Семестр – 3 Курс-1 (жедел),2 агро фак, вет фак 1 страница

Размеры и конфигурация здания литейного цеха доданы обес­печивать удобное размещение в нем всех отделений и участков производства, а также санитарно-гигиенические условия тру­да С учетом этих требований наиболее приемлемыми для литейных цехов являются двухэтажные здания в виде вытянутых прямоугольников шириной 72 и 96 м с тремя-четырьмя 24-метровыми пролетами, к которым примыкают поперечные одноэтажные торцевые пролеты. На втором этаже располагают все основные производственные отделения цеха (заливочное, формовочное, выбивное, смесеприготовительное, стержневое и термообрубное), а на первом в продольных пролетах - установки приточной и вытяжной вентиляции, тран­сформаторные подстанции, бытовые службы и склады, а также транспортные системы отработавшей смеси, литников и отливок.

В торцевых (поперечных) одноэтажных, пролетах размещают склады шихтовых и формовочных материалов, а также плавильное от­деление.

Литейные цехи серийного производства небольшой мощности, массового производства и единичного производства размещают в одноэтажных зданиях прямоугольной формы с проходными тон­нелями для расположения системы уборки отработанной смеси. Если литейные цехи входят в состав блока цехов, то производ­ство стержней вносится в отдельное здание (стержневой кор­пус), а склад формовочных материалов выполняется общим для всего блока. Что касается очистных и термообрубных отделе­ний,- то они могут размещаться как при литейных цехах, так и в отдельных самостоятельных зданиях, располагаемых со сторо­ны выбивки форм со значительным разрывом от литейного цеха. Такое расположение термообрубного корпуса улучшает санитар­но-гигиенические условия работы в литейных цехах, а также, да ет возможность наиболее простым и надежным способом органи­зовывать автоматическую выбивку отливок из форм, их охлажде­ние и передачу в термообрубной корпус без лишних перегру­зок.Взаимное расположение корпусов блока принимается с учетом обеспечения наиболее коротких и прямых путей движения отли­вок от их заливки до зачистки и контроля.

Вспомогательные отделения рекомендуются на каждый литей­ный цех едиными независимо от того,что этот цех может явить­ся блоком отдельных специализированных цехов. В ремонтных мастерских предусмотрен исключительно текущий ремонт обо­рудования, капитальный ремонт и изготовление запасных час­тей мастерские не выполняют.Цеховые лаборатории оборудуются средствами контроля и дефектоскопии в соответствии с нуждами текущего производства.

Режим работы в литейных цехах, отделениях рекомендуется следующий; в цехах, отделениях конвейерного литья c локали­зованными зонами заливки и выбивки проектируется параллель­ный двухсменный режим; в цехах стационарного литья с нелокализованными тепловыделениями, например, при изготовлении крупных отливок, когда формы заливаются на месте сборки, режим проектируется ступенчатый трехсменный.

Күндізг і бөлім

№	Сұрақ	Жауап А) (дұрыс)	Жауап В)	Жауап С)	Жауап D)	Жауап Е)
1.	Жалпы экономикалық теория нені қарастырады:	Экономика ның даму заңдарын	Бухгалтерлік есеп	Экономикалық жүйенің қызмет ету механизмін	Экономика бизнесін	Мемлекеттің шаруашылық субъектілерінің әрекеттеріне ықпалы
2.	Экономикалық теория пәні:	Адамдардың материалдық жағдайын толғымен қамтамасыз ету үшін шектелген ресурстарды тиімді пайдаланудың жолын іздейді	Қоғамның дамуын зерттейді	Мақсатты қалыптастыру процесін қарастырады	Ұлттық нарықтың дамуын зерттейді	Экономиканы басқарудың шаралық жиынтығын қарастырады
3.	Экономикалық теория нені зерттейді:	Қоғамдық өндірістегі адамдар арасындағы қатынасты	Адамның табиғатқа, затқа қатынасын	Адамның қоғамға қатынасын	Адамдардың қарым-қатынасын	Өндіргіш күштерге қатынасын
4.	Экономикалық мәселелер мыналар арқылы шешілуі мүмкін:	Экономикалық ғылымдар	Экономикалық модельдер	Техникалық ғылымдар	Саяси жағдайлар	Әрбір адамның бағалық бағдарламалары және көзқарасы
5.	Табиғат және қоғам заңдарының бірлігі неде:	Объективті сипатта болуы	Адамдардың әрекетіне байланыссыз	Адамдардың экономикалық әрекеттері арқылы көрінеді	Тарихи сипатта болуы	Мәңгілік болуы
6.	Өндірістің шектеулілігі дегеніміз -	Олардың көмегімен барлық қажеттіліктерді бір уақытта және толық қанағаттандыру мүмкін емес	Тауарлар қызмет көрсету өндірісінде олардың жетіспеуі	Ресурстар тек қана тұтыну заттар өндірісіне жұмсалады	Ресурстар өндіріс құрал-жабдықтарын өндіруге жетпейді	Кез-келген жағдайда ресурстардың болуы
7.	Экономикалық - математикалық модель:	Экономикалық теорияның құралы	Фирманың мүмкіндіктерін толық ескереді	Әр түрлі уақыттағы жүйенің параметрлерін толық анықтайды	Ұлттық шаруашылықты басқарудың мүмкіндіктерін туғызады	Экономикалық даму мақсаттарын анықтайды
8.	Өндіріс құрал-жабдықтары дегеніміз не:	Еңбек заты және еңбек құралдары	Капитал бөлігі	Барлық материалдық ресурстар	Жұмыс күші және өндіргіш күштер	Еңбек ресурстары және капитал
9.	Қай мектеп өкілдері айналыс сферасын қарастырды:	Мерканти Лизм	Физиократ тар	Классикалық	Кейнсиандық.	Маржинализм
10.	Физиократтардың экономикалық көзқарастары нені сипаттайды:	Байлық өндірілетін сала ауыл шаруашы лығы	Байлықтың көзі саудада	Байлықтың көзі материалдық өндірісте	Мемлекеттің экономикаға тікелей араласуын	Нарықтық экономиканың тиімділігін
11.	Маркстік экономикалық теориядағы негізгі қағидалары қандай:	Қосымша құн теориясы	Шекті пайдалылық теориясы	Экономикалық өсу теориясы	Сұраныс теориясы	Ұсыныс теориясы
12.	Өндіріс фактор теориясының негізін салушы:	Ж.Б.Сэй	К. Маркс	А. Смит	А. Маршалл	К. Менгер
13.	Микроэкономиканың оқып-зерттейтіні:	Қантты өндіру, оның бағасының өсуі	Экономика деңгейіндегі өндіріс	Шаруашылық тағы жұмысшылардың саны	Жалпы баға деңгейі	Бірнеше елдер арасындағы қарым-қатынас
14.	Егер экономика біртұтас жүйе түрінде талданса, онда бұл талдау қайсысына жатады:	Макроэконо микаға	Микроэкономикаға	Позитивтік экономикаға	Нормативтік экономикаға	Халықаралық экономикаға
15.	Позитивтік экономиканың оқып зерттейтіні	Не бар	Не болуға тиісті	Экономиканың дамуының келеңді жағдайлары	Бағалық талқылау	Талқылау арасындағы функционалдық байланыстар
16.	Экономикалық заңдар, бұлар:	Объективтік сипатта болады	Мәңгі болады	Тарихи сипатта болады	Тиімділік арттыруға бағытталады	Адамдардың экономикалық қарекеттері арқылы көрінеді
17.	Индукция түсінігі	Фактілерден теорияны шығару	Эксперимент жүргізу	Заңдар мен категорияларды талдау	Жалпыдан жеке қорытынды ларға келу	Экономикалық теорияны абстракциялық қарастыру
18.	Талдау дегеніміз	Зерттейтін объектіні бөліп қарастыру	Әртүрлі элементтерді біріктіру	Зерттеу объектісін макродеңгейде қарастыру	Зерттеу объектісін микродеңгейде қарастыру	Нақты әлеуметтік-экономикалық сұрақты шешудің әдістері
19.	Өндіріс ресурстары шектеулі жағдайында қоғам шығындарды төмендетіп, қайтарымды жоғарылатуға ұмтылса экономика қандай мақсатты көздейді:	Экономика лық тиімділікті	Толық жұмысбастылықты	Экономикалық қауіпсізденді руді	Инфляция деңгейін 2,5 %-ке жеткізу	Экономикалық өсуді
20.	Табиғат заты экономикалық игілік болып есептелінеді, егер:	Адамдардың ықпалымен табиғат заты өндірісте өңделетін болса	Өндіріс процесінсіз пайдаланса	Ресурстар тиімді түрде пайдаланса	Тауарды және қызметті өндіру әдістері түрінде болса	Ресурстар көп қолданылса
21.	Экономикалық теорияның негізгі қызметін атаңыз:	Танымдық, теориялық-әдістемелік, тәжірибелік	Формация лық, әдістемелік, логикалық	Формациялық, әдістемелік, тәжірибелік	Тәжірибелік, философиялық, танымдық	Гносеологиялық, дүниетанымдық
22.	Егерде өндіріс жеке адамдар мүддесінде жүзеге асырылса, онда ол:	Жеке меншік	Коллектив тік меншік	Қоғамдық меншік	Акционерлік меншік	Мемлекеттік меншік
23.	Меншік субъектісіне нелер жатады:	Мемлекет	Жер	Өндірістік ғимараттар	Көлік	Прокаттық столдар
24.	Меншік объектісіне нелер жатады:	Өндіріс құрал-жабдықтары	Мемлекет	Жеке тұлға	Акционерлік қоғам	Ұжым
25.	Өндіріс факторы мен шығарылатын өнім көлемінің арасындағы өзара байланыс қалай белгіленеді:	Өндірістік функциямен	Өндіріс мүмкіншілік қисығымен	Шығарылған өнімнің жалпы көлемінің қисығымен	Ұсыныстың икемділігі мен	Жалпы шығынның қисығымен
26.	Мемлекеттік меншіктің ерекшелігі:	Жалпы қоғамдық игіліктерге мемлекеттің иелік етуі	Жеке билеушілердің байлығы	Құлдықтың ерекше формасы	Мемлекеттік емес мүдделерді күшпен реттеу	Жеке меншікті мемлекет иелігіне алу
27.	Мемлекеттік меншікке не жатады:	Тұрғын-қызмет шаруашылы ғы	Акционерлік қоғамдар	Жауапкершілігі шектеулі серіктестіктер	Біріккен кәсіпорындар	Өндірістік кооперативтер
28.	Экономикалық модель төмендегілермен сипатталуы мүмкін:	Экономика лық жүйедегі нарықтың орны және ролімен	Шаруашылықтың түрімен	Мемлекеттің экономикалық ролімен	Меншік формалары мен	Өндіріс факторларымен
29.	Жеке бизнестің ұжымдық бизнес алдындағы артықшылығы қандай:	Қалыптасты ру мен жоюдың қарапайымдылығы	Қаржыларды бизнеске тартудың толық мүмкіндігі	Басқару міндеттерін бөлу	Әр түрлі корпорация сферасында капиталдың еркін айналысы	Нарыққа икемсіздігі
30.	Жеке кәсіпкерліктің басты кемшілігі қандай:	Қаржы ресурстарының шектілігі	Иесінің қарыздар үшін жауапкершілігінің шексіздігі	Кәсіпкерлердің ұйымдастыру қабілеттілігінің болмау мүмкіндігі	Инвестицияның өтеулік қиындығы	Ұйымдастыру және басқару қызметтерінің бөлінуі
31.	Жауапкершілігі шектеулі шаруашылық қоғам – бұл:	Мүшелерінің салынған төлемдерінің көлемінде тәуекел-зияндылықта болуы	Фирмаға капитал құйылуын қамтамасыз етеді	Жеке қаржы көлемінен асып кететін қарыздарға жауап беру	Мүшелерінің аралас жауапкершілікке ие болуы	Қосымша капиталды кең көлемде тарту мүмкіндігі
32.	Акционерлік қоғамның жалпы мақсаты:	Пайда	Мемлекеттік көмек алу	Әлеуметтік қорғау	Салық жеңілдіктері	Қоғамдық тауарларды өндіру
33.	Акционерлердің құқықтары болып табылады:	Капиталды фирмаға салу	Акционерлік қоғамда басқаруға қатыспауы	Дауыс бермеуі	Дивиденд алмайтынды ғы	Мемлекет өнім көлеміне бақылау жасамауы
34.	Өтпелі дәуір экономикасында екі секторлық экономика жүйе түрінде мынаны көрсетеді:	Әртүрлі салаларда және жеке секторлар бірдей әрекет етеді	Ұлттық экономика екі саладан тұрады	Мемлекеттің экономикаға көп араласпауы	Мемлекет өндірісті басқарады	Жеке капитал үстемдік етеді
35.	Қандай жағдайда шаруашылықтың дамуына әкімшілік-әміршілдік экономикаға мемлекеттің араласу деңгейінің дәрежесі туралы айтуға болады:	Мемлекет өндірілетін тауарлар мен қызметтердің негізгі бөлігін мемлекеттік сетор шеңберінде бақылайды	Мемлекеттің экономикаға аздап араласуы	Мемлекет кейбір салаларды бақылайды және сонымен қатар жеке сектордың әрекет етуіне рұқсат береді	Мемлекетте еркін бағаландыру болады	Мемлекет жеке меншіктің дамуына жол береді
36.	Өтпелі дәуір кезінде мемлекет қандай мәселелермен айналысуға тиісті:	Мемлекет қажеттеріне керекті тауарлар мен қызметтердің шеңберін анықтау	Ауыр қаржылық жағдайдағы нақты кәсіпорынға көмек көрсету	Бар ресурстардан нені және қанша өнімді өндіруді анықтау	Нені өндіру	Қалай өндіру
37.	Қандай фактор әміршіл экономикада тауарлар тапшылығы мәселесіне түрткі болады:	Сұраныс пен ұсыныстың арақатынасын ескермеу	Жұмыссыздықтың болмауы	Тауар өндірушілерді мамандығы бойынша таңдаудағы қателіктер	Органдардың тікелей араласуы	Орталықтан нұсқаулардың берілуі
38.	Нарықтық экономикаға көшкенде рентабельділігі төмен өндірістерді немен ауыстыруға болады:	Акцияланды ру	Меншіктің еңбек ұжымдығына басқаруға көшуі	Меншіктің ұжымдық басқаруға көшуі	Сыртқы саудаға мемлекеттік монополияның орнауы	Жеке кәсіпкерліктің еркіндігі
39.	Егер арендатор бір затты жалға алса, онда ол:	Уақытша меншік иесі болып табылады	Потенциалдық иесі болып табылады	Заттардың иесі болады	Заттың тұтыну қасиетін пайдаланады	Затқа билік етуші болады
40.	Қазақстан республикасында экономикалық реформалардың басталуы:	1991-1992 ж	1985-1987 ж	1989-1990 ж	1994-1995 ж	1998-1999 ж
41.	Меншік дегеніміз:	Адамдардың затты иелікке алуына байланысты бір-бірімен қатынасы	Табиғи құбылыс	Әлеуметтік құбылыс	Адамның табысты қызмет етуі	Адамның затқа қатынасы
42.	Мемлекеттік меншік – бұл:	Энергетика	Сауда	Өнеркәсіп	Туризм	Шоу-бизнес
43.	Меншіктің дұрыс анықтамасын беріңіз:	Адамдардың өндіріс-құрал жабдықтарын иемдену, пайдалану қатынастарын экономика лық жағынан жүзеге асыру	Меншіктің кезінде адамдардың арасындағы әлеуметтік-экономикалық қатынастар	Адамдардың арасындағы затты кімге тиесілі екендігін анықтайтын қатынастар	Адамдардың субъективтік мүдделерін және сана-сезімдерін анықтайды	Материалдық игіліктерді айырбастау жөніндегі қатынастар
44.	Ақша айырбасы кезінде бартердің сақталуын немен түсіндіруге болады:	Нарықтық қатынастардың дамуы деңгейінің жеткіліксізді гімен	Кәсіпорынның айналым қаржысының тапшылығымен	Қолма-қол ақшаға сенімсіздіктен	Төлеуді қажет етпейтін құрал	Салық төлеуден ауытқуға негіздейді
45.	Натуралды шаруашылық немен сипатталады:	Өндірушілер дің тұйықтылығымен сипатталады	Еңбек өнімдері нарықта айырбас үшін өндіріледі	Қандай да болсын өнім өндірісінде өндірушілердің мамандандырылуы	Тауар өндірушілер дің экономика лық оқшаулануы	Меншіктің көп түрлілігімен сипатталады
46.	Қандай белгілер тауар өндірісін сипаттайды:	Өнім өз тұтынуы үшін емес, сату үшін өндіру	Еңбекті универсия ландыру	Тауар өндірушілердің тұйықтылығы	Өндіріспен тұтыну тікелей байланысты	Шаруашылық ішіндегі тұтынуға арналған өндіріс өнімдері
47.	Тауар - бұл:	Басқа затқа немесе ақшаға айырбасталынатын зат	Тұтыну құнына немесе пайдалылыққа ие зат	Адам еңбегінің өнімі болып табылады	Еңбектің өнімі емес, бірақ адамға пайдалы зат	Тұтыну құны бар зат
48.	Шекті пайдалылық - бұл:	Соңғы дана игілігінің тұтыну қажеттілігін қанағаттандыруы	Адамның қандай да бір қажеттілігін қанағаттандыру қабілеттілігі	Жеке игіліктерді субъективті бағалау	Көптеген игіліктер құрамындағы пайдалылық суммасы	Тұтыну және айырбас құнының болуы
49.	Тұтынушының қарауындағы игіліктердің көлемі көбейгенде, жалпы пайдалылық:	Көбейеді	Азаяды	Өзгеріссіз қалады	Үш есеге өседі	Екі есеге азаяды
50.	Қай игіліктер абсолютті ликвидті болып табылады:	Ақша	Акциялар	Қозғалмас мүлік	Облигация лар	Бірінші қажеттіліктегі тауарлар
51.	Несие ақшалар қандай қызмет атқарады:	Төлем құралы	Айналым құралы	Қор жинау құралы	Әлемдік ақша	Құн өлшемі
52.	Егер ақшанаң номиналды құны өзгермей, ал тауарлар мен қызметтер 2 есе өссе, онда ақшаның сатып алу қабілеті:	2 есе төмендейді	2 есе өседі	4 есе төмендейді	1,5 есе өседі	Өзгеріссіз қалады
53.	Ақша мен “квази ақшаның” айырмашылығы неде.	”Квази ақшаға” қарағанда ақшаны тікелей айырбасқа түсіруге болады	”Квази ақша” банк шотындағы депозитті есепке алады	”Квази ақшаға ” қарағанда ақша жылдам айналады	”Квази ақша ” ұсақталынбайтын ақша	”Квази ақша”сатып алатын тауарларды есепке алады
54.	Тауар категориясына дұрыс анықтама беріңіз:	Қоғамдық еңбекті сіңірген және қоғамның қажеттілігін қанағаттандыру қасиеті бар зат	Тұтыну құнына ие зат	Еңбек құралы	Өндірушу өзі тұтынатын еңбек өнімі	Айырбас құнына ие тауар
55.	Тауар қандай қасиетке ие болады:	Тұтыну құны және құнға	Өзіндік құнына	Өндірушінің жеке қажеттілігін қанағаттандырушы қасиетке	Тұтыну құнына ие	Айырбас құнына
56.	Тауарлы өндірістің анықтамасын көрсетіңіз:	Жеке өндірушілер белгілі бір өнімді шығаруға бейімделіп, өнімдері сатуға, айырбастауға арналған шаруашылық	Қоғамның қажетін қанағаттандыру үшін материалдық игіліктер өндірісі	Өндірушінің тікелей тұтынуын қанағаттандыру үшін өндірісті өндіру	Тұтыну құны бар материалдық игіліктерді өндіру	Өнімдерді айырбасқа түсірмеуге бағытталған өндіріс
57.	Жай және капиталистік тауарлы өндірістің жалпы белгісі болып не табылмайды:	Айырбас мақсаты-өндірушінің жасаған тауары қажеттілігін қанағаттандырады	Нарықтағы өнім өндірісі	Өндіріс құралына деген жеке меншік	Жалдамалы еңбек	Қоғамдық еңбек бөлінісі
58.	Тауар қандай еңбекпен келеді:	Нақты және абстрактылы еңбекпен	Абстрактылы және дене еңбегімен	Тұтыну құнын жасаушы еңбекпен	Номиналды және нақты еңбекпен	Жеке және жалдамалы еңбекпен
59.	Қағаз ақшамен алмастырылатын ақшаның қызметін көрсетіңіз:	Әлемдік ақша	Айналым құралы	Қор жинау құралы	Төлем құралы	Құн өлшемі
60.	Несие ақшалардың пайда болуын ақшаның қай қызметімен байланыстырады	төлем құралы	айналым құралы	әлемдік ақша	қор жинау құралы	құн өлшемі
61.	Айналымға қажетті ақша саны неге байланыссыз:	Проценттік ставкаға	Ақша айналымының жылдамдығына	Төлемдерді өзара өтеуге	Тауарларды несиеге сатуға	Тауар бағасының суммасына
62.	Фишер теңдігін көрсетіңіз:	MV=PQ	MV/Q	АА=Т/Р	TR=P/Q	PQ/V
63.	Ақшаның мәні неде:	Барлық тауарлардың балама эквиваленті	Сатып алуға мүмкіндік беретін зат	Құндылығы бар зат	Сатып алу қабілеті бар зат	Байлық жинау қажеттілігі
64.	Актив жағынан ақшаға сұраныс мыналарға байланысты болады:	Кұндық құралы	Айналыс құралы	Ақша бірлігі	Ақша базасы	Ақша айналымы
65.	Құнның еңбек теориясын жақтаушы кім	А. Смит	К. Менгер	Е. Бем-Баверк	В. Визер	Г. Госсен
66.	Төмендегі сипаттамалардың қайсысы әкімшілік - әміршілдік жүйеге жатады:	Орталықтан дырылған жоспарлау	Бәсеке	Жеке меншік	Кәсіпкерлік таңдау еркіндігі	Сұраныс және ұсыныс механизмі
67.	Басқа өтпелі экономикалы елдермен салыстырғанда, Қазақстанның экономикасының ерекшелігі неде:	Экономика лық шикізат сипаты	Халық шаруашылығында әскери өнеркәсіп	Еркін экономикалық аймақ құру	Ұсақ өндірісінің кең таралуы	Ауыл шаруашылығындағы құрлымдық дағдарыс
68.	Мемлекеттік меншік және мемлекеттік реттеу басым елдер шаруашылығының әкімшілік - әміршілдік жүйеге жатқызуға болады:	30 – 80 ж.ж КСРО	Ежелгі Египет	Германия (1933 – 1945ж.ж)	Қытай (1644 – 1811ж.ж)	АҚШ (1946 – 1970 ж.ж)
69.	Нарықтық экономиканың қандай белгілері әкімшілік - әміршілдік жүйенің даму кезеңдеріне тән:	Мемлекеттік емес тауар мен қызметтер нарығында баға белгілеу еркіндігі	Бәсеке	Жерге жеке меншік	Кәсіпкерлік таңдау еркіндігі	Капитал нарығы
70.	Әкімшілік-әміршілдік экономикада қандай тауарлар мен қызметтер өндірілу керек деген мәселелерді кім шешеді:	Мемлекет	Тұтынушы лар	Инвесторлар	Өндірушілер	Кәсіпкерлер
71.	Қандай экономикалық жүйеде жеке экономикалық ресурстарды таңдап пайдалану, өз еркімен өндірісті ашу және жабу, дербес іс-әрекет саласын таңдау іске асырылады:	Еркін бәсекелі нарықтық экономикада	Дәстүрлі экономика да	Әкімшілдік-әміршілдік экономикада	Қазіргі нарықтық экономикада	Жоспарлы экономикада
72.	Қандай экономикалық жүйеде өндіріс техникасы, айырбас, табыстарды бөлу әдет-ғұрыпқа негізделген:	Дәстүрлі экономика	Әкімшілдік-әміршілдік экономика	Аралас экономика	Таза капитализм	Нарықтық экономика
73.	Қандай экономикалық жүйеде пайдаланылатын ресурстардың көлемі мен өнімдерді бөліну құрылымын орталықтан жоспарлау басым болды:	Жоспарлы экономика	Аралас экономика	Таза капитализм	Дәстүрлі экономика	Нарықтық экономика
74.	Не? Қалай? Кім үшін өндіру? мәселелері қандай экономикалық жүйеде шешіледі?	Экономика лық жүйелердің әрбіреуінде	Жоспарлы экономикада	Нарықтық экономикада	Дәстүрлі экономикада	Аралас экономикада
75.	Тауар құнының мөлшері анықталады:	Қоғамдық қажетті еңбек шығындарымен	Заттың құндылығымен	Еңбектің шекті шығындарымен	Еңбектің жеке дара шығындары мен	Тауардың пайдалылығымен
76.	Қоғамдық өндірістің екі бөлімшеге бөлінуі немен анықталады:	Натуралды-заттай формасымен	Жиынтық қоғамның өнімінің құндық формасы мен	Өндірістің салалық құрылымымен	Өнімнің экономикалық мақсатымен	Еңбектің бөлінуімен
77.	Төмендегілердің қайсысы қоғамдық өндірістің 1 бөлімшесіне жатпайды:	Тұрғын үй құрылысы	Басқа кәсіпорындарға шикізат ретінде пайдаланатын жеңіл өнеркәсіп өнімін өндіру	Өндіріс құрал-жабдықтарынан тұратын ауыр өнеркәсіп өнімін өндіру	Қайта өңдеу үшін ауыл шаруашылық шикізатын өндіру	Елдегі қызмет көрсету
78.	Қоғамның соңғы өнімін есептеу үшін таза өнімге қандай элементті қосу керек:	Қосымша өнім	Қажетті өнім	Аралық өнім	Жиынтық қоғамдық өнім	Шекті өнім
79.	Тауардың шекті пайдалылығы қалай анықталады?	Белгілі бір игіліктің әрбір қосымша бірлігін тұтынудағы тұтынушының әсерімен	Адамдардың қандай да болмасын қажеттілігін қанағттандыру қабілетімен	Пайдалылықтағы барлық өзгерістермен	Тұтынылған көлемдегі өзгерістер қорытындысымен	Сандық өлшем бірлігімен
80.	Экономикалық теория – байлық туралы ғылым, деп айтқан кім?	Самуэльсон	Платон	А. Смит	Д. Рикардо	К. Маркс
81.	Нарықтық экономикада “Қалай өндіру?” мәселесі қалай шешіледі:	Өндірушілердің пайда алуға ұмтылысы арқылы, соның салдарынан өндіріс шығындарын минимилизациялау	Ақтық өнімге баға арқылы анықтала тын тұтынушы лар сұранысының көлемі мен динамикасы негізінде	Экономикада өндіріс құрал-жабдықтарын кең пайдалану негізінде	Әртүрлі технологиялық өндіріс тәсілдерін қолдану кезінде пайдаланатын мамандану негізінде	Еңбек заттарын кең пайдалану негізінде
82.	Нарықтық экономикада “Не өндіру?” мәселесінің шешілуі немен байланысты:	Жетілген бәсеке нарығының дамуымен	Экономиканың мамандану деңгейін анықтаумен	Өндіріс құрал-жабдықтары мен өндіріс тұтыну заттарының өндірісі арасындағы таңдаумен	Үкімет құзіреттілігіндегі жүйені қалыптастыру және дамытумен	Экономиканың құрылымдық өзгерісімен
83.	Нарықтық экономикада “Кімге өндіру?” мәселесі келесі жағдайда шешіледі:	Өндірушілер тауарлар мен қызметтер сатып алу үшін қолданылатын нақты ресурстардың меншік иесінің ақшалай табысын анықтайды	Тұтынушылар көбірек сатып алғысы келетін тауарларға баға ұсынады да, ал аз қажетті тауарлардан бас тартады	Табысты тұтынушылардың қажеттілігіне сәйкесті бөлу негізінде	Пайданың өсуін тежейтін, бағаны тұтынушылар қол жете алатын деңгейдегі бәсекенің негізінде	Өндірушілер мен тұтынушылар келісімге келу негізінде
84.	Нарықтық экономикада мемлекет қандай мәселелерді шешумен айналысу қажет:	Әртүрлі топтар мен тұрғындар дың талғамдарына байланыссыз қоғамға қажетті тауарлар мен қызметтерді анықтау	Қоғамдағы ақша табыстарын бөлумен	Тиімді пайдалану тәсілдерін анықтай отырып, табыстары шектеулі нақты тұтынушыға көмектесумен	Қолда бар ресурстардан не және қаншалықты өндіру керектігін анықтаумен	Қолда бар ресурстардан қалай өндіру керектігін анықтаумен
85.	Аралас экономикада мемлекеттің ролі:	Шектеулі	Байқалмай ды	Маңызды	Өндірістің көптеген секторларын да байқалады	Бағаларды реттеуде көрінеді
86.	Нарықтың қандай 2 түрі шеңбер айналым моделіне енгізілген:	Өнімдер мен қызметтер нарығы және ресурстар нарығы	Нақты және ақшалай нарық	Нақты және өнімдер мен қызметтер нарығы	Ақшалай нарық және ресурстар нарығы	Жергілікті және аймақтық нарық
87.	Егерде экономикалық билік, орталықтанған мемлекет негізіндегі экономикалық субъект болып табылса, нарық экономиканы реттеу қызметін атқармаса, ал экономикалық субъектілердің мінез-құлқында жалпы қызығушылық басым болса, бұл:	Жоспарлы экономика	Аралас экономика	Дәстүрлі экономика	Нарықтық экономика	Нормативті экономика
88.	Монополияның пайда болуының негізгі себебі:	Тауар өндірушілер арасындағы келісушілік	Бәсекелік күрестің күшеюі	Өндірістің шоғырлануы	Нарықтың болуы	Сатып алушы үшін күрес
89.	Бәсекенің түрлерін атаңыз:	Салаішілік, салааралық, бағалық, бағалық емес	Жекелеген, жетілген, жалпы	Мелекеттік, аймақтық	Кәсіпорын аралық, кәсіпорынішілік, бағалық	Жергілікті, аймақтық
90.	Қандай шарттардың сақталуы жетілген бәсекені сипаттайды:	Нарықта бірдей тауар ұсынады	Белгілі бір тауардың ауыстыру шылары жоқ	Сол нарық кедергілермен белгіленген	Нарықта жалғыз сатушы	Нарыққа кіру және шығу шарттары қойылады
91.	Қандай жағдайда нарықта монополия бектіледі:	Нарық кедергілермен қоршалған	Ешкім нарыққа еркін ықпал ете алмайды	Нарыққа кіру және шығу еркін	Нарықта бірдей тауарлар ұсынылған	Бірде біреуі нарық туралы басқаларынан артық білмейді
92.	Егерде белгілі бір салада бірнеше (3-5) фирма нарықтың көп бөлігін бақыласа, онда қандай бәсеке белгіленеді:	Олигополия	Монополия	Дуополия	Жетілген бәсеке	Таза монополия
93.	Белгілі бір өнімнің бір ғана сатып алушысы фирма болса, онда бұл экономикалық жағдай қалай аталады:	Монопсония	Монополия	Олигополия	Дуополия	Олигопсония
94.	Нарықта екі фирманың үстемдігі – бұл:	Дуополия	Монополия	Олигополия	Олигопсония	Монопсония
95.	Нарықтың негізігі элементтері:	Сұраныс, ұсыныс, баға, бәсеке	Сұраныс, ұсыныс, технология	Бәсеке, өндіріс	Сауда, сұраныс	Баға, инфрақұрылым
96.	Нарық инфрақұрлымы – бұл:	Нарықтық қатынастың қызмет етуін табысты қамтамасыз ететін ұйымдық-құқықтық формалар жиынтығы	Сауда кәсіпорындарының қызмет етуін қамтамасыз ететін ұйымдық-құқықтық формалар жиынтығы	Іскер қатынастардың қозғалысын қамтамсыз ететін мемлекеттік фирмалардың жиынтығы	Нарықтың басты элементтерінің мазмұнын білдіреді	Нарыққа қатысқан адамдардың мамандығы бойынша өздігінен реттелуі
97.	Олигопсония – бұл:	Бірнеше сатып алушының болуы	Бір ғана фирманың болуы	Сатып алушы біреу, сатушы жалғыз	Сатып алушы екеу, сатушы жалғыз	Көптеген өндірушілердің болуы
98.	Олигополия төменгілерді қарастырады:	Олигополист тер бір бірімен келісушілікке келеді	Олигополисттер өз бәсекелестерінің іс-әрекетін ескермейді және өздерін жетілген бәсеке кезіндегідей ұстайды	Олигополисттер бәсекелестерінің іс-әрекетін болжауға ұмтылады, бірақ белгілі бір экономикалық қауымдастық шегінде қызмет етеді	Олигополист тер бірдей тауар өндіреді	Олигополисттер нарығына кіру шектеулі болады
99.	Монополия – бұл нарықтық құрылым, бұл кезде:	Бір ғана сатушы әрекет етеді	Екі фирма әрекет етеді	Бірнеше сатып алушы болады	Нарыққа кіруде кедергілер болмайды	Бағаларды бақылау мүмкін емес
	Жетілген бәсеке жағдайына не жатпайды:	Ақпараттың шектеулігі	Нарыққа еркін кіріп және шыға алу	Еркін баға белгілеу	Бір текті тауарлар	Сатушы мен сатып алушының көп болуы
	Төмендегі белгілердің қайсысы салада бәсекенің жоқтығын дәлелдейді:	Басқа фирмалардың белгілі салаға кіру мүмкін еместігі	Белгілі экономикада пайда деңгейінің қалыптыдан төмен болуы	Сала фирмаларының өндірістің кеңеюіне қабілетсіздігі	Орташа елмен салыстырған да, анағұрлым төмен еңбек ақы төлеу деңгейі	Бірнеше өндірушінің қызмет атқару мүмкіндігі
	Төмендегі құбылыстардың қайсысы өнімге тұтыну сұранысының төмендеу салдары болып есептелмейді:	Салада пайдаланатын ресурстар бағасының өсуі	Бұл өнімді өндіретін сала табысының төмендеуі	Өнім ұсынысының қысқаруы	Саладағы өндірістің қысқаруы	Саладағы сұраныстың көбеюі
	Бағалы механизмнің көптеген кемшіліктері бола тұрып, бір ғана артықшылығы бар. Ол:	Ресурстардың тиімді бөлінуінде	Нарықтың барлық агенттеріне жеке еркіндік ұсынуында	Табыстардың тепе-теңдік бөлінуінде	Экономиканың тұрақты дамуында	Еңбек ақының жоғарлауында
	Нарықтың негізгі үш элементі:	Баға, сұраныс және ұсыныс	Баға, сапа және бәсеке	Сапа, пайдалылық және қажеттілік	Сапа, саны және баға	Сапа, сұраныс және ұсыныс
	Нарықтық бәсекенің мәнділігі мынада:	Өндірушілердің тиімді жұмыс істеу ынтасын арттырады	Ұсыныс пен сұранысқа әсерін шектейді	Пайда алу ынтасы төмендейді	Өндірушілер бағаны бақылай алатын нарық қалыптастырады	Монополияның пайда болуына әкеледі
	Егерде мемлекет бағаны нарықта тепе-теңдік бағадан төмен баға белгілесе, бұл кезде:	Бұрынғы тауарлар көлемін сатып, сатушылар зардап шекпейді	Сатып алушылардың пайдасы сатушылардың шығындарынан көп болады	Тұтынушылар жағдайы төмендеуі мүмкін	Өндірушілердің пайдасы міндетті түрде жоғарлайды	Өндірушілердің пайдасы азаяды
	Сұраныстың бағалық икемділгі қандай жағдайда жоғары болады:	Тұтынушыға тауардың қажеттілігі азырақ болған сайын	Бірінші қажеттіліктегі тауарларға баға өзгерген сайын	Тұтынушылар берілген тауарды пайдалану барысында көбірек пайда тапқан жағдайда	Тауар өндірісінің альтернативті шығындары жоғарылаған сайын	Тұтынушыға тауардың қажеттілігі жоғары болған жағдайда
	Тауар ұсынысының қысқаруы, ненің көбеюіне әкеледі:	Өзара алмастырылатын тауарға деген сұраныстың	Тәуелсіз тауарларға деген сұраныстың	Өзара толықтырушы тауарларға деген сұраныстың	Тауарға деген сұраныс, бағасы бойынша икемді болған жағдайда, сатушының жалпы пайдасы	Осы тауарға деген сұраныстың
	Егер тауардың бағасы төмендесе, ал сұраныс қисығы өссе:	Жалпы түсім икемділік 1-ге тең нүктеге дейін көтеріледі де, одан кейін азаяды	Табыс бойынша сұраныс икемділігі қысқарады	Сұраныс заңы бұзылады	Тауар алмастырушыларды тұтынуға ынталандырады	Икемділік коэффициенті өзгермейді
	Егер тауарға деген бағаның 1 % төмендеуі, сұраныс көлемін 2 % ұлғайтса, онда сұраныс:	Икемді	Икемсіз	Бірлік икемді	Абсолютті икемсіз	Абсолютті икемді
	Қазіргі экономикада нарық қандай қызмет атқарады:	Реттеушілік	Өндірістік	Салықтық	Әлеуметтік	Несиелік
	Нарықтың пайда болу себептеріне не жатады:	Жеке меншікке негізделген тауар өндірушілер дің экономи калық оқшаулануы	Ақшаның пайда болуы	Маманданған еңбек бөлінісі	Орталықтан ған мемлекеттің пайда болуы	Айырбас пайда болуы
	Географиялық орны бойынша нарық қалай бөлінеді:	Ұлттық нарық	Тауарлы нарық	Еңбек нарығы	Жұмысшы күшінің нарығы	Бағалы қағаздар нарығы
	Бәсекелестікті шектеу деңгейіне қарай нарықты қалай жіктейді:	Монополия лық	Әлемдік	Жергілікті	Ұлттық	Тауарлы
	Сұраныс бағасы – бұл:	Тұтынушылардың берілген тауарға төлеуге келісетін максималды бағасы	Тұтынушылардың берілген тауарға төлеуге келісетін минимальді бағасы	Сатушылардың нарыққа шығарған тауарлардың максимальді бағасы	Сатушылардың нарыққа шығарған тауарлардың минимальді бағасы	Сатушылар мен сатып алушылар арасындағы келісетін бағасы
	Гиффен тауары- бұл:	Бағасы өскенде, сұранысы өзгермейтін тауар	Ақшалай табыс өскенде сұраныс азаятын тауар	Тұтынушының нақты табысы төмендегенде және тауарлардың бағасы өзгерген жағдайда сұранысы өсетін тауар	Бағасы өскенде, сұранысы көлемі де өсетін тауар	Бағасы өзгермегенде, сұранысы өзгермейтін тауар
	Сұраныс пен ұсыныстың экономикалық заңдары – бұл:	Аралық нарықтық экономикадағы бәсекелік баға қалыптасу заңдары	Нарықтық тепе-теңдіктен төмен деңгейдегі, әлеуметтік мағынадағы тауарларға мемлекеттік жоспарлы баға белгілеу заңдары	Тұтыну сұранысының заңдары	Барлық экономикалық жүйедегі заңдар	Объективті сипатта болатын заңдар
	Баға қалыптастыру механизмінде сұраныс нені сиапттайды:	Сатылып алынатын тауар мен бағаның арасындағы кері тәуелділікті	Берілген тауарға тұтынушының сұранысының біртіндеп азаюын	Тауар бағасымен сатылып алынатын көлемінің арасындағы тікелей тәуелділікті	Шығарылған өнім көлемін	Тауар бағасы мен сатылып алынатын тауардың арасындағы келісілген тәуелділікті
	Сұраныстың өзгеруі немен байланысты:	Сатылып алынатын тауардың баға деңгейіне	Экономикалық ресурс бағасына	Өндіріс технологиясына	Сатушылар санына	Альтернативтік тауар бағасына
	Тауар ұсынысының заңы - бұл	Баға мен ұсыныс арасындағы тікелей байланыстың болуы	Тұтынушы лардың табысы	Заттың пайдалылығы	Нарықтағы ұсынылған ұсыныс көлемі	Баға мен ұсыныс көлемі арасындағы кері байланыстың болуы
	Нарықтағы тауар ұсынысы неге тәуелді:	Өндірілетін тауарлардың ресурстарының бағасына	Орташа табысқа	Өзара алмастырылатын тауар бағаларының өсуіне	Сұраныс көлеміне	Бәсеке күреске
	Ұсыныс қисығының өзгеруін тудырмайтын фактор:	Жеткізушілер санының өзгеруі	Айналыстағы ақша саны	Салықтар мен дотациялардың өзгеруі	Технологиялық өзгеріс	Ресурстық бағалардың өзгеруі
	Тепе-теңдік баға графигі нені көрсетеді:	Берілген тауарға не тапшылық та, не артықшылық та болмаған жағдайдағы бағаны	Баға мен сату көлемінің арасындағы тікелей тәуелділік болғандықтан, ұсыныс бағасын	Сұраныс пен ұсыныс арасындағы тапшылық бағасын	Сұраныс көлемі ұсыныс көлемінен артық болғандағы жағдай	Мемлекеттің белгілеген бағасын
	Капиталдың жалпы формуласын көрсет:	А-Т-А^1	Т-Т-А	Т-А-Т	А-Т-Т	А-Т-А
	«Жұмысшы күшінің» дұрыс анықтамасын көрсетіңіз:	Жұмыс күші -бұл адамның еңбекке деген дене және рухани қаблеттілігінің жиынтығы	Жұмыс күші -бұл адамның еңбегі	Жұмыс күші - бұл жұмысшының өзі	Жұмыс күші - бұл еңбектің бағасы	Жұмыс күші – бұл өндіргіш күштер
	Қызмет көрсету процесінде қандай капитал тозуға ұшырайды:	Негізгі	Айнымалы	Өзгермелі	Тұрақты	Авансыланған
	Капиталдың қандай түріне негізгі және айнымалы болып бөліну тән:	Өндірістік	Ақшалай	Тауарлы	Қарыз	Тұрақты
	Өндірістік капитал қай сферада пайдаланылады:	Өнеркәсіпте	Саудада	Қызметте	Білімде	Мәдениетте
	Өндірістік капиталдың функциясы қандай:	Қосымша құн өндіру	Құнды өндіру	Тұтыну құның өндіру	Тауарлы өндіріс жүргізу	Қызмет көрсету
	Қандай себепке байланысты капитал негізгі және айнымалы болып бөлінеді:	Құнның дайын тауарға аударылуына байланысты	Қосымша құн өндірісіне қатысуына байланысты	Айналыста жасалатын құн бөлігіне байланысты	Материалдық байлықтың құрылуына байланысты	Құнның қалыптасуының қатысуына байланысты
	Капитал айналымы дегеніміз не:	Капиталдың шеңбер айналымының үнемі қайталануы және жаңаруы	Капиталдың үш сатыдан кезекті түрде өтуі	Капиталдың өндіріс және айналыс саласындағы қозғалысы	Капиталдың айналыс саласына өтуі	Капиталдың өзгермелі түріне ауысуы
	Негізгі капиталдың моральдық тозуы нені сипаттайды:	Еңбек өнімділігі мен техникалық прогрестің өсуіне байланысты құнның жойылуы	Көліктің бірдей конструкциясының құнының төмендеуі	Өндіріс процесінде қызмет атқару не тоқтап қалуына байланысты тұтыну құнын жою	Ескі көліктерді өнімділігі жоғары жаңа көліктермен ығыстыру	Капиталдың уақытында иесіне қайтарылуы
	Негізгі капитал деген не:	Бірнеше өндіріс процесіне қатысатын және өз құнын жаңа өнімге бөлшектеп ауыстыратын капитал	Өндіріс процесінде құнын өзгертпейтін капитал	Өндіріс процесінде өз құын толық жоятын және оны жаңа өнімге толық аударатын капитал	Натуралдық түрі толық түрде өзгеретін капитал құнды қағаз түріндегі капитал	Бір ғана өндіріс процесіне қатысатын капитал
	Негізгі капиталдың табиғи тозуы – бұл:	Өндіріс процесінде қызмет атқару не тоқтап қалуына байланысты тұтыну құнын жою	Еңбек өнімділігі мен техникалық прогрестің өсуіне байланысты құнның жойылуы	Көліктің бірдей конструкциясының құнының төмендеуі	Ескі көліктерді өнімділігі жоғары жаңа көліктермен ығыстыру	Жетілдірілген технологияларды қолдану
	Жұмыс күшінің тұтыну құны қалай сипатталады:	Жұмыс күшінің өз құнынан жоғары құн өндіреді	Тұтыну құн өндірісі	Өндіріс құрал-жабдықтар құнын жаңа өнімге аударады	Қоғамдық қажеттіліктерді қанағаттандырады	Жұмыс күшінің құнына тең құн өндіреді
	Қосымша жұмыс уақытына анықтама беріндер:	Кәсіпкерге істелінген жұмыс уақыты	Жұмыс күшінің өз құнын өндіретін уақыт	Бір өнім бірлігін өндірілетін уақыт	Барлық жұмыс күн	Өнім өндірісіне кететін уақыт
	Негізіг капиталдың белгілері:	Дайын өнімге өз құнының біртіндеп берілуі	Дайын өнімге өз құнының бірден берілуі	Пайдалану кезінде өз құнының өсуі	Қосымша құнды бірден жасауы	Физикалық орындалуы күрделі болуы
	Өзгермелі капитал немен сипатталады:	Жұмысшы күні капиталдың бір бөлігі түрінде	Авансыланған капитал түрінде	Өндіріс құрал жабдық жұмсалатын кәсіпкерлік шығын	Тұтыну затына жұмсалған шығын	Шикізатқа жұмсалған шығын
	Капиталдың қай түрі қосымша құн көзі болып табылады:	Өзгермелі капитал	Өзгермелі және тұрақты капитал жиынтығы	Негізгі капитал	Қарыз капиталы	Сауда капиталы
	Қосымша құн нормасы нені көрсетеді?	Жалдамалы жұмысшыларды пайдалану дәрежесі	Капитал өсімінің дәрежесі	Қосымша құн шамасы	Капиталдың тиіділігі	Капиталдың иесіне қайтарылу көлемі
	Ұдайы өндіріс бұл -	Үнемі қайталанып және жаңарып отыратын өндіріс	Халыққа қажетті өнімдер өндірісі	Алдағы уақытта өндірілетін өндіріс	Жыл сайын өндіріліп отыратын өнімдер тобы	Еңбек және өнім айырбастау қатынастары
	Капиталдың алғашқы жинақталуы – бұл:	Өндіріс құрал жабдықтары мен ақшаның капиталға айналуы	Кәсіпкер

Дата добавления: 2017-01-13