ПЫТАННЕ №3. Асаблівую пазіцыю займала савецкае кіраўніцтва, адносна культурнага развіцця краін

Асаблівую пазіцыю займала савецкае кіраўніцтва, адносна культурнага развіцця краін. У 1920-х гг. паўсямесна праводзіліся мерапрыемствы па развіццю нацыянальнай культуры, вывучэнні спадчыны саюзных рэспублік. На Беларусі гэты працэс атрымаў назву - беларусізацыя - палітыка, накіраваная на развіццё беларускай мовы, культуры, павышэнні ролі асоб карэннай нацыянальнасці ў грамадска-палітычным жыцці.

Першымі мерапрыемствамі савецкіх улад у галіне адукацыі стала правядзенне ліквідацыі непісьменнасці сярод насельніцтва. У 1926г. у БССР сфарміравалася таварыства “Прэч непісьменнасць”.

У 1926г. ЦВК і СНК БССР прынялі пастанову “Аб увядзенні ўсеагульнага абавязковага навучання”.

У 1939г. на XVIII з’ездзе ВКП(б) была пастаўленна задача ажыццяўлення ўсеагульнага сярэдняга навучання ў горадзе і завяршэння ў вёсцы і ва ўсіх рэспубліках усеагульнага 7-гадовага навучання.

Навуковае развіццё Беларусі было звязана з дзейнасцю славутых навукоўцаў. Шматлікія вынаходніцтвы ў розных галінах навукі садзейнічалі станаўленню навуковай эліты.

Імкліва развівалася літаратура і тэатр. У 1920-30-ягг. Актыўна і плённа працуюць пісьменнікі М. Чарот, К. Крапіва, К. Чорны, М. Лынькоў, П. Глебка, П. Броўка, А. Куляшоў, Э. Самуйлёнак і іншыя. Змест твораў часта складаўся з рэвалюцыйных падзей, яе пафаса і драматызма, грамадзянскай вайны, зараджэння новага грамадства.

Першы беларускі тэатр адкрыўся ў верасні 1920г. у 1926г. у Віцебску адкрыўся Другі Беларускі драматычны тэатр. У 1932г. пачаў працаваць Трэці Беларускі драматычны тэатр у Гомелі. У 30-я гг. былі створаны Дзяржаўны рускі драматычны тэатр БССР і Рэспубліканскі тэатр юнага гледача.

Імкліва набывала развіццё і музычнае мастацтва. Так, у Магілёве ў 1926г. прайшла прэм’ера беларускай савецкай оперы М. Чуркіна “Вызваленне працы”.

Славутыя кампазітары замацоўвалі ў сваіх творах падзеі Радзімы: Я. Цікоцкі, М. Аладаў, М. Чуркін.

Пачыналі дзейнічаць установы: у 1932г. Беларуская дзяржаўная кансерваторыя, у 1933г. Беларускі дзяржаўны тэатр оперы і балета, у 1937г. Беларуская дзяржаўная філармонія.

У ХХ стагоддзі з’явілася шмат новых жанраў мастацтва, адным з якіх быў кінематограф. Ствараліся творы на розныя тэмы, але прыярытэтам абладалі рэвалюцыйныя і палітычнага зместу карціны. Першай беларускй стужкай стала работа рэжысёра М. Тарыча “Лясная быль” па аповесці М. Чарота “Свінапас” у 1926г.

Значны ўклад у развіццё выяўленчага мастацтва і архітэктуры савецкай дзяржавы ўнеслі беларускія мастакі. Яны праявілі свій талент у шматлікіх галінах мастацтва.

Такім чынам, дасягненні беларускай культуры 1920-30-х гг. - гэта агульнацывілізацыйныя каштоўнасці, якія застаюцца актуальныя і сёння. Здабыткі тых часоў надоўга замацавалі пазітыўнае развіццё беларускай культуры.

Дата добавления: 2014-01-04