Stres zawodowy a zdrowie pracowników

Obecnie to pojęcie staje się bardzo popularne i jest stymulowane przez ostatnie zmiany w gospodarce i społeczeństwie jako całości, a wskaźniki jego rozpowszechnienia cały czas rosną (jeżeli mówić o państwach Unii Europejskiej to głównie to dotyczy takich, jak Wielka Brytania, Szwecja, Holandia, Francja i Niemcy).

Stres zawodowy – psycho-emocjonalny stan człowieka, który powstaje w procesie pracy. To pojęcie obejmuje zaburzenia psychiczne (lęk, depresja) oraz inne zaburzenia emocjonalne (zmęczenie, frustracja itp.), nieodpowiednie zachowanie (agresja). Te zaburzenia mogą doprowadzić do niezadowalającego wykonania pracownikiem swoich obowiązków i uszkodzić jego zdrowie. Stres może doprowadzić do zaburzenia snu, bólu głowy, depresji, problemów w relacjach z rodziną i przyjaciółmi. On zwiększa ryzyko chorób układu ruchowego oraz układu krążenia, zwiększa się częstotliwość wizyt w placówkach służby zdrowia.

Stres zawodowy – ważny problem współczesnego świata, do którego są skłonne około 30% pracowników. Człowiek spędza większość swego życia w pracy, dlatego on musi nauczyć się techniki radzenia sobie ze stresem w miejscu pracy. Będzie to miało pozytywny wpływ na zdrowie, umysł, samopoczucie i jakość życia w ogóle.

Badaniem przyczyn i skutków stresu zawodowego zajmują się przedstawiciele różnych dyscyplin naukowych (np. psychologia, socjologia), dlatego niema żadnej uniwersalnej teorii.

Są 3 znaczenia terminu stres:

1. jako bodziec – sytuacja, która występuje w naszym bliskim otoczeniu i która ma odpowiedni wpływ na człowieka i jego zachowanie i tym samym może doprowadzić do negatywnych skutków. Do takich najważniejszym stresorów w pracy należy zaliczyć złe warunki (np. hałas), niską płacę, dyskryminacje itp.

2. jako reakcja organizmu na jakieś zagrożenie, której fundamentem jest GAS (syndrom ogólnej adaptacji). Zaproponował to pojęcie H. Selye, według którego organizm człowieka w trakcie kontaktu z bodźcem wytwarza fizjologiczne reakcję, które chronią go przed wszelkiego rodzaju złymi skutkami.

GAS składa się z 3 faz:

· reakcja alarmowa (organizm mobilizuje się);

· faza odporności (radzenie sobie z bodźcem);

· faza wyczerpania

3. jako proces między bodźcem a reakcją (to znaczy, że reakcję stresowe są wynikiem kontaktu człowieka z otoczeniem)

Przeciwdziałanie stresowi zawodowemu:

1) zmaganie nastawione na problem (podejmowanie działań, które pokonają zagrożenie);

2) zmaganie nastawione na emocję (podejmowanie działań, które uregulują przeżywane emocję)

Reakcję stresowe można podzielić na dużo grup stosując różne kryteria:

· afektywne;

· poznawcze;

· fizyczne;

· behawioralne;

· motywacyjne

Do najważniejszych modeli stresu zawodowego zalicza się:

· Model Michigan;

· Model dopasowania osoby i środowiska;

· Model witaminowy;

· Model wymagań-kontroli-wsparcia;

· Model braku równowagi między wysiłkiem a nagrodą

Model Michigan zawiera 4 podstawowe grupy zmiennych ułozone w łańcuch przyczynowo-skutkowy.

1) Właściwości organizacji – mogą doprowadzic do powstania konfliktu (np. wtedy, kiedy trudno jest spełnić wymagania i pracownik nie posiada niezbędnych materiałów)

Дата добавления: 2023-11-03