Кіріспе 10 страница

Қазақстанда тексерілген барлық халықтың ішінде суқараңғының үлес салмағы 1,1 %ке тура келеді. Бір көздің соқырлзығына үлес салмағы бойынша 0,59 % екі көздің – 2,2 % болып келеді (Ульданов Г.А., Лобах Л.Б., 1985; Мустафина Ж.Г. 1989).

Барлық континентке қарағанда алғашқы мүгедектер суқараңғының әсерінен мындай топтардан тұрады: І топтағы мүгедектердің үлесі 46,76 %, ІІ – 37,66 %, ІІІ – 15,58%. Әсіресе ауыл тұрғындарының ішінде І топтың үлесіне 57,14 %, ал қаланың тұрғындарына 40,82 % құрады.

Емханалардың мәлметтері бойынша суқаранғылықтардың әсерінен соқырлық және нашар көрушілік: Алматы қаласы бойынша 38-52 % ке, Қостанай және Рудный қаалаларында 26-58 %ек жетті. Соқырлықтың негізгі себептері: диагнозды кеш қою – 55,8 %, дер кезінде хирургиялық ем жасамау – 27,3 % және көз ауруымен бірге болатын ақаулар – 17 % келді.

Кейбір областарда (Қарағанды, Жамбыл,Солтүстік Қазақстан) сұраңқы 40 жастан жоғары адамдарда 0,1-0,5 %тіркелген. Сол шақта Алматы, Қостанай областарында суқараңғы диагнозы 1,2-2 % қойлған.

Республика бойынша тұтас алғанда суқараңғы аурумен 36378 адам тіркелген (1996 жылғы мәлімет бойынша).

40 жастан артқан тұрғындарының КУҚ анықтағанда көптеген авторлардың мәліметтері бойынша глаукома орташа 0,5-3 % жағдайларда анықталады.

3. Глаукомада жанұялық және тұқымқуалаушылық

Глаукома тұқым қуалайды: анализ бойыгша 38,5 % жағдайда, объективті зерттеулере 36,9 % жағдайда, глаукоманың күдігі – 24,3 %, 40 жастан үлкен барлық тұрғындарды глаукомаға зерттегенде 0,2-0,5 % құрайды.

Глаукома аутосомды рецедивті доминантты генмен қадағаланады. Бұл мәліметтер жиі медициналық байқаулардың, әсіресе жанұяда глаукома бар жағдайларда.

4. КУҚ және оның анықтаушы факторлары.

Глаукоманың негізгі белгісі КІҚ-тың көтерілуі. КІҚ – көз алмасының құрамының оның ішкі қабатында, яғни склераға көрсететін қысымы.

Көру аппаратның қалыпты қызметі тек КІҚ жоғарласа немесе төмендесе аталған қызметі өзгереді, оның салдары көздің орталық жхәне шетке көруі және басқа көз қызметтері бұзылады. Көздің ішкі қысымы КІҚ анықтайтын факторлар:

1. Склераның ригидтігі, яғни склераның КІҚ қарсы күші. Неғұрым склера эластикалық, яғни созылмалы болса, соғырылым КІҚ және көз ішінде өзгерістер сирек байқалады.

2. Көздің ішіндегі қанның көлемі. Көздің қабаттарындағы қанның көлемі негізінен хориондағы қап мөлшеріне байланысты. Көзге келетін қанды тоқтатсақ (энукмация, әкелетін артерияны байлау) КІҚ төмендейді.

3. Көз бұршағы шыны тәрізді дене, яғни ішікі қөұрамының әсері.

4. КУҚ тың тоқтатуда камераның ылғалы мен кап тамырларындағы осмотикалық қысым маңызды орын алады. Осмотикалық қысым аталған құрылымдарда кристаллондтар мен коллоидтар анықталады. Қап тамырына гипертониялық тұзды немесе коллоидты ертінді енгізілсе КІҚ төменлейді (қысқа уақытқа).

5. Негізгі фактор – көздің ішкі сұйығының аналымы. КІҚ кірпікті денеде шығарылады. Көзде 0,2-0,5 мл ылғал бар.

5. Көздің дренажды жүйесі.

Көздің тамырсыз орталарының (қасаң қабық, көз бұршағы, шыны тәрізді) қалыпты қызметін қамтамасыз ету үшін сулы ылғал үнемі жаңарып отыруы керек. Ол алдыңғы ұңғылдың бұрышында орналасқан дренажды жүйемен жүзеге асырады.

Көздің алдыңғы ұңғылының бұрышында терең емес сақина тәрізді трабекула (қалқанша, шарбақша) орналасады. Оның алдынғы және артқы қырлары шығыңқы орналасып, Швальбенің алдыңғы шекаралық сақинасын түзейді. Бұл сақина қасаң қабықтың склераға өтетін жері. Артқы шекаралық сақина (склеральды шпора). Оған кірпікті бұлшық еттің меридинальды талщықтары бекінеді. (Брюкке бұлшық еті). Аталған бұлшық ет еркін жиырылғанда, алдыңғы ұңғылдың бұрышының ашылуына және көздің ішкі сұйығының көзден ағуын жақсартады.

Склеральды синус немесе шлелемов канола склеральды саланың түбінде өтеді. Оның ішкі беті эндотелимен көмкерленген. Шлелемов каналының сыртқы қабырғасынан кең варикозды кеңейген қан тамырлары (20-40қа сейін саны) басталады.

Сулы веналар ұңғылдың ылғалын терең склеральды өрімге (сплетение), одан варикозды веналарға, одан терең склеральды өрімге, одан вортикозды веналарға және алдыңғы эписклеральды және коньюктивальды веналарға. Яғни, тробекулярлы аппарат, шлелемов каналы, әкететін коллекторлар көзден сұйықты әкететін жолдар, яғни фильтрациялық (сүзілу), немесе дренажды жүйе.

Аталған жолдардың кез келген жерінде болатын өзгерістер КІҚ өзгеруіне әкеледі. Аталған негізгі сұйықтық ағатын жолдарымен бірге қосымша жолдар бар: көру нервісінің бойымен өтетін кеңестік және тамыр жолы (увеосклеральды жол).

6. Көздің ішкі қысымын өлшеу тәсілдері

КІҚ анықтау – тонометрия, яғни тонометрмен жүргізіледі.

Бірінші танометрлеуі Graefe (862). Donders (1863) ұсынған. Танометрлер импрессиондық және аппланациялық болып бөлінеді:

1) апплонациялық танометр арқылы қасаң қабықты тегіс беті бар затпен көз қысымы өлшенеді. Бұл тонометрдің негізін А.Н. Макланов (1884) зерттеп шығарады.

2) Импрессионды тонометрлер – қасаң қабықтың басылу тереңдігін жазады. Бұл принципте Грефе танометрі (1863) жасалған.

3) Болжама тәсіл – пальпаторлы зерттеулер (саусақпен сипау). Қалыпты КІҚ -16-27 мм сын. бағ. құрайды.

Төменгі шекарасы 14-15 мм.сын.бағ., ал жоғарғы шекарасы 26-27 мм.сын.бағ. КІҚ тәуліктік ауытқулары 5 мм.сын.бағ. артпау керек. КІҚ деңгейін таңертең жоғары(6-7 сағ.) кешке төмен (19-20 сағат). Себебі:

1) дене горизонтальды орналасса, яғни ұйқы барысында баста, көзде қаннның тоқырауы салдарынан КІҚ жоғарлайды, кешке дене қозғалыста болғандықтан КУҚ төмендейді.

2) Тамақтану кезінде осмасық өзгерістер және организмде қанның орналасуының өзгеруі салдарынан: қарашықтың диаметірі де өзгереді (қараңғыда кеңейеді, жарықта тарылады). Бірақ қарашық ұйқы кезінде тарылады, кеңеймейді, соған сәйкес таңертең КІҚ жоғары.

Келесі зерттеу тәсілі: тонография. Ол көздің ішкі қысымының мөлшерін анықтап қоймай, көзден ағып кететін сұйықтың мөлшерін де анықтайды.Тонометр қасаң қабықтың бетінде 4 мин. көлемінде ұстап тұрады, яғни ұзақ компрессия көрсетіледі. Тонометрді қасаң қабықтың бетіне түсіргенде, алғашқыда КІҚ көтеріледі, келесіде қысымның әсерінен көзден ағып кететін сұйықтың жылдамдығы ұлғаяды. Осциолографтың көмегімен КІҚ-ың көрсеткіштері лентаға жазылады. Ол жазуларға қарсы және қосымша есептеулер жасап ағу жолдарының жағдайын анықтауға болады. Ең маңызды көрсеткіштер: ағудың жеңілдік коэффиценті(с), ол 1 минутта 1 мм.сын.бағ. фильтрациялық қысымда көзден ағып кететін сұйықтың мөлшерін мм көрсетеді. Ол қалыпты жағдайда орташа =0,3 (0,15-0,60). Р – ақиқат КІҚ 21-22 мм сынап бағ. артпау керек. Сұйықтың минуттық көлемі, көзен ағып кететін орташа 2,0 мм2/мин тең. Егер ол 4 мм3/мин тең болса, бұл гиперсекреция.

7. Глаукоманың клиникасы

Глаукома тұрақты немесе тұрақсыз, анда-санда көздің ішкі қысымының жоғарлауымен, көру аймағының тарауымен және көру нервісінің экскавациясымен өтетін көз аурулары тобы. Глаукомаға 3 белгі тән:

1. КІҚ жоғарлауы;

2. көру аймағының танау жағынан тарылуы;

3. көру нервісінің глаукоматозды экскавациясы.

Офтальмотонустың бұзылуы келесі белгілермен сипатталады: КІҚ-ың тәуліктік ауытқуының 5 мм.сын.бағ. артуы, КІҚ-ың екі көзде ассиметриясы, КІҚ-ың 26-27 мм, бірнеше рет жоғарлауы.

Диагноз тек аталған үш белгі анықталғаннан кейін қойылады.

Көздің көру аймағының өзгеруі. Басында соқыр дақтың шекарасы ұлғайады. Кампиметрияда оның шекарасы: горизонтальды мөлшері 5 және вертикальды мөлшері 7,5 градус. Глаукомада және оған ғана тән белгі – көру аймағының жоғарғы танау жағынан таралуы. Келесіде ел бүкіл танау жағын алады да біртіндеп самай жағына көшеді, аяғында көру аймағы біргелкі барлық меридиандарда тарылып «түтік» тәрізді болады.

Көру аймағының жоғарғы танау жағынан тарылу себебі (Вагнер, Гаррингтон 1959), тор қабықты зақымданылуы самайын көректендіретін қан таймырланың танау жағымен салыстарғанда ұзақ жол өтунде. Сондықтан танау жағы тез зақымдалады, онда гипо немесе аноския (аноксемия) Аркти (1949ж.). КНД-ың көздің артқы полюсінде эксцентірлі орналасқан, сондықтан КІҚ-ың жоғарлауы ең алдымен дискінің төменгі – самай жағында орналасқан талшылықтардың зақымдалуына әкеледі, яғни оған сай алдымен көру аймағы жоғарғы – ішкі бөлімінде тарылады, келесіде төменгі-ішкі квандранта тарылады. Көп кейін көру аймағы самай жағынан тарылады.

Алысқа барған сатысында тек көру аймағының самай жағында шектелген ғана аймақ қалады, горизонтальды меридианда 25-60 градус аралығында.

Орталық көру ұзақ сақталады, оның төмендеуі көру аймағының таралуына парарелль емес.

Көру нервісінің дискісінің экскавациясы және семуі. КІҚ жоғарланда торлы пластинка артқа қарай ығысады, көз тамырларында қанның айналымы бұзылады. Көру нервісінің көз ішкі бөлімінде трофикалық өзгерістер салдарынан нерв талшықтары мен КНД аймағында глияның семуі дамиды. Көру нервісінің глаукоматозды семуі дискісінің бозаруымен оның ортасының тереңдеуі – экскавациямен өтеді. Экскавация алдымен дискісінің орталық және самай бөлімін, келесіде бүкіл дискіні алады.

Қалыпты көзде физиологиялық экскавацияда болады. Оның глаукоматозды экскавациядан айырмашылығы дискінің шетіне жетпейді, Тамырлы ойымшықтың (воронка) маңында орналасады. Глаукоматозды экскавация ақырын дамиды, бірнеше жылдан кейін. Глаукоманың жедел ұстамасында КІҚ жоғары болғандықтан бірнеше күн ішінде көздегі процесс толық соқырлықпен аяқталады.

8. Глаукоманың негізгі түрлері(3 түрі):

Біріншілік, екіншілік, іштен туа пайда болған.

9. Біріншілік глаукома. Оның даму себебі дренажды жүйеде жергілікті өзгерістер салдарынан КІҚ жоғарлауы. Біріншілік глаукомада екіншілікпен салыстырғанда алдын ала көзде органикалық өзгерістер болмайды.

Біріншілік глаукоманың жіктелуі.

Үш негізгі формасын ажыратады: ашық бұрышты (АБГ), жабық бұрышты (ЖБГ), аралас бұрышты.

Оның арқайысысы 4 сатыдан тұрады: бастапқы, дамыған, алысқа барған, терминальды сатысы.

Бастапқы сатысында басты белгі – КІҚ жоғарлайды, КНД және көру аймағы жағынан өзгерістер жоқ.

Дамыған сатысында көру аймағында танау жағынан 10 градус тарылады. (50 градустан төмен), алысқа барған сатысында көру аймағы көз тігу нүктесінен 15 градустан төмен және қараңғыға бейімделу төмендейді.

Терминальды сатысында затты көру дұрыс емес жарық сезгіштігі сақталмаған.

Глаукоматозды экскавация дамыған сатысында білійнеді. Біртіндеп көру нервісінің семуі дамиды. Глаукомада КІҚ-ың тұрақталуының 3 негізгі белгісі бар: көру қызметінің тұрақтылығы, КІҚ қалыпты деңгейі және көзден сұйықтың ағу жеңілдігі қалыпты.

Егер КІҚ қалыпты, бірақ КІҚ-ың ағу жеңілдігі бұзылса, глаукоматозды процесс тұрақсыз. КІҚ алыпты көрсеткіштері:

А) 17-27 мм.сын.бағ. арасында;

Б) 28-32 мм.сын.бағ.

С) 33 және одан жоғары

10. Ашық бұрышты глаукома (АБГ) ешбір белогісіз өтеді. Қатерлігі осында. Кейбір жағдайларда науқастар бір көзінің көрмей қалғанын сезбей де қалады. Жалғыз белгісі – КІҚ және тонографиялық өзгереді, үнемі жоғары қысымның салдарынан көздің ішінде зат алмасу процесстері өзгереді көру нейрвісінің глаукоматозды экскавенциясы, келесіде оның семуі дамиды. Көру өткірлігі ашық бұрышты глаукомада біртіндеп төмендегендіктен, науқастар оған көп көңіл бөлмейді. Бұл жайда жасына байланысты өзгерістер мен байланыстырады. Қатерлігі де осында. Төмендеген көру өткірлігі көру нервісінің семуінің салдары. Бұл қайтымсыз процесс.

АБГ-ны катарактадан ажырата білу керек. АБГ патогенезі - көздің дренажды жүйесінің қызметінің дистрофиялық және дегенеративті процесстер салдарынан бұзылуына байланысты.

Науқастың бастапқы сатысында бұл өзгерістер біріншілік және жасы ұлғайған сау адамдардағы өзгерістерге ұқсас. Глаукоматозды процесстің дамуы барысында, әсіресе алысқа барған сатысында, дегенеративті өзгерістер екіншілік, яғни олар офтальмотонустың жоғарлауы салдарымен түсіндіріледі.

АБГ- ға сыртқы немесе интресклеральды блок тән. Склеральды синус(Шлеммов канал) тарылады немесе жоғары ішкі қысымның әсерінен трабекуламен толық жабылады.

Бірақ синустың жабылуы анатомиялық тұрғыдан, яғни генетикалық тұрғыдан қамтамасыз етіледі.

АБГ жанұйялық және аутосомды доминантты, сирек рецессивті гендермен бақыланады.

11. Жабық бұрышты глаукома (ЖБГ) белгілері

Жабықбұрышты глаукома ерте белгілер береді: бастлың ауырсынуы, қас үсті ауыру, самайда, желкеде ауырсыну, әсіресе шаршағанда, нершвті-психикалық зорығу салдарынан, салқын тигеннен кейін, ыстық моншаға жуынса, психо-эмоциональды стресстерден соң т.б.

Баста ауырсыну, жанған жарыққа қарағанда айналасында кемпірқосақ пайда болумен өтеді, көз алдында шыбын-шіркей ұшып жүргендей, көзде ауырлық; көзде қысым сезіну; көзде жас тұрғандай сезіну. Аталған шағымдарамен науқастар емдеу мекемелеріне келеді. Глаукоманың бастапқы сатысында аккомадация бұзылады; үнемі науқас көз әйнегін ауыстыруға мәжбір. Объективті белгілері: алдыңғы кірпіктің веналары кеңейген және иректелген («кобра симптомы»), қасаң қабық қарауытқан, алдыңғы камера кішірейген, шатыраш қабықта сему ошақтары бар, көру өткірлігі төмендеген, көру аймағы тарылған, көру нервісінің экскавациясы. Бұл патологиялық өзгерістер сатысына байланысты дамиды.

Глаукоманың жедел ұстамасы.

5-10 % жағдайда ЖБГ глаукоманың жедел ұстамасы ретінде өтеді. Процесс бір жақты, көзде қатты ауырсыну; көздегі ауырсыну сол жақ басқа, самайға, тіске, құлаққа, үшкіл нервтің бойымен беріледі. Науқастың жалпы жағдайы ауыр, кейде коллапсқа жақын белгілер бар: суық тер, пульс баяулаған, жүрек айну, құсу, қалтырау, кейде дене температурасы жоғары. Бұл белгілер науқасты дұрыс анықтауда кедергі тудырады.

Глаукоманың жедел ұстамасының белгілері: жанған жарыққа қарағанда оның айналасында кемпірқосақ пайда болады (қасаң қабық ісінгендіктен және көз алды тұманданғындықтан); айқын сүйелденген инъекция («кобра» симптомы), қасаң қабық ісінген, қарашық кеңейген (сфинктердің салдылығы салдарынан КІҚ күрт жоғары).

Шатыраш қабық ісінген, қарашықтың бойымен артқы синхиялар түзіледі. Кейде ісінген КНД көрінеді., шекарасы анық емес, тор қабықтың орталық артериясының пульсы көрінеді, КНД-де, оның маңында қан құйылған. КІҚ – 60-80 мм.сын.бағ. дейін көтеріледі, көзден сұқйықтық ағып кетуі толық тежеледі. Гониоскопияда алдыңғы камераның бұрышы толық жабық.

Әрбір ұстамадан кейін гониосинхия, артқы синехия және шатыраш қабықта сему қалады. Глаукоманың жедел ұстамасы иридтен ажырату керек. Созылмалы ағымменн ЖБГ-ны және АБГ-ны анықтауының келесі белгілері бар: КІҚ жоғарлауы, көзден сұйықтық ағуы тежелген, глаукомаға тән көру аймағының тарылуы, көру нервісінің глаукоматозды экскавациясы. АБГ-ың ЖБГ-дан айырмашылығы ЖБГ-да алдыңғы камераның бұрышы шатыраш қабықтың түбімен немесе гониосинхиялармен жабылады.ЖБГ-ың патогенезде басты роль алдыңғы ұңғылдың шатыраш қабықтың түбімен жабылуы, ол қарашықтың функциональды блогы нәтежиесінде дамиды. Қарашықтың функциональды блогінің дамуын тудыратын жәй – көз бұршағының алдыңғы орналасуы. Шатыраш қабық үлкен аймақта көз бұршағының алдыңғы бетіне тығыз жанасын отырады., соның салдарынан артқы камерадан алдыңғы камераға сұйықтың өтуі тежеледі.

Артқы ұңғылда қысым жоғарлайды, шатыраш қабық алдыға қарай ығысады. Осы ығысудың салдарында алдыңғы ұңғыл шатыраш қабықтың түбімен жабылады.

Қарашықты функциональды блоктың дамуы іштен туа пайда болған анатомиялық ерекшеліктеріне байланысты: көз алмасының мөлшері кіші, көз бұршағының мөлшері ұлғайған, кірпікті дене алдыңғы орналасқан. Бірақ бұндай көз алмасының құрылысы сау, жасы ұлғайған адамдарда кездеседі. Дегенімен глаукома жағымсыз факторлардың әсрімен генетикалық тұрүғыдан қауіпі бар адамдарда дамиды.

12. Біріншілік глаукоманың этиологиясы.

Глаукома көп этиологиялы ауру. Оның дамуында көптеген ішкі және сыртқы факторлар роль атқарады:

- эмоциональды факторлар: реншістер, психо-эмоциональды сілкіністер;

- гипотальмустың функциональды жағдайы;

- диэнцефальды бұзылулар;

- вегететивті нерв жүйесінің бұзылуы;

- Иценко-Кушинг ауруы, мойын остеохондрозы және т.б. эндокринді жүйенің бұзылулары (қалқанша бездің қызметінің бұзылуы) зат алмасуының бұзылуы (холестериннің және т.б. алмасуының бұзылуы).

Жоғарыда аталған жалпы бұзылулар көзде жергілікті өзгерістер болған жағдайда дренажды жүйеде оның клиникалық белгілерінің дамуын тудырады.

Бұл ретенционды теория. Бүгінгі таңда бұл теориямен бірге үлкен мән нейро-гуморальды теорияға беріледі. Соңғы жылдары жаңа концепцияны жақтаушылардың пікірі бойынша көздегі функциональды және анатомиялық өзгерістер КІҚ мен (20 мм.сын.бағ) көру нервісін қоректендіретін артериядағы қысым (тор қабықтың орталық артериясында қысым 70-90 мм.сын.бағ.) арасындағы тепе-тендіктің бұзылуына байланысты. Бұл физиологиялық тепе-тендік бұзылса: КІҚ жоғарласа, артериялық қысым төмендесе, көру нервісінің көректенуі нашарлайды. Офтальмотонус қалыпты болса да глаукоматозды экскавация дамиды – ішкі қысымы төмен глаукома.

Аталғандарды қортындыласақ, глаукоманың дамуында түрлі теориялар мен этиологиялық факторлардың алуан болуы мәселенің толық анықталмағандығының дәлелдемесі.

13. Біріншілік глаукоманың алдын алу және ерте анықтау.

Емдеу мекемелерінде диспансерлік байқаулар ұйымдастырылады:

1. 35 жастан жоғары тұрғындар арасында белсенді түрде глаукоманы және оған күдіктерді анықтау.

2. Глаукомасы бар және оған күдігі барларды диспансерлік байқауға алу.

3. Жүйелі түрде глаукомасы бар науқастарды қарап, емдеу.

4. Глаукомасы бар науқастарды еңбекке баулу.

5. Тұрғындар арасында кеңінен санитарлық-ағарту жұмыстарын жүргізу.

Поликлиникада, амбулаторды қабылдауда, өндірісте глаукома 0,5-1 % жағдайларда анықталады. Глаукома анықталған жанұяларда барлық мүшелерді глаукомаға зерттеу өзекті. Бұндай тәсіл 40-50% жағдайда глаукома диагнозын қоюға мүмкіндік береді.

Бірақ науқастарда глаукома 35 жасқа дейін дамиды. Глаукоманы ерте анықтау тәсілдері:

1. көру өткірлігін анықтау, периметрия (квантативті), офтальметрия, биомикроскопия, тәуліктік тонометрия, эластотонометрия, тонография және т.б.

2. Түрлі сынақтар өткізу: қараңғылық, су ішкізу, мидриатиктерді қолдану, ортоклиникалық және позициялық (Хеймс сынағы), кортизон тесті (0,1 % дексаметазон ертіндісін тамызу) және т.б. Кортикостеридтар жергілікті қолданда көзден сұйықтың ағуын тежейді. Себебі кортикостероидттар гиалуронидазаның түзілуін тежейеді де мукополисахаридтердің алдыңғы ұңғылдың бұрышында жиналуына әкеледі және тробекулалар қалыңдайды.

3. пилокарпин сынағы.

Ең бірінші мақсат КІҚ төмендету, ол үшін кешенді гипотензивті шаралар жүргізіледі. Басты орынды миотиктер алады, яғни қарашықты тарылтатын. Оған жататындар холиномиметиктер: пилокарпин 1-6 % ертіндісі, карахолин 0,75%, ацеклидин 2-5 %; антихолинэстеразды тамшылар: эзерин 0,25 %, прозерин 0,5 %; фосфорорганикалық миотиктер; фосфакол 0,02 %, армин 0,005%-0,01%, фосфарбин 0,01-0,02 %, нибуфин – 0,33 %, тосмилен 0,25-0,5-1 % және т.б.

Глаукомада миотиктерден басқа қарашықты кеңейтетін дәрілер – адреналин қолданылады. Гипотенезивті мақсатпен осматикалық дәрілер (диакарб, мочевина, глицерин) қолданылады; сонымен бірге склераға қарсы, қан тамырларын кеңейтетін, жігерлендіру терапиясы қолданыылады.

Глаукоманың жедел және жедел асты ұстамасының емі:

- 1-2 % пилокарпин. Алғашқы бір сағатта әрбір 15 мин. сайын, келесі 1 сағатта жарты сағат сайын (3-4 рет) және әрбір сағат сайын (2-3 рет), келесіде тәулігіне 6 рет.

- Холинэстеразаның ингибиторы ретінде диакарб (0,25-0,5 г)

- Глицерин 60 мг/кг дене салмағына

- Самайға сүлік салу

- Аяғын ыстық суға салу

- Тазарту клизмасы, ішті өткізетін тұзды дәрілер.

- Ем тиімсіз болса,литикалық қоспа (промедол 1% -1,0, димедрол 1%-1,0, аминозин 2,5% -1,0)

- 24 сағаттан кейін, жүргізілген шаралардан кейін, КІҚ төмендемесе оперативті ем қолданылады: иридэктомия, фистулизациялық операциялар.

Дата добавления: 2014-12-25