Бахисобгирии ичораи молияви (ичорагир)

Мувофики СБХМ 17 «Ичора»: ичорагир (арендатор) бояд ичораи молиявиро ба сифати актив ва ухдадори дар баланс аз руи маблаге, ки дар санаи огозо ичора баробари арзиши одилонаи моликияти ичоравист, ки агар он паст бошад, аз руи арзиши дисконтиронишудаи пардохтхои камтарини ичорави инъикос намояд.

Меъёри фози дар шартномаи ичора истифодашаванда – ин меъёри дисконте, ки баробарии арзиши дисконтиронидашудаи умумии

а) пардохтхои камтарини ичорави;

б) арзиши кафолатдоданошудаи бархамдехиро бо арзиши одилонаи активи ичорави таъмин менамояд.

Меъёри афзояндаи фоизии сармояи карзии ичорагир - ин меъёри фоизиест, ки ичорадех хангоми ичораи монанд, пардохт мекунад, ё дар сурати номуайянии ин холат, ин меъёрест, ки ичорадех дар огози ичора барои воситахо карзии ба ин мухлат гирифташуда ва барои хприди актив кофибуда бояд пардохт намояд.

Арзиши одилона - ин маблаги ивазкунии актив ё пардохти ухдадои хангоми баамалбарории шартнома байни шахсони вокифи мустакил аст.

Мухлати хизмати иктисоди - ин ё

А) даврае, ки дар давоми он истифодаи иктисодиии актив аз чониби як ё якчанд истифодабаранда интизор меравад;

Б) микдори махсулот ё вохидхои монанде мебошад, ки аз ин актив як ё якчанд истифодабаранда ба даст меоранд.

Мухлати хизмати муфид- ин давраи огози мухлати ичора хисобкардашудаи бокимонда аст, ки дар муддати он корхона гирифтани фоидаи иктисодиро аз ин актив нигарон аст. Ин давра бо мухлати ичора махдуд карда намешавад.

Арзиши кафоланоки бархамдихи- ин

А) барои ичорагир, кисми арзиши бархамдихии аз чониби ичорагир ё тарафи бо у алокаманд кафолатдодашуда;

Б) барои ичорадех, кисми арзиши бархамдихии аз чониби ичорагир ё тарафи сеюми бо ичорадех алоканадошта кафолатшаванда аст.

Арзиши кафолатдоданашудаи бархамдихи – ин хамон кисми арзиши бархамдихии активи ичоравист, ки гирифтанаш аз чониби ичорадех кафолат дода намешавад, ё кафолати онро тарафи сеюми бо ичорадех алокаманд бар душ гирифтааст.

Пардохтхои камтарини ичорави гуфта, хамаи пардохтхоро дар давоми муддати ичора аз ичорагир талабкардашаванда, ба истиснои ичорапулии шарти, пардохти хизмату андозхои аз чониби ичорадех баамалоянда.

Хангоми хисобкунии пардохтхои камтарини ичорави аз маблаги умумии пардохтхо:

· харочоти ичорадех (харочоти таъмир ва хизматрасони, сугурта…), агар онхоро ичорагир чуброн намояд;

· ичорапулии шарти – ичорапулии гайримолиявии бо хама гунна омил ба гайр аз омили вакт(фоизи хачми фуруш, индекси нарх) асосёфта, тарх карда мешаванд.

Коидахои асосии бахисобгирии ичораи молияви аз чониби ичорагир:

· дар ибтидои мухлати ичора актив ва ухдадори аз руи ичорапулии минбаъда дар баланси бухгалтерии бо маблаги якхелла нишон дода мешаванд;

· ухдадори аз руи ичораи молияви дар баланс ба ду кисм – чори ва дарозмуддат таксим мешавад: бузургии пардохтхои чори бо муддати то як сол – хамчун ухдадории кутохмуддат, бо муддати зиёда аз як сол- хамчун ухдадории дарозмуддат

· хангоми пардохт ичорапулихо ба пардохти молияви ва пардохт оиди камшавмм ухдадорихо таксим мешаванд. Дар ин маврид, пардохти молияви ба даврахо тамоми муддати ичора чунон таксим карда мешавад, ки меъёри доимии даврии фоиз ба бакияи бокимондаи ухдадори барои хар як давра таъмин карда мешавад;

· маблаги истехлокшавандаи моликияти ичорави аз чониби ичорагир ба таври системави барои хар як давраи бахисобгири дар тамоми муддати истифодаи пешбинишуда бо ёрии усули ба сиёсатибахисобгири мувофик таксим карда мешавад. Хангоми мавчудияти боварии комил оиди ин, ки ичорагир дар охири мухлати ичора хукуи моликиятро ба даст меорад, давраи пешбинишудаи истифодабари – ин мухлати хизмати муфиди актив аст.

Бахисобгири ичораи молияви (ичорадех)

Мувофики СБХМ 17 «Ичора» ичорадехон бояд активхои ба ичораи молияви додашударо дар баланси бухгалтерии худ хамчун каздории дебитор ибо маблаги сармоягузорихои соф ба ичора эътироф намоянд.

Сармоягузорихои соф ба ичора – ин сармоягузорихои умуми ба ичора бо тархи даромади молиявии гирифташуда аст.

Дарсхои амалии№11.

Дата добавления: 2015-03-31