Тема: «Катетеризация мочевого пузыря»

Слайд.

Кредит

Ж.

КУРС: 4

Регистрация данных исследования артериального пульса пациента в температурном листе

Оснащение: красная ручка, температурный лист.

Этапы	Обоснование
1. Взять температурный лист и найти соответствующую графу в нем «П».	Обеспечение достоверности результата.
2. Определить цену деления шкалы (от 50 до 100 уд. в 1 мин. цена деления = 2уд. в 1 мин.; более 100 уд. в 1 мин. = 4уд. в 1 мин.)	Констатация точного результата исследования артериального пульса пациента.
3. Взять красную ручку и провести горизонтальную линию на уровне максимального показания АД под днем измерения АД (систолическое).	Обеспечение достоверности результата.
3. Взять ручку красного цвета и зафиксировать, в виде точки, показание результата исследования пульса пациента в температурном листе.	Обеспечение достоверности результата.
4. Соединить графически, в виде ломаной линии, отмеченные точки показаний результатов исследований артериального пульса.	Обеспечение наглядности результатов измерений.

№ 4 ДӘРІС

ДӘРІС ТАҚЫРЫБЫ: Мектептегі оқыту және тәрбиелеу. Мектептерде еңбекке оқытудың гигиеналық негіздері.

Мемлекеттік тілде құрастырған:

доцент Уважанова А.С.

4 – дәріс

1. ТАҚЫРЫБЫ: Мектептегі оқу, тәрбиелеу және еңбекке оқытудың гигиеналық негізі.

2. МАҚСАТЫ:

Студенттерді мектептегі оқу, тәрбиелеу және еңбекке оқытудың гигиеналық негіздерімен

таныстыру.

3. ДӘРІС ТЕЗИСТЕРІ:

1. Оқу процесінің физиологиялық аспектілері.
2. Мектептегі қатты қажу.
3. Балаларды 6 жастан мектепте оқыту.
4. Мектептегі сабақ кестесінің гигиенасы.
5. Емтихан кезіндегі стресс.
6. Ауырушаң, әлсіз балаларды мектепте оқыту.
7. Арнаулы оқу орындары..

4. ИЛЮЮСТРАЦИЯЛЫ МАТЕРИАЛДАР:

№1 слайд - Оқу процесінің физиологиялық аспектілері

№2 слайд - Мектептегі қатты қажу.

№3слайд - Мектептегі сабақ кестесінің гигиенасы

№4слайд - Арнаулы оқу орындары..

№1 слайд.

Қазіргі кезде балалар мен жасөспірімдер өмірі бұдан 10-20 жыл бұрынғы өмірден едәуір басқаша жағдайда жүріп жатыр.

Үздіксіз өтіп жатқан әртүрлі хабарлардың барысы және оқу жүктемелердің жоғарлауы балалардың организміне жоғары талаптар қояды.

Қимыл-қозғалыс белсенділігінің жеткіліксіздігі және таза ауада өте аз уақыт болуы балалардың физикалық және психикалық денсаулығына қолайсыз әсер етеді. Бұндай жағдайлар, оқу тәрбие жұмыстарының сапасына әсер етеді, қажу және қатты қажудың уақытынан ертерек басталуына әкеліп соғады.

Оқу жұмыстарының өнімділігін 5 негізгі шараларды орындау арқылы арттыруға болады:

Көрсетілген физиологиялық принциптер, оқу процессін дұрыстауға арналған барлық гигиеналық шаралардың негізіне жатады. Н.Е. Введенскийдің көз қарасы бойынша «Көп жұмыс істегеннен ғана шаршамай, дұрыс (жаман) жұмыс істегеннен шаршайды».

Мектептегі қатты қажу

Балалар мен жасөспірімдердің жүйке жүйесінің функционалдық мүмкіндіктері төмен болады және үлкен оқу жүктемесі ол мүмкіндіктердің жойылып кетуіне де қажу және қатты қажу басталуына әкеліп соғуы мүмкін.

А.Г. Сухаревтің (1986), түсінігі бойынша қажу тек көп еңбектенудің салдарынан ғана емес, сонымен қатар, сол жұмысты орындау кезіндегі жағдайлардың дұрыс болмауына да байланысты болады.

№2 слайд.

Сондықтан, әрбір тоқсанның және әрбір жылдың басында сабақ басталуы жеңіл болуы керек.

Оқу жүктемесінің ең үлкен көлемі, көрсетілген циклдардың (сабақтың, күннің, аптаның, тоқсанның, жылдың) ортасына келуі керек.

Қызмет қаблеті төмендейтін кезінде де оқу жүктемесін жеңілдету керек.

Жалпы білім беру мектептерінің құрылымдары мен мазмұны туралы санитарлық ережелерде апталық оқу жүктемесінің регламентациясы әрбір сыныптарға анықтап, көрсетілген.

Жалпы білім беру мектептеріндегі сабақ ұзақтығы 45 мин.

Бірақ, гигиеналық зерттеулер 1 сынып оқушылары үшін, бұндай уақыт ұзақтығы рационалды емес екенін көрсетті. Бұл кезеңде, балаларда, бала бақшада қалыптасқан динамикалық стереотип бұзылатындығы және сабаққа көніл қою ұзақтығы 30-35 минуттан аспайтындығы анықталды.

Осындай жағдайларға байланысты оқушылардың қызмет қаблеті төмендеп кететіндіктен оқу процесі тиімді болмайды. Сондықтан 1 сынып оқушылары үшін сабақ ұзақтығы 35 минуттан аспауы керек.

Қазақстан халық ағарту министрлігі 10.09. № 387 «Он бір жылдық орта мектептің бірінші сыныбына қабылдау ережелерін бекітті, осы ереже бойынша бірінші сынып оқушыларының оқу процесіне келесі талаптар қойылады:

45 минут оқу екінші сынып оқушыларында да үлкен жүктеме болып саналады, сондықтан сабақтың соңғы 10 минуты қажуды болғызбауға арналуы керек (столдағы ойындар, әдебиеттер оқу).

Барлық бастауыш сыныптарда, сабақ арасында, денешынықтыру үзілістері жүргізілуі керек.

Барлық сыныптарға еңбек сабағы мен денешынықтыру сабағынан басқа екі еселенген сабақтарды жүргізуге болмайды.

Сабақтың құрлысы барлық сыныптарға бірдей болуы керек - оқу жүктемесін сабақтың соңында ақырындап көбейтіп, соңынан ептеп азайта бастау керек.

Сабақтағы монотондылықты болғызбауға да жағдай жасау керек. Ол үшін техникалық оқу құралдарының көмегі қажет (кинофильмдер, слайдтар, диафильмдер көрсету т.с.с.) Бірақ олардың бұл түрлі жүйке-жүйесіне едәуір жүктеме түсіретіндіктен, әрбір сыныптарға қатал регламенттелуі керек.

Мектептегі сабақ кестесінің гигиенасы

Сабақ кестесін құрастырған кезде, балалардың сабақ оқитын күнгі және сабақ өткізілетін аптадағы қызмет қаблетінің динамикасы міндетті түрде есепке алынуы керек.

Мектептегі сабақ кестесіне гигиеналық баға беру үшін, әрбір сыныптағы, әрбір күндердің сабақ балдарының санын есептеп қосып, бір апталық график сызылады.

Егер сабақ жүктемесінің ең көбі, қызмет қаблетінің жоғарлайтынын күндеріне (сәрсенбі немесе бейсенбі) сәйкес келсе, онда мектептегі сабақ кестесі рационалды деп есептелінеді.

Сабақ жүктемесінің көбін дүйсенбі (демалыстан кейін үйреніп, дағдылану кезеңі), немесе сенбіге (аптаның аяғында қажу басталатын кезең) келтіруге келмейді.

Мектеп мед.бикесі сабақ аралығындағы үзіліс уақытының сақталуын тексеріп отыруы тиіс.

2-3-ші сабақтан соң 20 минуттан 2 үлкен үзіліс, қалғаны 10 минуттан (1 сыныптан басқасы).

2 ауысымда оқығанда, үзіліс уақытын 5 минутқа дейін қысқартуға рұқсат етілмейді.

	1.Оқу класстарының жеткіліксіздігі 2. Оқытатын мамандардың жеткіліксіздігі 3.Совместительство		1.Сабақ кестесін құрастырушы адамның білімінің аздығы 2.Сабақ беретін мұғалімдердің сабақтан бос күндері болуы. 3.Оқу жүктемесін мұғалімдерге дұрыс бөліп бермеу.

Емтихан кезіндегі стресс

Мектеп оқушыларының арасында, психикалық бұзылыстардың шиеленісуін туғызатын әр түрлі себептердің ішінде, емтихан кезіндегі стресс бірінші орын алады..

Емтиханға дайындалу кезінде қимыл-қозғалыс белсенділігі ең төменгі шегіне дейін азайып, демалыс пен ұйқы тәртібі бұзылады, көптеген оқушылардың дене салмағы азаяды, организмге жоғары статикалық және үдемелі ақыл-ой еңбегінің жүктемесі түсетіндіктен, емтихан тапсыру балалар организмінің өте үлкен күш жұмсап, зорығуына байланысты болады.

Емтихан күні кездейсоқ билет алу және оған жауап беруге дайындалу үшін уақыттың өте аз болуы да өсіп келе жатқан жас организмге үлкен эмоционалдық жүктеме түсіреді. Осыған байланысты қимыл- қозғалыс белсенділігі шектеліп, ұйқы мен демалыс тәртібі бұзылады, көптеген оқушылардың дене салмағы төмендейді.

Емтихандар күні, эмоционалдық жүктеме - уақыттың аздығы мен кезжейсоқ таңдалған билет сұрақтарына жауап бере алмауына байланысты.

Бұл күндері оқушылардың организмінде артериялық қан қысымы көтеріліп, катехоламина өнімі ұлғаяды және әртүрлі вегетативті қызметтері бұзылады. Оқушылар бас ауруына және асқазан- ішек ауруларына жиі шағымданады.

Гигиеналық тұрғыдан емтихандардың қажет еместігі дәлелденген, бірақ төжірибеде көрсеткендей емтиханды толығымен алып тастау мектептегі оқудың тиімділігін төмендетеді.

Дүниежүзілік ғылым емтихан мәселелерін өте кеңінен зерттеуде, олардың басты мақсаты - бар мүмкіндігінше балалардың психологиялық жүктемесін төмендету.

Оқу үрдісінің негізінде, оқушылардың біліміне жүйелі түрде жекелеген бақылау қойылуы керек. Сонымен қатар компьтерлерде тест емтихандарын жүргізу және басқа да түрлері ұсынылады.

Әлсіз балаларды оқыту

Іс жүзінде әрбір сыныпта белгілі мөлшерде жұмыс қаблеттілігі төмендеген, үлгерімі нашар балалар болады.

Егер сыныптарда рационалды күн тәртібі сақталатын болса, онда балалардың қызмет қаблетінің тұракты болмауының себебі, олардың созылмалы ауруларына жөне морфофункционалдық дамуы артта қалушылығына байланысты болады.

Осындай аурулардың қатарына көбінесе тонзилит, ревматизм, жүйке жүйесінің қызметінің бұзылуы жатады.

Үлгерімі нашар балалардың 60% - дан көбінің созылмалы аурулары, ал 30% - ның морфофункционалдық ауытқулары байқалады.

Осындай балалар мектепке дейінгі кезеңде қалыптасқан динамикалық стереотіптің бұзылуын, оның өте тез арада өзгеруін өте қиын қабылдайды.

Бұндай балаларға денсаулық жағдайы бойынша мектепке баруға болады, бірақ оларға оқу жағдайы қолайсыз әсер етуі мүмкін. Сондықтан олар мұгалімдердің жеке қадағалауын, әсіресе, гигиеналық талаптардың қатал орындалуын қажет етеді.

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметі бойынша барлық балалардың 25% құрайтын бұндай балалар үшін жалпы білім беру мектептерінде олардың жеке мүмкіншіліктерін ескере отырып, дифференциялдық сабақтар жүргізетін түзету сыныптары ашылуда.

Осындай оқушыларға жеке көніл бөлу олардағы жүйке- психикалық ауытқулардың алдын алу шаралары болып табылады. Сонымен қатар балалардың оқу үлгерімі мен қызмет қабілетін жоғарлатады.

Қимыл-қозғалыс аппаратының бұзылуы, созылмалы аурулары бар оқушылар және психоневрологиялық ауытқулары бар балалар жалпы білім беретін санаториялық мектеп- интернаттарға жіберіледі.

Сабақ жүргізу тәртібі баспалдақты бағдарлама бойынша жасалады.

Мысалы, 1 сыныпта қыркүйек, қазан айрарында күніне 30 минуттан 3 сабақ, қараша-желтоқсан айларында күнәне 30 минуттан 4 сабақ, ары қарай 35 минуттан 4 сабақ өткізіледі

Тек қана мектеп-интернаттан шығаруға 40 күн қалғанда жалпы білім беретін мектептердегідей толық жүктемемен оқиды.

Мұндай балалар үшін:

Сабақ басталарға дейін,

Үлкен үзіліс кезінде,

Сабақтан соң,

Үй тапсырмасын орындаған соң,

Кешкі тамақтан кейін және күндізгі ұйқыдан соң таза ауада болу уақыты ұзартылады.

№4 слайд

Арнаулы оқу орындары

Жалпы көпшілікке арналған мектепке дейінгі мекемелер мен жалпы білім беру мектептерінде оқуы мүмкін емес, дамуында кемшіліктері бар балалар ерекше топ құрайды. Халық ағарту жүйесінде арнаулы бағыттары бар, арнаулы типтегі мекемелер бөлінген:

5. ӘДЕБИЕТТЕР:

1. Неменко Б.А., Оспанова Г.К. «Гигиена детей и подростков», 2007, 342с.

2. В.Р.Кучма «Гигиена детей и подростков», 2004, 383с.

3. Б.А.Неменко, Г.К.Оспанова «Балалар мен жасөспірімдер гигиенасы»,2002,342 б.

4. Учебник «Гигиена детей и подростков» под.ред. В.Н.Кардашенко., М.,М., 1988, 512с.

5. Руководство к лабораторным занятиям по гигиене детей и подростков. Под.ред.В.Н.Кардашенко., М.,М.,-1983, 264с.

6. Гигиена детей и подростков. Под. ред. Г.Н.Сердюковской и А.Г.Сухарева., М., М.,-1986. 495 с.

7. Гигиена детей и подростков. Под. ред. Г.Н.Сердюковской М., М.,-1986.

8. Методические рекомендации по учету заболеваемости и анализу состояния здоровья детей и подростков организованных коллективов. Караганда.,-1990.

9. Здоровье и физическое воспитание детей и подростков. Сухарев А.Г., М., Медицина.-1991.

10. Здоровье и личность. Под.ред. Г.Н.Сердюковской.,М.-1990.

6. ҚОРЫТЫНДЫ СҰРАҚТАРЫ (кері байланысы):

1. Оқу үрдісінің незізгі физиологиялық аспектілерін атаңыз.
2. Мектептегі қажу процессінің алдын алу шараларына не жатады.
3. Мектептегі сабақ кесесінің гигиенасы.

После изучения материала студент должен быть компетентен по данной теме. Для этого он должен:

Знать:

- цели катетеризации мочевого пузыря, противопоказания и возможные осложнения;

- виды катетеров;

- виды съемных мочеприемников.

Уметь:

- провести катетеризацию мочевого пузыря мягким катетером у женщины и мужчины (на фантоме);

- осуществлять уход за постоянным катетером;

- обучить пациента и его семью уходу за катетером и мочеприемником;

- осуществлять сестринский процесс при нарушении удовлетворения потребности пациента в физиологических отправлениях на примере клинической ситуации.

Вопросы для изучения:

1. Основные симптомы при заболеваниях почек и мочевыводящих путей.

2. Нарушение мочеотделения, помощь при нарушении.

3. Недержание мочи, уход при недержании.

4. Виды катетеров, их дезинфекция.

5. Техника катетеризации мягким катетером у женщины и мужчины.

6. Виды мочеприемников, их дезинфекция.

Литература:

Учебники:

Т.П.Обуховец, Т.А. Склярова, О.В. Чернова Основы сестринского дела// Ростов-на-Дону «Феникс» стр. 401-410.

С.А. Агкацева Сестринские манипуляции// Москва «Медицина» 2006 стр.239-260.

Дата добавления: 2017-01-14