Адам ағаттық істегенде, сағы сынып, одан әрі былғана береді немесе болаттай суырылып қатесін қайтсе де түзейді.
Осы екі жол іштей егескенде, есім ауып-ауып кете жаздайды.
V2
Көп бағыныңқылы сабақтас сөйлемдер:
Бұл Құнанбай баласында алтын да көп, атта көп, ас та көп.
Көзінен жас парлап, иегі иегіне тимей сақылдап, тұла бойы қалтырап барады.
Шалқар деген кең төскей, мол жайлау құлпырып тұр екен.
Өзені тұнық, бұлағы тастай суық, көгалы ұшан-теңіз, ұзыны мен көлденеңі бірдей, құнан шаптырымдай.
Тау басына бүркітін алып Тұрғанбай жеткенше, Баймағамбет қорым тасты қағуға кіріспей, бір орнында жым-жырт шыдап, Қарашолақтың томағасы тартылғанын тосып тұр екен.
V2
Аралас құрмаласты сөйлемдер:
Әліде қала ішінде қоштасатын жерлеріміз көп сияқты еді, ол баяғы басқа күндердің елесі екен, енді ешнәрсеге мойнымыз бұрылар емес.
Мал-жан көп, бай ауыл осы орынды қыстауға лайықтап алғанмен, әлі жаңа қыстау сала алмай, ескілеу тар қораға сия алмай, күннің көзі жылынысымен киіз үйге шықғыпты.
Мына үйлер «там» десе дерлік үйлер екен: бәрі балшықтан соғылған тапалтақ, әйнектері кішкене, төбелері жайпақ.
Үстің шаң дегем жоқ, шаң құшағына кіріп кеттім, шеше қуанышы сол да.
Ералин жуынып шықты, сосын қорасына ойлы көзбен қарап тұрғанда, есіктен басын ғана қылтитып, қарт анасы шықты.
V2
Абай ақырын сәлем беріп, жасаулы отауға кіргенде, аққұба жеңге төсек жанында тұр екен де, Тоғжан жерде көрпе үстінде отыр екен. Сөйлем:
үш компонентті
төрт компонентті
көп басыңқылы сабақтас
көп бағыныңқылы сабақтас
көп құрамды салалас
аралас құрмалас
V2
Шалбары қара санына дейін су болыпты, сыртына шөп-шалам, балдыр жабысқан, ал аяғының басын көкшіл лай қаптаған. Сөйлем:
төрт компонентті
үш компонентті
көп құрамды салалас
көп басыңқылы сабақтас
көп бағыныңқылы сабақтас
аралас құрмалас
V2
Көзінен жас парлап, иегі иегіне тимей сақылдап, тұла бойы қалтырап барады. Сөйлем:
көп құрамды салалас
көп басыңқылы сабақтас
көп бағыныңқылы сабақтас
аралас құрмалас
бір ыңғайлас қатынаста құрмаласқан
әр ыңғайлас қатынаста құрмаласқан
V2
Мәлике бұдан көз алмай үнсіз қарап тұрды да, кенет екі бетінің ұшына түймедей тамшы қызыл шеңбер пайда болып, ол тез арада жайыла бастады. Сөйлем:
бір ыңғайлас қатынаста құрмаласқан
әр ыңғайлас қатынаста құрмаласқан
көп құрамды салалас
көп басыңқылы сабақтас
көп бағыныңқылы сабақтас
аралас құрмалас
V2
Сәдір өзі ат үстінде, найзалы қолында, қасында Есеней жіберген Кенжетай бар. Ол да салт. Сөйлем:
аралас құрмалас
көп құрамды салалас
көп басыңқылы сабақтас
көп бағыныңқылы сабақтас
бір ыңғайлас қатынаста құрмаласқан
әр ыңғайлас қатынаста құрмаласқан
V2
Үй маңында басқа байлық көрінбейді, қоңыр үйдің төменгі жағына киіз жетпеген соң, туырлық орнына ши ұстап қойыпты. Сөйлем:
бір ыңғайлас қатынаста құрмаласқан
әр ыңғайлас қатынаста құрмаласқан
компоненттері себептесе, себептесе құрмаласқан
компоненттері ыңғайласа, себептесе құрмаласқан
көп құрамды салалас
көп бағыныңқылы сабақтас
көп басыңқылы сабақтас
V2
Сенің беделің бар, жолдастарың сөзіңді жерге тастамайды, Бибіханның жайын әріптестерің күні бұрын құлаққағыс қып қойсаң қайтеді? Сөйлем:
көп құрамды салалас
көп басыңқылы сабақтас
көп бағыныңқылы сабақтас
аралас құрмалас
компоненттері ыңғайласа, себептесе құрмаласқан
компоненттері себептесе, себептесе құрмаласқан
бір ыңғайлас қатынаста құрмаласқан
V2
Күн еңкейіп, кешкі жел суытыңқырап, ол көде түптерін жұлқылай бастады. Сөйлем:
көп басыңқылы сабақтас
көп бағыныңқылы сабақтас
көп құрамды салалас құрмалас
аралас құрмалас
жарыспалы байланысқан
сатылай байланысқан
әр ыңғайлас қатынаста құрмаласқан
V2
Көп күліп жатқанда, біреу сазарып отырса, оның жаны жұмбақ қой.
Сөйлем:
көп құрамды салалас
көп басыңқылы сабақтас
көп бағыныңқылы сабақтас
аралас құрмалас
жарыспалы байланысқан
сатылай байланысқан
бір ыңғайлас қатынаста құрмаласқан
V2
Қартқожа қайтып келсе, бір топ жігіт жиналып, ортасында біреу ән шырқап жатыр екен. Сөйлем:
Дуылдаған той басталып, жақсы тілек білдірген талай тостар айтылып, тамақ ішіліп, енді ойын-сауық пен биге кезек келгенде, Әсет бой жазып, салқындап қайту үшін тысқа шықты. Сөйлем:
бес компоненттен құралған
алты компоненттен құралған
алғашқы компоненттер қимыл-сын, соңғылар мезгілдік қатынаста құралған
алғашқы компоненттер мезгілдес, соңғының мезгілін білдіру қатынасында құралған
көп компонентті салалас
көп басыңқылы сабақтас
аралас құрмалас
V2
Көп құрамды салалас сөйлем белгілері:
предикаттық бөліктері тек тиянақты
предикаттық бөліктері тиянақсыз, тиянақсыз, тиянақты
предикаттық бөліктері тиянақты, тиянақсыз, тиянақты
предикаттық бөліктері тиянақсыз, тиянақты, тиянақты
компоненттері бір ыңғайлас немесе әр ыңғайлас қатынаста құрмаласқан
компоненттері жарыспалы немесе сатылай байланысқан
компоненттер саны үш немесе одан да көп
әр предикаттың өз субъектісі қатысады
V2
Көп бағыныңқылы сабақтас сөйлем белгілері:
предикаттық бөліктері тек тиянақты
предикаттық бөліктері тиянақсыз, тиянақсыз, тиянақты
предикаттық белгілері тиянақты, тиянақсыз, тиянақты
предикаттық белгілері тиянақсыз, тиянақты, тиянақты
компоненттері бір ыңғайлас немесе әр ыңғайлас қатынаста құрмаласқан
компоненттері жарыспалы немесе сатылай байланысады
әр предикаттың өз субъектісі мен предикаты болады
компоненттер саны үш және одан да көп болады
V2
Көп басыңқылы сабақтас сөйлем белгісі:
предикаттық бөліктері тек тиянақты
предикаттық бөліктері тиянақсыз, тиянақсыз, тиянақты
предикаттық белгілері тиянақсыз, тиянақты, тиянақты
предикаттық белгілері тиянақты, тиянақсыз, тиянақты
компоненттері соңғы компонентпен жарыспалы байланысады
компоненттері соңғы компонентпен сатылай байланысады
компоненттер саны үш және одан да көп болады
компоненттер арасындағы мағыналық қатынас түрлі-түрлі
V2
Аралас құрмалас сөйлем белгілері:
предикаттық бөліктері тек тиянақты
предикаттық бөліктері тиянақсыз, тиянақсыз, тиянақты
предикаттық белгілері тиянақсыз, тиянақты, тиянақты
предикаттық белгілері тиянақты, тиянақсыз, тиянақты
компоненттері соңғы компонентпен сатылай байланысады
компоненттері соңғы компонентпен жарыспалы байланысады
компоненттер саны үш және одан да көп болады
компоненттер арасындағы мағыналық қатынас әр түрлі
Нам важно ваше мнение! Был ли полезен опубликованный материал? Да | Нет
studopedia.su - Студопедия (2013 - 2024) год. Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав!Последнее добавление