О.А. Затепякин 1 страница

S

R

Приложение А.

Задания для контрольной работы.

Задача 1 (варианты 01 – 20).

Цепь постоянного тока содержит несколько резисторов, соединённых смешанно. Схема цепи с указанием сопротивлений резисторов приведена на соответствующем рисунке. Номер рисунка, заданные значения одного из напряжений или токов и величина, подлежащая определению, приведены в таблице №1. Всюду индекс тока или напряжения совпадает с индексом резистора, по которому проходит этот ток или на котором действует это напряжение. Например, через резистор R₃ проходит ток I₃ и на нём действует напряжение U₃ . Определить также мощность, потребляемую всей цепью, расход электрической энергии цепью за 8 ч. работы. Определить токи во всех резисторах.

Пояснить с помощью логических рассуждений характер изменения электрической величины, заданной в таблице вариантов (увеличится, уменьшится, останется без изменения), если один из резисторов замкнуть накоротко или выключить из схемы. Характер действия с резистором и его номер указаны в таблице №1. При этом считать напряжение U_АВ неизменным. При трудностях логических пояснений ответа можно выполнить расчёт требуемой величины в изменённой схеме и на основании сравнения её в двух схемах дать ответ на вопрос.

Указание. См. решение типового примера 1.

Задача 2 (варианты 01 – 20).

Цепь переменного тока содержит различные элементы (резисторы, индуктивности, ёмкости), включённые последовательно. Схема цепи приведена на соответствующем рисунке. Номер рисунка и значения сопротивлений всех элементов, а так же один дополнительный параметр заданы в таблице №2.

Начертить схему цепи и определить следующие величины, относящиеся к данной цепи, если они не заданны в таблице №2: 1) полное сопротивление Z; 2) напряжение U, приложенное к цепи; 3) ток I; 4) угол сдвига фаз φ (по величине и знаку); 5) активную Р, реактивную Q и полную S мощность цепи. Начертить в масштабе векторную диаграмму цепи и пояснить её построение. С помощью логических рассуждений пояснить характер изменения (увеличится, уменьшится, останется без изменения) тока, активной, реактивной мощности в цепи при увеличении частоты тока в два раза. Напряжение, приложенное к цепи, считать неизменным.

Указание. См. решение типового примера 2.

Примечание. В таблице №2, индексы буквенных обозначений следует понимать так: Q_L1 – реактивная мощность в первом индуктивном сопротивлении; Q_C1 – то же, что и в емкостном сопротивлении; Р_{R 1} – активная мощность в первом активном сопротивлении; U _{R 1,} U _{L 1}, U_C1 – падения напряжения соответственно в первом активном, индуктивном, емкостном сопротивлениях.

Таблица №1

№ варианта	№ рисунка	Задаваемая величина	Действие с резистором	Изменение какой величины рассмотреть
Замыкается накоротко	Выключается из схемы
		UАВ = 100 B I1= 20 A U2 = 30 B I5 = 10 A U6 = 20 B I2 = 3,75 A I4 = 5 A U5 = 30 B I3 = 1,25 A I6 = 2 A I3 = 1 A U1 = 20 B I2 = 10A U4 = 12 B U3 = 24 B I1 = 5 A U6 = 8 B UАВ = 50 B U4 = 36 B I5 = 2 A	R1 -- R5 -- R2 -- R4 -- R3 -- R2 -- R5 -- R1 -- R4 -- R4 --	-- R4 -- R2 -- R5 -- R3 -- R4 -- R5 -- R2 -- R5 -- R4 -- R4	I5 U5 I1 I5 U3 U1 I3 U4 I2 I5 U1 I4 U1 U4 U5 I3 U1 I5 U5 U5

Рис.11 Рис.12

Рис.13 Рис.14

Рис.15

Таблица №2

Номер варианта	Номер рисунка	R1, Ом	R2, Ом	XL1, Ом	XL2, Ом	XC1, Ом	XC2, Ом	Дополнительный параметр
			-		-		-	QL1=150 вар
					-		-	U = 40 B
				-	-		-	I = 5 A
					-	-	-	PR1 = 150 Bт
						-	-	S = 360 BA
			-	-	-			I = 4 A
			-		-			P = 200 Bт
			-				-	U = 80 B
				-	-			I = 2 A
					-			Q = - 192 вар
			-		-		-	U = 50 B
					-		-	I = 4 A
				-	-		-	UR1 = 20 B
					-	-	-	S = 320 BA
						-	-	P = 400 Bт
			-	-	-			S = 160 BA
			-		-			I = 4 A
			-				-	P = 54 Bт
				-	-			S = 180 BA
					-			P = 256 Bт

Задача №3 (вариант 00 – 11)

Составить схему мостового выпрямителя, использовав стандартные диоды, параметры которых приведены в таблице Приложения А. Мощность потребителя Р₀ (Вт) с напряжением U₀ (В) приведены по вариантам в таблице №4. Пояснить порядок составления схемы для диодов с приведёнными параметрами.

Таблица №4

№ варианта	Тип диода	Р0 , Вт	U0, В
	Д233Б
	Д224
	Д7Г
	Д217
	Д305
	Д214
	Д207
	Д302
	Д243Б
	Д221
	Д205
	КД202

Задача №3 (вариант 12 – 20)

Составить схему однополупериодного выпрямителя, использовав стандартные диоды, параметры которых приведены в таблице Приложения А. Определить допустимую мощность потребителя, если величина выпрямленного напряжения U₀ (В). Данные для своего варианта взять из таблицы №5.

Таблица №5

№ варианта	Тип диода	U0, В
	Д214Б
	Д234Б
	Д218
	Д244
	Д210
	Д232
	Д222
	Д304
	Д226

Задание №4

Ответить на вопрос своего варианта из таблицы.

№ вопроса	Вопрос
	Электроизмерительные приборы, их классификация. Условные обозначения на шкалах приборов.
	Измерение тока и напряжения. Расширение пределов измерения вольтметра и амперметра.
	Методы измерения сопротивления
	Получение трёхфазной симметричной системы э.д.с., способы соединения обмоток генератора. Мощность трёхфазной цепи.
	Соединение нагрузки звездой. Определение тока в нулевом проводе.
	Соединение нагрузки треугольником. Векторная диаграмма
	Трансформаторы, устройство, принцип действия однофазного трансформатора, коэффициент трансформации.
	Режим работы трансформатора. К.п.д., потери мощности трансформатора
	Устройство асинхронного трехфазного двигателя.
	Скольжение. Управление работой асинхронного двигателя.
	Устройство машин постоянного тока. Принцип действия, обратимость машин постоянного тока.
	Назначение и устройство трансформаторных подстанций и распределительных пунктов. Электрические сети и линии, их классификация.
	Полупроводниковый диод, его устройство, принцип действия, применение.
	Проводимость полупроводников, примесная и собственная, их образование.
	Устройство, принцип действия вакуумного фотоэлемента. Условное обозначение.
	Фотодиод, фототранзистор, фоторезистор: принцип действия, область применения.
	Биполярные транзисторы, устройство, принцип действия, область применения.
	Схемы включения биполярных транзисторов. Статические входные и выходные характеристики транзистора с ОЭ.
	Структурная схема выпрямителей. Однофазная однополупериодная схема выпрямления. Принцип работы, соотношения между токами и напряжениями.
	Однофазная двухполупериодная схема выпрямления с выводом от средней точки, принцип работы, соотношения между токами и напряжениями.

№ п/п	Тип диода	Iдоп, А	Uобр, В
	Д7Г	0,3
	Д205	0,4
	Д207	0,1
	Д209	0,1
	Д210	0,1
	Д211	0,1
	Д214
	Д214А
	Д214Б
	Д215
	Д215А
	Д215Б
	Д217	0,1
	Д18	0,1
	Д221	0,4
	Д222	0,4
	Д224
	Д224А
	Д224Б
	Д226	0,3
	Д226А	0,3
	Д231
	Д231Б
	Д232
	Д232Б
	Д233
	Д233Б
	Д234Б
	Д242
	Д242А
	Д242Б
	Д243
	Д243А
	Д243Б
	Д244
	Д244А
	Д244Б
	Д302
	Д303
	Д304
	Д305
	КД202А
	КД202Н

ЖБ = — х 100%

Мұнда: R – рента, S – несие пайызы ЖБ – жер бағасы.

Сонымен, жалақы, пайыз және рента – бұл өндіріс факторларын пайдаланғаны үшін алынатын табыстар.

Пайда дегеніміз – табыс пен шығындардың арасындағы айырмашылық.

Пайданы есептеу әдістері мен түрлері:

1. Жалпы пайда = жиынтық табыс – өндіріс шығындары

2. Экономикалық пайда = жиынтық табыс – барлық ресурстарға экономикалық шығындар

3. Бухгалтерлік пайда = жиынтық табыс – нақты шығындар

4. Таза экономикалық пайда = бухгалтерлік пайда – өндірістін нақты емес шығындары

5. Таза пайда = жалпы пайда – салықтар, міндетті төлемдер

6. Шаруашылық пайда = қалыпты пайда + экономикалық пайда

7. Шекті пайда = шекті табыс – шекті шығындар

Тақырып 11.Ұлттық экономика жүйе ретінде. Негізгі макроэкономикалық көрсеткіштер

1.Қоғамдық өндірістің нәтижелері, олардың жалпы ұлттық өнімде (ЖҰӨ) көрініс табуы. Шығындар мен табыстар айналымдарының макроэкономикалық моделі.

2.Макроэкономикалық көрсеткіштер.

3.Ұлттық есептеу жүйесінің(ҰЕЖ) жалпы сипаттамасы.

Макроэкономика- бұл ұлттық экономиканы тұтастай зерттейтін экономикалық теорияның бір бөлімі. Макроэкономиканың негізін қалаған ағылшын ғалымы Дж.М.Кейнс болды.

Макроэкономикалық аспектіде қоғам қол жеткізуге тырысатын төрт басты мақсаттар ерекшеленеді:

Ø Әртүрлі объективті және субъективті факторлардың әсер етуімен келетін өзгерістер мен баяу ұлттық ауқымдағы өндірістің тұрақты өсуі.

Ø Бағаның тұрақты деңгейі. Ұлттық валютаны тұрақтандыру.

Ø Жұмыспен қамтудың жоғары деңгейі.

Ø Сыртқы саудалық баланстың теңдігін қолдау. Импорт пен экспорттың арасындағы салыстырмалы тепе– теңдік болжанады.

Макроэкономиканың негізгі құралдары:

· Фискальды саясат

· Ақша-несие саясаты

· Табыстарды реттеу саясаты

· Сыртқы экономикалық саясат

Өндірістің ұлттық көлемінің негізгі макроэкономикалық көрсеткіштері болып табылатыңдар: жалпы ұлттық өнім (ЖҰӨ), жалпы ішкі өнім (ЖІӨ), таза ұлттық өнімі (ТҰӨ), ұлттық табыс (ҰТ).

ЖҰӨ – белгілі уақыт кезеңінде қоғамның қарамағындағы өндірілген барлық игіліктер мен қызмет түрінде анықталады. Басқаша айтқанда ЖҰӨ – бұл мемлекеттің тауарлар мен қызмет көрсетудің біржылдық нарықтық құны.

Экономикалық теорияда ЖҰӨ номиналды (әлеуетті) және нақты түрге бөлінеді.

Жалпы ұлттық өнімді ағымдағы нарықтық бағамен есептегенде, бұл оның номиналды түрін сипаттайды. Бұл көрсеткіштің нақты түрін анықтау үшін номиналды ЖҰӨ-ді инфляция ықпалынан арылту арқылы, яғни баға индексін қолдану арқылы есептеумен анықталады.

Номиналды ЖҰӨ

Нақты ЖҰӨ = ——————————

баға индексі

номиналды ЖҰӨ-нің нақты ЖҰӨ-ге қатынасын жалпы ұлттық өнімнің дефляторы деп атайды.

Номиналды ЖҰӨ

ЖҰӨ дефляторы = ——————————

Нақты ЖҰӨ

Тауар мен қызмет көрсетудегі орташа баға пайызының өзгеруін баға индексі дейміз. Индексті белгілеуді бастаған жылды базистік жыл дейміз. Базистік жылдық баға индексі ылғи да 100-ге тең болады.

Халықаралық статистикада ЖҰӨ-ді өлшеудің негізінен екі тәсілі қолданылады.

Мынандай тәсілдер бойынша есептеледі:

1. Шығындар бойынша: ЖҰӨ = С+G+І+Х;

Мұнда: С - үй шауашылығының тауарлар, қызметтерге кеткен шығындары;

G – мемлекеттің сатып алуы, І – жалпы инвестициялар,

Х – таза экспорт, экспорт пен импорт айырмашылығы.

2. Табыстар бойынша: ЖҰӨ =W+R+I+P;

Мұнда: W- жалдамалы жұмысшының жалақысы, R – ренталық төлемдер,

I – жинақ капиталының пайызы (%), P- фирма мен корпорацияның пайдасы.

3. ЖҰӨ-ді қосылған құн бойынша есептеу – бұл әдіс бойынша өндірушілердің ЖҰӨ жасауға қатысқан үлесін анықтайды. Қосылған құн өнімді сатудан түскен түсім мен оның өндірістің заттай факторының шығынының айырмасы ретінде немесе барлық жаңадан жасалған құнға аммортизацияны қосқанда анықталады.

Жалпы ішкі өнім (ЖІӨ) – белгілі бір мерзімде ел шеңберінде өндірілген барлық тауарлар мен қызметтердің нарықтық құны.

Ұлттық байлық барлық тұтыну құнының ақшалай көрінісінің жиынтығы. Ұлттық байлықтың шығар көзі – еңбек пен табиғат.

Ұлттық байлық үш бөліктен құралады:

1. Заттық байлық;

2. Табиғи байлық;

3. Материалдық емес байлық.

Экономиканың дамуын ұлттық шоттар жүйесі (ҰШЖ) мен халық шаруашылығының балансы жалпылама сипаттайды. ҰШЖ мемлекеттің негізгі экономикалық көрсеткіштерін бағалау және әрбір елдердің экономикасын өзара салыстыру үшін халықаралық стандарт рөлінде қолданылады. Негізгі макроэкономикалық көрсеткіштерді сипаттайтын үш негізгі топтарға бөлуге болады: өндірістің ұлттық көлемі, бағаның жалпы деңгейі, жұмыспен қамтылу.

Тақырып 12. Макроэкономикалық тепе-теңдік

1.Макроэкономикалық тепе-теңдіктің классикалық теориясы.

2.Ұлттық экономика ауқымында тұтыну мен қаражат жинаудың кейнстік талдауы. Тұтыну бейімділігі мен қаражат сақтау бейімділігі.

3. Мультипликтор. (АD-АS) моделіндегі макроэкономикалық тепе-теңдік.

Жиынтық сұраныс (АД) – бұл қоғамдағы үй шаруашылықтарының, кәсіпорындардың және үкіметтің берілген баға деңгейінде жалпы өндірілген тауарлар мен қызметтерді сатып алу қажеттілігінің көрінісі.

Жиынтық сұранысқа бағалы және бағасыз факторлар әсерін тигізеді. Бағалы факторлардың әсері жиынтық сұраныс көлемінің өзгеруіне әкеледі және сызық өз бойымен жылжиды. Бағасыз факторлардың әсері жиынтық сұраныс қисығының оңға (АD2 - өсуі) немесе солға (АD1 - азаюы) жылжуына әкеледі.

12.2.- сурет. Жиынтық сұраныстың қисығы.

Жиынтық сұранысқа (AD) әсерін тигізетін факторлар

БағалыБағасыз

1 2 3 4 5 6 7

1. Байлық эффектісі (Пигу эффекті)

2. Пайыз мөлшерлемесі эффектісі (Кейнс эффекті)

3. Айырбас курсының эффектісі (Манделл - Флеминг эффекті

4. Тұтыну шығындарының өзгеруі:

5. Инвестициялық шығындардың өзгеруі:

6. Мемлекет шығындарының өзгеруі.

7. Экспорт пен импорттық шығындардың өзгеруі.

Жиынтық ұсыныс (АS) – бұл бағаның әрбір мүмкін болатын деңгейінде ұсынылатын жалпы тауарлар мен қызметтердің көлемі.

Жиынтық ұсынысқа мерзім аралықтары әсерін тигізеді: қысқа мерзімде – АS –көлденең сызық, ұзақ мерзімде - АS - тік сызық. 1 – кейнсиандық сызық, қысқа мерзім 2 – аралық мерзім 3 – классикалық сызық, ұзақ мерзім.

12.3.- сурет. Жиынтық ұсыныстың қисығы

Жиынтық ұсынысқа бағасыз факторлар әсерін тигізеді:

- Өндіріс ресурстар бағаларының деңгейі.

- Нарықтың құрырылымы

- Өнімділік.

- Құқық заңдылық нормалардың өзгеруі.

Макроэкономикалық тепе-теңдік – бұл жиынтық сұраныс пен жиынтық ұсыныстың тепе-теңдік көрінісі. Жиынтық сұраныс пен жиынтық ұсыныс сызықтарының қиылысуының мағынасы – бұл баға дәрежесінің теңдігі мен ұлттық өндірістің тепе - теңдігі.

Дата добавления: 2015-06-27