықта көптеген сатып алушылар мен сатушылар операция жүргізеді

b) Бір текті тауарлар сатылады

c) Сараланған тауарлар сатылады

d) Жоғары технологиялық деңгейі бар

e) Әрбір фирма баға қағажуымен кездеседі.

4. Трансакциялық шығын - бұл:

a) Ақпарат іздеудегі, мәмілені әзірлеудегі, меншік құқығын қорғаудағы, нарықтағы ойланбаған істен болған шығындар

b) Өндіріс шығыны

c) Трансформациялық шығын

d) Жоспарлау шығыны

e) Тұрақты және үзілісті шығындар.

5. Нарық инфрақұрылымы дегенде не түсіндіріледі:

a) Тауар өндірушілердің тиімді қызметі үшін жалпы жағдайда қамтамасыз ететін, қызмет аясы мен әр түрлі ұйымдардың жүйесі

b) Өндірістің материалдық жағдайы

c) Өндірістің жалпы жағдайын қамтамасыз ететін, шаруашылық қызметінің саласы мен аясы

d) Қызмет аясы

e) Өндіріс құралдары

6. Нарық инфрақұрылымының элементтері болып табылатындар:

a) Тауарлық және қор биржалары, еңбек биржасы, сауда үйлері

b) Әкімшіліктер, соттар, прокуратура

c) Зауыт пен фабрикалар

d) Өндірістің материалдық жағдайы

e) Адамның өмірлік қызметінің жағдайы.

7. Нарықтық экономика жағдайындағы тауар өндірушілер арасындағы байланыстардың негізгі нысаны болып табылатындар:

a) Шарттар жүйесі

b) Жоспарлы байланыс

c) Тікелей қоғамдық қатынастар

d) Баспа- бас айырбас байланысы

e) Телеграфтық байланыс.

8. Экономикалық либерализм тұжырымдамасының қорғаушылары болып табылатындар:

a) Л. Мизес пен Ф. Хайек

b) М. Фридмен

c) Дж. М. Кейнс

d) А. Маршалл, Дж. Хикс

e) Р. Аллен

9. Егер қандай да бір салада бірнеше фирма рыноктың басым бөлігін бақыласа, онда мынадай бәсеке орнайды:

a) Олигополия

b) Монополия

c) Монопсония

d) Жетілген бәсеке

e) Жетілмеген бәсеке

10. «Еңбек бөлінісі» терминінен не түсінесіз?

a) Өндірушілердің белгілі бір функцияларды атқаруға мамандануы

b) Еңбек нәтижелерін оған қатысушылар арасында бөлу

c) Халықаралық экономикалық қатынас

d) Еңбек қабілеттілігін пайдалану

e) Мамандану

$$24$$

1. Монополия – бұл:

a) Нарықта жеке өндіруші телекоммуникациялық қызмет көрсетеді

b) Көптеген фермерлер бірдей бағамен ақтүйнек ұсынады

c) Нарықта бірнеше өндірушілер қызмет көрсетеді, оның әрқайсысы салыстырмалы бағада фирмалық аяқ- киім ұсынады

d) Бірнеше үлкен фирмалар автомобильдік шина нарығында қызмет етеді

e) Көмір өндіретін жабдықты жалғыз сатып алушы бар

2. Баға дискриминациясы – бұл:

a) Бірдей өнімді түрлі сатып алушыларға түрлі бағада сату

b) Еңбек төлем ақысына ұлтына немесе жынысына қарай төлеудің айырмашылығы

c) Тұтыну тауарларының бағасының осуі, жалпы еңбеккерлердің қаналуы

d) Жоғары сапалы тауардың бағасының көтерілуі

e) Бірдей емес өнімдерді түрлі сатып алушыларға бірдей бағада сату

3. Қандайда бір өнімді бір ғана фирма сатып алатын экономикалық жағдай қалай аталады?

a) Монопсония

b) Монополия

c) Олигополия

d) Дуополия

Дата добавления: 2017-01-14