Публічны бібліятэкі: нацыянальныя мадэлі сучаснасці

Уплыў канцэпцыі публічнай агульнадаступнай бібліятэкі на навуковыя бібліятэкі (Германія: навуковыя і агульнадаступныя народныя бібліятэкі).

У канцы ХХ ст. аднясенне бібліятэкі да пэўнага тыпу стала практычна немагчымым. Навуковыя становяцца бліжэй да публічных і наадварот. Публічная і агульнадаступная бібліятэка разглядаюцца як сінонімы.

У ФРГ – арыентацыя на педагагічнае ўздзеянне. На сучасным этапе выкарыстоўваецца медыятэка. У Нідэрландах – канцэрты класічнай музыкі ў навук. бібліятэках. Галандыя – мастацкія выставы, арганізацыя культурнай прасторы. Фінляндыя – спалучэнне з нестацыянарным абслугоўваннем у дзяржаўных гарадскіх бібліятэках. У Францыі – адмова ад мадэлі народных бібліятэк, увядзенне нестацыянарнага абслугоўвання.

Асаблівасці нацыянальных мадэляў звязаны з формай уласнасці публічнай біліятэкі. У адносінах да публічнай бібліятэкі – адмова ад паняцця “бібліятэка”, да – медыятэкі, выкарыстанне эл. тэхнікі. Кожная бібліятэка становіцца політыпалагічнай:

зберагае духоўную спадчыну пэўнага рэгіёна, краіны.

Такім чынам этап развіцця бібліятэк, які ахопліваў час паміж дзвюмя сусветнымі войнамі, калі адбываліся змены ў абслугоўванні на рэгіянальным і дзяржаўным узроўня, характарызуецца

– каардынацыяй і кааперацыяй ў дзейнасці бібліятэк;

– краіны дзеляцца на тры групы: краіны, якія развіваюцца на аснове дэмакратычнасці;

– таталітарныя краіны;

– краіны трэцяга свету, дзе адсутнічае развітая бібліятэчная структура.

Асноўнымі тыпамі бібліятэк былі нацыянальныя, навуковыя, спецыяльныя, агульнадаступныя (публічныя і масавыя).

Сучасны этап – гэта этап развіцця бібліятэк ва ўмовах глабальнай інфарматызацыі. Асноўныя тыпы бібліятэк застаюцца тымі самымі, аднак межы паміж рознымі тыпамі бібліятэк і рознымі тыпалагічнымі падыходамі становяцца ўсё менш дакладнымі. Назіраецца пэўная ўмоўнасць у выдзяленні тыпаў бібліятэк. Акрамя традыцыйнай бібліятэкі з’яўлецца электронная бібліятэка.

Навуковая бібліятэка можа выконваць функцыі публічнай, а публічная – можа быць даследчыцкай бібліятэкай. Тым не менш, нязменнай застаецца асноўная функцыя бібліятэкі – 1) збор і захоўванне дакументаў пісьменства, хаця змяняюцца традыцыйныя носьбіты інфармацыі; у адпаведнасці з фукцыяй захавання суадносіцца і фукцыя даступнасці; 2) функцыя абслугоўвання набывае больш шырокае значэнне ў сувязі з пашырэннем дзенасці бібліятэкі, як культурнага цэнтра.

Дата добавления: 2014-01-03