Жалпы ережелер. Жумысты орындау тэртібі

Тапсырманын ишамы

Жумысты орындау тэртібі

1. Студенттер тобы оқытушының басшылығымен жүмыс мазмүнына кіретін мэселелерді зерделейді.

2. Әрбір студент оқытушыдан жеке тапсырма алады, яғни оқытушы көше- жол желісінің зерттеу объектісін анықтайды.

3. Зерделенетін объектінің (жол қиылысының) жоспарлы сүлбасы құра- стырылады. Жоспарлы сұлба 1:200,1:500 масштабта орындалады.

4. Қозғалыс сұлбасы, яғни көлік қүралдары мен жаяу жүргіншілер қозға- лысының рүқсат етілген бағыттары зерделенеді.

5. Жоспарлы сұлбада көлік құралдары мен жаяу жүргіншілер козғалысын үйымдастыру сұлбасы келтіріледі.

6. Жоспарлы сүпбада орналастыру орындарын белгілей отырып, осы жол киылысында колдаңылатьш жол козгалысын ретгеудің барлык техника- лык күралдары шартгы белгілермен беріледі (жол белгілері, танбалау, козғапыстың ұсынылатын жылдамдыгын нұскагыштар, кұрылгыны багыттап тұратын багдаршамдар, қауіпсіздік аратшыктары).

7. Қозгалыс траекторияларының ауытқуының, косылуының және қиылы- еуыныңдаулы нүктелері анықталады.

8. Жол киылысының күрделілігі аныкталады:

га! - жол козғалысын реттеудін техникалык құралдарының болмауы жагдайында;

гп2 - бас жол үшін рұксат етілген багытта (багдаршамнын жасыл сигналы); тЗ - рұқсат етілген даулы багытта.

9. Осы жол қиылысына тэн жол козгалысын ұйымдастыру және реттеу бойынша кемшіліктер тізімін көрсете отырып, талдау жүргізіледі және қорытынды жасалады.

10. Жұмыс аякталган соң, әрбір студент есеп береді.

Өзін-өзі тексеруге арналған сүрақтар

1. Автомобиль жолдарындагы.қандай даулы нүктелер мен даулы жагдайларды білесіз?

2. 'Даулы жагдайлар аймактары немен сипатталады?

3. Күрделілігі бойынша ауытқудың даулы нүктесін 1 балмен, ал қиылы- суды 5 балмен багалайды?

4. Жол қозғалысын реттеудің кандай техникалык қүралдарын білесіз?

5. Жол қиылыстарының түрлерін атаңыз.

6. Көше-жол желісі деген не?,

№ 2 ЗЕРТХАНАЛЫҚ Ж¥МЫС

Такыуыбы. Көлік ағынының құрамы мен қозғалыс қарқындылығын зерде-

леу.

Максаты. Қозғалыс қарқындылығын жэне көлік агьінының құрамын анықтау әдістемесін зерделеу, берілген көше-жол қиылысының қарқындылық картограммасын құру.

1. Өлшеулер жүргізу угиін көше учаскесін таңдау.

2. Қозгалыс ңарңындыпыгын есептеу және көлік агынының ңүрамын аныцтау.

3. Қозгалыс ңарқындылыгының картограммасын қүру.

4. Қозгалыс қарқындыпыгын бөлу гистограммасын қүру.

5. Зертханалық жүмыс нәтижелерін рәсімдеу.

Қозғалыс қарқындылығы деп N (X, /_рқ) (/,,/₂) берілген уақыт ке- зеңінде X кимасы арқылы өтетін көлік құралдарының саны аталады. Қозғалыс қарқындылығы көлік ағынының сандық сипаттамасы болып табылады. Зертте- удің алға қойылган міндетіне байланысты жылдагы, айдағы, тәулік пен сағат- тагы қозгалыс қарқындылыгы анықталады. Кебінесе қозғалысты ұйымдастыру практикасында көлік ағындары мен жаяу жүргіншілер қозғалысының қарқын- дылығын оның сағаттық мәнімен сипаттайды. Мүнда қарбалас сәтге қарқынды- лық көрсеткішінің мэні зор, өйткені осы кезеңде козғалысты үйымдастырудың ең күрделі міндеттері пайда болады. Қарбалас сәттегі қарқындьшықгың (қозға-

лыс көлемі) аптаның эр түрлі күндерінде, ай мен жылда әр түрлі мәні болаты- нын естен щығармау керек.

Көлік ағынының қүрамы эр түрлі типтердің көлік қүралдарының ара қатынасымен сипатталады, парктің жалпы құрамын бейнелейді және жол қозгалысьш сипаттайтын барлық параметрлерге үлкен әсер етеді.

Қаладагы ағыннын қалыптасуына троллейбустар ерекше әсер етеді, олар үлкен динамикалық көлемінен басқа, түйіспелі сызыгымен байланысы бар.

Көлік ағындарының нақты құрамында көлік қүралдарының әр тип- терінің әсерін ескеру үшін динамикалық көлемдерін салыстыру қезінде анықта- латын, шартты жеңіл автомобильге Кпр келтіру коэффициенттерін қолданады. Кпр үсынылган мәндер құрайды:

• мотоциклдер үшін - 0,5;

• жеңіл автомобильдер үшін - 1,0;

• жүк көтергіштігі 2 т дейінгі жүк автомобильдері үшін - 1,5; 5 т дейін - 2,0; 8 т дейін - 2,5; 14 т дейін - 3,5;

• автобустар-2,5;

• троллейбустар - 3,0;

• жүк кетергіштігі 6,0 т дейінгі автопоездар - 3,0; до 12 т - 3,5; 20 т дейін - 4,0; 30 т дейін -5,0.

Қозғалыс қарқындылығын есептеу механикалық есептегіштердің кемегімен немесе ететін келік құралдарын хаттамаға енгізумен жүргізіледі. Студенттер тобы 3-5 адамнан бригадаларға белінеді, олардың әрқайсысы бір қозғалыс жолағымен жұмыс істейді. Келік ағынының қүрамын анықтауды қозгалыс жолағымен ез бағыты үшін эр бригада жүзеге асырады. Жол қиылы- сында немесе жол учаскесінде келік құралдары мен жаяу жүргіншілер қозгалы- сыньщ қарқындьшық картограммасы топтың барлық студенттерінің деректері негізінде құрастырылады (2.1-сурет).

Бақылау уақытындағы (60 мин) келік ағынының құрамы бойынша де- ректер 2.1-кестеге енгізіледі. 2.1, 2.2-кестелерде қажет болған жағдайда көліх бірлігінің құрамына троллейбустар саны үшін бағана қосылады.

2.1-кесте -...................... бағыт

Бақылау уақыты	Типтер бойынша көлік қүрал- дарының саны	Қозғалыстың келтірілген қарқынды- лыгы	6=5 минутта уақытша бірқа- лыпсыздық ко- эффициенті
Жеңіл	Жүк	Автобус- тар
0-05 мин
о £ ^ 5 ^1 і О
10 - 15 Мин
15-20 Мин
50-55 Мин
55-60 мин
Қоры- тыпдысы					1,00

Осы кестеге тек бір бағыт бойынша деректер енгізіледі.

Немесе агындарды тек қүрамы жағынан ғана емес, бағыттары жағынан да бөліп, 2.2-кестеге енгізуге болады.

2.2-кесте -..... бағыт

Бақы- лау уақыты	Көлік құрал- дары- ның типі	Автомобильдер қозғалы- сының бағыты	Қозғалы- стың Ч келтіріл- ген қарқынды- лығы	5 минутта уақытша бірқа- лыпсыздық коэффициенті
Солға	Тік	Оңға
0-05 мин	Жеңіл
Жүк
Автоб.
05-10 мин	Жеңіл
Жүк
Авгоб.
	Жеңіл
	Жүк
Автоб.
55-60 мин	Жеңіл			/
Жүк
Автоб.
ҚОРЫ- ТЫН ДЫ	Жеңіл
Жүк
Автоб.

Қозғалыс қарқындылығын есептеу бір сағат ішінде жаппай бақылап жұргізіледі. Барлық бригадалар бір уақытта жұмыс істей бастайды. 2.1-кестенің деректері бойынша 2.1 келесі формула бойынша қозгалыстың келтірілғен карқьшдылығын есептеуге болады:

N_ПР (Л?) = N_л + N _грк_гр + N _АВК _АВ + 1\_трк_тр, (2.1)

мұнда М_пр(Аі) - нақты уақыт бөлігіндегі қозғалыстың келтірілген қарқындылығы, біряік;

^л^гр^лв^тр ~ бақылау уақытында сәйкесінше жеңіл, жүк автомобиль- дерінің, автобустар мен троллейбустардың саны;

К_ГГ,К_/В,К_ТІ, - жүк автомобильдері, автобустары мен троллейбустары үшін келтіру коэффициенттері.

Қозғалыс қарқындылығын есептеу нәтижелері келтірілген бірліктермен

2.1 немесе 2.2 - кестеге енгізіледі.

Әр бағыт бойынша көлік ағынының кұрамын анықтау үшін 60 минутга қозғалыстың бір жолағы бойынша әр бригада алған өлшеулер нәтижелері 2.3 - кестеге енгізіледі.

2.3-кесте - Осы киылыста пайызбен ағын қүрамы

Көлік қүралының типі	Қозғалыс бағыты
........ дейін	........дейін
Барлығы	%	Барлығы	%
Жеңіл
Жүк
Автобустар
Троллейбустар
ҚОРЫТЫНДЫСЫ:

Қозгалысты үйымдастыру мәселесінде кеңістік пен уақытта қозғалыс қарқындылығын бөлудің бірқалыпсыздығы маңызды мәңге ие. Кеңістікте қозғалыс қарқындылығының бөліну бірқалыпсыздығы қозғалыс қарқынды- лығының картограммасы үлгісінде карастырылады (2.1 - сурет).

Жолдың қарастырылатын қимасында козғалыс қарқындылығы бөлінуінің сағат ішіндегі бірқалыпсыздыгы бес минуттық и.нтервалда, яғни бір сагаттын ішінде 12 интервалдағы алынган 2.1 немесе 2.2 - кестелердің дерек- тері негізінде зерделенеді. Алынған деректердің негізінде қозғалыс қарқынды- лығын бөлу гистограммасы салынады (2.2 - сурет).

2.1- сурет - Көлік және жаяу жүргіншілер ағындарының қозғалыс қарқындылығының картограммасы

Қозғалыс қарқындылығын белудің сағат ішіндегі бірқалыпсыздығы бір сағат ішінде осы бағыт үшін қозғалыс қарқындылығының тербелістерін сипат- тайтын, К_в уақытша бірқалыпсыздық коэффициентімен бағаланады. Ол қозға- лыстың сандық қарқындылығына (2.2 формула) әрбір бағыт үшін қарастырыла-

тын уақыт аралығында (5 мин, 15 мин, 30 мин) козғалыстың бақыланатын қарқындылығыныц қатынасы ретінде анықталады.

*-„(/) = (2.2) N„,(60)’

мұнда К_в{() - уакытша интервал үшін козғалыс біркалыпсыздыгының коэффициенті і;

N„,(0- уақыттық интервалда бақыланатьш қозғалыстьщ келтірілген қаркындыльіғы I. бірлік/сағат;

N„,(60) - қозғалыстың сағаттық келтірілген қаркындылығы, бірлік/сағат.

К_в(і).

0,5

0,4

0,3

Дата добавления: 2014-12-08