Лекция №13. Спутникалық байланыс системасы

Спутникалық байланыс системасы

1. Спутникалық байланыстың қолданылуы

Спутникалық байланыс системасы локальды ұялы системасымен параллель дамыды. Қазіргі таңда олар букіл Жер бетін қамтиды және тұтынушы өз тұрған орнына қарамастан, глобальды байланыс қызметтерін пайдалана алады. Спутникалық байланысты тұтынушы, спутниктік радиоканал арқылы кез келген абонентпен байланыс орната алады. Бұл қызметтің акысы жеткілікті жоғары. Соған қарамастан көптеген абоненттер бұл ұялы байланыс қызметін пайдалануда және риза. Спутниктер бұрыннан телекомпанияның бөлімшелері арасында телевизиондық кең жолақты сигналдарды тасуда колданады. Кейбір жағдайларда әр бір бөлімшеге сәйкес келген уақытты көрсету үшін тасымалдаудың толық сериясын жазып алады. Қазірде параболикалық антеналар арқылы жеке адамда бұл сигналды қабылдау мүмкіндігі бар. Әр облысқа өзінің өңделген, мәліметтің ерекшелінін білдіретін, ССС қолданылады. Мысалы, егер сөздік сигнал хабарламаның жалпы мағынасын жоғалтпайтын бірнеше бит ақпарат қабаылдаса, яғни спутник каналында уақыт тұтқырлығына өте сезімтал болатын, онда хабарламаны тасымалдауда мүлтіксіз керісінше болад: сигнал сәулеленуде өзінің сенімділігін жоғалтады немесе бірнеше бит ақпаратты және каналдың көлем бойынша кідірісіне аз тәуелді. Телефон сигдарын тасмалдауға арналған системалар әр түрлі алгоритм көмегімен поток дауыс мәліметін екі немесе бірнеше рет нығыздайды және оны каналға жібереді. Осылай бар жиілік ресурстарын унемдеуге мүмкіндік береді. Кейбір хаттама бойынша мәлімет алмасуда пакеттік тасымалдау пайдаланылады.

Геостационарлы емес спутниктар көбінесе әскерилер үшін, ғылыми және метеорологиялық сараптамаларда қолданылады. Олардың негізгі ерекшілігі-ЗС бирге тәулік бойы байланысты устап тұра алмауы. Бірақта, берілген орбитада Жер бедеріне катысты ауыстыру арқылы жер бедерінің ауқымды алаңында мәліметтрді жинай алады.

2.Спутникалық байланыстың жасалу тарихы

1945 жылы ағылшын ғалымы Артур Кларк өзінің «Внеземные ретрансляторы» («Extra-terrestrial Relays) мақалаасында глобальдық байланыс системасын ұйымдастыратын геостацонарлық орбитада спутникалық байланысты жасау ұсынысын жасады.

1965 жылы СССР-да «Молния-1» деп аталатын спутникалық байланыс системасы жасалды және эксплуатацияға кіргізілді. Бұл система Москваны (станции в Медвежьих Озерах и Щелково) Шалғай Шығыспен (станции в Уссурийске и Петропавловске-Камчатском), Сібір (станция в Улан-Удэ), орталық Азия (станция в районе озера Балхаш) арасында байланыс орнатуды ұйымдастыруға мүмкіндік берді.

"Молния-1" системасы телевизиондық (ТВ) бағдармалар және радиохабарлар (РВ), газет жолақтары, жәнеде көрсетілген аудандарда телефон және телеграф байластарын орнатты.

1967 жылы тағыда «Орбита» (бас конструктор Н. В. Талызин, НИИР) деп аталатын әлемде бірінші теледидар станциялары бар 20 станция кіргізілді. «Горизонт», «Экран» и «Экспресс» спутниктері қолданған «Москва» телевизионынды реттеу системасы жасалды.

1971жылы-екі бағандық ретранслятормен бирге "Молния-2" жоғары элиптикалық спутник орбитасасына қорытынды.

19жылы-«Молния-3» спутнигіне үш бағандық ретранслятор эксплуатациясына кіріспе.
1974 жылы-советтік инженерлер спутникалық байланыстың стационарлық станциясы болмаған жерлерде ТВ кескіндерді, ауданның улкен масштабына жететін әуендерді алғаш таситын МАРС станцияларын фасады.(конструктор С. В. Бородич, НИИР). Ол мемлекетте және шет елде рубежом (в Индии, на Кубе, в Болгарии и др.) болып жатқан маңызды жайттарды, ғарыштық кемелердің ұшу алдындағы ТВ репортаждарды көрсітілді.

1975 жылы - жаңа «Горизонт» спутник байланыссистемасы аяқталды.

1976жылы- «Экран» геостационрлықспутник орбитасына қорытынды. Бұл спутникке ретанслятор-гетеродин түрлі, сигнал аралық жиілікте (обычно 70...120 МГц) күшейтіледі. Ретранслятора әр бір баған сайын ТВ дауыстық бағдарламаны немесе бирнеше телефондық және басқа ақпаратты тарататын несущий сигналдарды жібіреді.

Дата добавления: 2014-01-07