Умацаванне міжнароднага становішча ГДР. Дагавор з СССР 1955 Г. Уваходжанне ГДР у АВД. Стварэнне мяжы з Заходнім Берлінам. Нармалізацыя адносінаў паміж ГДР і ФРГ. Дагавор 1972 г

Як і ФРГ, ГДР пасля свайго ўтварэння не валодала магчымасцю праводзіць самастойную знешнюю палітыку. Да чэрвеня 1953 г. яна знаходзілася ў кампетэнцыі вайсковага органу – Савецкай кантрольнай камісіі, а пасля падзеяў 17 ліпеня перайшла пад кантроль цывільнай інстытуцыі – Вярхоўнага камісара СССР.

Пасля канчатковага правалу спробаў не дапусціць падзелу Германіі, а потым – уступлення ФРГ у НАТО адбываецца канчатковая інтэграцыя Усходняй Германіі ў савецкі блок. У сакавіку 1954 г. Савецкі ўрад заявіў пра скасаванне акупацыйнага рэжыму ва Ўсходняй Германіі. У траўні 1955 г. ГДР уступіла ў Арганізацыю Варшаўскага Дагавора. У верасні таго ж года яна падпісала Дагавор з СССР: Савецкі Саюз прызнаў яе "поўны" суверэнітэт. Напачатку 1956 г. адбылося стварэнне Нацыянальнай народнай арміі колькасцю ў 120 тыс. чалавек. Размяшчэнне савецкіх войск у ГДР было аформлена на базе спецыяльнага дагавору, а не права пераможцы.

Ва ўмовах абвастрэння знешнепалітычнай сітуацыі вакол германскага пытання напачатку 1960-х гг. і масавага зыходу кваліфікаваных кадраў з ГДР у Заходні Берлін у ноч з 13 на 14 жніўня 1961 г. пачынаецца ўзвядзенне сістэмы загараджальных збудаванняў паміж ГДР і Заходнім Берлінам – сумна вядомая "Берлінская сцяна", сімвал халоднай вайны ў Еўропе.

Нягледзячы на заходнегерманскую "дактрыну Хальштэйна" да 1970 г., ГДР здолела ўсталяваць дыпламатычныя адносіны з шэрагам дзяржаў Азіі, Афрыкі і Амерыкі (Егіпет, Інданезія, Куба). Напачатку 1970-х гг. ва ўмовах разрадкі міжнароднай напружанасці пачынаецца паступовая нармалізацыя адносін паміж дзвюма германскімі дзяржавамі. У чэрвені 1973 г. набывае моц Дагавор аб асновах адносін паміж ГДР і ФРГ, заключаны ў снежні 1972 г. У верасні 1973 г. ГДР стала паўнапраўным членам ААН ды іншых міжнародных арганізацыяў. У лістападзе таго ж году ГДР афіцыйна прызнала ФРГ і ўсталявала з ёй дыпламатычныя адносіны.

Кіраўніцтва ГДР было занепакоенае тым, што нармалізацыя адносінаў з ФРГ адчыняла новыя магчымасці для ўплыву Захаду на ўсходнегерманскіх грамадзян. У сярэдзіне 1970-х гг. ім была сфармулявана і ўзята на ўзбраенне тэарэтычнае палажэнне аб існаванні дзвюх нацыяў – "канцэпцыя двухнацыянальнасці нямецкага народу" – сацыялістычнай і капіталістычнай, у якіх было агульнае мінулае, ёсць рознае цяперашняе і няма агульнай будучыні. Выключалася ўсялякая магчымасць германскага аб'яднання. З Канстытуцыі ГДР 1974 г. было прыбрана паняцце "адзіная германская нацыя", як і любая згадка пра аднаўленне адзінства Германіі як мэты дзяржаўнай палітыкі.

У далейшым міжгерманскія адносіны сталі грунтавацца на чыста прагматычных падыходах з абодвух бакоў. ГДР была зацікаўленая ў заходнегерманскіх крэдытах, а ФРГ імкнулася актывізаваць кантакты грамадзян дзвюх краін і гуманітарнае супрацоўніцтва паміж імі. Узаемныя саступкі дазвалялі падтрымліваць дастаткова высокі ўзровень міждзяржаўных адносін. Гэта ўжо ў сярэднетэрміновай перспектыве падрывала ідэалагічную базу афіцыйнай палітыкі ГДР ў германскім пытанні, арыентаванай на "адгароджванне" (ням. - Abgrenzung) ад іншай германскай дзяржавы і стала самазабойчым для рэжыму ГДР.

Дата добавления: 2014-11-08