Навуковая гістарыяграфія

Утварэнне Вялікага Княства Літоўскага

(Пасля перасылкі з Утварэнне ВКЛ)

Неправераная

Перайсці да: рух, знайсці

Праблема паходжання ВКЛ упершыню праявілася як ідэалагічны канфлікт яшчэ ў першых дзесяцігоддзях 16 ст., у маскоўскіх дакументах 1520-х гадоў аб высокім паходжанні Рурыкавічаў і невысокім паходжанні Гедзімінавічаў. За час 1-й пал. 16 ст. аформілася і легендарная (міфалагізаваная) частка беларуска-літоўскіх летапісаў, пра паходжанне літоўскай кіруючай дынастыі ад рымскага арыстакрата Палемона (упершыню ў Длугаша).

Гісторыкі 18—19 ст. бачылі ўтварэнне ВКЛ як вынік заваёвы літоўцамі аслабелай Русі.

Каля сярэдзіны 19 ст. гісторыкі г.зв. «віленскага асяродку»: Іаахім Лялевель, а таксама Тэадор Нарбут, Юзаф Ярашэвіч, Міхал Балінскі, звязвалі ўтварэнне ВКЛ з успышкай літоўскай ваяўнічасці, выкліканай паходамі рускіх князёў на Літву. Потым рабаўнічыя напады ператварыліся ў тэрытарыяльныя набыткі і г.д. Адзначаецца, што гэтая канцэпцыя была бліжэй да сучаснай навуковай, чым шмат якія канцэпцыі перыяду руска-польскай ідэалагічнай барацьбы 2-й пал. 19 — пач. 20 ст.

Змест · 1 Навуковая гістарыяграфія o 1.1 1870-я-1910-я гады o 1.2 1980-я гады і пазней § 1.2.1 Новая беларуская гістарыяграфія · 2 Умовы утварэння Вялікага княства літоўскага · 3 Прычыны ўтварэння ВКЛ · 4 Зноскі · 5 Літаратура

Фарміраванне навуковай гістарыяграфіі працэсу ўтварэння ВКЛ пачалося з сярэдзіны 19 ст., і асабліва актывізавалася пасля паўстання 1863—1864 гг., з 1870-х гадоў. Фарміраванне гістарыяграфіі адбывалася ва ўмовах суперніцтва розных нацыянальна-палітычных сіл за права на гістарычную спадчыну гэтай дзяржавы.

Развіццё навуковай гістарыяграфіі падзяляецца на тры асноўныя этапы^[1]: 1. Канец 1870-х гадоў — 1910-я гады. 2. 1920-я — 1930-я гады. 3. Канец 1940-х гадоў да нашага часу.

Канцэпцыя ўтварэння ВКЛ, якая ў наш час лічыцца агульнапрынятай, наследуе легендзе 16 ст. у некалькіх істотных момантах, а іменна, ў ідэі эвалюцыі літоўскага грамадства да дзяржавы і заваёвы літоўцамі суседніх усходнеславянскіх земляў.

Дата добавления: 2014-12-24