Методические указания 1 страница

Н

Айырбас

Ндіріс

бөлу

тұтыну.

32. Физикалық және моралды тозу. Амортизация және амортизациялық қор.

33. Дифференциалды рента І және ІІ

Аграрлы қатыпастар қүрылымындаі-ы басгы лкоиомикалык ' катыиастарға ренталык қатыііастарды жатқызамыз. ■-:

Ауыл шаруашылығы косіпкерлеріне жсрді арендаіа бсре отырыи, жер иегері бүл үшіи белгілі толем — рента алады. Жер рентасы жер иегеріне арендалық толем түріиде гөлечсді. Алаііда •* арендйлык, төлем менжеррентасын баламалап (тецестіріп) карауға і!|'" болмайдці. Ареидалықтөлем рентаға қараганда саіцшқжап.шан;;|* коптеу. Арендалық төлемге мыналар енді: жср реіітасьшыи озі.;.| жерде сальінғаи үй-күрылыстары меп жабдыктарыиьш | амортизанияса, жерге жұмсалған капиталдын пайызы (%), ауыл шаурашылығы жүмыскерлері жалақмсыпьщ бір болігі.

Жер рептасы — жер учаскісім уакытша қолдаііғаііга (найдаланғаига) төлспетіи толем. Осы толем косымша қушіыи арсндатор капиталыныц орташа пандасыпаи артық болу есебінс»пайда болады.

Мынандай сауал туындайды: мүндай артыктық калаіі пайда болады? Бүл сауалга диффереңциалдық жоне абсолютті рента қүрылуыныц механизмін талдау аркылы коз жеткізуге болады. • / Дифферепциалдық рентаиыц екі түрі бар: І-ші жә.іе ІІ-ші ' диффсреициалдык реиталар. І-ші дифференииалдык пеіітанын күрылу себебін жерді шаруашылык объектісі ретііще моиополиялау болын табылады. Оның мәмісі мыыада: сапалыкжағынап жаксы жоіте орташажсручаскілерін гіайдшіамғаи косіпкср-арепдаіорлар, өздерінше жерді шаруашылық объектісі ретіпде игсреді

§ Жер (табиғи ресурстар)- тауар өндіру мен қызмет көрсету үшін жұмсалатын байлықтар. (тірі табиғат, минералды және орман ресурстары).

§ Жерді пайдаланған үшін, төленетін баға рента деп аталады.

34. Экономикалық институттар, оның мәні, рөлі және өзгешелігі. Институттар мен ұймдар.

Институт - дегеніміз бірыңғай жинақталған адамдардың ережелерінің формальды және формальды емес ережелері.

Жеке меншік өзінің әріптестерімен заңды келісім жасай отырып, жеке тұлғаларға немесе кәсіпорындарға материалдық ресурстарды өз қалауларынша тауып,бақылап,қолданып және жүзеге асыруға ерік береді.

Жеке меншік институты ғасырлар бойы мұра құқығымен қуатталады,яғни жеке меншік иесі болып әкесі одан соң баласы мұрагер болып қалады

Кәсіпкерлік дегеніміз - адамдармен олар құрған бірлестіктердің белсенді, дербес шаруашылық қызметі. Оның көмегімен адамдар тәуекелге бел буып, мүліктік жауапкершілікті сақтай отырып, пайда табу жолын көздейді.
Кәсіпкерлік шығармашылық күш-жігерді жүзеге асыруға, экономикалық және ұйымдастыру ісінде тапқырлыққа, жаңашылдыққа байланысты.

35. Өндіріс уақыты және айналу уақыты. Кәсіпорынның айналым қаржысы.

36. Экономиканы мемлекеттік реттеудің негізгі үлгілері.

Экономиканы мемлекеттік реттеу – бұл экономиканы тұрақтандыруға және өзгермелі жағдайларға бейімделуіне заңдық, орындаушылық және бақылаушылық сипаттағы шаралар жүйесі. Мемлекеттік реттеудің жалпы стратегиясы келесідей принціптерге негізделеді:

Барлық тепе-тең жағдайда экономиканы ұйымдастырудың нарықтық нысанын жоғары бағалау керек. Мемлекет жеке бизнес қызығушылық танытпайтын, тек әлеуметтік-маңызды салаларды қаржыландыруы керек;

Мемлекеттік реттеу бизнеспен бәсекелеспеуі керек, керісінше оған көмектесуі керек;

Мемлекеттік салық, несие және қаржы саясаттары экономикалық өсу мен әлеуметтік тұрақтылыққа мүмкіндік туғызу керек;

Экономиканы мемлекеттік реттеу әсіресе шаруашылық дағдарыстары және халықаралық қатынастар кезінде ерекше маңыздылыққа ие болады;

Мемлекеттік араласу нарықтық нысанға енген сайын тиімдірек болады;

Осындай жағдайларда қазіргі нарықтық экономика «мемлекеттік реттелетін» және әлеуметтік бағытталған болып табылады. Мемлекет тұрақтылық пен өркениеттің арқа сүйенеріне айналады.

37. Меншік экономикалық, заңды, тарихи категория ретінде. Меншік мазмұны.

1 Экономикалық мағынадағы меншік – бұл мүліктерді меншіктеу және шаруашылыққа пайдалану бойынша адамдар арасындағы шынайы қатынастар. Меншік қатынастары – бұл материалдық және рухани игіліктерді меншіктеу бойынша адамдар арасындағы қатынастар. Меншік экономикалық қатынас ретінде адамзат қоғамының қалыптасуы кезінде пайда болды.

Меншіктің субъектілері мен объектілері арасындағы мүліктік қатынастар-ды, заңдық қатынастарды Ежелгі Римнің құқықтық заңдары Римдік құқық анықтаған.

Иелену – объектінің белгілі бір субъектіге қарауы, меншік иесінің нақты құқығы.

Пайдалану – меншік объектісін оның қызметіне сәйкес және пайдаланушының шешімі бойынша қолдану.

Билеу – субъект объектіге өз қалауы бойынша билік етуге құқылы.

Меншік экономикалық жүйе ретінде субъектіден (меншік иелері), объектіден (мүліктер), басқа субъектілерден (басқа иеленушілер немесе меншік иесі еместер) тұрады. Шаруашылық қызметтерге экономикалық агенттер деп аталатын шаруашылық субъектілері қатысады.

Меншікті экономикалық ресурстар мен тұтыну игіліктерін иеленудегі экономикалық агенттер арасындағы қатынас ретінде анықтауға болады.

Экономикаға экономикалық қатынастардың үш түрі енеді:

техникалық-экономикалық қатынастар;

әлеуметтік экономикалық қатынастар;

ұйымдастырушылық-экономикалық қатынастар.

Меншіктің экономикалық қатынастар жүйесі келесідей элементтерді қамтиды: иемдену қатынастары, мүліктерді шаруашылыққа пайдалану қатынастары, экономикалық іске асыру қатынастары. Иемдену қатынастары – бұл адамдар арасындағы экономикалық қатынастар, яғни мүліктерге өзінікі ретінде олардың қатынастарын қалыптастырады. Өндіріс құралдарының меншік иелері жасау қызметімен үнемі өздері айналыспайды, олар өздерінің мүліктерін шаруашылық мақсатта қолдануға мүмкіндік береді. Сонда меншік иесі мен кәсіпкер арасында мүлікті шаруашылыққа қолдану қатынасы туындайды. Меншік өз иесіне табыс әкелген жағдайда экономикалық тұрғыдан іске асады. Экономикалық қатынастар жүйесі барлық шаруашылық процесін қамтиды. Меншік қатынастарының жүйесі адамдардың экономикалық қызығушылықтарын (материалдық және мүліктік) туындатады. Жеке меншік құқығы дегеніміз жеке немесе заңды тұланың «құқықтар жинағын» толық немесе оның біреуіне ие болуы. Сондықтан жеке меншіктің әртүрлі нысандары туралы айта аламыз.

Мемлекеттік меншік құқығы дегеніміз барлық құқық жинағына немесе оның кейбіреулеріне тек мемлекеттің ие болуы.

38. Экономикалық рента жер және оның байлықтарының кіріс формасы ретінде. Рента түрлері.

Аграрлы қатыпастар қүрылымындаі-ы басгы лкоиомикалык ' катыиастарға ренталык қатыііастарды жатқызамыз. ■-:

Ауыл шаруашылығы косіпкерлеріне жсрді арендаіа бсре отырыи, жер иегері бүл үшіи белгілі толем — рента алады. Жер рентасы жер иегеріне арендалық толем түріиде гөлечсді. Алаііда •* арендйлык, төлем менжеррентасын баламалап (тецестіріп) карауға і!|'" болмайдці. Ареидалықтөлем рентаға қараганда саіцшқжап.шан;;|* коптеу. Арендалық төлемге мыналар енді: жср реіітасьшыи озі.;.| жерде сальінғаи үй-күрылыстары меп жабдыктарыиьш | амортизанияса, жерге жұмсалған капиталдын пайызы (%), ауыл шаурашылығы жүмыскерлері жалақмсыпьщ бір болігі.

Жер рептасы — жер учаскісім уакытша қолдаііғаііга (найдаланғаига) төлспетіи толем. Осы толем косымша қушіыи арсндатор капиталыныц орташа пандасыпаи артық болу есебінс»пайда болады.

Мынандай сауал туындайды: мүндай артыктық калаіі пайда болады? Бүл сауалга диффереңциалдық жоне абсолютті рента қүрылуыныц механизмін талдау аркылы коз жеткізуге болады. • / Дифферепциалдық рентаиыц екі түрі бар: І-ші жә.іе ІІ-ші ' диффсреициалдык реиталар. І-ші дифференииалдык пеіітанын күрылу себебін жерді шаруашылык объектісі ретііще моиополиялау болын табылады. Оның мәмісі мыыада: сапалыкжағынап жаксы жоіте орташажсручаскілерін гіайдшіамғаи косіпкср-арепдаіорлар, өздерінше жерді шаруашылық объектісі ретіпде игсреді

§ Жер (табиғи ресурстар)- тауар өндіру мен қызмет көрсету үшін жұмсалатын байлықтар. (тірі табиғат, минералды және орман ресурстары).

§ Жерді пайдаланған үшін, төленетін баға рента деп аталады.

39. Экономиканың мемлекттік реттелуі: мақсаты, қызметі, құралы.

Экономиканы мемлекеттік реттеу – бұл экономиканы тұрақтандыруға және өзгермелі жағдайларға бейімделуіне заңдық, орындаушылық және бақылаушылық сипаттағы шаралар жүйесі.

Экономиканы мемлекеттік реттеу 3 негізгі мақсатты көздейді:

1. Нарықтық процестердің жойылмайтын жағымсыз салдарларын мүмкіндігінше азайту;

2. Тиімді қызмет етуі үшін құқықтық, қаржылық және әлеуметтік алғы шарттарды жасау;

3. Қоғамның әл-ауқаты нашар топтарын әлеуметтік қорғауды қамтамасыз ету.

Экономикалық қызметтердің түрлері:

1. Мемлекеттік кәсіпкерлік қызметі. Қоғамға қажетті мемлекеттік кәсіпорын мен өндірістік және әлеуметтік инфрақұрылымды жасайды. (темір жол, жалпы шосе жолдары, көпір, газ, мұнай құбырлары, байланыс, аурухана, мектеп т.б. объектілер).

2. Нарықтық жүйенің қызметін қамтамсыз ету. Сатып алушы мен кәсіпкер мүдделерін қорғау, өнім сапасы мен салмағын өлшеу, бәсекені қолдай отырып, нарықтық экономикада монополизмнің болуына барынша күрес жүргізу.

3. Ұлттық табысты үлестіру. Мемлекет дағдарысқа қарсы саясатты жасау мен өткеру қызметін атқаруды бюджет саясаты арқылы жүргізіледі. Тұрғындарды толық жұмыс пен қамтамасыз етілуін қолдап, экономиканы тұрақтандыру қызметін жүзеге асырады.

4. Мемлекет тұрғындарды әлеуметтік қорғау жұмыстарын өзіне алады. Оларға – оқушылар, студенттер, зейнеткерлер, мүгедектер мен көп балалы отбасын жатқызамыз.

Мемлекеттік реттеудің құралдары

1) Фискальдық саясат- мемлекеттік бюджетпен байланысты қаржыны реттеуді қамтиды. Оған: мемлекеттік сатып алуды ұлғайту мен қысқарту, күрделі қаржы бағдарламасы, әлеуметтік төлемдер, бюджеттен жекелеген сала мен кәсіпорындар үшін дотация мен субсидиялар және салық шаралары жатады.

2) Несие – ақша саясаты. Халық шаруашылығы мәселелерін шешуде ынталандырушы роль атқарады, ақша массасын реттеу:

3) несиенің ұтымды үйлестірілуі; қаржы нарығы құрылымдарының қалыптасуы мен дамуы.

4) Бағамен табыстарды реттеу. Бағалар динамикасын реттеу.

5) Әлеуметтік саясат: халықтың қамсыздандырылмаған топтарын қорғау, жұмыссыздықты әлеуметтік қорғау, жұмысбастылық саясаты, қоршаған ортаны қорғау. (білім, медицина, мәдениет).

6) Сыртқы экономикалық реттеу. Мемлекеттің сыртқы сауда саясаты, валюталық курсты басқару, шетел инвестицияларын тарту, сыртқы қарыздарды қолдану, кеден саясаты.

7) Әкімшілік реттеу- әртүрлі бақылау шараларын жүзеге асыру. Қоғамдық қолдану салаларын реттеу (электроэнергетика, көлік, байланыс), қор биржасы мен несие банк мекемелеріне әкімшілік бақылау.

8) Қысқа мерзімді реттеу. Бірнеше ай ішінде нәтиже алу. Алдына қойған мақсатты экономикалық циклдық ағымдағы фазасының іс- әрекетін өзгертуге әрекет жасау.

9) Ұзақ мерзімді реттеудің мақсаты- нәтижесін бірнеше жылдарда алуға есептелінген. Ұзақ мерзімді реттеу аморизациялық саясат түрінде технологиялық қайта құру мен халық шаруышылығының жеке салалаларында ҒТП- ті жетілдіру мақсатында қолданылыды.

40. Меншік түрлері. Меншік формасының әртүрлілігінің объективті қажеттілігі.

Меншік - күрделі де көпқырлы құрылым. Ол экономикалық жүйенің негізі болып табылады.

Жеке меншік өзінің әріптестерімен заңды келісім жасай отырып, жеке тұлғаларға немесе кәсіпорындарға материалдық ресурстарды өз қалауларынша тауып,бақылап,қолданып және жүзеге асыруға ерік береді.

§ Меншік түрлері:

1.Жеке меншік

2.Ұжымдық меншік:

а) серіктестіктер

ә) кооперативтік

б) акционерлік

в) ортақ өндіріс болып бөлінеді

3. Мемлекеттік

4. Жалдамалық

5. Шет елдік фирмалармен бірлескен

41. Бәсекелестік мәні, оның экономикалық рөлі. Бәсекелестіктің жетілген және жетілмеген теориялары.

Бәсекелестік (лат. Concurro – сталкиваюсь) – бұл нарықтық шаруашылық қатысушыларының арасындағы өндірістің, сатып алудың және сатудың ең жақсы шарттары үшін күресу. Бәсекелестіктің пайда болу себептері:

а) нарық жағдайының негізгі параметрлері;

б) белгілі бір тауар иесінің толық шаруашылықтық ерекшеліктері;

в) сатушылар мен сатып алушылардың нарықтық бағаға тәуелділігі.

Жетілмеген бәсеке мемлекеттің нарыққа активті түрде әсер ету күші негізінде пайда болады.

Жетілген бәсеке – бұл өнімнің бір түрін өндіретін көптеген өндірушілер арасындағы бәсекелестік.

§ Бәсекелестік және оның экономикадағы ролі Нарықтық әлем – бұл нарықтың барлық субъектілерінің белсенді қарым - қатынасының аренасы. Бұл қарым-қатынастардың көптеген параметрлері бар. Солардың негізгілері:

§ - нарық субъектілерінің бір-біріне тәуелділігі;

§ - жеке сатушылардың нарықтық баға қоя алу мүмкіншіліктері.

42. Халықаралық ынтымақтастық бүкіләлемдік мәселелерді шешуде.

Бүгінгі тандағы халықаралық экономикалық қатынастардың маңызды мәселелердің оқу, Қазақстанның халықаралық еңбек бөлінісіндегі орының, ҚР-ның бәсекелестік деңгейінің өсуін анықтау, жаһанданудың қазіргі тенденцияларын және елдің әлеуметтік-экономикалық процесіне әсерін анықтау. Жаһандық мәселелерді шешудегі халықаралық ынтымақстыстық формаларын анықтау. Сонымен қатар, Қазақстанның әлемдік интеграциялық процестер мен халықтың экономикалық ұйымдарға қатысуын көрсету мақсат болып табылады.

Халықаралық экономикалық интеграция дегенiмiз­ экономиканың өзара бейiмделуi олардың бiртұтас ұдайы өндiрiс процесіне енуі.

Интеграция өзiне бiрнеше маңызды белгiлермен сипатталады.

§ Ұлттық өндірістік процестердің өзара енуі;

§ өндіріс, ғылым және техникадағы халықаралық специализация мен кооперацияның кең турде дамуы;

§ Интеграциялық қатысушы елдердің экономикасындағы тереңдетілген құрылымдық өзгерістер;

§ интеграциялық процестердің мақсатты турде реттелуі, координацияланған экономикалық, стратегия мен саясаттың жасалуы.

Белгiлi бiр елдiң интеграциясының қажетті шарттары:

§ Тауардың қозалысын қамтамасыз ететін дамыған инфрақрылымның болуы.

§ Үкімет орындары тарапынан белгiлi экономикалық және саяси шешімдердің қабылдануы.

Әлемдiк шаруашылықтағы интеграциялық өзгерістің экономикалық немесе абсолюзациясы мумкiндiгi eKi көзқарас тұрғысында қарастырылады:

§ интеграция халықаралық экономикалық байланыстардың кездейсоқ дамуымен теңестіріледі.

Интеграцияның барысы ресми турде құрылған экономикалық одақтар шеңберiнде әpeкeт етедi.

Қазiргi таңда бiр-бiрiн өзара толықтырып және тығыз байланыстыра отырып, интеграцияның барысы eкi түрде қарастырылады:

§ - Жеке меншiк-корпорациялық интеграция (фирмалық микроэкономикалық интеграция);

§ - Мемлекеттiк және мемлекеттік -корпорациялық интеграция (елдер аралық макроэкономикалық деңгейдегiнтеграция)

§, 1991 – жылы желтоқсан айында бұрынғы кеңес одағына кірген республикалар егеменді мемлекеттер Декларациясын қабылдап Одағының Шартына қол қойды. Сөйтіп, Тәуелсіз мемлекеттер достастығы (ТМД) пайда болды. Оған: Қазастан, Ресей, Қырғызстан, Белоруссия елдері енді.

43. Кәсіпкерлік. Кәсіпкерлік (бизнес) түрлері мен формалары.

. Кәсіпкерлік – бұл адамдардың, заңды тұлғалардың меншік нысандарынан тәуелсіз, тауарларға (жұмыстар мен қызметтерге) сұранысты қанағаттандыру жолымен пайда немесе жеке басына табыс алуға бағытталған ынталы қызметі. Ол жеке меншікке (жеке кәсіпкерлік) немесе шаруашылық іс жүргізу құқығы бар мемлекеттік кәсіпорындарға (мемлекеттік кәсіпкерлік) негізделген. Кәсіпкерлікке бұндай анықтама Қазақстан Республикасының азаматтық кодексінде берілген.

Кәсіпкерлік нарықтық экономиканың негізі болып табылады. Әртүрлі елдердің тәжірибесінде кәсіпкерліктің келесідей нысандарын бөледі:

*Жеке басылық

*Серіктестік

*Корпорация

*кооператив

*мемлекеттік кәсіпорын

Ынталанушы қызметінің көлеміне қарай келесідей түрге бөлінеді:

Жеке кәсіпкерлік – бір адамның және оның жанұясының кез-келген жасампаз қызметі;

Ұжымдық кәсіпкерлік – қандай-да бір ұжымның ынталы

Коммерциялық кәсіпкерлікке - қызмет түрін сипаттайтын, оның мазмұнының мәнін айқындайтын тауар - ақша қатынастары, тауар - айырбастау операциялары жатады.

Қаржылық кәсіпкерлік - коммерциялық кәсіпкерліктің бір түрі, солай болғандықтан оның сатып алу, сату объектісі айрықшалығы - тауар болып есептеледі: ақшалар, валюта, құнды қағаздар(акциялар, облигациялар, вексельдер, кепілдіктер), яғни бірдей ақшаларды сату тікелей немесе жанама формада жүргізіледі. Қаржылық кәсіпкерлік -бұл коммерцияның бір түрі,онда қаржылық кәсіпкерінің технологиялық мәмлесі коммерциялық технология мәмлесі мен ұқсас болады, айырмасы тек тауар - қаржы активі болып саналады.

44. Пайданың экономикалық табиғаты. Пайда көлемін анықтайтын факторлар.

Тауарды сатудан (қызмет көрсетуден) түскен табыстан кеткен шығындарынан көп болуы пайда болып табылады. Кәсіпорынның немесе фирма қызметінің негізгі принципі пайданы максимизациялау болып табылады.

ТАБЫС – ШЫҒЫНДАР = ТАЗА ПАЙДА

Пайда бұл экономикалық теорияның ең күрделі және қарама-қайшы мәселелердің бірі болып табылады. Пайданың қайнар көзі және экономикада өсу туралы сұрақтар пікір таласты тудырады.

1.Меркантилистердің айтуы бойынша пайда айналыста пайда болады және оның қайнар көзі сыртқы сайда болып табылады.

2.Адам Смит және Дэвид Рикардо пайданы өніміне жұмысшы еңбегінің үлесін алп тастағанға тең деп есептеді.

3.Карл Марк пайданы тек жолдамалы еңбекпен жасауға 2-ші туынды және өзгертілген формадағы қосымша құн деп қарады.

4.Қазіргі Батыс экон. б/ша түрлі варианттардың келісімді бірігуі б/ып табылады:

1. Пайда – бұл барлық өндіріс факторлардан алынатын табыс;

2. Пайда – бұл кәсіпкерлік еңбек үшін марапаттау және техникалық жетістіктерді енгізуге арналған төлем.

Қазіргі кездегі пайда туралы түсінік 3 бағытта тарайды:

1.Кейнсиялдық пайданың жиынтық тұжырымдамасын макроэкономикалық деңгейде ұсынады;

2.Институцианалды - әлеуметтік леуметтік және сыртқы экономикалық факторы жағынан түсіндіріледі. Бұл барлық қоғамдық мүшелердің игілігіне қамқорлық жасау;

3.Неопластикалық пайданы максимальды көтерілген, жетілген және жетілмеген бәсекелестік жағдайда әрекет ететін жеке фирмалар деңгейінде жүргізіледі.

Фирма жалпы, орташа және шеткі табысты есептейді:

Жалпы табыс барлық сатылған өнімнің түсіміне тең;

Орташа табыс сатылған өнімнің бірлігіне есептеледі;

Шеткі табыс қосымша бірлігін сатқандағы жалпы табыстың өсуі.

Сандық жағынан пайда туады сатқандағы және шығындардың арасындағы айырымы.

Бухгалтерлік пайда – бұл жалпы табыс пен өндірістегі шығындар арасындағы байл.

Экономикалық пайда – бұл далпы табыс пен экономикалық шығындар арасындағы байл.

Пайда нормасы – бұл процентте өндірілген пайданың өндіріс шығындарына қатн.

Банктік пайда – табыс пен шығын арасындағы қатынас арасын анықталады

45. Табыс құрылымы. Қоғамда табысты үлестіру, теңсіздік мәселесі.

Табыс - әрбір нарықтық экономиканың қатыушыны соңғы мақсаты және оның күнделікті іс - әрекетінің объективті ынтасы;

Табыс – жеке тұлғаның қызмет нәтижесінің ақшалай көрінісі;

Табыс – нарықтық субьектінің басқарымына үнемі заңды түрде түсіп отыратын ақшалай сомасы.

Табсытың негізгі түсу көздері:

---Жұмыскердің табысы (жалақы, сияқы)

---Кәсіпкерлік табыс (пайда)

--Меншік табыс (салынан алынатын процнет және рента)

--Еңбек салығына байланыссыз түсетін әр түрлі әлеуметтік табыс (жұмыссызға жәрдем ақы, пенсия, степендия)

Бірінші реттік табыстар:

--Еңбек қызметінен түскен табыстар: еңбекақы, кәсіпкер табысы;

---Жеке меншіктен түскен табыс: % - есудан түскен табыс, жер рентасынан, қозғалмайтын мүліктен табыс.

46. Формациялық тәсіл. Өндірістің 5 амалы.

47. Жалпы ұлттық өнім. Жалпы ішкі өнім.

48. Банктер, түрлері мен қызметі.

49. Қоғам шаруашылығының негізгі формалары мен үлгілері. Натуралды шаруашылық, оның белгілері мен ерекшеліктері.

Дата добавления: 2017-02-01