Кейнс кресі

Қандай жағдайда экономика тепе-теңдікке қол жеткізеді? Көптеген фирмалар үшін тепе-теңдікке қол жеткізуде қор басты орын алады.

Жоспарланатын шығыстар сызығы

Мемлекеттік шығыстар мультипликаторы . Ол G мемлекеттік шығыстар немесе I инвестицияларды бір бірлікке арттырғандағы Y_e тепе-теңдік табыс деңгейінің қаншаға ұлғаятынын көрсетеді.

G↑→E↑→Y↑

Салықтық мультипликатор , Т салықтарды бір бірлікке арттырғандағы Y_e тепе-теңдік табыс деңгейінің қаншаға азаятынын көрсетеді.

∆T↓→ (Y-T)↑→ C↑→ E↑→ Y↑

IS қисығы

Пайыз мөлшерлемесі өскенде табыстың қалай өзгеретінін анықтау үшін біз инвестиция функциясы мен «Кейнс кресі» графигін қолдана аламыз. Пайыз мөлшерлемесі өзгермелі деп алайық.

.Сурет.А.

r₁ → r₂ дейін пайыз мөлшерлемесінің өсуі жоспарланған инвестицияларды I(r₁) → I(r₂) дейін азайтады.

Сурет.В.

Кейнс кресі бейнеленген. I(r₁) → I(r₂) дейін жоспарланған инвестицияның азаюы табысты Y₁ → Y₂ дейін қысқартады.

.Сурет.С.

IS қисығы бейнеленген. Ол пайыз мөлшерлемесі мен табыс арасындағы қарым-қатынасты анықтайды: пайыз мөлшерлемесі өскен сайын табыс деңгейі төмендей береді.

Бюджет-салық саясатының IS қисығын жылжытуы

IS қисығының әрбір нүктесі берілген пайыздық мөлшерлеме кезінде табыстың деңгейін көрсетеді.Кейнс кресі моделінен байқағанымыздай табыс деңгейі бюджет-салық саясатымен де тығыз байланысты G мен T тұрақты деп алсақ, бюджет-салық саясатының өзгеруі IS қисығын жылжытады.

	r

IS’

IS

		В. IS қисығы

. Мемлекеттік шығындардың өсуінің IS қисығын

оңға жылжытуы

Суретте мемлекеттік шығындардың G₁ →G₂ дейін өсуі IS қисығын қалай өзгертетінін көру үшін кейнс кресі бейнеленген. Кейнс кресі бюджет саясатының өзгеруі жоспарланған шығындарды өзгертетінін көрсетеді. Ол табыс деңгейін Y₁ → Y₂ дейін өсіреді. Сол себептен мемлекеттік шығындардың өсуі IS қисығын оңға жылжытады. Бұл суретте бейнеленген.

Салықтардың азаюы, мемлекеттік шығындардың өсуі табысты өсіреді, ол IS қисығын оңға жылжытады. Салықтардың өсуі, мемлекеттік шығындардың азаюы табысты азайтып, IS қисығын солға қарай жылжытады.

1. T↓ немесе G↑ → E↑ → Y↑ → IS↑

2. T↑ немесе G↓ → E↓ → Y↓ → IS↓

Тауарлар мен қызметтерге сұранысты өсіретін бюджет-салық саясатының өзгерісі IS қисығын оңға жылжытады. Ал сұранысты кемітетін бюджет-салық саясатының өзгерісі IS қисығын солға жылжытады.

Тақырып бойынша сұрақтар:

1. Пайыз мөлшерлемесі және инвестициялық функция

2. IS қисығының теңдеуі мен айнымалылары. IS қисығын шығару үлгілері. IS қисығының көлбеуіне әсер ететін факторлар

3. Жабық экономикадағы макроэкономикалық тепе-теңдік

Негізгі әдебиет: (72-125 б. /1/):

5 тақырып. Ақша нарығы

Лекция мақсаты: Экономикалық жүйедегі маңызды құралы деп есептелетің ақша нарығының табиғатың және жұмыс істеу заңдылықтарың зерттеу.

Негізгі терминдер: ақша нарығы, тепе-теңдік, пайыз мөлшерлемесі, Фишер теңдеу, ақшаға сұраныс, ақша ұсыныс, ақша қорлар.

Дата добавления: 2014-01-06