Гетерофунциональные органические соединения. 3 страница

⇐ Предыдущая 1 234 5 Следующая ⇒

тапсырманы орындағанда студент химиялық зертханада жұмыс істеу ережесін және қауіпсіздік техникасын сақтау керек;
электрлік құрал-жабдықтармен жұмыс істеу ережесін және қауіпсіздік техникасын сақтау керек;
студент тапсырманы орындау нәтижесінде 100 балл жинау керек.

Практикалық дағды №1.

Берілген концентрациядан ерітінді дайындау.

Приборлар мени реактивтер: воронка, өлшегіш колба 100 мл-лік, пипеткалар 10 мл және 2 мл, құюға арналған колба, резиналы груша, тұздар өлшемесі, дист Н₂О.

Жұмыстың мақсаты: тұздың өлшемесінен берілген концентрациядан ерітінді дайындауды үйрену.

Орындау алгоритмі.

№	Практикалық дағдыны сатылық әдіспен бағалау	Баллдар
	Өлшеуіш колбаны, воронканы дистильденген сумен шайып, жұмысқа дайындайды (Егер воронка құрғақ және таза болса, онда оны шаюдың қажеті жоқ). Берілген концентрациядан жалпы көлемі 100 мл болатын ерітіндіні дайындау үшін қажетті тұздың мөлшерін анықтау.
	Тұздың қажетті өлшемесін алып, оны воронка арқылы өлшегіш колбаға салады. Жұғыштағы сумен өлшеуіш колбаға толық шайып ағызады. Воронканы колбадан алады.
	Колбаны араластыра отырып, судың аз мөлшерін колбаға құяды.Тұз ерігеннен кейін суды колбаның шеңбер сызығына дейін 1-2 см қалғанша құйып, қалған суды менисктің төменгі шеті сызыққа жеткенше пипеткамен тамшылатып құяды.
	Алынған ерітіндінің молярлық, нормальдік концентрациясын және титрін есептейді.
	Зертханалық жұмысты орындау дұрыстығы және қауіпсіздік техникасын сақтауы. Талдауды игеру және қорытынды жасау.
Максимальді балл - 100
Тапсырмаға кеткен уақыт - 20мин.

Кесте 1

№1 тәжірибенің жеке тапсырмаларының нұсқасы

Нұсқа №	Тұздардың атауы	Массалық үлесі, %	Ерітіндінің теориялық тығыздығы, г/см³
	Натрий сульфаты		1,070
	Калий хлориді		1,063
	Натрий хлориді		1,070
	Натрий сульфаты		1,090
	Калий хлориді		1,076
	Натрий хлориді		1,085
	Натрий сульфаты		1,110
	Калий хлориді		1,090
	Натрий хлориді		1,100
	Калий хлориді		1,104
	Натрий хлориді		1,116

Практикалық дағды №2

Ерітіндінің рН анықтау.

Приборлар мен реактивтер: рН- метр, стакандар, зерттелетін ерітінділер: NaOH, HCl, аспириннің ерітіндісі, дист Н₂О, құбыр Н₂О, фильтр қағазы, шайғыш.

Жұмыстың мақсаты: зерттелетін ерітіндінің рН анықтау.

Орындау алгоритмі.

№	Практикалық дағдыны сатылық әдіспен бағалау	Баллдар
	рН-метрдің қолдану ережесімен танысу (прибордың құжаты бойынша). рН-метр приборын токқа қосу. MODE басып рН жолағын таңдау.
	Әрбір өлшеу алдында электродты дистилденген сумен шайып, фильтр қағазымен құрғату керек.
	25,00 см³стаканға зерттелетін ерітіндіні құяды. Электродты зерттелетін ерітіндісі бар стаканға батырады, оның стаканның түбінен биіктігі 1,5-2 смболу керек. ON тетікшесін басады.
	рН-метр көрсеткішін жазып алады. OFF тетікшесін басады.
	Зерттелетін ерітінділердің рН өлшеп болғаннан кейін, OFF тетікшесін басады және приборды токтан ажыратады. Электродтарды дистилденген сумен шайып, 3-4 М КCl ерітіндісі бар стаканға салып қояды.
	Зертханалық жұмысты орындау дұрыстығы және қауіпсіздік техникасын сақтауы.
	Талдауды игеру және қорытынды жасау.
Максимальді балл - 100
Тапсырмаға кеткен уақыт - 20мин.

Практикалық дағды №3.

Берілген рН мәнімен буферлік ерітінділерді дайындау, буферлік сиымдылықты анықтау. Буферлік жүйенің рН – ына сұйылтудың әсерін үйрену.

Приборлар мен реактивтер: бюреткасы бар штатив, пробиркалар, «Буферлік жүйелер» кестесі, ерітінділер СН₃СООН (0,1 М),СН₃СООNa(0,1 М), пипеткалар 10 мл және 2 мл, құюға арналған колба, резиналы груша.

Жұмыстың мақсаты: Берілген рН мәнімен буферлік ерітінділерді дайындау, буферлік сиымдылықты анықтау. Буферлік жүйенің рН – ына сұйылтудың әсерін үйрену.

Орындау алгоритмі.

№	Практикалық дағдыны сатылық әдіспен бағалау	Баллдар
	Пробиркаға рН = 4,74 (рК_{СН3СООН}= 4,74) сәйкес ацетатты буферінің 10 мл ерітіндісін (5 мл сірке қышқылы + 5 мл натрий ацетаты) дайындап оның 2 мл басқа пробиркаға құю керек. Ол үшін 1-ші пробиркаға 4 мл сірке қышқылы және 4 мл натрий ацетатының ерітіндісін, ал 2-ші пробиркаға 1 мл сірке қышқылы және 1 мл натрий ацетатының ерітіндісін құяды.
	2 мл ерітіндісі бар пробиркаға 6 мл дистилденген су құяды.
	Әрбір пробиркаға 2 тамшыдан метил қызыл индикаторын тамызып, араластырады.
	Ерітінділердің түстерін салыстырып қорытынды жасайды.
	Буферлік сиымдылықтың ацетатты буфердің рН-на тәуелді графигінен максимальді буферлік сиымдылықты анықтайды.
	Зертханалық жұмысты орындау дұрыстығы және қауіпсіздік техникасын сақтауы.
Максимальді балл - 100
Тапсырмаға кеткен уақыт - 20мин.

Рис. I. Буферлік сиымдылықтың ацетатты буфердің рН-на тәуелділігі

Практикалық дағды № 4

Берілген рН мәнімен буферлік ерітінділерді дайындау. Буферлік жүйенің рН – ына күшті қышқылдар мен сілтілердің әсерін үйрену

Приборлар мен реактивтер: бюреткасы бар штатив, пробиркалар, «Буферлік жүйелер» кестесі, ерітінділер СН₃СООН (0,1 М),СН₃СООNa (0,1 М), 0,1 N

НС1, 0,1 N NаОН ерітінділері.

Жұмыстың мақсаты: Берілген рН мәнімен буферлік ерітінділерді дайындау. Буферлік жүйенің рН – ына күшті қышқылдар мен сілтілердің әсерін үйрену.

Орындау алгоритмі.

№	Практикалық дағдыны сатылық әдіспен бағалау	Баллдар
	3 пробиркаға 10 мл-ден рН = 4,74 (рК_{СН3СООН}= 4,74) сәйкес ацетатты буферінің ерітіндісін дайындайды.
	Бірінші пробиркаға 5 тамшы 0,1 N тұз қышқылының НС1 ерітіндісін, екіншіге - 5 тамшы 0,1 N натрий гидроксидінің NаОН ерітіндісін тамызады, үшінші пробирканы салыстыруға қалдырады.
	Әрбір пробиркаға 2 тамшыдан метил қызыл индикаторын тамызып, араластырады.
	Ерітінділердің түстерін салыстырып қорытынды жасайды.
	Зертханалық жұмысты орындау дұрыстығы және қауіпсіздік техникасын сақтауы.
Максимальді балл - 100
Тапсырмаға кеткен уақыт - 20мин.

Практикалық дағды № 5

Биогенді элементтердің катиондары мен аниондарына сапалық реакцияларды жүргізу. Pb²⁺, I^—иондарының реакциялары.

Приборлар мен реактивтер: пробиркалары бар штатив, Pb²⁺ тұзының ерітіндісі, калий йодидінің КI ерітіндісі, Н₂О (дист), құрғақ спирт шам, қыздырғанда пробирка ұстағыш.