Лекция по теме 1

.

6-7 тақырып. Тұлға теориялары

Лекция мақсаты:Тұлға теорияларына түсінік беру.

Қарастырылатын сұрақтар:Тұлғаға анықтама

Әлеуметтік психология, жалпы психологиядағы «жеке тұлға» анықтамасына сүйене отырып, жеке тұлға бір жағынан, қандай нақты топтарда әлеуметтік әсерлерді қалай игеретіні, екінші жағынан нақты топтарда өзінің әлеуметтік мәнін қалай іске асыратынын анықтайды. Жеке тұлғаны зерттеуде әлеуметтік психологияның негізгі бағдары: жеке тұлғаның топпен қарым-қатынасында, немесе жеке адамды топ мүшесі ретінде қарастыру. Әлеуметтік психологтар адамдардың кәсібі бір-бірін қалай бағалайды, бір-біріне қалай әсер етеді, әлеуметтік жағдайлардың ықпалы көптеген адамдарды адамгершіліктік немесе қатыгездік көрсетуге қалай итермелейді, қалайша адамдар келісімпаз немесе тәуелсіз болады деген сұрақтарға жауаптар іздестіреді.

Егер де әлеуметтік психологияда жеке тұлғаны талдаудың түйіні- оның топпен әсерлесуі болса, онда ең алдымен қоғамның жеке тұлғаға әсері қандай топтар арқылы іске асырылатынын анықтау қажет.Ол үшін жеке адам даму барысында қандай микро, макроортада болғанын қарастыру керек. Яғни, әлеуметтік психологияның дәстүрлі тіліне жүгінсек, бұл - әлеуметтену проблемасы.

Екінші жағынан, егер де жеке тұлғаны қалыптастырудағы әсер етуші жүйелерқарастырылса, онда нәтиже қандай болады, жеке тұлға басқалармен белсенді қарым-қатынасқа түскенде өзін қалай ұстайды, немесе оның әлеуметтік бағдары қандай екенін қарастыру қажет.

Осы екі бағыт та әлеуметтік психология ғылымының жалпы қисынынан туындайды және де осы бағытта әлеуметтік психологтар тарапынан көптеген эксперименттік зерттеулер жүргізілген (әсіресе, шет елдік ғалымдардың жетістіктеріқомақты). Қазіргі кезде үшінші бағыт-жеке тұлғаның әлеуметтік-психологиялық сапаларын талдау проблемасы да туындап отыр.

Қазіргі кездегі жеке тұлға мәселесі. Қазіргі кездегі үздіксіз білім беру, оның ішінде ересектерге білім беру көзқарастарына байланысты, бұл кезеңдегі әлеуметтену проблемасының маңызы арта түседі. Осы тұрғыдан қарастырғанда бұл проблеманы шешуге, педагогика ғылымымен (еңбекке тәрбиелеу бөлімі) тығыз байланыста зерттеулер жүргізу мүмкіндіктері бар. Кейінгі кезде акмеология, кемелденген жас кезеңін қарастыратын ғылымның зерттеулері өзекті болып отыр.

Еңбектен кейінгі кезең өте күрделі мәселе, себебі әлеуметтік психология үшін бұл проблема әлеуметтену проблемасына қарағанда әлі жаңа.

Бұл мәселе қоғам дамуының барысында туындаған, әлеуметтік психолгияға қойылған объективті талаптармен байланысты. Мосқал адамдар кезеңінің проблемасы қазіргі қоғамдағы көптеген ғылымдар үшін өзекті болып отыр. Өмір сүру ұзақтығын ұзарту, бір жағынан мемлекеттің әлеуметтік саясаты болса, екінші жағынан (зейнеткерлік жүйесі) халық санының өсуінде мосқалдық кезең айтулы орын алуда, себебі, біріншіден, оның өзіндік салмағы артуда. Сонымен бірге, зейнеткерлердің әлеуметтік тобының көінде, мүшелерінің еңбкке жарамдылығы сақталуда.

Әлеуметтік психологияда бұл проблема әлеуметтенудің еңбектен кейінгі кезеңі проблемасы түрінде көрінеді. Э.Эриксонның тұжырымдауы бойынша, 65 жастан кейінгі (жас кезеңдегі: сәбилік, балалық шақ кезеңі, мектептік кезең, жастық шақ, орта жас, мосқалдық кезең) «мосқалдық» кезең ғана «даналық» кезең болып, адамның әлеуметтенуін ғамамдайды.

Әлеуметтенудің барлық сатыларында қоғамның жеке тұлғаға әсері не тікелей, не топ арқылы, Ж.Пиаже көрінетін әдет-ғұрып, дәстүрлер, дағдылар, өмір сүру бейнесі де өзінің әсерін тигізеді. Сонымен бірге, қала мен ауылдың әлеуметтік-экономикалық айырмашылығы, әртүрлі елдердің тарихи-мәдениеттік ерекшеліктері, т.с.с. факторларды есепке алу қажет. Қорыта айтқанда, әлеуметтенудің нақты нәтижесі осылардың барлығының тең әсерлі күші қандай болуына байланысты. Яғни әлеуметтену мәселесі өз ретінде шағын және үлкен топтарды байланыстыратын көпір іспетті зерттелуі қажет.

Пысықтау сұрақтары: 1.Жеке тұлға анықтамасы

Бақылау тапсырмасы:

Тұлға теорияларын қайталау

Әдебиеттер: негізгі және қосымша әдебиеттер.

8 тақырып:. Психологиялық консультант тұлғасы

Лекция мақсаты:.

Қарастырылатын сұрақтар:

.. Психолог-консултант(психотерапевт) өзіне екі аспекті қосатын, жеке даралық жетілуіне ие болуы керек:

• жеке даралық жетілу;

• әлеуметтік жетілу;

Эффективті терапевтік қамтамасыз ететін үрдісте, психолог-консультанттың жеке даралық жетілуінің сапасы келесідей бөлінеді:

• жеке тұлғалық жетілу аумағы:

­­ ­­­­– түп нұсқалық, жалғандық, консультант өз-өзімен болғанда және басқалармен немесе өзіңмен қарым-қатынас процесінде болғанда, фасадтарды және маскыларды қолданбайды және берілген немесе ойналған рөлдерді ойнамайды, жалғандықты көрсетуге рұқсат ететін, өзіне тән тек қана берілген даралықтар эмоциясымен, сезімімен, тәртібімен;

– конгруэнттілік, ішкі әлемнің даралығы оның сыртқы көрінулерімен сәйкестілігі бар және ол не ұғынады, соған сондай тәжірибие;

– даралықтың күші және иілгіштік, керекті жағдайда шеберлік өзіндік сенімге қатаң болу, нені қалайсың, білу, және стреотипке берілмеу және сол кезеңде шеберлік өз деңгейіңе және құндылығыңа қайта қарайды, иілгіштік айналадағылардың мінез-құлқын түсіну;

– позитивтілік, өмірде өзіңе позитивті қабілеттілікті қабылдау және адамдарға позитивті қарым-қатынас, әсіресе клиентке;

– жаңа тәжірибиемен ашық, өзіндік сезімді, эмоцияны, шеберлікті қабылдауға адалдық және тәжірибені қабылдау және ассимиляциялау,ескі тәжірибиеге және ескі схемаға незациклдылық, қатты қорқып көрмесең, жаңа тәжірибенің

алдында қорқыныш;

– адекваттылық, психотерапевке, өзіңе адекватты бағаны қосу, өзіңнің жеке-даралық және кәсіби сапаларың және қабілеттілігің, және де реалистік мақсатта қойылған қабілеттілігің және өзіңнің жетіспеген қабылдауларың;

– рефлексия, өзін-өзі тану – өзіңді әрдайым оқытуға қабілеттілік, өзінің ішкі әлемінде, жоғары сатыда өзін-өзі тану және өзіңе анализ талап ету, өзіңнің мотивің, сезімің, эмоцияң, қылығың, шеберлігің, өзінің мәселесінде көп істейді;

– Эмпатиялық – басқа адамдардың эмоциялы әлемін түсіну қабілеттілігі, оның орнына қою және мәселеге «оның көзімен» қарау, оның құндылығының жүйесінде болу және өзіңдікімен басқа адамдардың жағдайын салыстырмай өзіңнің жағыңа қалдыру;

– интернальдылық – бақылаудағы ішкі локус, өз-өзіңе және іс-әрекетіңе, қылықтарыңа, өз өміріңе қабылданған жауапкершіліктің болуы;

– мысқыл сезім, «тотальды» салмақтылықта әр-түрлі нәрсеге қатынастан қашуда, мәселеге және мысқылды жағдайға назар аудару шеберлігі.

• Әлеуметтік жетілу аумағында:

– коммуникабельділік, айналадағы адамдармен контактіде жөнделуге қабілеттілік, осы уақытта клиентпен өнімді қарым-қатынас орнату, басқа адамдардың сезімін және ойын тыңдау және қабылдау шеберлігі;

– анықталмаған толеранттылық, өзіңе сенімді болу шеберлігі, сабырлы сезіміңді сақтау және көп анықталмаған жағдайда үрейлі сезімді сезінбеу, түсініксіздік, белгісіздік, өзіңнің түйсігіңе структуралық бейімделмеу;

– эмоциялы жылылық, басқа адамдарға деген ажыратылмайтын қызығушылық, олардың өміріне қызығушылыққа наразылық көрсету және кінәланушылықтың

шоқтығын есептейді;

– сөзсіз, сөзсіз қабылдау, адамдардың позитивті табиғатын көруді және клиентті қабылдауда оның мінез-құлқына, құнсыз ойына байланысты емес талап ету. Әр-түрлі ұлттардың уәкілдерімен қарым-қатынаста этикалық сензитивтілік, иілгіштік және әдет-ғұрыпты, басқа ұлттардың құндылықтарын қабылдау және түсіну.

Ерекше зиянды қырларымен психолог-консультантта(терапевте) пайда болады:

• беделділік және көрсеқызарлық, өзіндік қателеспейтіндікке және мінсіздікке сенімділік;

• басқалардың жетіспеушілігіне шыдамсыздық;

• өмірлік позицияға енжарлық;

• стреотипке байланысты, бағдарлық және беделділік;

• тұйықтық;

• өзінің қажеттілігіне қанағаттану үшін клиентті пайдалануға бейімділік;

• ақшалай қарым-қатынаста невротикалық бағдар, қашанда ақша – құрал емес, қатысу мақсаты..

Бақылау тапсырмасы:

Клиент ерекшеліктері бойынша психологиялық мінездеме жазу.

Әдебиеттер:негізгі және қосымша әдебиеттер.

9-10 тақырып. Консультанттың кәсіптік аспектілері

Лекция мақсаты: Консультанттың кәсіптік аспектілерін қарастыру

Қарастырылатын сұрақтар:

1. Консультациясы сұхбаты

2. Техникалар.

3. Вербалды, вербалды емес құралдар.

Консультативті сұхбат. Консультациялық сұхбатты жүргізу техникалары гемтальтерапия аясындағы техникалар.

Бақылау тапсырмасы.

Психологиялық консультацияда қолдануға болатын дагностикалық әдістемелер тізімін жасау.

Әдебиеттер: негізгі және қосымша әдебиеттер.

11 тақырып Консультация турлері

Лекция мақсаты: Консультация турлерін таныстыру

Өзіндік психологиялық кеңес беруді талқыламас бұрын кеңес беруді басқа да кәсіби аумақтан қарастырған жөн. Психологиядан бөлек (Мысалы: техникалық мамандықтардан) сонымен қатар оған жақынырақ жаратылыстану және гуманитарлық ғылымдардан қарастырамыз. Оған дәрігерлік кеңес беру, заңгерлік, басқарудағы кеңес беру және тағы сол сияқты кеңес берулер жатады.

Өзіндік психологиялық кеңес беруді жіктегенде жоғарыда айтылып өткендей қалыпты адамдарға психологиялық көмек көрсетуге, олардың жеке дамуы мақсатында әртүрлі критерийлерге сүйенеміз.

Сонымен, жасқа қатысты критерийлері бойынша жіктеуді алатын болсақ, онда біз ең бірінші Ресейде қабылданған жастық кезеңдерге назар аударуымыз керек:

- нәрестелік кезең (туғаннан 1 жасқа дейін)

- мектеп алды балалық кезең (1-3 жас)

- мектепке дейінгі балалық (3-6 жас)

- кіші мектептік жас (6-10 жас)

- жасөспірімдік кезең (10-15жас)

- жастық шақ:

- Бірінші кезең (үлкен мектептік жас 15-17 жас)

- Екінші кезең (17-21 жас)

- Ортаңғы жас:

- Бірінші кезең (21-35 жас)

- Екінші кезең (35-60 жас)

- Кәрілік жас (60-75 жас)

- Қарттық жас (75-90 жас)

- Ұзақ өмір сүретіндер (90 жастан жоғары)

Кеңес беруде қабылданған жас категориясы екі адамға қатысты болуы мүмкін. Біріншіден, клиенттің жасын білдірсе, екіншіден, клиент сол адамға қатысты консультантқа жүгінген адамның жасы.

Егер екінші жағдайда 0-90 жасқа дейін, теоретикалықтан жоғары болса, ол сол адамға қатысты консультация болған адамның жасы практикалық реалды жас мектеп алды балалықтан кәрілік жасқа дейін болады. 15 жасқа дейінгі балаға көмек берудің еш мәні жоқ: ол әлі өзінің істегеніне жауап бере алмайтын тұлға. Сонымен қоса оған кеңес беру емес, тек психотерапевтік көмек көрсету қабылданған.

Қарттық кезеңде, әсіресе, кәрілік кезеңде кеңес беру жылдан – жылға нәтижесіз болады, өйткені қажеттіліктер ауысады, адам өзі үшін жауап беруден қалады, яғни өзінің жауапкершілігінен бас тартады.

Екінші категория бойынша кеңес беру процесін жіктегенде, кеңістікті айта кеткен жөн. Яғни, кеңес берудегі кеңістік. Бұл орайда кеңес берудің екі түрін қарастырамыз:

1. Контактілі психолог – консультант клиентпен бетпе – бет кездеседі.

2. Дистанциялық кеңес беру онда телефонмен немесе жазбаша кеңес беріледі.

Бірінші кеңес берудің синонимі «Іштей кеңес беру», екіншісінікін «Сырттай кеңес беру» деуге болады.

Келесідей міндеттер бойынша жіктегенде бір уақытта кеңес алатын клиенттер санына назар аударған жөн. Бұл критерий бойынша кеңес беру топтық немесе жекелей деп жіктеледі.

Кеңес беруді жіктегенде тағы бір негізге сүйенеміз, яғни қызмет корсету аумағына қараймыз. Бұл жағдайда психологиялық кеңес берудің түрлері былайша ажыратылады:

- мектептік кеңес беру;

- кәсіби;

- отбасылық және жұбайлық;

тұлға проблемасының ориентациясына байланысты

Әдебиеттер: негізгі және қосымша әдебиеттер.

Бақылау тапсырмасы:

Глоссарий жасау.

Әдебиеттер: негізгі және қосымша әдебиеттер.

12-13 тақырып..Психологиялық кеңес беру процессі

Лекция мақсаты:. Психологиялық кеңес беру процессін түсіндіру

Қарасытырылатын сұрақтар:

..1.Психологиялық кеңестің процессі туралы түсінік

2.Психологиялық кеңес процесінің жоспарлығы.

3.Клиентпен бірінші кездесу.

4.Психологиялық кеңестің жалғасы

1.Психологиялық кеңестің процессі күнделікті клиент пен консультантың таусылмайтын тұлғалық өзгерісі ретінде түсіндіріледі. Психологиялық кеңестің процессі оның уақытына тәуелді емес, келесі құрлымдардан тұрады.

· Уақыттың ұзақтығы, кеңестің ортақ жалғасы ретінде түсіндіріледі және оның жоспары бастапқы кезеңде көрінеді.

· Клиенттің проблемалық бағалауы кеңестің уақыттық аспектісіне байланысты бағалауы. Көрсетілген жұмыстағы бағаның төмендігі кеңес проессінің жалғасын ортақ жоспарлауға көмектеседі.

· Кансультант пен клиенттің терапефтік қарым-қатынасы барлық процесстердің көрініс табуы және кеңеске қатысушылардың өзара арақатынасындағы спектрін өзіне енгізеді.

· Психологиялық кеңестің корытындысын бағалау психологиялық кеңес процессінде клиентпен болатын талдау өзгерісі.

Кеңестің барлық структурасы процесстің басын, ортасын, соңын өзіне қосады.

2. Психологиялық кеңес процессінің жоспарлығы бұл күрделі механихзм, клиент пен консультент арасындағы белсенді жұмысы, ортақ шығармашылығы және бірін-бірі тануы.

Психологиялық кеңестің жоспарлығы өзіне төменгілерді қосады.

· Клиентпен 1-ші кезесудегі бақылау.

· Психологиялық анамнездің жиынтығы.

· Клиленттің проблемалық бағасы және кеңестен бас тартуы.

3. Клиентпен 1-ші кездесу өзіне маңызды терапефтік процесс кезеңін көрсетеді. Консультент пен клиент маңызды шешім қабылдауы керек.

· Барлық психологиялық кеңестің орналасуы.

· Динамикалық контактінің аяқталуы, көрсетілген терапиядағы бақылауды күту.

· Кеңестің пайда болуы және одан бастарту.

Клиентпен 1-ші кездесу өзіне клиент туралы мәлімет және сол уақыттағы кеңестегі келесі маңызды тапсырманы көрсетеді.

· Ортақ психхологиялық кеңестің орналасуындағы клиенттің қорқынышы мен уайымы.

· 1-ші кездесу кезіндегі клиенттің қорқыныш сезімінің пайда болуы.

· 1-ші кездесу кезіндегі клиенттің белсенділігі кеңес жағдайында клиентті адаптациялауға көмектеседі. Клиентті проблемалық әңгімесін бастауға итермелеу.

· Консультант өте көп сұрақ сұрамауы тиіс.

· Жұмыстағы клиенттің түрткісін анықтау, ұзақ арақатынаспен қамтамасыз ету.

· Клиентті қолдау, өзінің сезімін ашу.

· клиентке қажетті кеңес туралы мәліметтің көрініс табуы.

1) Кеңес процессінің немен бітуі.

2) Кеңестің қалай жүруінде қандай процедуралар кездеседі.

3) Ауру мен проблема арасындағы айырмашылықтары немен бітеді.

4) кеңес процессінің сәттілігі немен байланысты.

5) Кеңес- бұл екі адамның сәйкес әрекеті екеніне анықтама беру.

6) Кеңестің қортындысына жауапты клиент белсенділігі.

· Клиенттің ынтасымен тыңдауы және нақты жұмыс істеу үшін киындық мәселе шеңберіне анықтама беру.Мәселе кезіндегі клиенттің жүріс-тұрысына жауаптылық.

4. Психологиялық кеңестің жалғасы келесі фактілерден тұрады.

· Маңызды фактр-клиенттің мәселесі мен мінезі.

· Түрткі мен. клиент қажеттілігі.

· Клиенттің ресурстылығы, тапсырманы шешу үшін мінездің тереңдігінен клиентке қажетті ішкі күш және ресурс, оның белсенді жағдайы.

· Консультанттың арентациясы психоанализ- ұзақ кездесудегі эмоциональды- эмотивтік терапия және қысқа циклді кездесу.

бақылау тапсырмасы:

Глоссарий жасау.

Әдебиеттер: негізгі және қосымша әдебиеттер.

14- тақырып. Психологиялық кеңес беру барысы мен техникасы Лекция мақсаты: Психологиялық кеңес беру барысы мен техникасы туралы түсінік

Қарастырылатын сұрақтар:

1. Әңгімелесу

2. Консультанттың сөзі

3. Әңгімелесуді жүргізу әдістері

4. Әлеуметтік сұрақтар

5. Нақтылау техникасы

1. Психологиялық кеңес беруде әңгімелесу, толығымен консультация жүргізу барысы консультант пен клиент арасындағы сөйлесу диалогынан құрастырылғандықтан, олардың қатынасының негізгі механизімі ретінде қарастырылады. Кеңес жүргізу процесін дұрыс бағытта жүргізу үшін, консультанттың бойында арнайы әңгімелесу қабілеті, сұхбаттасудың дамуына әсер ететін әңгімелесудің арнаулы техникалары мен әдістері болуы шарт.

2. Психологиялық сұхбат жүргізу барысында консультант сөзінің келесідей ерекшеліктері қарастырылады.

ü Келесі ерекшеліктерге сәйкес келетін, консультанат сөзінің қысқалалығы және шектеулілігі:

· Әңгімелесу барысында – клиентке «іштей ашылуына», өзінің сезімін білдіруіне мүмкіндік беру, егер консультант клиенттен көп сөйлесе, клиенттің басқа адаммен тыңдаулы бола алуы мұмкін емес;

· Әңгіменің негізгі уақытында клиенттің сөйлеуі керек;

· Клиентті сөйлетуге және оған өз сезімін білдіруге көмектесетін, консультанттың ой тұжырымдары мен талдауларындағы сөз тіркестерінің қысқалылығы;

· Консультанттың сөзі клиенттің сезімін қалыптастыруға бағытталуы керек, ал бұндай дәрежеге, егер консультант қалай өмір сүру керектігі туралы лекция мен консультация барысын талқылау дискуссиясына айналдырмаған жағдайда ған жетуге болады;

· Консультант не және қашан сөйлеу керек екендігін түсінуі, клиентті асықтырмауы, шыдымсыздық танытпауы, біраз тоқталып және ең алдымен клиент пен оның қалауына бағдарлануы керек;

ü Консультант сөзінің клиенттің тілегіне сәйкес келуі, яғни консультант клиентпен әңгімелесу барысында келесі ережелерді сақтауы керек:

· Клиенттің дұрыс түсінбей қалуы мүмкін кәсіби сөздер мен терминдерді көп қолданбауға тырысу, бұл оның мазасыздану деңгейін жоғарлатып, өз ішінде жабылып және шекара сақтап қалуына әкеліп соғуы мүмкін;

· Клиенттің сөздерінде қолданылатын және оған сай келетін сөздер мен сөз тіркестерін қолдану;

· Сол немесе басқа сөздерді клиенттің түсінігі бойынша қолдану;

· лдаулары мен іс-әрекетін қайта ойлауға итермелеу;

· Мұндай сұрақты құрастыру үшін консультанат «Ал сізге неге...?» немесе «Егер..., не болар еді?» деген сияқты типтегі құрылымдарды қолданады.

Сұрақтар – психотерапиялық әңгімелесуді жүргізуде жалғыз техника емес және олардың өзіндік шектеулері мен қолдану ережелері болады. Психологиялық кеңес беруде сұрақтарды қолданудың келесідегідей ережелері бар:

ü Кез-келген сұрақ дұрыс құрастырылған және оңтайлы сәтте қойылуы керек – ерте де емес, кеш те емес. Қарама-қарсы жағдайда консультанат бұл сұраққа жауап ала алмауы немесе клиентке қорғаныс реакциясын қалыптастыра ала алмауы мұмкін.

ü Шектен тыс көп сұрақ қоюдан қашу, бұл клиентке кері әсер етуі мүмкін.

ü Сол немесе басқа сұрақты консультант не үшін қойып отырғанын түсінуі керек.

ü Қойлған сұраққа алынған жауапты міндетті түрде тыңдап, оны қорытындалау керек, белгі үшін бос сұрақтарды қоюға болмайды.

ü «Кім?», «Не?» сұрақтары дәйектілогикалық сипатқа ие, яғни клиент өмірінде жинақталған дәйектерге ие;

ü «Неге» сұрағынан клиентте мазасыздық туындайды, бірақ дәл уақытында қойылған «неге» сұрағы клиенттің өз мәселесіне кең көлемде қарауына жол береді.

ü «Қалай» сұрағы адамның ішкі әлеміне бағытталған және мәселенің табиғатын клиенттің де, консультанттың да терең түсінуіне жол береді.

ü Консультант кез-келген сұрақты екі мақсатта қояды:

· Консульатант өзі клиенттің тұлғасы мен мәселесін терең түсініп, анықтап алуы үшін;

· Клиентті өз тұлғасын, сезімін, мәселесін әлде-қайда терең түсінуге итермелеу үшін;

ü Консультант бірнеше сұрақты бір уақытта қоймауы керек.

ü Бір сұрақты әр түрлі құрылымда екі рет қатарынан қоймаған жөн. Егер консультанат қойған сұрағына клиенттің қарсылығынан жауап ала алмаса, онда оған алдын-ала клиенттің қарсылығының себебін анықтап, сұрақтың құрылымын өзгертіп, бұл сұрақты кейінірек қойған жөн.

бақылау тапсырмасы:

Глоссарий жасау.

Әдебиеттер: негізгі және қосымша әдебиеттер.

15- тақырып. Психологиялық денсаулық Лекция мақсаты: Психологиялық денсаулық ұғымын қарастыру

Қарастырылатын сұрақтар:

1.Денсаулық жайлы мағлұматтар.

2. Денсаулық түсінігі.

3.Денсаулық мағынасын қарастыру.

Психологиялық денсаулыты медицинада және психологиялық тұрғыдан қарастыруға болады.. Денсаулық индивиттік қабілет болып табылады. Әр елдің авторлары денсаулыққа байланысты анықтама беріп кеткен. Денсаулық 3 кезеңге бөлінеді, және бағаланып қарастырылған болатын.

бақылау тапсырмасы:

Глоссарий жасау.

Әдебиеттер: негізгі және қосымша әдебиеттер.

Дата добавления: 2014-01-07