Temat 16: nierównoŚci spoŁeczne w Polsce wspóŁczesnej

1) Tadeusz Bielicki i inni – „ Nierówności społeczne w Polsce: antropologiczne badania poborowych w trzydziestoleciu 1965-1995”

1. Dzięki jednorodności etnicznej w Polsce powojennej oraz braku różnic między warstwami społecznymi pod względem grupy krwi i innych markerów genetycznych można przyjąć, że w Polsce wszelkie różnice między warstwami społecznymi, lub między kolejnymi pokoleniami - pod względem wskaźników rozwoju fizycznego młodzieży nie są pochodzenia genetycznego - są zatem odzwierciedleniem społecznych nierówności w warunkach życia rodzin lub międzypokoleniowych przemian warunków.

2. Przedmiotem badania jest analiza zróżnicowania wzrostu w kolejnych pokoleniach 19-letnich mężczyzn badanych w odstępach około 10-letnich od 1965 do 1995 roku.

3. W 30-leciu (1965-1995) średnia wysokość ciała poborowych wzrosła bardzo znacznie- 6,4 cm (w kolejnych dekadach tendencja nieznacznie malejąca).

4. Ten trend to biologiczny efekt znacznego awansu cywilizacyjnego Polski w okresie powojennym. Awans uwidacznia się m.in. w zmianach poziomu wykształcenia poborowych i ich rodziców.

5. Trend miał przebieg monotoniczny. W każdym pokoleniu najbardziej rośli byli poborowi z rodzin wielkomiejskiej inteligencji, najniższa grupa to synowie rolników mający ojca i matkę o wykształceniu co najwyżej podstawowym.

6. „Trendy grupowe” miały przebiegi w przybliżeniu równoległe o podobnej intensywności, czyli różnice wysokości między grupami społecznymi zmieniały się niewiele.

7. Genetyczne potencjały wzrostowe młodzieży nie są w pełni realizowane - populacja polska daleka od górnego pułapu średniej wysokości ciała.

8. Podczas badania (trzy kohorty poborowych – 1965, 1986, 1995) przeanalizowano współzależności między różnymi czynnikami określającymi sytuację społeczną poborowego i jego rodziny:

Ø stopień zurbanizowania miejsca zamieszkania:

a) pokazuje cywilizacyjne upośledzenie wsi w stosunku do miast

b) uprzywilejowanie dużych miast jako środowiska życiowego - kontrasty stopniowo traciły na ostrości

Ø liczba dzieci w rodzinie:

pochodzenie z rodziny wielodzietnej obniża wzrost, rodzina małodzietna wysokość podnosi (w okresie 1965-1986 wpływ wielodzietności osłabł)

Ø pozycja zawodowa ojca i matki

mały wpływ

Ø poziom wykształcenia ojca i matki

wyższe wykształcenie rodziców zwiększa wzrost poborowego, ale to głównie wiedza i kultura umysłowa kobiety decydują o jakości życia dzieci w rodzinie

Дата добавления: 2013-12-12