Составление меню. 2 150 үлеске әртүрлідиеталар бойынша мәзірді есептеу

Жоспар

1 Мәзірді құрастыру

2 150 үлеске әртүрлідиеталар бойынша мәзірді есептеу

3 Тамақтануды құрастыру

4 Адамның дұрыс тамақтануын ұйымдастыру

Диеталық тамақтану мәзірін диетдәрігер немесе диетмедбике технологтар мен аспазшылармен бірге құрастырады. Ұзақ мерзімде күнделікті келушілер контингенті емдің тамақтануды қолданғандықтан, оны апта күндері бойынша түрлендіру қажет. Алайда, өндіріске түсетін рационалды ауырлықты ұйғару қажет. Сол мақсатпен, біріншіден, әртүрлі диеталар мәзіріне сол баяғы тағамдарды қосуға болады. Мысалы, № 2 диета мәзіріндегі жұмыртқа қосылған ет сорпасын № 9 диетада қосуға болады, бірақ көкөніс гарнирімен; балық суфлесін № 1, 5, 7/10, 9 және т. б. мәзірлерде қолданылады.

Екіншіден, кейбір дайындалу технологиясымен ажыратылатын тағамдарды әртүрлі диеталар мәзіріне қосады. Мысалы, балық фрикаделькалары № 1, 2, 5, 7/10, 9 диеталарда қолданылуы мүмкін, бірақ № 7/10 диеталарда оның құрамындағы тұз мөлшері азайтылады, оларды № 1, 2, 5, 7/10 диеталарға пісірілген макарон немесе картоп пюресімен бірге береді, ал № 9 диета үшін – қырыққабатпен бірге, бұқтырылған қаймақпен немесе көкөніс гарнирімен. Бұл тағамға соустар да әртүрлі: № 1, 2, 5 диеталары үшін – сүтті, № 7/10 диетасы үшін қаймақ жуамен, № 9 диетаға – томатты.

Сол баяғы тағамдарды бірнеше диеталарға қолдануға болмайтын жағдайларда немесе ол артық шектеу қойғанда ұқсас сол баяғы азық-түліктерді қолдануға болады. Мысалы, № 1 диетаға қайнатылған тауықтан суфле, ал сорпасын № 2 және 9 және т. б. диеталарға қолдануға болады. Алайда, барлық жағдайларда да диеталардың ерекшелігі мен медициналық көрсеткіштері қатаң сақталуы қажет.

№ 9 диетасының мәзірі бөлек көрсетулер бойынша ондағы көмірсулар мөлшеріне қарап құрылады.

3 Тамақтануды құрастыру

Емдік – профилактикалық бөлімнің стационар бөлімшесіне науқас түскен бетте қажетті диетаны кезекші дәрігер тағайындайды. Бөлімнің емдеуші дәрігері науқасты қарап болған соң диетаны айқындайды және тамақтану рационын құрастырады, ал кезекші медбеке ауру тарихынан палаталарға тағайындалған парақ бетіне түсіреді, мұнда диета номерінің қасына науқас тегі мен палата номері жазылып, алынған деректердің жалпы санын диеталар бойынша шығарады. Диеталар тағайындалған жинақ қағаз орнына тақта ыңғайлы, онда көлденеңнен диета номерлері, тіке, әр диета саны астында, науқастың тегі, палата номері жазылады.

Күнделікті жауапты медбеке немесе бөлін диетмедбекесі 13 с-қа дейін тамақтануды құрастыру процедурасын жасайды және асханаға жөнелтеді – порциондар, онда науқастар саны мен әрқайсысына емдік тамақтану рационын бөліп таратылады, жіне де бұндай науқастар диетасы айқын ойластырылған болуы керек. Порционниктің артқы жағында сандармен және жазылумен қосымша азық-түліктерді белгілейді және науқас аты-жөні жазылады. Порционниктар құрастырылған бағдарламаларға бөлім бастығы немесе жауапты медбеке қол қойып растайды.

Дәріс 13

Адамның дұрыс тамақтануын ұйымдастыру.

Асхана барлық азық-түліктерді тамақ әзірлеудің алдында алулары қажет, тамақтануды құрастырғанда ресми көрсетілген, және тәуліктік азық-түліктік қор қоймада сақталады. Тағам атаулары мен азық-түлік массасы бойынша көрсетілген бөлек тараларға қызқаша хатпен ілінеді. Бөлімдердегі буфеттерге тағамдар қоймадан тікелей жіберіледі, жеке талаптар бойынша өткізеді, оны бухгалтер есептейді.

Диетмедбеке (диетолог-діәрігер) қаражаттандыруды ескере отырып буфеттерге барлық диеталар бойынша азық-түлік нормаларын басты дәрігерде құрастырады және бекітеді. Науқастар қолына берілетін күнделікті тағамдардың шамамен нормалары тамақтану инстритутымен ұсынылған, соның арқасында тағамдар сапасына сенімді бақылау жүргізіледі. Бірақ бұл ұсыныстар барлық емдік-профилактикалық орындар үшін міндетті емес болып келеді.

Науқастар санының тұрақтылығы болмағандықтан басқа тәулікте порционканы құрастырғанда күнде сағат 9-да қабылдай бөлімі диетмедбекеге – асхана бастығына науқастар қозғалысын 13 с өткен тәулікке дейің хабарлайды. Мәлеметте қанша науқас және қай номер бойынша кетті және келгенін белгілейді. Осы негізде диетмедбеке бухгалтермен айырмашылықты есептейді. Артық шықан кезде қоймадан қосымша талаптарды жазып береді.

Бақылау сұрақтар

1. Мәзір қалай құрастырылады?
2. Қай жағдайда бірдей тағамдарды диеталарда қолдануға болмайды?

Ұсынылатынәдебиеттер

1. Бренц М.Я. и Сизова Н.П. «Технология приготовления диетических блюд» М.,: Экономика, 1998г
2. М.С. Маршак. Диетическое питание. М.: Медицина. 2004 г.
3. Н.И. Губа, Б.Л. Смолянский. Диетическое питание и кулинария в домашних условиях. Днепропетровск, “Січ”. 1992.

Дәріс 14. ФУНКЦИОНАЛЬДЫ ГЕРОДИЕТИКАЛЫҚ ТАМАҚТАНУ

Дата добавления: 2017-01-13