Бап. Ставкалар мен тарифтер

Бап. Талап ќою жјне ќуынымныѕ ескiру мерзімi

Банктердiѕ кредит шарттарын тиiстi дјрежеде орындамаєаны їшiн ќарыз алушыларєа ќойєан талаптарына талап ќою мен ќуынымныѕ ескiру мерзiмi ќолданылмайды.
Ескерту. 37-бап жаѕа редакцияда - Ќазаќстан Республикасыныѕ 1997.07.11. N 154 Заѕымен.

38-бап. Тґлемдер жјне аќшалай ќаражаттар аударуды
жїзеге асыру

1. Банктер Ќазаќстан Республикасыныѕ аумаєында тґлемдер мен аќша аударымдарын заѕдарда белгiлеген тјртiппен жїзеге асырады.

2. Аќша жјне тґлемдер аудару тиiстi дјрежеде жїзеге асырылмаєан ретте банк Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕдарына жјне клиентпен (депозитормен) жасасќан шартќа сјйкес жауапты болады.

3. Аќшаныѕ халыќаралыќ тґлемдерін жјне аударылымдарын банкiлер халыќаралыќ банк тјжiрибесiнде ќолданылатын жјне Ќазаќстан Республикасыныѕ ќолданылып жїрген заѕдарына ќайшы келмейтiн тїрлерiнде јдiстер мен тјртiп бойынша жїзеге асырады.

4. Банк тґлем ќўжатыныѕ ќолдан жасалєандыєын растайтын ќўжаттар болєан жаєдайда, сондай-аќ олардыѕ ќате есептелу фактiсi аныќталєан жаєдайда клиенттердiѕ (депозиторлардыѕ) шотынан есептелген аќшаны олардыѕ келiсiмiнсiз есептен алып ќоюєа ќўќылы.
Ескерту. 38-бапќа ґзгерту енгізілді - Ќазаќстан Республикасыныѕ 1997.07.11. N 154 Заѕымен, 1999.07.16. N 436 Заѕымен.

1. Сыйаќы ставкалары мен комиссиялар, сондай-аќ банк ќызметтерін кґрсеткені їшін тарифтерді банктер, банк операцияларыныѕ жекелеген тїрлерін жїзеге асыратын ўйымдар Ќазаќстан Республикасыныѕ заѕдарында белгіленген шектеулерді ескере отырып дербес белгілейді.
2. Жеке тўлєалармен жасалатын банктік ќарыз шарттарында, оныѕ ішінде ипотекалыќ ќарыз шарттарында банктер, банк операцияларыныѕ жекелеген тїрлерін жїзеге асыратын ўйымдар сыйаќыныѕ тіркелген не ќўбылмалы ставкасын белгілейді жјне ќарыз алушыныѕ таѕдауы бойынша банктік ќарыз шартын жасасќан кїнгі банк ўсынєан ќарызды ґтеу јдісін кґрсетеді.
Ипотекалыќ тўрєын їй ќарызы шартын жасасќанєа дейін, сондай-аќ ујкілетті органныѕ нормативтік ќўќыќтыќ актісінде кґзделген жаєдайларда, банк, банк операцияларыныѕ жекелеген тїрлерін жїзеге асыратын ўйым ќарызды ґтеу јдісін таѕдау їшін јртїрлі јдістермен есептелген ќарызды ґтеу кестелерініѕ жобаларын жеке тўлєаєа беруге міндетті. Ќарыз алушыєа банктік ќарыз шартында белгіленген кезеѕділікпен есептелген ќарызды ґтеу кестелерініѕ жобалары мынадай ґтеу јдістерімен міндетті тїрде ўсынылуєа тиіс:
сараланєан тґлем јдісі, бўл ретте банктік ќарыз бойынша берешектерді ґтеу негізгі борыш бойынша тґлемдердіѕ теѕ сомаларын жјне негізгі борыштыѕ ќалдыєы кезеѕіне есептелген сыйаќыны ќамтитын азайтылєан тґлемдермен жїзеге асырылады;
аннуитеттік тґлем јдісі, бўл ретте банктік ќарыз бойынша берешектерді ґтеу негізгі борыш бойынша ўлєайтылєан тґлемдерді жјне негізгі борыштыѕ ќалдыєы кезеѕіне есептелген сыйаќы бойынша азайтылєан тґлемдерді ќамтитын банктік ќарыздыѕ бїкіл мерзімі ішінде теѕ тґлемдермен жїзеге асырылады. Бірінші жјне соѕєы тґлем мґлшерлері бір-бірінен ерекшеленуі мїмкін.
Банк, банк операцияларыныѕ жекелеген тїрлерін жїзеге асыратын ўйым ќарыз алушыєа ґздерініѕ ішкі ќаєидаларына сјйкес есептелген ќарызды ґтеудіѕ ќосымша јдістерін ўсынуєа ќўќылы.
Сыйаќыныѕ тіркелген ставкасы біржаќты тјртіппен ґзгертілуге жатпайды.
Сыйаќыныѕ тіркелген ставкасы тараптардыѕ келісімі бойынша азаю жаєына ќарай не шарттыѕ ќолданылу мерзімі ішінде сыйаќыныѕ ќўбылмалы ставкасына ќарай ґзгеруі мїмкін.
Сыйаќыныѕ тіркелген ставкасы тараптардыѕ келісімі бойынша оныѕ шартта айќындалєан ќолданылу мерзімі аяќталєаннан кейін ўлєаю жаєына ќарай ґзгеруі мїмкін, біраќ ол банктік ќарыз шарты жасалєан кїннен бастап їш жылдан ерте ґзгертілмейді. Тараптардыѕ келісімі бойынша сыйаќыныѕ тіркелген ставкасыныѕ ўлєаю жаєына ќарай одан кейінгі јрбір ґзгеруі тіркелген ставканыѕ ќолданылу мерзімі аяќталєаннан кейін мїмкін болады, біраќ сыйаќыныѕ тіркелген ставкасыныѕ алдыѕєы ґзгерген кїнінен бастап їш жылдан ерте ґзгертілмейді.
Сыйаќыныѕ ќўбылмалы ставкасын есептеу тјртібі, оныѕ ќолданылу шарттары ујкілетті органныѕ нормативтік ќўќыќтыќ актісімен айќындалады.
Банктердіѕ, банк операцияларыныѕ жекелеген тїрлерін жїзеге асыратын ўйымдардыѕ банктік ќарыз шартын жасасу кїні белгіленген тарифтердіѕ, комиссиялыќ сыйаќылардыѕ жјне ќарызєа ќызмет кґрсету жґніндегі басќа да шыєыстардыѕ мґлшерін жјне оларды есептеу тјртібін біржаќты тјртіппен ўлєаю жаєына ќарай ґзгертуге ќўќыєы жоќ.
3. Банктер, банк операцияларыныѕ жекелеген тїрлерін жїзеге асыратын ўйымдар банктік ќарыз шарттарында ќарыз беруге байланысты ґндіріп алуєа жататын комиссиялардыѕ толыќ тізбесін жјне олардыѕ мґлшерін кґрсетуге міндетті жјне жасалєан шарт шеѕберінде комиссиялардыѕ жаѕа тїрлерін біржаќты тјртіппен енгізуге ќўќыєы жоќ.
4. Банктіѕ интернет-ресурсында жеке жјне заѕды тўлєаларєа кґрсетілетін банктік жјне ґзге де ќызметтер їшін ставкалар мен тарифтер туралы аќпарат орналастырылуєа тиіс. Ставкалар мен тарифтер туралы аќпарат ќолданыстаєы ставкалар мен тарифтерге ґзгерістердіѕ енгізілу кїні туралы мјліметтер, ішкі ќўжаттыѕ нґмірі жјне осы ґзгерісті ќабылдаєан орган кґрсетіліп, ґзекті режимде саќталып тўруєа тиіс.
5. Банктердіѕ, банк операцияларыныѕ жекелеген тїрлерін жїзеге асыратын ўйымдардыѕ, ќарызды алєан кїннен бастап бір жылєа дейін негізгі борышты ішінара мерзімінен бўрын ґтеу немесе толыќ мерзімінен бўрын ґтеу жаєдайларын ќоспаєанда, ќарыздарды мерзімінен бўрын ґтегені їшін тўраќсыздыќ айыбын немесе айыппўл санкцияларыныѕ ґзге де тїрлерін ґндіріп алуєа ќўќыєы жоќ.
6. Банктердіѕ, банк операцияларыныѕ жекелеген тїрлерін жїзеге асыратын ўйымдардыѕ:
1) банктік ќарыз шартында кґзделген жаєдайларда, ќарыз алуєа жјне оєан ќызмет кґрсетуге байланысты дјйекті аќпарат беру бойынша ќарыз алушы ґз міндеттемелерін бўзєан;
2) Ќазаќстан Республикасыныѕ Азаматтыќ кодексінде кґзделген жаєдайларда, сондай-аќ банктік ќарыз шартында кґзделген мынадай:
банктіѕ (банк операцияларыныѕ жекелеген тїрлерін жїзеге асыратын ўйымныѕ) алдын ала жазбаша хабарламасын алмай-аќ, акционерлік ќоєам (шаруашылыќ серіктестік) акцияларыныѕ (ќатысу їлесініѕ) он жјне одан да кґп пайызын жинаќтап алєанда иеленетін ќарыз алушы ќатысушыларыныѕ (акционерлерініѕ) ќўрамы ґзгерген;
кепіл ўстаушы болып табылатын банктіѕ, банк операцияларыныѕ жекелеген тїрлерін жїзеге асыратын ўйымныѕ ќўжаттар бойынша жјне кепілге ќойылєан мїліктіѕ іс жїзінде болуын, кґлемін, жай-кїйін жјне саќтау шартын тексеру, сондай-аќ їшінші тўлєалардыѕ ќарыз алушыныѕ (кепіл берушініѕ) мїлкіне, оныѕ ішінде банкке, банк операцияларыныѕ жекелеген тїрлерін жїзеге асыратын ўйымєа кепілге ќойылєан мїлікке талап ќою ќўќыќтарын ќарыз алушы жјне (немесе) кепіл беруші бўзєан жаєдайларда, банктіѕ, банк операцияларыныѕ жекелеген тїрлерін жїзеге асыратын ўйымныѕ міндеттемелердіѕ мерзімінен бўрын орындалуын талап ету ќўќыєы туындаєан жаєдайларды ќоспаєанда, заѕды тўлєалармен банктік ќарыз шартын жасасќан кїні белгіленген сыйаќы ставкаларын ўлєайту жаєына біржаќты тјртіппен ґзгертуге ќўќыєы жоќ.
7. Ислам банктерін ќоспаєанда, банктер, банк операцияларыныѕ жекелеген тїрлерін жїзеге асыратын ўйымдар дјйекті, жылдыќ, тиімді, салыстырмалы тїрде есептелген сыйаќы ставкаларын (наќты ќўнын) кґрсетуге міндетті, оныѕ тјртібін ујкілетті орган клиенттермен жасалатын шарттарда, сондай-аќ ќарыздар мен салымдар (банкаралыќты ќоспаєанда) бойынша сыйаќы шамасы туралы аќпаратты таратќанда, оныѕ ішінде оны жариялаєанда белгілейді.
Осы бапта белгіленген талаптар саќталмаєан жаєдайда, ујкілетті орган банкке, банк операцияларыныѕ жекелеген тїрлерін жїзеге асыратын ўйымєа осы Заѕда кґзделген шектеулі ыќпал ету шараларын жјне (немесе) санкцияларды ќолданады.
Ескерту. 39-бап жаѕа редакцияда - ЌР 2011.02.10 N 406-IV (алєашќы ресми жарияланєанынан кейін кїнтізбелік он кїн ґткен соѕ ќолданысќа енгізіледі) Заѕымен.

Дата добавления: 2015-07-02