Сполучник

Вправи

Прийменник za

Прийменник za вживається у трьох відмінках: родовому, орудному та знахідному. Порівняйте деякі із значень прийменника za у наступних реченнях.

1. Kiedy? - Za mojej młodości było lepiej.

2. Gdzie? – Usiądźcie za stołem.

3. Dokąd? - Słońce ukryło się za chmurę. On szybko spojrzał za siebie.

1. У наступних реченнях вставити слова відповідно в однині чи множині давального відмінку:

1. Wracaj do (dom).

2. Nie można iść po zakupy bez (pieniądze).

3. Dla (kto) kupiłeś ten upominek?

4. Dowiedziałem się od (Jurek), że jutro wyjeżdża na urlop.

5. Koło (park) jest przystanek autobusowy i tramwajowy.

6. Zapłaciłam za tę suknię około (tysiąc).

7. Wśród (moi znajomi) jest wielu lekarzy.

8. Według (najnowsze opinie) uczonych planeta Mars jest może zamieszkana przez istoty żywe.

2. У наступних реченнях поставити іменник у знахідному відмінку (відповідь на питання - dokąd?)

1. Po obiedzie idę na spacer nad (rzeka).

2. Karetka pogotowia podjechała pod (szpital).

3. Jan miał ochotę zapaść się ze wstydu pod (ziemia).

4. By zdobyć doświadczenie życiowe trzeba iść między (ludzie).

5. Wiatr porwał nam gazetę, która poleciała ponad (drzewa).

6. Padał deszcz, trzeba więc było wrócić pod (dach).

3. У наступних реченнях поставити іменник в орудному відмінку (відповідь на питання - gdzie?).

1. Odrzutowiec zawarczał nam nad (głowy).

2. Ktoś rozpalił ognisko pod (las).

3. Czyj to pies stoi tam pode (drzwi).

4. Ptak ukrył się między (gałęzie).

5. Gospodarz powitał miłych gości przed (dom).

6. Ponad (ogród) przeleciało stado gołębi.

Сполучники і сполучні слова польської мови (подібно як і в інших слов'янських мовах) діляться на:

1. сурядні - i, a, oraz, a także, ale, zaś, lub, bądź, albo, czy, zatem, więc, to jest, to znaczy, mianowicie, ani, ni etc.

2. підрядні – że, iż, dlatego, ponieważ, po to, aby, by, bo, gdzie, kiedy etc.

Використання польських сполучників залежить від стилю тексту. Книжковим сполучникам lub, lecz, iż, natomiast, oraz, ponieważ, zatem, bądź відповідають у поточному мовленні сполучники albo, ale, że, zaś (=za to), i, bo, więc, czy. Застосування сполучників jako że, tudzież, atoli, wszelako, ni, tedy надає висловлюванню архаізований, піднесений або ж жартівлий характер.

Польська мова, подібно до англійської мови, має т.зв. корелятивні сполучники. В літературній мові вони мають постійну структуру, яка жодним чином не може бути змінена:

- nie tylko…, lecz także… (вживання nie tylko…, ale i… вважається помилковим),

- dlatego…, że… (помилковим є - dlatego…, bo…),

- o ile…, o tyle… (помилковим є - o ile…, to…),

- zarówno…, jak i… (помилковим є - zarówno…, i…, a także tak…, jak i…).

Існують вирази, які виконують роль прийменників, хоча формально є ідентичні з іншими частинами мови:

- іменники: śladem, względem, celem, kosztem, skutkiem, wzorem,

- прийменникові сполучення: na podstawie, w celu, na wypadek, z powodu, za pomocą, przy pomocy, za namową, za sprawą, na skutek, na rzecz, pod kątem, pod względem, pod groźbą, w obliczu, w następstwie, w wyniku, w razie, w myśl, w rezultacie, w związku z, ze względu na,

- прислівники: blisko, dokoła, mimo, niedaleko, obok, wokół.

Дата добавления: 2014-12-08