Тема Развитие исторического краеведения на современном этапе

Вопросы

1. Организация исторического краеведения.

2. Направления и школы в краеведении.

3. Развитие инициатив школьного и общественного краеведения.

Литература

Беларусы. Т.3. Гісторыя этналагічнага вывучэння. – Мн., 1999.14 Краеведение / Под ред А.В. Доринского. – М., 1987.

Гісторыя Беларусі: у 6 т. / рэдкал.: М. Касцюк (гал. рэд.) [і інш.]. – Мінск: Экаперспектыва, 2000–2005. – 6 т.

Півавар М. Гісторыя краязнаўства ў Беларусі ў другой палове ХХ ст. // БГЧ. – 2005. – №3. – С. 46-52.

Гужалоўскі, А.А. Генэзіс сучаснага этнаграфічнага музея / А.А. Гужалоўскі // Этнокультурное развитие Беларуси в ХIХ – начале ХХ в.: мат-лы Междунар. науч.-прак. конф. 19–20 мая 2010 г., Минск / редкол.: Т.А. Новогродский (отв. ред.). – Минск: Изд. центр БГУ, 2011 – 296 с. С. 239–246.

Несцярчук, Л.М. Ахова гісторыка-культурнай спадчыны Беларусі: Асновныя этапы фаміравання, сучасны стан і перспектывы /Л.М. Несцярчук. – Мн.: БЕЛТА, 2003. – 286 с.

Краеведение – основа духовного и нравственного возрождения общества /Материалы международной научно-практической конференции. – Гомель, 1997.

Краеведческие записки. (К 80-летию Гомел. обл. краевед. музея). – Гомель, 2000.

Соболевская З.К. Краеведение как средство гражданско-патриотического воспитания учащейся молодежи // Пазашкольнае выхаванне. – 2007. – №12. – С. 27-31.

Тэма “Гістарычнае краязнаўства (Г.К.) Беларусі ад сярэднявечча да пачатку ХХ ст.”

Пытанні

1. Агульная характарыстыка развіцця Г.К. да канца ХVIII ст.

2. Г.К. Беларусі ў канцы XVIII-першай палове ХІХ ст.

3. Асноўныя рысы развіцця Г.К. у ІІ палове ХІХ-пачатку ХХ ст.: накірункі, арганізацыя, знакамітыя краязнаўцы.

Літаратура

Алексеев Л.В. Археология и краеведение Беларуси. XVI в.-30-е годы ХХ в. Мн.,1996.

Каханоўскі Г.А. Археалогія і гістарычнае краязнаўства Беларусі ў ХVI-ХІХ стст. Мн.,1984.

Беларусы. Т.3. Гісторыя этналагічнага вывучэння. Мн,1999.

Беларусь у малюнках Наполеона Орды. Другая палова ХІХ стагоддзя. Мн.,2001.

Живописная Россия. Т. 3. Литовское и Белорусское Полесье. Мн..1993 (Репринтное воспроизведение издания 1882 г.).

Ян Чачот. Выбраныя творы.Мн.,1996.

Сыракомля У. Вандроўкі па маіх былых ваколіцах. Мн.,1992.

Федароўскі М. Люд беларускі. Вяселле. Мн.,1991.

Шпилевский П.М. Путешествие по Полесью и Белорусскому краю. Мн.,1992.

Бандарчык В.К. Еўдакім Раманавіч Раманаў. Мн.,1962.

Васілевіч У.А. Збіральнікі. Мн.,1991.

Цішчанка І.К. Да народных вытокаў. Збіранне і вывучэнне беларускага фальклору ў 50-60-я гады ХІХ ст.

Лабынцев Ю. Ставшие ее частью. М.,1990 (Раздел «На благое просвещение» о Н.П.Румянцеве).

Лабынцев Ю.А. На благое просвещение. Мн.,1999.

“Н.П.Румянцев и его эпоха в контексте славянской культуры”: Материалы Международной научно-практической конференции (Гомель, 12-13 мая 2004 г.). Гомель,2004.

Каханоўскі Г.А., Каханоўскі А.Г. Руплівец нашай старасветчыны. Я.Тышкевіч. Мн,1991.

Козлов В.П. Колумбы российских древностей. М.,1985.

Ненадавец А.М. Тэадор Нарбут. Мн.,1996.

Хмяльніцкая Л. Гісторык з Віцебска (жыццяпіс Аляксея Сапунова). Мн.,2001.

Падліпскі А. Летапісец Віцебшчыны. Мн.,1993 (аб А.П.Сапунове).

Гужалоўскі А.А. Нараджэнне беларускага музея. Мн.,2001.

Археалогія і нумізматыка Беларусі. Энцыклапедыя. Мн., 1993.

Этнаграфія Беларусі. Энцыклапедыя. Мн.,1989.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. ТТ.1-6. Мн.,1993-2003.

Артыкул “Краязнаўства” //ЭГБ. Том 4. С.257-260.

Падрыхтаваць даклады:

1) Я.Р.Раманаў – беларускі краязнаўца.

2) А.П.Сапуноў – даследчык Віцебшчыны.

Тэма “Развіццё гістарычнага краязнаўства ў савецкі перыяд”

Пытанні

1. Гістарычнае краязнаўства ў 20-я гг. Часопіс “Наш край”. Гістарычнае краязнаўства ў Заходняй Беларусі.

2. Лёс Г.К. Беларусі у 30-я гг.

3. Развіццё Г.К. у ІІ палове 40-х-80-я гг.

Літаратура

Алексеев Л.В. Археология и краеведение Белоруссии XVI - 30-е гг. ХХ в. - Мн., 1996.

Вяргей В.С. Архелагічная навука ў Беларускай ССР. 1919-1941 гг. - Мн., 1992.

Васілевіч У.А. Збіральнікі. Мн.,1991 (Главы: “Чэслаў Пяткевіч”, “Казімір Машынскі”).

Інстытут беларускай культуры. - Мн., 1993.

Гістарычныя таварыствы //Энцыклапедыя гісторыі Беларусі (ЭГБ). Т.3. - Мн., 1996. С.14-15.

Краязнаўства //ЭГБ. Т.4. - Мн., 1997. С.257-260.

Луцкевіч Ант. Беларускі музэй ім. Івана Луцкевіча. Вільня, 1933 (Факсімільнае выданне - Мн., 1992).

Улашчык М. Краязнаўства. Нататкі пра бадзяньні у 1924-1929 гг. - Мн., 2000.

Улашчык М. Выбранае /Беларускі кнігазбор. - Мн., 2001.

З глыбі вякоў. Наш край. Гісторыка-культуралагічны зборнік. - Мн., 1992.

Язэп Драздовіч. - Мн., 1993.

Часлаў Пяткевіч. Рэчыцкае Палессе /Беларускі кнігазбор. - Мн., 2004.

Караткевіч Ул. Мсціслаў. Эсэ пра гісторыю і людзей адной зямлі. - Мн., 1985.

Каханоўскі Г. Адчыніся, таямніца часу. Гісторыка-літаратурныя нарысы. - Мн., 1984.

Півавар М. Гісторыя краязнаўства ў Беларусі ў другой палове ХХ ст. // БГЧ. – 2005. – №3. – С. 46-52.

Шорац Л.Ф. Школьнае гістарычнае краязнаўства Беларусі ў 20-30-я гг. ХХ ст. // Веснік Віцебскага дзяржаўнага універсітэта. – 2005. – №4. – С. 36-39.

Дзянісаў А.У. Развіцце краязнаўчага руху ў БССР у 1920-1930-я гг. // БГЧ. – №4. – С. 24-32.

Тэма “Гістарычнае краязнаўства на сучасным этапе”

Пытанні

1. Арганізацыя ГК.

2. Накірункі і школы ў ГК.

3. Развіццё ініцыятыў школьнага і грамадскага краязнаўства.

Літаратура

Краязнаўства //ЭГБ. Т.4. Мн.,1997. С.257-260.

Арлоў У. Таямніцы Полацкай гісторыі. Мн.,1994.

Гродно. Историко-экономический очерк /Города Белоруссии. Мн.,1988.

Дзярновіч А.І., Трусаў А.А., Чарняўскі І.М. Лёс Крэва. Мн.,1993.

Дучыц Л.У. Археалагічныя помнікі ў назвах, вераваннях і паданнях беларусаў. Мн.,1993.

Калнин В.В. Мирский замок. Мн.,1986.

Караткевіч Ул. Зямля пад белымі крыламі. Нарыс. 2-е выд. Мн.,1992.

Лабынцев Ю.А. В глубинном Полесье (Турово-Пинская земля). М.,1989.

Лабынцаў Ю.А. Старая казка Палесся (Турава-Пінская зямля). Мн.,1993.

Ліпскі Ул. Праўдзівы аповяд пра твой і мой радавод. Мн.,1998.

Лысенко П.Ф. Открытие Берестья. Мн.,1989.

Марзалюк І. Магілёў у XII-XVIII стагоддзях. Людзі і рэчы. Мн.,1998.

Ненадавец А.М. Крэпасць на Бярэзіне. Мн.,1993.

Ненадавец А.М. Летапіс горада на Бярэзіне (1387-1917). Мн.,1998.

Ляўкоў Э.А. Маўклівыя сведкі мінуўшчыны. Мн.,1992.

Пракопчык Л. “Дрэмле памятка дзён...”. Краязнаўчыя нарысы. Мн.,1991.

Развитие исторического краеведения в вузах БССР в свете перестройки высшего образования. Материалы Респ. научно-метод. конф. (Гродно, 1988). Гродно,1989.

Трэпет Л.В. Там, дзе гучалі паланезы. Мн.,1990. (Пра Залессе М.К.Агінскага).

Улашчык М. Была такая вёска. Гісторыка-этнаграфічны нарыс. Мн.,1989.

Шашыгіна-Патоцкая К.Я. Скарбы Нясвіжа. Мн.,1993.

Шибеко З.В., Шибеко С.Ф. Минск. Страницы жизни дореволюционного города. Мн.,1990.

Самусік А.Ф. Помнікі гісторыі і культуры Беларусі: Вучэбны дапаможнік. - Мн.: БДЭУ, 2004.

Півавар М. Гісторыя краязнаўства ў Беларусі ў другой палове ХХ ст. // БГЧ. – 2005. – №3. – С. 46-52.

Тэма “Пісьмовыя помнікі па гісторыі края”

Пытанні

1. Летапісы і хронікі. Дыярыушы, дзённікі і іншыя помнікі.

2. “Літоўская Метрыка”. Інвентары і іншыя пісьмовыя крыніцы.

3. Асноўныя публікацыі пісьмовых крыніц.

Літаратура

Беларускія летапісы і хронікі. Мн.,1997.

Полное собрание русских летописей. Том 32. М.,1975 (Хроніка Быхаўца. Летапіс Аверкі і Панцырнага. Баркулабаўскі летапіс).

Хроника Быховца. М.,1966.

---------“------------ //Полымя. 1993. №10-12.

Магілёўская хроніка Т.Сурты і Ю.Трубніцкага //Полымя. 1992. №7-8.

Баркулабаўская хроніка //Помнікі старажытнай беларускай пісьменнасці. Мн.,1975.

Баркулабаўская хроніка //Спадчына. 1997. №5-…

Віцебскі летапіс Панцырнага і Аверкі //Спадчына. 1997. №4.

Лісты Ф.С. Кміты-Чарнабыльскага //Помнікі старажытнай беларускай пісьменнасці. Мн.,1975.

Фёдар Еўлошоўскі. Успаміны. Ян Цадроўскі. Успаміны //Помнікі мемуарнай літаратуры Беларусі XVII ст. Мн.,1983.

Альбрыхт Станіслаў Радзівіл. Дыярыюш аб падзеях у Польшчы //Спадчына. 1995. №6; 1996. №1-3.

Дыярыюш князя Міхаіла Казіміра Радзівіла ваяводы Віленскага, Гетмана Вялікага Княства Літоўскага //Спадчына. 1994. №4-5; 1995. №1-6.

Инвентари магнатских владений Белоруссии XVII-XVIII вв. Владение Сморгонь. Мн.,1977.

---------“------------ Владение Тимковичи. Мн.,1982.

Баніёніс Э. З гісторыі Літоўскай метрыкі //Беларускі гістарычны часопіс. 1994. №1.

Даўгяла Зм. Літоўская Метрыка і яе каштоўнасьць для вывучэньня мінуўшчыны Беларусі //Спадчына. 1997. №4.

Метрыка Вялікага Княства Літоўскага //Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. Том 5. Мн.,1999. С.121-128.

Улащик Н.Н. Очерки по археографии и источниковедению истории Белоруссии феодального периода. М.,1973.

Улащик Н.Н. Введение в изучение белорусско-литовского летописания. М.,1980.

Чамярыцкі В.А. Беларускія летапісы як помнікі літаратуры (Узнікненне і літараткрная гісторыя першых зводаў). Мн.,1969.

Мальдзіс А. Беларусь у люстэрку мемуарнай літаратуры XVIII ст.: Нарысы быту і звычаяў. Мн.,1982. (Другое выданне кнігі: Як жылі нашы продкі ў XVIII ст. Мн.,2001).

Грыцкевіч В., Мальдзіс А. Шляхі вялі праз Беларусь. Мн.,1980.

Копысский З.Ю. Источниковедение аграрной истории Белоруссии. Мн.,1978 (Тут: аб инвентарах).

Чепко В.В. Инвентари и хозяйственные документы магнатских владений Белоруссии XVI-XVII вв. и инвентари помещичьих имений первой половины ХІХ в. как исторический источник //Ежегодник по аграрной истории Восточной Европы. 1962 г. Мн.,1964.

Тэма “Значэнне археалогіі і этнаграфіі ў вывучэнні роднага края”

Пытанні

1.Асноўныя этапы развіцця археалогіі і этнаграфіі.

2. Тыпалогія помнікаў археалогіі і этнаграфіі. Методыка археалагічных і этнаграфічных даследаванняў.

3. Уклад археалогіі і этнаграфіі ў вывучэнне гісторыі і культуры Гомельшчыны.

Літаратура

Алексеев Л.В. Археология и краеведение Беларуси. XVI в. – 30-е годы ХХ в.- Мн.,1996.

Каханоўскі Г.А. Археалогія і гістарычнае краязнаўства Беларусі ў XVI –XIX ст.- Мн.,1984.

Археалогія і нумізматыка Беларусі. Энцыклапедыя.- Мн., 1993.

Этнаграфія Беларусі. Энцыклапедыя.- Мн.,1989.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі.- ТТ.1-6.- Мн.,1993-2004.

Бандарчык В.К. Гісторыя беларускай этнаграфіі ХІХ ст.- Мн,1964.

Бандарчык В.К. Гісторыя беларускай этнаграфіі. Пачатак ХХ ст.-Мн.,1970.

Бандарчык В.К. Гісторыя беларускай савецкай этнаграфіі.- Мн.,1972.

Беларусы. У васьмі тамах. Т. 3. Гісторыя этналагічнага вывучэння. – Мн.,1999.

Цішчанка І.К. Да народных вытокаў. Збіранне і вывучэнне беларускага фальклору ў 50-60-я гады ХІХ ст.- Мн.,1986.

Очерки по археологии Белоруссии. Ч.1. – Мн., 1970; Ч.2. – Мн.,1972.

Белорусская археология: Достижения археологов за годы советской власти. – Мн.,1987.

Вяргей В.С. Археалагічная навука ў Беларускай ССР. 1919-1941. -Мн.,1992.

Археалогія Беларусі. У 4-х тамах. - Мн., 1997-

Гомельщина: Археология. История. Памятники. Тезисы Второй Гомельской областной научной конференции по историческому краеведению. 1991.- Гомель,1991.

Інстытут беларускай культуры.- Мн.,1993.

Макушников О.А. В поисках древнего Гомия.- Гомель,1994.

Макушников О.А. Гомель с древнейших времен до конца XVIII века. Историко-краеведческий очерк.- Гомель,2002.

Первая Гомельская областная научная конференция по историческому краеведению. Тезисы докладов.- Гомель,1989.

Яшчанка А.Р. Гомель у другой палове XIX – пачатку ХХ ст.: гісторыка-этнаграфічны нарыс.- Гомель,1997.

Исаенко В.Ф. Археологическая карта Белоруссии. Выпуск 1. Памятники каменного века. Мн., 1968;

Исаенко В.Ф. Археологическая карта Белоруссии. Выпуск 3. Памятники бронзового века. Мн.,1976.

Штыхов Г.В. Археологическая карта Белоруссии. Выпуск 2. Памятники железного века и эпохи феодализма. Мн.,1971.

Помнікі этнаграфіі: Методыка выяўлення, апісання і збірання. -Мн,1981.

Серия “Беларуская народная творчасць”. Розныя тамы.

Пяткевіч Ч. Рэчыцкае Палессе /Беларускі кнігазбор. – Мн.,2004.

Улашчык Мікалай. “Краязнаўства”. Нататкі пра бадзяньні ў 1924-1929 гг.- Мн.,2000.

Богомольников В.В., Макушников О.А. Археологические памятники Гомельщины.- Мн.,1988.

Тэма “Успамагальныя гістарычныя дысцыпліны ў краязнаўстве”

Пытанні

1. Класіфікацыя.

2. Значэнне ўспамагальных гістарычных дысцыплін у гістарычным краязнаўстве.

Літаратура

Адамовіч Я.М. ікратапанімічныя назвы. – Мн., 1971.

Археалогія і нумізматыка Беларусі. Энцыклапедыя.- Мн., 1993.

Барыс С. Гістарычныя крыніцы і спецыяльныя навукі //Беларускі гістарычны часопіс. – 1994. – №2.

Беларуская анамастыка. – Мн., 1985.

Бірыла М.В. Беларуская антрапанімія. Уласныя імёны, імёны-мянушкі, імёны па бацьку, прозвішчы. – Мн., 1966.

Жучкевич В.А. Краткий топонимический словарь Белоруссии. – Мн.. 1974.

Жучкевич В.А. Общая топонимика. – Мн., 1980.

Лемцюгова В.П. Беларуская айканімія. – Мн.. 1970.

Лыч Л.М. Назвы зямлі беларускай. – Мн.. 1994.

Пытанні беларускай тапанімікі: Мат. Першай беларускай тапанімічнай канф. – Мн., 1970.

Рябцевич В.Н. О чем рассказывают монеты. Изд-е 2-е. - Мн., 1977.

Рябцевич В.Н. Нумизматика Беларуси. - Мн., 1995.

Цітоў А. Гарадская геральдыка Беларусі.- Мн., 1989.

Цітоў А. Пячаткі старажытнай Беларусі. - Мн., 1993.

Цітоў А. Сфрагістыка і геральдыка Беларусі (ілюстраваны курс лекцый). - Мн., 1999.

Шур В.В. З гісторыі ўласных імёнаў. – Мн., 1993.

Тэма “Роля і значэнне архіваў і музеяў у гістарычным краязнаўстве”

Пытанні

1. Характарыстыка і тыпалогія.

2. Агульная характарыстыка архіўнай і музейнай працы.

Літаратура

Архивные документы Республики Беларусь – сокровищница социальной памяти государства: справочник. – Мн., 2005.

Гужалоўскі А.А. Нараджэнне беларускага музея. – Мн., 2001.

Гужалоўскі А.А. Музеі Беларусі (1918 – 1941 гг.). – Мн., 2002.

Государственные архивы Гомельской и Могилёвской областей (1917-1941). – Мн., 1970.

Музеі Беларусі / Склад. А.Б. Сташкевіч, В.М. Котава і інш. – Мн., 2001.

Музеі Беларусі: даведачнае выданне / Рэд. С.Ф. Дубянецкі [і інш.]. – Мн., 2008.

Музей беларускага народнага мастацтва; Фотаальбом. – Мн., 1983.

Музей і развіццё гістарычнага краязнаўства: Матэрыялы рэспубл. навук.-практ. канф. – Гродна, 1990.

Музей старажытнабеларускай культуры. – Мн., 2004.

Фонды бывших архивов Коммунистической партии Белоруссии. Краткий справочник в 2-х частях. – Мн., 1997-1998.

Центральный комитет Коммунистической партии (большевиков) Белоруссии, 1918 – 1941 гг. Фонд 4 п. Опись 1. – Мн., 2007.

Тэма “Ахова гісторыка-культурнай спадчыны"

Пытанні

1. Фактары страты гісторыка-культурнай спадчыны.

2. Гісторыя развіцця аховы гісторыка-культурнай спадчыны.

3. Ахова помнікаў гісторыі і культуры на сучасным этапе.

Літаратура

Вяртанне: Дакументы і архіўныя матэрыялы па праблеме пошуку і вяртання нацыянальных каштоўнасцяў, якія знаходзяцца за межамі Рэспублікі Беларусь /Беларускі фонд культуры. – Мн., 1992.

Вяртанне – 2: Артыкулы, дакументы і архіўныя матэрыялы па праблемах пошукаў і вяртання нацыянальных каштоўнасцяў, якія знаходзяцца за межамі Рэспублікі Беларусь /Беларускі фонд культуры. – Мн., 1994.

Гужалоўскі А.А. Як рабавалі беларускія музеі // Спадчына. – 1992. – № 5.

Каштоўнасці мінуўшчыны – 4: Помнікі археалогіі: праблемы аховы і вывучэння: Матэр. канф. – Мн., 2001.

Каштоўнасці мінуўшчыны, 7: Праблемы захавання і рэстаўрацыі помнікаў драўлянага дойлідства: Матэр. рэсп. навук.-практ. канф. – Мн., 2003.

Мартыненка І.Э. Праблемы прававой аховы гісторыка-культурнай спадчыны Беларусі //Беларускі гістарычны часопіс. – 2002. – №4.

Несцярчук Л.М. Ахова гісторыка-культурнай спадчыны Беларусі: Асновныя этапы фаміравання, сучасны стан і перспектывы. – Мн., 2003.

Рэстытуцыя культурных каштоўнасцей: праблемы вяртання і сумеснага выкарыстання (юрыдычныя, навуковыя і маральныя аспекты). Матэр. Міжнар. навук. канф. – Мн., 1997.

Самусік А.Ф. Помнікі гісторыі і культуры Беларусі: Вучэбны дапаможнік. - Мн., 2004.

Список памятников истории и культуры Республиканского значения Белорусской ССР. Книга вторая. Памятники археологии. – Мн., 1990.

Статут Беларускага добраахвотнага таварыства аховы помнікаў гісторыі і культуры. – Мн., 1997.

Страчаная спадчына. – Мн., 2003.

Тэма «Гістарычнае краязнаўства (ГК) Гомельшчыны”

Пытанні

1. Г.К. Гомельшчыны ў дасавецкі час: агульная характарыстыка.

2. Г.К. Гомельшчыны ў 20-30-я гады ХХ ст.: накірункі, дзеячы, арганізацыя.

3. Г.К. Гомельшчыны у пасляваенны перыяд: асноўныя перыяды, дасягненні, краязнаўцы.

Літаратура

Историческое краеведение Беларуси. Учебное пособие. Под ред. Э.М.Загорульского. Мн.,1980.

Алексеев Л.В. Археология и краеведение Беларуси. XVI в. – 30-е годы ХХ в. Мн.,1996.

Каханоўскі Г.А. Археалогія і гістарычнае краязнаўства Беларусі ў XVI –XIX ст. Мн.,1984.

Археалогія і нумізматыка Беларусі. Энцыклапедыя. Мн., 1993.

Архітэктура Беларусі. Энцыклапедычны даведнік. Мн.,1993.

Беларусы: У 8 т. ТТ.1-5. Мн.,1995-2001.

Этнаграфія Беларусі. Энцыклапедыя. Мн.,1989.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. ТТ.1-6. Мн.,1993-2004.

Аксамітаў А.С., Малаш Л.А. З душой славяніна. Жыццё і дзейнасць З.Даленгі-Хадакоўскага. Мн.,1991.

Бандарчык В.К. Я.Р.Раманаў. Мн.,1961.

Богомольников В.В., Макушников О.А. Археологические памятники Гомельщины. Мн.,1988.

Веткаўскі музей народнай творчасці. Рэкламнае выданне. Мн.,1991.

Виноградов Л. Гомель. Его прошлое и настоящее. 1142-1900 г. М.,1900.

Бобр А.Г. Мой Мозырь. Исторический очерк. Часть І (с древнейших времен до 1917 года). Мн.,1996.

Вяргей В.С. Археалагічная навука ў Беларускай ССР. 1919-1941. Мн.,1992.

Гомель (Фотаальбом). Мн.,1978.

Гомель. Энциклопедический справочник. Мн.,1991.

Гомель /Гісторыка-дакументальная хроніка “Памяць”. У 2-х кнігах. Мн.,1998.

Гомельскі раён /Гісторыка-дакументальная хроніка “Памяць”. У 2-х кнігах. Мн.,1998.

і іншыя кнігі хронікі “Памяць” па Гомельшчыне.

Гомельщина: Археология. История. Памятники. Тезисы Второй Гомельской областной научной конференции по историческому краеведению. 1991. Гомель,1991.

Гомельшчына: старонкі мінулага. Нарысы. І выпуск. Гомель,1994.

Гомельшчына: старонкі мінулага. Нарысы. ІІ выпуск. Гомель,1996.

Гомельшчына ў легендах і паданнях. Назвы населеных пунктаў паводле легендаў і паданняў /Складанне, запіс і апрацоўка А.М.Ненадаўца. Мн.,2001.

Живописная Россия. Т.III. Мн.,1993 (Репринт 1882 г.).

Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі: Гомельская вобласць. Мн.,1985.

Інвентар (Гісторыка-краязнаўчы навукова-папулярны часопіс Гомельскага рэгіёна). 2002. №1.

Козлов В.П. Колумбы российских древностей. М.,1985.

Краеведение – основа духовного и нравственного и нравственного возрождения общества /Материалы международной научно-практической конференции. Гомель,1997.

Краеведческие записки (к 80-летию Гомельского областного краеведческого музея). Гомель,2000. (гл: Кузьмич А.С., Кузьмич А.В. Краеведческое движение в Гомеле в 20-е годы ХХ в. С.196-203 і іншыя артыкулы).

Лабынцев Ю.А. В глубинном Полесье (Турово-Пинская земля). М.,1989.

Лабынцаў Ю.А. Старая казка Палесся (Турава-Пінская зямля). Мн.,1993.

Лебедев С.М. Гомель. Краткий историко-экономический очерк. Мн.,1957. (Второе испр. и дополн. изд-е. – Мн..1962).

Макушников О.А. В поисках древнего Гомия. Гомель,1994.

Макушников О.А. Гомель с древнейших времен до конца XVIII века. Историко-краеведческий очерк. Гомель,2002.

Марозаў В.Ф. Палац у Гомелі. Гісторыка-архітэктурны нарыс. Мн.,1991.

Морозов В.Ф. Гомель классический. Эпоха. Меценаты, Архитектура. Мн.,1997.

Н.П.Румянцев и его эпоха в контексте славянской культуры. Материалы Междунар. научно-практической конференции (Гомель, 12-13 мая 2004 г.). Гомель,2004.

Первая Гомельская областная научная конференция по историческому краеведению. Тезисы докладов. Гомель,1989.

Зеленкова А.И., Старовойтов М.И. Гомельщина многонациональная (20-30-е годы ХХ века). Выпуск 2. Гомель,2000.

Пичуков В.П., Старовойтов М.И. Гомельщина многонациональная (20-30-е годы ХХ века). Выпуск 1. Гомель,1999.

Пяткевіч Часлаў. Рэчыцкае Палессе. Мн.,2004.

Рогалев А.Ф. От Гомеюка до Гомеля. Гомельская старина в фактах, именах, лицах. Гомель,1994.

Рогалеў А.Ф. Сцежкі ў давніну. Мн.,1992.

“Старообрядчество как историко-культурный феномен”. Материалы Междунар. научно-практической конференции (Гомель, 27-28 февраля 2003 г.). Гомель,2003.

Улащик Н.Н. Очерки по археографии и источниковедению истории Белоруссии феодального периода. М.,1973.

Улашчык Мікалай. Выбранае. Мн.,2001.

Улашчык Мікалай. “Краязнаўства”. Нататкі пра бадзяньні ў 1924-1929 гг. Мн.,2000.

Хронас Палесся (Літаратурна-гістарычны альманах. Выданне суполкі “ХРОНАС” гомельскай філіі маладзёвага грамадскага аб”яднання “ГІСТОРЫКА”). (Шэраг нумароў).

Цейкін У. Хальч. Краязнаўчы нарыс. Мн.,2000.

Яшчанка А.Р. Гомель у другой палове XIX – пачатку ХХ ст.: гісторыка-этнаграфічны нарыс. Гомель, 1997.

Тэма “Арганізацыя краязнаўчай работы ў школе”

Пытанні

1. Гісторыка-краязнаўчы гурток.

2. Гісторыка-краязнаўчая экскурсія.

3. Гісторыка-краязнаўчы музей у сярэдняй школе.

Праблемныя пытанні:

Улік псіхалагічна-ўзроставых асаблівасцяў вучняў.

Спалучэнне адукацыйных і выхаваўчых мэтаў краязнаўчай працы.

Агульнае і мясцовае ў вывучэнні гісторыі і культуры: “Вялікая”і “малая” Радзіма.

Літаратура

Историческое краеведение Белоруссии. Мн., 1980. С.221-256.

Изучение материалов о Великой Отечественной войне (из опыта работы по военно-патриотическому воспитанию на материалах краеведения). М., 1975.

Организация школьных выставок. Методические рекомендации. Мн., 1975.

Родин А.Ф., Соколовский Ю.Ф. Экскурсионная работа по истории. М., 1974.

Сергеев И.С., Сергеев В.И. Краеведческая работа в школе. М., 1974.

Чорны Д.М. Краязнаўчая работа ў школе. Мн., 1976.

Элькин Г.Ю., Оргызко З.А. Школьные музеи: Пособие для учителей. М., 1972.

Гурьев М.В. Участие школьников в охране памятников истории и культуры. Мн., 1981.

Школьная летопись /Сост. Шелухо В.М. Мн., 1986.

Стешенко Л.А., Тепферов В.Д. О памятниках истории и культуры. М., 1977.

Катович Н.К. Идейно-нравственное воспитание школьников-подростков в краеведческой деятельности /Автореф. диссертации … канд. пед. наук. Мн.:Мин. госпединститут им. А.М.Горького, 1988.

Остапец А.А. Педагогика туристско-краеведческой работы в школе. М., 1985.

Пракаповіч І. Праграма курса “Спадчына” для 6 класа агульнаадукацыйнай школы (35 гадзін) //Геаграфія: праблемы выкладання. – 1997. – Вып. 8. – С.117-127.

Пракаповіч І. Праграма турысцка-краязнаўчага гуртка //Школа: авторство и творчество: Сб. программ. Витебск, 1997. – С.58-71.

Тэма “Сучасная даведачна-інфармацыйная літаратура ў гістарычным краязнаўстве”

Пытанні

1. Агульная характарыстыка. Асноўныя даведачна-інфармацыйныя выданні.

2. Гістарычнае краязнаўства Гомельшчыны ў даведніках, энцыклапедыях і г.д.

Літаратура

Этнаграфія Беларусі. Энцыклапедыя. Мн.,1989.

Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. ТТ.1-6. Мн.,1993-2004.

Археалогія і нумізматыка Беларусі. Энцыклапедыя.- Мн., 1993.

Архітэктура Беларусі. Энцыклапедычны даведнік.- Мн.,1993.

Беларусь у Вялікай Айчыннай вайне 1941-1945. Энцыклапедыя. Мн.,1990.

Беларусы: У 8 т. -Мн., 1995-200….

Гомель. Энциклопедический справочник. Мн.,1991.

Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. (Серыя. Асобныя тамы прысвечаны абласцям і г. Мінску). У прыватнасці: Збор помнікаў гісторыі і культуры Беларусі. Гомельская вобласць. Мн.,1985.

Исаенко В.Ф. Археологическая карта Белоруссии. Выпуск 1. Памятники каменного века. Мн., 1968; Выпуск 3. Памятники бронзового века. Мн.,1976.

Штыхов Г.В. Археологическая карта Белоруссии. Выпуск 2. Памятники железного века и эпохи феодализма. Мн.,1971.

Памяць. Гісторыка-дакументальная хроніка. (Асобныя тамы па гарадах і раёнах Беларусі). У прыватнасці: Памяць. Гомель. У 2-х кнігах. Мн.,1998; Памяць. Гомельскі раён. У 2-х кнігах. Мн.,1998 і г.д.

Помнікі этнаграфіі. Методыка выяўлення, апісання і збірання. Мн.,1981.

Серыя “Беларуская народная творчасць” (БНТ). Розныя тамы. Абавязкова азнаёміцца са зместам любога па выбару тома.

Хроніка Убарцкага Палесся. Аўтар-укладальнік А.І.Атнагулаў. Мн.,2001.

Ширяев Е.Е. Русь Белая, Русь Черная и Литва в картах.- Мн.,1991.

Гарады і вёскі Беларусі. Энцыклапедыя. Том 1. Гомельская вобласць. Кнігі 1-2. Мн., 2004-2005.

Дата добавления: 2017-02-01