XV ТА Р АУ 3 страница

Д) сүйек жарасының сыртпен қатынасы болса, тілге жақын

3. Жабық........ сынықтарды айтамыз.

А) сыртпен қатынасы болмаған және ол тек тіс қатарында

кездеспейтін

Б) тіс қатарында кездеспейтін, тілге жақын

В) сыртпен қатынасы болмаған, мойында омыртқасында

Г) тіс қатарында кездеспейтін, желкеден жоғары

Д) сыртпен қатынасы болмаған, Гаймор қуысында

4.Ле-Фор-I төменгі нұсқасына - сипаттама беріңіз.

А) Сынық бағыты жоғарғы жақ ұяшық өсіндінің негізінен көлбеу

жазықтықта, алмұрт тәріздес тесіктің астымен, гаймор қуысының

төменгі қабырғасымен, жоғарғы жақ төмпешігімен, негізгі сүйектің

қанатша өсіндісі арқылы өтеді.

Б) Сынық бағыты төменгі жақ ұяшық өсіндісінен тік жазықтықта

В) Сынық бағыты алмұрт тәрізді тесіктің артқы жағынан

Г) Сынық бағыты жоғарғы жақ ұяшық өсіндісінен тік жазықтықта

Д) Сынық бағыты гаймор қуысының бойымен

5.Ле-Фор-II орталық нұсқасына - сипаттама беріңіз.

А) Сынық маңдай сүйегінің мұрын өсіндісімен мұрын сүйегінің

қосылған жерінен (жігінен) басталып көз қуысының ішкі

қабырғасы арқылы көзасты астаушысына келеді. Осы жерден алға

қарай жоғарғы жақ сүйегімен шықшыт сүйегінің қосындысы және

негізгі сүйектің қанатша өсіндісі сынады.

Б) Сынық мұрын өсіндісімен мұрын сүйегінің қосылған жерінен

В) Сынық басталып көз қуысының ішкі қабырғасы, ортаңғы, соңы

Г) Сынық ішкі қабырғасы арқылы көзасты астаушысына келеді.

Д) Сынық осы жерден алға қарай жоғарғы және төмен қарай

6.Шайнау бұлшықеттерінің көтергіш (артқы) тобына....... жатады.

А) шайнау-шықшыт, самай, ішкі қанатша, сыртқы қанатша

Б) самай, төбе,мойын, қол

В) шайнау-шықшыт,қарақұс, маңдай, аяқ

Г) ішкі қанатша, желке, бауыр, бөксе

Д) сыртқы қанатша, тіласты, көз, мұрын

7.Шайнау бұлшықеттерінің түсіргіш (алдыңғы) тобы....... жатады

А) қосқарыншалы, жақ-тіласты, иек-тіласты, иек-тіл

Б) сыртқы қанатша, тіласты, көз, мұрын

В) шайнау-шықшыт,қарақұс, маңдай, аяқ

Г) шайнау-шықшыт,қарақұс, маңдай, аяқ

Д) ішкі қанатша, желке, бауыр, бөксе

8.Орталық жік сынығын сипап тексергенде......белгісін анықтауға

болады.

А) ауыру сезімі және тепкішек

Б) тепкішек және өз енімен

В) ауыру сезімі және бойына

Г) тепкішек және қарама-қарсы

Д) ауыру сезімі және тік

9. Жоғарғы жақ сынығының төменгі типінің (Ле-Фор I) сипап

тексергенде......белгісін анықтауға болады.

А) сүйек сықыры, жергілікті ауыру сезімі және сатылы

Б) ауыру сезімі және бойына

В) тепкішек және өз енімен

Г) ауыру сезімі және тік

Д) тепкішек және қарама-қарсы

10.Жоғарғы жақ сынығының ортаңғы (Ле-Фор II) типінің клиникалық

көрісіне тән...........белгісі

А) шынайы көзілдірік

Б) еңбектің түсуі

В) құлақ маңында

Г) ауыз қуысында, тіс қатарында

Д) төменгі жақ буын өсіндісінде

11. Жоғарғы жақ сынығының ортаңғы (Ле-Фор II) типінің клиникалық

көрісіне тән...........белгісі

А) қосарлану-диплопия

Б) ауыз қуысында, тіс қатарында

В) төменгі жақ буын өсіндісінде

Г) еңбектің түсуі

Д) құлақ маңында

12.Даму механизміне байланысты асфиксияның........ ажыратады.

А) бес түрін

Б) үш түрін

В) төрт түрін

Г) екі түрін

Д) түрлері белгісіз

13......................... дислокациялық тұншығу деп аталады.

А) Тілдің артқа ығысуы

Б) көз қарашының шығуы

В) мұрын өсіндіге жақын жерде

Г) құлақ маңына қарай

Д) мойынның алдыңғы жағында

14..........................обтурациялық тұншығу деп аталады.

А) Кеңірдек қуысының қан ұйындысымен жабылуы

Б) көз қарашының шығуы

В) құлақ маңына қарай

Г) мойынның алдыңғы жағында

Д) мұрын өсіндіге жақын жерде

15........................ стенотикалық тұншығу деп аталады.

А) Кеңірдектің гематомамен немесе ісінген тіндермен қысылуы

Б) Тілдің артқа ығысуы

В) Кеңірдек қуысының қан ұйындысымен жабылуы

Г) көз қарашының шығуы

Д) мойынның алдыңғы жағында

16...................... қақпақшалық тұншығу деп аталады.

А) Таңдайдың, тілдің салбыраған тіндерімен көмекей кіреберісін

жабуы

Б) Кеңірдек қуысының қан ұйындысымен жабылуы

В) Тілдің артқа ығысуы

Г) көз қарашының шығуы

Д) Кеңірдектің гематомамен немесе ісінген тіндермен қысылуы

17.......................... аспирациялық тұншығу деп аталады.

А) Қан, құсық, су т.б. қақалу

Б) тілдің салбыраған тіндерімен көмекей кіреберісін жабуы

В) Кеңірдектің гематомамен немесе ісінген тіндермен қысылуы

Г) Кеңірдек қуысының қан ұйындысымен жабылуы

Д) Тілдің артқа ығысуы

18.Мамандандырылған хирургиялық көмек көресету кезеңін бөледі.

А) 3 топқа

Б) 2 топқа

В) 4 топқа

Г) 5 топқа

Д) топтарға бөлінбейді

19.Оразалиннің стандартты ілмегі бар пластмасса шендеуішіне

сипаттама беріңіз.

А) доға тәріздес бір-бірінен 1,0 см ара қашықтықта орналасқан

ілгектері, ұштарында тіс аралығына кіріп тұратын иіндері бар,

ұзындығы 11-13 см, салмағы 0,7-0,8 г.

Б) ұштарында тіс аралығына кіріп тұратын иіндері бар, қисық

В) ұзындығы 11-13 см, салмағы 0,7-0,8 г. тік жазықтық бойымен

Г) 1,0 см ара қашықтықта орналасқан ілгектері, доға бойымен

Д) доға тәріздес бір-бірімен қиылысқан, тік жазықтық бойымен

20.Васильевтің таспалы стандартты шеңдеуішіне сипаттама беріңіз.

А) жалпақтығы 2,3 мм, ұзындығы - 134 мм, стандартты ілмектері бар,

сондықтан оны қолдану оңай және көп уақыт алмайды.

Б) сондықтан оны қолдану оңай және көп уақыт алмайды, жеңіл

В) жалпақтығы 2,3 мм, орналасқан ілгектері, доға бойымен

Г) ұзындығы - 134 мм, қиылысқан, тік жазықтық бойымен

Д) стандартты ілмектері, аралығына кіріп тұратын иіндері бар

21. Өз қалпын сақтап қалатын металл қоспалары бірінші болып

қолданған ғалым

А) В.К.Поленичкин

Б) В.В.Васильев

В) Ж.Б.Оразалин

Г) Қ.Т.Төлеуов

Д) В.П.Русанов

22. Тістің шығуы......... түрлеріне бөлінеді.

А) толық, жартылай және шегеленген

Б) шегеленген, жанама, тік

В) толық, көлденең, төртбұрыш

Г) жартылай, үшбұрыш, қиынды

Д) жарқыншақты, ойық, көлденең

23. Тіс түбірі........ бөліктерінен сынуы мүмкін.

А) ортаңғы, жоғарғы немесе төменгі

Б) бүйір, артқы, алдыңғы

В) ортаңғы, жанынан, көлденең

Г) төменгі, алдыға, тік

Д) жоғарғы, бойымен, артқа

24. Төменгі жақтың шығуы......... болып бөлінеді.

А) жарақаттан және туа пайда болған,

Б) туа пайда болған, ісіктер, ойықтар

В) жарақаттан, бұлшықеттер, шаш тәрізді

Г) туа пайда болған, қолмен, мойын аймағында

Д) жарақаттан, секіргенде, жатқанда

25. Төменгі жақтың шығуы......... болып бөлінеді.

А) жедел және үйреншікті,

Б) созылмалы және шаш тәрізді

В) үйреншікті және секіргенде, жатқанда

Г) жедел және айқын

Д) өршуі және созылмалы

26. Төменгі жақтың шығуы......... болып бөлінеді.

А) алдыңғы және артқы,

Б) ортаңғы және артқы

В) жоғары және алдыңғы

Г) төменгі және артқы

Д) жанынан және алдыңғы

27. Төменгі жақтың шығуы......... болып бөлінеді.

А) бір және екі жақтық

Б) екі және үш жақтық

В) бір және үш жақтық

Г) орта және бүйір жақтық

Д) бүйір және жоғарғы жақтық

28. Термиялық факторлар әсерінен пайда болған барлық

күйіктерді............ бөледі.

А) 4 дәрежеге

Б) 2 дәрежеге

В) 3 дәрежеге

Г) 7 дәрежеге

Д) 9 дәрежеге

29. Күйіктің ауырлығын........... арқылы анықтайды.

А) жүздік (100) ереже

Б) Соловьев ережесі

В) Сағатбаев ережесі

Г) Жартыбаев тұжырымдамасы

Д) Бажановбелгісі

30.Зақымдану тереңдігіне байланысты үсіктің...... анықтайды:

А) 4 дәрежесін

Б) 3 дәрежесін, 2 сатысын

В) 2 дәрежесін, 3 сатысын

Г) 4 дәрежесін, 3 сатысын

Д) 5 дәрежесін, 2 сатысын

XIV Т А Р А У

БЕТ-ЖАҚ АЙМАҒЫ ҚАБЫНУЫНЫҢ АСҚЫНУЛАРЫ.

СЕПСИС, МЕДИАСТЕНИТ, БЕТ ВЕНАЛАРЫНЫҢ ЖӘНЕ МИ ҚАБЫҒЫ СИНУСТАРЫНЫҢ ТРОМБОФЛЕБИТІ

Сепсис (грекше-шіру)- қанның залалдануы. Бұл патологиялық жағдай іріңді қабыну ошағынан микроорганизмдердің қанға үздіксіз немесе мезгіл-мезгіл түсіп тұруынан пайда болады. Бұнда жергілікті өзгерістерге сәйкес емес жалпы ауыр бұзылыстар және әртүрлі ағзалар мен тіндерде жаңа іріңді ошақтар пайда болады.

Макроорганизмнің реактивтілігі өзгерген кезде патогенді микробтардың ену нәтижесінде сепсис дамитындығы анықталған.

Кузин М.И. және де басқа ғалымдармен бірге былай деп есептейді: инфекцияның топтануы яғни генерализациялану үшін қабыну ошағында микробтардың саны белгілі бір деңгейден асып, қан тамырлар арқылы денеге тарауы керек.

Жалпы іріңді инфекцияның ағымы бірнеше кезеңде өтеді:

1. Ірінді резорбтивті қалтырау;

2. Сепсистің бастапқы кезеңі;

3. Жергілікті іріңді процесс;

4. Септицемия (қанда патогенді микробтардың болуы, бірақ екіншілік метастазды іріңді қабыну ошағының әлі дамымаған кезеңі);

5. Септикопиемия (организмнің улануымен бірге ағзаларда, тіндерде екіншілік метастазды абсцестердің дамуы);

6. Өлім.

Бастапқы кезде науқас әлсізденеді, тамаққа тәбеті болмайды, дене қызуы 39-40°С-қа дейін көтеріледі, кейде тез жоғары көтеріліп, күрт төмен түседі. Ұйқысы бұзылып, басы ауырады, денесі қалтырайды, терісі ылғалданады, ал сепсис ауыр түрде дамыса түнге қарай суық жабысқақ тер басады.

Қан құрамының талдауында: лейоциттердің саны көбейеді. ЭТЖ 50-60 мм/сағ. дейін көтеріледі. Сепсистің бастапқы кезеңде анықтау өте қиын, айтылған белгілер біріншілік одонтогенді іріңді процесстің ауыр өтіп жатқан жағдайымен байланыстырылуы мүмкін. Бірақ, сепсис басталған кезде науқастың жалпы жағдайы нашарласа да жергілікті іріңді процессте айтарлықтай өзгеріс болмайды. Жергілікті өзгерістер мен науқастың жалпы жағдайының арасындағы қайшылығы дәрігерді ойландыруы керек. Сондықтан науқасты тез толық тексеріп септикопиемия яғни екіншілік метастазды абсцестердің басқа ағзаларда бар-жоғын анықтау керек. Ең жиі, әсіресе балалардың арасында септикопиемия, стафилак-кокты пневмония, менингоэнцефалит кездеседі.

Кейде қанның бактериялық тексеруі нәтиже бермейді, яғни себудің нәтижесі теріс болып, сепсистің анықталуы қиындайды, ал науқастың жалпы ауыр жағдайы біріншілік іріңді процесспен, организмнің улануымен байланыстырылады.

Сепсистің соңғы сатысында клиникалық көрініс өзгереді, организмнің реактивтілігі төмендегендіктен лейкоцитоздың орнына лейкопения пайда болады, сол себепті дене қызуы субфебрильдіге дейін төмендейді. ЭТЖ сол жоғарлаған деңгейде қалады, бірақ анемия пайда болады, әлсіздік ұлғаяды, терісі құрғақтанады. Осындай кезде біріншілік іріңді ошақтың ағымы да өзгереді, іріңді жалқық сұйықталады, қабынған аймақтың шетіндегі ұйыспа-инфильтрат кішірейеді, жараның ағымы баяулап маңындағы тіндер өлеттенді.

Одонтогенді сепсистіңемі жалпы қабылданған интенсивті комплексті емнің принципімен (жүйесімен) жүргізіледі. Науқас ауруханаға түскен уақытта қабыну ошағын мұқият тексеріп, іріңнің жиналып қалған жері бар ма, жасалынған тілік, салынған жолақтар өз мақсатын атқара ма, жоқ па соны анықтау керек. Себепші болған біріншілік ошақты жою керек. Содан кейін кең спектрлі антибиотиктер, сульфаниламидтер және нитрофуран қатарындағы препараттар тағайындалады. Иммунды жүйесі төмендегендіктен арнайы және арнайы емес (лабораториялық тексеру жүргізіп анықталады — комплимент титры, фагоцитоз) ем тағайындалады.

Организмнің улануын төмендететін дезинтоксикациялық ем ретінде гемодез, полиглюкин, желатиноль, 5% глюкозаның ерітіндісін венадан тамшылатып жібереді. ЭКГ жасап және бауыр, бүйрек қызметін бақылай отырып, сепсисті емдеу кезінде (үнемі) өмірге қажетті ағзалардың қызметін және ішкі ағзаларда, теріде іріңді ошақтардың болмауын қадағалау қажет.

Бет-жақ аймағының жедел одонтогенді инфекциясының ең бір ауыр асқынуларына медиастенит жатады. Ол инфекцияның көкірек аралығына енуінен пайда болады. Бұл туралы оқулықтарда айтарлықтай көңіл бөлінбеген, бірақ бұндай асқынулардың кездесуі сирек емес. Алдыңғы көкірек аралығы мойынның жүйке-қан тамырларының бойымен жұтқыншақ кеңістігінің артқы бөлігімен қатынасады, сол жол арқылы инфекция жайылып одонтогенді алдыңғы медиастенит дамиды. Іріңнің мойынға содан кейін алдыңғы көкірек аралығына жайылатын екінші жолы -тіл түбінің жайылған флегмонасы кезінде мойынның меншікті фасция-сының ішкі қабатын тіласты сүйек маңында тесіп, IV фасцияның висце-ральды, париетальды жапырақтарының арасымен мойынның кеңірдек маңының клетчаткасына тарайды. Кеңірдек пен мойынның қантамыр-жүйке жүйесінің фасция аралығымен ірің алдыңғы көкірек қуысына төмен түседі. Одонтогенді флегмонада артқы медиастенит өте сирек дамиды. Артқы көкірек аралығына ірің паратонзиллярлы абсцесс кезінде омыртқаның алдыңғы клетчаткалы кеңістігі арқылы жайылады. Артқы көкірек аралығының инфекцияланатын екінші жолы мойын маңындағы клетчатканың флегмонасы кезінде тіндер өлеттеніп, ірің мойынның IV фасциясының висцеральды қабатын тесіп, өңеш маңындағы клетчаткаға тарап, артқы көкірек аралығына түседі.

Одонтогенді жанаспалы медиастениттің ағымы өте ауыр өтеді. Науқастың жалпы жағдайы бірден қатты нашарлайды. Дем алуы қиындағандықтан төсекте басын еңкейтіп отырады. Реактивтігі төмендегендіктен денесі ауырлап, ұйқысы келе береді, есі күңгірттенеді, кейде сандырақтайды, сирек жағдайда төсектен тұрып, палатадан қашып, көрінбейтін жауларымен сөйлесіп, солармен күресіп, ұрысады.

Ал, кей науқастарда эйфория жағдайы кездеседі: көңілі өте көтеріңкі болады. Эйфориядан кейін науқас есінен танып, өліммен аяқталады. Науқастардың дене қызуы 39-40°С болады (± 1-2°) Тамыр соғысы мину-тына 140-150 аритмиялы, әлсіз болады. Қан қысымы төмендеуі мүмкін. Ол жиі жағдайда қалпында болады.

Медиастенитке тән белгі — дем алуының бұзылуы, демікпе пайда болады (минутына 45-50 рет). Тынысы беткей, демін ішіне тартуы қысқарады, ал шығаруы 2-3 есе ұзарады. Көкірек қуысында ауыру сезімі пайда болады, жұтынуы қиындайды, кейін мүлде жұтына алмайды, кейде жөтелгенде қақырық бөлінеді, ол бара-келе көбейеді (тәулігіне 1,5 литрге дейін). Медиастенитке тән белгі — ұдайы жөтелу. Ол әрине көкірек қуысындағы ауру сезімді күшейтеді. Гирке белгісінде басын шалқайт-қан кезде көкірек қуысындағы ауыру сезімі күшейеді. Иванов белгі-сінде мойынның қантамыр-жүйке шоғырының бойымен сипаса немесе жоғары қарай тартса көкірек қуысындағы ауыру сезімі күшейеді. Равич-Шербо белгісінде демін ішке алғанда мойындырық ойық терісі ішке қарай тартылады. Н. Г.Попов мынадай жаңа белгі анықтаған, мысалы науқас төсекте аяғын созып жатқан кезде өкше сүйегін қағып тексерсе кеудесінде ауыру сезімі және жөтел пайда болған. Науқастардың төсі, қабырғалары ауырады. Бет, мойын, кеудесінің терісі көкшіл тартып, ісініп, мрамор түстес болады. Кейде мойын және кеуденің теріасты клетчат-касында газдың пайда болуынан басқанда сықырлайды.

Одонтогенді медиастенит кезінде рентгеннің, электрокардио-грамманың және таңдайды қағып тексерулердің мәліметтері нақтама-диагнозды анықтауға жеткіліксіз болады, тек соңғы кезеңдерде көмектеседі.

Рентгенде 3 проекцияда түсіру қажет (алдынан артқа қарай, бүйірінен, қиғаш).

Жанаспалы одонтогенді медиастениттің патологиялық, анатомиялық түрлерін-формасын-сарысулы, іріңді, іріңді-өлеттенген, шіріп-іріңдеген, шіріп-өлеттенген және шіріген — ажыратады.

Ағымы көбінесе жедел, кейде жеделдеу. Ағымында бірнеше кезеңдер болады: компенсаторлы, субкомпенсаторлы, декомпенсаторлы, ал кейде өте жылдам өтуі мүмкін.

Компенсаторлы кезеңде жалпы жағдай нашарласа да, жергілікті белгілер болса да өмірге қажетті ағзаларда айтарлықтай өзгеріс болмайды.

Субкомпенсаторлы кезеңінде орталық жүйке жүйесінің жүрек-қан тамырларының және бөліп шығаратын ағзалардың қызметтері бұзылады.

Декомпенсаторлы кезеңінде өмірге қажетті ағзалардың қызметтері бұзылады, дененің өте қатты улануы байқалады. Жергілікті өзгерістерден жалпы белгілері басым болып, науқас «кома» немесе «агония» жағдайында болады, одан шығарып алуға мүмкіншілік болмайды.

Іріңді медиастенит кезінде біріншілік емі — хирургиялық. Емді дұрыс жүргізу және инфекция тарау жолдарын айқын болжау үшін бет-жақ аймақтың, мойынның, көкірек аралығының анатомиялық, топографиялық ерекшелігін, бір-бірімен байланысатын жолдарын білу қажет.

Жанаспалы одонтогенді медиастенитте хирургиялық ем — Розумовский ұсынған орталық және бүйір медиастенотомия отасы жиі қолданылады. Көкірекаралыққа жету үшін тілікті мойындырық ойығы арқылы немесе жиі қолданылатын төс-бұғана-емізікше бұлшықеттің алдыңғы шетінен (бетінен) кеңірдекті ала отырып жасалатын әдісті қолдануға болады. Бұл әдісті жүргізгенде төс-бұғана-емізікше бұлшықеті фасциясының алдыңғы ішкі қабырғасын тіліп ашқаннан соң қантамыр-жүйке талшықтарын сыртқа қарай, ал қалқанша без бен сәйкес бұлшықеттерді ішке қарай ысырады. Кеңірдектің бүйір және алдыңғы бетінен алдыңғы көкірек қуысына, ал өңештің бойымен артқы көкірек қуысына жетуте болады. Мойын медиастинотомия бет-жақ аймағының біріншілік іріңді ошақтарымен бірге кең ашылуы тиіс. Көмекейге ісік тарағанда немесе ісікпен қысылғанда трахеотомия жасалуы қажет. Медиастинотомия жасалынған соң 7-10 күн науқастың аяқ жағын көтеріңкіреп жатқызу қажет. Көкірек қуысын ұдайы антибиотик ерітіндісімен жуып, электр сорғышпен, шприцпен немесе вакуум-дренажбен сорып алып тұру қажет.

Медиастениттен кейін науқас сауығып кетуі мүмкін, кейде қабыну жеделдеу фазасына өтеді, ал кейде өліп кетеді.

Бет-жақ аймағының қабыну ауруларының ең жиі кездесетін және күрделі асқынуы — бет-веналарының тромбофлебиті, жиі жағдайда ми сауытының венозды синустарына тарайды.

Бет-жақ аймағының тромбофлебиті — венаның және оны қоршаған тіндердің жедел қабынуы мен тамырішілік тромбозы.

Одонтогенді инфекциядан тромбофлебиттің дамуына организмнің қарсыласу күшінің төмендеуі, суық әсер етеді.

Тромбофлебит жиі жағдайда бет шиқанының, көршиқанының және самайасты, қанатша-таңдай шұңқырының флегмонасының асқынуы болып табылады.

Тромбофлебиттің дамуына бірнеше факторлар әсер етеді: бет-жақ аймағының инфекциясы кезінде тіндердің ыдырауынан пайда болатын аутоаллергия және микробты аллергия вена эндотелийінің қабынудан және жарақаттан зақымдануы, әсіресе сезімталдығы организмінде, тамырішілік қанның ұюына және тромбоздың дамуына жағдай тудырады (Балуда В. И. 1975), стафилакокктың агрессивті экзотоксины организмнің арнайы емес реактивтігін төмендетеді, ал аллергиялық реактивтігін жоғарлатады.

Бет, мұрын қуысының және қанатша-таңдай шұңқыры веналарының, көз шарасының — бұрыштық, жоғарғы, төменгі көздік веналары арқылы ми сауытының үңгірлі синустарымен байланыста екенін есте сақтау керек.

М. А. Сресли (1957) бет веналарының қан ағысы өзгерісінің мүмкін екендігін дәлелдеген.

Қалыптағы жағдайда көз шарасынан қан бет венасына ағады, ал тромбофлебит кезінде бұрыштық вена арқылы көз шарасына қарай ағады.

Тромбофлебиттің клиникасы. Бет немесе бұрыштық венаның бойында қатты ісіну, ұйыспа-инфильтрат пайда болады, бастапқы кезде қатты ауырып сипағанда «таспа» тәрізді білінеді. Терісі қызарып көкшіл тартады, ісіну ұйыспа-инфильтраттың шегінен асып тарайды. Жиі жағдайда қабыну ошағынан теріасты кеңіген веналар радиалды жан-жаққа тарағаны көрінеді. Науқас организмінің улануы байқалады: дене қызуы өте жоғары болып, қалтырайды, әлсіздік пайда болады, қатты терлейді, науқас бозарып, кейде есекжем пайда болады. Қан анализінде-лейкоцитоз, формуласы солға жылжиды. ЭТЖ өте жоғары т. б.

Гемостаздың (қан ұюының) бұзылуы тромбофлебиттің дамуында ерекше орын алады. Гемостаз үш кезеңде өтеді: бірінші кезеңде - қанда, тінді тромбопластин құрылады, екінші кезеңде — тромбопластиннің әсерінен қан протромбины тромбинге айналады, үшінші кезеңде — тромбиннің әсерінен қанның фибриногені фибрин-мономеріне, ал ол фибрин-полимерге ауысады. Олардың бір-біріне (мономердің полимерге) ауысуы плазмадағы, тромбоциттегі, венаның қабырғасындағы және басқа тіндердің құрамындағы XIII фактордың әсерінен болады, Фибрин-мономерден құралған қан ұйығы қанның плазминімен жеңіл ериді, соның әсерінен қан тамырларында қанның жүруі сақталады немесе қалпына келеді. Егер қан ұйығы фибринполимерге айналса, онда қан тамырында тромб пайда болады, себебі фибринполимер плазминде ерімейді. Бет-жақ аймағының тромбофлебитінде гемостазда өзіне тән өзгерістер болады, мысалы: Венозды қанның ұю уақыты қысқарады, қанда фибриноген көбейеді (5-7-ден 10-12 мг/мл Мигабели әдісімен).

Дата добавления: 2014-11-18