Менде 9-лекцияга келеди

Классификация юридических лиц

Юридические лица классифицируются, прежде всего, в зависимости от цели деятельности. По этому основанию они делятся на коммерческие и некоммерческие. Первые преследуют извлечение прибыли в качестве основной цели деятельности, вторые не имеют такой цели в качестве основной и не распределяют полученную прибыль между участниками.

Перечень организационно-правовых форм коммерческих организаций указан в ГК РФ и является исчерпывающим.

Некоммерческие организации — могут заниматься предпринимательской деятельностью при соблюдении двух условий: а) такая деятельность должна служить достижению целей, ради которых они созданы; б) характер деятельности должен соответствовать этим целям. Законом допускается объединение коммерческих и (или) некоммерческих организаций в форме ассоциаций и союзов, которые также рассматриваются в качестве некоммерческих организаций.

Юридические лица могут классифицироваться в зависимости от прав учредителей (участников) юридического лица в отношении юридического лица или его имущества. С учетом этого критерия они делятся на юридические лица, учредители которых после передачи ими имущества юридическому лицу утрачивают вещные права на это имущество, однако приобретают обязательственные права в отношении этого имущества (хозяйственные товарищества и общества, производственные и потребительские кооперативы). К другой группе относятся юридические лица, учредители которых сохраняют право собственности или иное вещное право на переданное им имущество (унитарные предприятия). Учредители считаются также собственниками имущества, приобретенного юридическим лицом в процессе деятельности (государственные и муниципальные унитарные предприятия, учреждения).

Третью группу составляют юридические лица, учредители которых не имеют вещных прав в отношении имущества, переданного юридическому лицу, и не имеют обязательственных прав в отношении самих юридических лиц (общественные и религиозные организации, фонды, объединения юридических лиц).

В зависимости от формы собственности юридические лица могут делиться на государственные, муниципальные и частные.

№ 4 дәріс: Конвейерлердін құрылымы және жалпы түсініктер

Дәріс жөспары

1. Конвейерлердін құрылымы

2. Ленталы конвейер

3. Пневматикалық транспортерлер.

4. Қолданыстағы конвейрлердің түрлері

Қазіргі кездегі кәсіпорындардың жақсы жұмыс істеуі массалы механикалық өндіріс процестерінде базаланады, бірінші орында ауыр бұйымдармен материалдар, бұйымдар мен өнімдер, бірлік материалдар тасымалдау жүктеу-қайта жүктеу шаралары. Өндірістік процестерге байланысты барлық операциялар ішкі және сыртқы зауыттың өндірістік транспорттар арқылы жүзеге асырылады

Сыртқы транспорт (теміржол, көлік, су, ауа арқылы жүретін)өндіріске шикізат, отын және көмекші материалдарды және дайын өнімдер тасымалдайды. Ішкі зауыттың транспорт (крандар, жүктеушілер, конвейрлер және т.б.) шала өнімді, шикі зат және цех ішіндегі бұйымдар, цех арасында және қоймаға дайын өнімді жеткізу, жүктеу-қайта жүктеу жұмыстарын атқарады. Конвейрлер бұдан басқа промышленды транспорт ретінде технологиялық процесте дайындауға және дайын өнімде жинауға кең көлемде қолданады.

Үзіліссіз қозғалыстағы таксымалдаушы машиналар жүктерді үзіліссіз ағыммен, көп жағдайларда бір көшеде тасымалдайды. Жүкті ағым жалпы струя немесе бөлек материалдар, немесе бұл материалдардың жеке түрінде де және де дара түрде болуы мүмкін. Үзіліссіз қозғалыстағы транспорттаушы машиналарды бірдей жүктерді тасу кезінде қолданады.

Оларға транспорттаушы машиналардың бір типтілігі сәйкес, сондықтан олар жүккөтергіштерге қарағанда автоматтау жүйесіне тез беріледі.

Үзіліссіз қозғалыстағы машиналар өздерінің тарту органы типі және құрылғысы бойынша әртүрлі. Бір уақытта жұмыс органы болып табылатын (мысалы ленталы конвейр) немесе өзіне жұмыс органдарын жүктейтін (элеваторлар және т.б.) оларға ортақ тарту органының болуы. Тарту органымен үзіліссіз қозғалыс машиналакрының барлығында олрдың ерекше құрылғысына қарамастан оларда түйіндері, жалпы болып келетін жұмыс процесінің теориясы бар. Бұл теорияның жалпы сұрақтарына коэффициентті анықтау және тағы басқа қатысады.

Тасымалдаушы машиналардың қозғалу дәрежесіне байланысты екіге бөледі: 1) стационарлы 2) қозғалмалы.

өндірістің барлық салаларында ең көп тарағаны конвейрлер. Мысалы: ленталы конвейрлер сепкіш транспорттау (үгінді тәрізді, ұсақ және орта бөлшекті материалдар) және де ұсақ тігінен немесе жақын бағыттағы жүктерді тасымалдау үшін арналған.

Тізбекті конвейрлерде жүк пластикаларда (пластикалы конвейрлер) немесе шөміштерде (ковшты конвейрлерде) жатады. Пластикалы конвейрлер үлкен бөлшекті, абразивті және қыздырылған материалдарды сонымен қатар үлкен бөлек жүктерді көлденең бағытта немесе бір шама иілген бағыттардағыны тасымалдау үшін арналған. Шөмішті конвейрлер шөміште сепкіш жүктерді көлденең, тік иілген бағытта тасымалдау үшін арналған.

Элеваторлар жүктерді тік немесе қатты иілген бағытта қозғалту үшін жұмыс атқарады.

Ережеге сәйкес үзіліссіз қозғалыстағы транспорттаушы машиналар бос жүріссіз жұмыс істейді, осыған байланысты олардың қолдану коэффиценті периодты қозғалыстағы жүк көтергіш машиналардың қолдану коэффицентінен жоғары (мысалы, крандар). Олар әрбір жұмыс жүрісінен кейін қайта жаңа жүкке қайтып келуі керек.

Ленталы конвейер

Өндіріс және тұрмыс бөлімдерін салу ыңтықта көлденеңі бойынша немесе бұрыштық, бөлшектік немесе ұсақ материалдарды жылжыту қажет болады. Көбінесе транспрорттауды үзіліссіз жүргізу қажет. Мұндай жұмыстарды атқару үшін көбінесе лентаны конвейрлер қолданылады.

өндірісте шығарылатын ленталы конвейрлердің ұзындығы 5м, 10м, 15м лента ені 0,4-0,5м кезінде. Қайта жүктеу конвейрлерінің биіктігі өзгеруі мүмкін 1,5-ден 3,3м-ге дейін, лентаның жылжу жылдамдығы 1,5-2,5 метрге, ал 15 метрлік конвейрлер үшін ұзындығы 15 м-ге дейінгілер 2,2-ден 5,5 метрге дейін. Лентаның қозғалу жылдамдығы 1,6 метр. Бұл конвейрлардың өз салмағы 0,4 – 1,2м дейін

Ленталы конвейр тарту органымен үзіліссіз қозғалыстағы кең тараған транспорттаушы машиналардың типі. Ленталы конвейрлардың ұзындығы конвейр лентасының беріктігіне байланысты. Көбінесе олардың ұзындығы 25-100м-ге дейін. Ленталы конвейрлардың өнімділігі конвейрдің лентасының еніне, оның қозғалу жылдамдығына, тасымалданатын жүктің сипатына қатысты және үлкен шекте де жатуы мүмкін (бірнеше ондықтан бірнеше мыңдыққа дейін м/сағ.).

Қозғалу 1... 5м/сек кезінде шығарылатын ленталы конвейрлардың негізгі параметрлары болып конвейр ленталарының ені, оның қозғалу жылдамдығы және келтіру барабанының диаметрлері табылады. Реззина жіп конвейрлі ленталар деп аталатын ленталы көліктерде көбіне мақталы, синтетикалық немесе аралас жіптер, резинамен қапталған конвейрлі ленталар қолданылады. Жіп қалыңдықтары конвейр ленталарына бойлық созу кедергісін және беріктігін, ал резина негізгі жіпті механикалық бұзылулардан және суланудан сақтайтын материал болып табылады.

Ленталы конвейр (31 суретті қарау) көтерме ромектерге бекітілген, екі барабан арасы үзіліссіз резина-жіпті лентамен орналастырылған екі темір дөңгелектермен жасалған жақтау түрінде келуі. Бірінші барабан – бағыңқы тарту ленталардың қозғалуы үшін құрылғы. Екінші барабан – жүргізуші, электроротормен редуктор арқылы қосылған. Көліктеу жақтауы бұрышты өзгертуге және қайта жүктеу биіктігін өзгерту үшін құрылғы. Конвейрдіңлентасы көп жағдайларда 5-7 қабар прорезина – мақтадан тоқылған маталардан тұрады. Көбінесе синтетикалық материалдардан жасалған ленталарды қолданакды, олар берік болып келеді.

Соңғы жылдары рифлді қабатпен де ленталарды қолданады. Мұндай жағдайда жақтаудың бұрылу бұрышы 35⁰ –қа дейін жету кезінде лентаға көлденең бұрыштар орналастырып қояды.

Келтіру барабанындағы тарту күші келесі теңдеуден анықталады:

Р-9,8 х·102·N· η/ V_т (1)

мұндағы N – конвейр қозғағыштың қуаты, КВт;

V_т – лентаның қозғалу жылдамдығы, м/с;

- пәк берілісі

Конвейрдің өнімділігі (кг/с) сепкіш материалдардың ауысуы кезіндегі келесі теңдеумен анықталады:

П=А ּ V_т ּQ, (2)

мұндағы А- көлік лента материалының көлденең қимасының ауданы, MZ.

Q – материал тығыздығы, кг/м³

Бірлік жүктердіт ауыстыру кезіндегі конвейрдің өнімділігі (кг/с) келесі теңдеуге тең:

П=V_т·F/ℓ (3)

мұндағы ℓ - жүк ортасындағы орташа ұзындық, м;

G - бір жүктің салмағы, кг.

Лентаның прокладкаларының (слоев) саны былай анықталады

(4)

Көлік жұмысының шартына қатысты (тарту лентасы, екіден онға дейін жіп қабаттарының санымен конвейрлі ленталар қолданады. әрбір қабаттардың қалыңдығы (жіптер, резинамен қамтамасыз етілген) жіп типіне байланысты 1,1...1,7 мм.

Лента конвейрлерін бұзу жүктемелерінің түсуі 65 кг-нан 400кг 1 по^г.см құрайды, ал жіберілетін жұмыс тартылуы 1/12+1/16 бұзушы жүктемеден құрайды.

Мысалы, ені 400 мм-ге дейін ленталы конвейрлер үшін мақталы жіптен БКНП-65-2 үш қабатты бөлу жүктемелері келесіні құрайды.

Σ F_бөлу = F_бөлу ·B·i, (5)

Σ F_бөлу = 65·40·3=7800 кг, 1 по^г.см ені 65/12=5,42 жіберілетін тарту кезіндегі лентаның жұмыс тартылуының жіберілуі келесіні құрайды:

(6)

Бүл жағдайда лентаның жұмыс қысымдылығы (напряжение) мынадай болады

Т= 5,42·40·3=650,4кг құрайды.

Соңғы кездерде болатты ленталы конвейрлер кең ауқымды қолданылуда. Оларды суықтай таптау арқылы дайындайды, қалыңдығы 0,6-1,4 мм, ені 650 мм-ге дейін.

Ленталы конвейрдің жұмысы. Ленталы конвейр қозғалысқа барабан бетімен үйкеліс арқылы жүзеге асырылады. Ковейрлі лентаға барабан мен берілетін күш электқозғағыш қуаты және барабанды лентамен тарту бұрышына байланысты.

Тарту бұрышын көбейтуүшін көбінесе бағыттаушы барабан немесе «тандем-жетек» деп аталатын конвейрлі лентаны орналастырады. Ескерте кету керек, соңғы тәсіл кезінде конвейр лентасы біркелкі емес тартылуы нәтижесінде екі барабанда да қатты тозуы болады.

Ең тиімді конвейр лентасы арасындағы тізбекті күшейту үшін қосымша қысу лентасын қолдану тәсілі болып табылады, ол жұмыс лентасын барабанға қысады және сонымен конвейр лентасының үйкелісін көбейтеді. Электрқоздырғыштан барабанға қозғалудың берілуі белдікті, тісті дөңгелектердің екі жұбымен немесе редуктор арқылы немесе бір айналу санына байланысты.

Шөмішті элеваторларды себу жүктерін үзіліссіз тік көтеру үшін қолданады. Элеватор екі немесе бір тізбек түріндегі тарту эжұмыс органын құрайды, жұлдызшаға тартылған оларға жұмыс шөміштері бекітілген. Элеватордың жебегі жоғарғы жұлдызшамен қосылған, храпковый құрылғысы бар лентаның қайта айналуын қосатын. Лентаның төменгі жағында тарту барабаны немесе тарту үшін жұлдызша және винтті құрылғысы бар.

Шөмішті конвейрдің өнімділігі, (м/сағ):

П=K_н·60·q·n·V_T (7)

мұндағы k- шөміштің толу коэффиценті (K_н=0.6-0.8);

q-шөміштің сиымдылығы, м³;

n-тізбектегі ковштың саны;

V_T-шөміштің қозғалу жылдамдығы, м/с;

t-шөміштің адымы.

Пневматикалық транспортерлер. Қолданыстағы конвейрлердің түрлері

Пневматикалық көліктер келесі пневматикалық құрылғылар арқылы трубалар бойынша материалдарды қозғалтуды қамтамасыз етеді: кептіруші, қыздырушы немесе соратын –айдамалау.

Пневматикалық құрылғылардың көмегімен ұсақ материалдарды (цемент, құм, шлак және де жеке аз мөлшердегі жүктерді) тасымалдайды.

Труба өткізгіште вакумды – айдамалау құрылғылармен ауа ағыны пайда болады, оларда жүктеу құрылғыларымен материал немесе контейнер енгізіледі. Құрылғылардың ерекшелігі болып ыңғайлылығы табылады, материалдың жоғалуың азаюы, қызмет көрсетуші пенсоналдар үшін санитарлы – тазалықтың жақсаруы.

Пневмо көлікпен 200 метрге дейінгі арақашықтыққа дейін материалдарды жылжытуға болады. Оның жетіспеушілігі энергия шығыны болып табылады. Пневматикалық көліктердің ұсақ құрылыс материалдарын тасымалдауға арналған бірнеше түрлері бар. Сорғыш құрылғысында вакуум-насос пневмо көлікті жүйеде разряжение құрайды. Ауа ағынына сорғыш тежегіші арқылы материал түседі, мұнда ауа ағынының жылдамдығы тез төмендейді. Сорғыш құрылғыда қысымның өзгеруі үлкен емес және 0,04-0,5 мпа құрайды, осыған байланысты құрылғылар аса ұзақ емес арақашықтықта материалды беру үшін қолданады.

Қолданыстағы конвейрлердің типтері.

Пластикалы конвейрлерді қоймаларда, үлкен түйірлі тастарды, жиналған және жеке түрде жылжыту үшін қолданады.

Пластикалы конвейр пластикалы – роликті тізбек түріндегі тартушы жұмыс органын жұлдызшамен дөңгелек өстер есебімен қозғалысқа келтіретін рельс бойынша жүзеге асырылады. Татрушы органына қозғалмайтын жүк тартушы пластикалар бекітілген.

Қырнауыш конвейрлер созу бойынша жұмыс істейді, трубада қырнауыштың көмегімен, тізбекте немесе троста орнатылған.

Қырнаушы конвейрлардың өнімділігі (т/сағ) келесі формула бойынша анықталады:

П=3600 V_т х А х К_ж х Р (8)

мұндағы А – желобтың көлденең қимасының ауданы, м²;

V – қозғалу жылдамдығы, м/с.

Р- жүк тығыздығы, т/ м³;

К_ж - желоб аумағының қолдану коэффиценті.

Жылжымалы конвейрлерді үй салу комбинаттарында, тұрмыстық аумақтарды күтуде және тағы басқа қоймаларда қолданады. Асылмалы конвейрлердің негізгі элементі болып іліну жолдары, көбінесе балкаларға және төбелерге бекітілгендер табылады. Бұл жолдар бойынша тарту тізбектерінің және канаттың көмегімен кореткалар қозғалады. Тізбек қозғалысқа жұлдызша арқылы іске асырылады. Кореткаларда ілгіштер және жүктерді бекіту үшін бекіткіштер орналасқан. Бұл конвейрлардың негізгісі ыңғайлылығы, құрылымының жеңілдігі, беріктігі және қауіпсіздігі болып табылады. Асылмалы конвейрдің өнімділігі (дана/сағат):

П=3600·V_T·n/a, (9).

мұндағы V_T – конвейр жылдамдығы, м/с (0,5-тен аз);

n – число штучных грузов;

а – шаг грузонесущих подвесок, м.

Винтті конвейрлер тіреуіште жабық науада айналатын, шнек түріндегі жұмыс органы бар редуктор арқылы электромотормен жұмыс істейді

Бұл конвейрлерді 40 метрге дейін көлденең немесе 20⁰ бұрышқа дейінгі арақашықтықта тест тәрізді материалдардан және үзіліссіз сепкіш ағынмен ауыстыру үшін қолданады. Винтті конвейр 2-4 м ұзындықтағы секциядан құралады, стогковой секциялар орындарында шнек тіреуіштері. Шнектің диаметрі 0,1-0,8 метр. Шнек құрылымында солға келсе оңға айналатыны орындалады (септік материалдар үшін), ленталы (үлкен түйірлер үшін).

Винтті конвейрдің өнімділігі (м/сағ) келесі формуламен анықталады:

П=60·S·n_и·К_н·F_қима; (10)

мұндағы F_қима – науадағы материалдың көлденең қимасының ауданы, м²; К_н-қима бойынша науаның материалмен толу коэффиценті

К_н= 0,1-0,4;

S- винт адымы, м;

n – винттің айналу жылдамдығы, 40-120 мин^-1.

Винтті конвейрдің ерекшелігі болып шаң тәрізді және ұсақ материалдарды тасымалдау кезінде олардың ыңғайлылығы және жүктеу, қайта жүктеу кезіндегі жеңілдіктер, ол кемшілігі болып энергия сиымдылықтың жоғарылығы, ұзындығының шектеулі болуы, шнектің бұзылып қалуы.

Гравитациондық конвейрлер құрылыс жұмыстарында кең қолданылады. Оларға түсірмелі науа, қайықтар және құбыр болары, винтті түсулер және т.б. қатысады. Түсіретін науаларды және трубаларды, жұмыс кезінде қозғалмастан бетондық құймаларды беру үшін қолданады. Бұндай конвейрлердің артықшылығы болып оларда өткізгіштері жоқ және құрылымы бойынша өте жеңіл, кемшілігі – ұзындығының шектеулілігі және жүктің қозғалу жылдамдығының қиын басқарылуы.

Гравитациялық конвейрдің өнімділігі (т/сағ) анықталады:

П= 3600· К_н· V_орт· β· А (11)

мұндағы К_н – желобтың толу коэффиценті;

V_орт – жүктің орташа қозғалу жылдамдығы, м/с;

β – материал тығыздығы, т/м³;

А – науаның көлденең ауданы, м².

Ролик конвейрлерді жеке жүктерді тасымалдау үшін қолданады. Конвейрдің негізгі бөлігі болып рама есептеледі, ішпектердің көмегімен түйіндер цилиндрлі роликтер орнатылған. Роликтер бос тербелісті немесе электромеханикалық өткізгіште болуы мүмкін. Дөңгелек заттарды тасымалдау үшін роликтерді иілген беттік қабатпен жасайды. Көптеген жағдайларда роликтердің диаметрі 0,40-1,50 м, ұзындығы 0,16-1,20м, осыған қатысты жіберілетін жүктеме бір роликке оның диаметріне қатысты 1-20кН. ауыр заттардың қозғалуы гравитациялық күштің қозғалысы кезінде конвейрдің бұрылу бұрышы кезінде 1,5 –ға дейін, ол жеңілдері – 5⁰-қа дейін.

Тербелмелі конвейрлер 0,1-0,2 м тербеліс алепштудасы, 8-10 Гц жиілігі бар. Тасымалдаушы науа роликтерде жөнделеді, рельстер бойынша айналады немесе рычагтарға ілінеді. Науа қайта айналу түсу қозғалысын кривошипно-шатунный механизмінен алады.

Негізгі әдебиет

1.Технология и механизация погрузочно-разгрузочных работ. Учебное пособие. /Грузин В.В., Магавин С.Ш., Молдабаев Б.Г.,Шебалин А.В.-Караганды Изд-во КарГу,2006 -143

2.Дегтерев Г.Н. Организация и механизация погрузочно-разгрузочных работ на автомобильном транспорте. - М.: Транспорт, 1980. - 280с.

3.Батищев И.И. Организация и механизация погрузочно - разгрузочных работ на автомобильном транспорте. - М.: Транспорт, 1978. – 18

4.Лохов А.Н. Организация контейнерных перевозок автомобильным транспортом. - М.: Транспорт, 1975. – 194с.

Қосымша әдебиет

1.Ивашков И.И. Монтаж, эксплуатация и ремонт подъемно-транспортных машин: Учебник для машиностроительных вузов. – М.: Машиностроение, 1981. – 335с.

2.Израйлевич М.Л., Гиндин Б.Я. Конвейеры с погруженными скребками. М.: Машиностроение, 1970. - 144с.

3.Ипатов П.П., Фникель А.Ф. Монтажные подъемно-транспортные механизмы и такелажные работы. Изд. 2-е, перераб. и доп. М.: Стройиздат, 1975. - 343с.

4.Кичихин Н.Н. Такелажные работы. Изд. 2-е. М.: Высшая школа, 1971. - 232с.

5.Невзоров Л.А., Пазелъский Г.Н., Романюха В.А. Башенные краны. И

Дата добавления: 2014-01-11