С. Аманжолов

Иысу

Себептес салалас

4. 5

5. 2

44. Тұрақты сөз тіркесі

1. абысын -ажын

2. жастық шақтың қызығы

3. Тайға таңба басқандай

4. бес саусақ

5. жасыл желек

45.А.Байтұрсыновтың мезгілдес салалас сөйлемді атауы.

1. жиылыңқы

2. қайырыңқы

3. айырыңқы

4. сұйылыңқы

5. қойылыңқы

46. Еркін сөз тіркесі

1. жүрек жұтқан

2. жүрегінің түгі бар

3. жүрегі тас төбесіне шығу

4. жүрегі дүрсілдеу

5. тас жүрек

47. Бұл жолы үшеуі табалдырықтан аспай тұра қалды да, аққұба жігіт есіктің ілмегін салды. Сөйлемі салаластың қай түрі

1. Салыстырмалы салалас

2. Бір мезгілдес салалас

4. Қарсылықты салалас

5. Кезектес салалас

48. Сөз тіркесінің бір сыңары болатын тілдік бірлік

1. сөйлем

2. сөз

3. дыбыс

4. буын

5. сөйлем мүшесі

49. Бірақ, дегенмен, әйтсе де, алайда, әйткенмен, сонда да тәрізді жалғаулықтары арқылы жасалатын салаластың түрі

1. Мезгілдес салалас

2. Себептес салалас

3. Қарсылықты салалас

4. Шартты салалас

5. Салыстырмалы салалас

50. Септеулік шылау арқылы байланысқан тіркес

1. мақтан қума

2. білімге ұмтыл

3. сенімнен шықпа

4. білімнің пайдасы

5. отан үшін аянба

51. Алғашқы компонентінің баяндауышы болымды, соңғысынікі – болымсыз тұлғамен беріліп, хабарланған оқиға-әрекеттердің арасында қарама- қайшылық мән туғызатын сөйлем

1. Тәңірберген бірер рет тіл қатып еді, Еламан үндемеді

2. Жұрттың көбі елемейді, бірақ бұл ішінен жіпке тізіп отырады.

3. Барактың таяу маңында ел жоқ, бірақ әр жерде бытырап жатқан сағым көтерген малдар көрінеді.

4. Ешкімге де мұны қызының асы деп айтқан жоқ, бірақ бәрі де сол екенін іштерінен білді.

5. Шұға орысша білмейді, барон қазақша білмейді, бірақ екеуі кейде араға тілмаш салмай

52. О рын тәртібі арқылы байланысқан тіркес

1. желмаяға міну

2. өмір үшін күресті

3. өмірдің мәнін түсінді

4. ашық аспан

5. ғылымды игеру

53. Талғаулы салалас сөйлемдге берген А.Байтұрсынов атауы

1. жиылыңқы

2. қайырыңқы

3. айырыңқы

4. сұйылыңқы

5. Қойылыңқы

54. «Мен естідім» тіркесінің байланысу түрі.

1. матасу

2. жанасу

4. меңгеру

5. қабысу

55. Сабақтас құрмалас сөйлемді аяқтаушы, тірек сөйлем

1. бағыныңқы

2. басыңқы

3. алғашқы, бағыныңқы

4. соңғы, бағыныңқы

5. ортаңғы, бағыныңқы

56. Матаса байланысқан тіркес

1. Төребек үйі

2. ашынған әйел

3. күн сайын күтті

4. жайын айтты

5. өзі келді

57. Егер мен шақырсам, ақының біздің үйге келер ме.. шартты бағыныңқы сабақтастың түрі

1. Болжалды шарт бағыныңқы

2. Ирреалды шарт бағыныңқы

3. Реалды шарт бағыныңқы

4. Қарсылықты бағыныңқы

5. Себеп бағыныңқы

58. Сөйлем айтылу мақсатына қарай бөлінуі

1. жақты сөйлем

2. толымды сөйлем

3. сұраулы сөйлем

4. жайылма сөйлем

5. құрмалас сөйлем

59. Қарсылықты бағыныңқының көсемшелі түрі

1. Сәкен қала мәдениетін басқарамын десе, үлкен басқарма келіспеді.

2. Раушан ойлай деп ойламаса да, Бәкен солай ойлайды.

3. Қыстың басы тақау болғанымен, әлі қар түсе қойған жоқ.

4. Туысқан бола тұрып, осындай бір-біріне өш адамдарды көргенім жоқ. +

5. Құрмаш қанша тәрбиелесе де, Көксерек ұрлық пен адал астың айырмасы не екенін ұға алмады.

60. Хабарлы сөйлем

1. Ал сосын

2. Ойсыздарға қосылма

3. Неге бұғасың

4. Қайдағы жау

5. Жел де жоқ

61. Қарсылықты бағыныңқының компоненттерінің мағыналық ерекшеліктерін қарай жіктелуі

1. Шартты рай тұлғасы арқылы

2. Есімше арқылы

3. Есімше, көсемше арқылы

4. Реалды

5. Реалды, ирреалды

62. Жалаң сөйлем дегеніміз ---...

1. Бастауыш пен баяндауыштан ғана құралған сөйлем

2. тұрлаулы мүшелерімен қатар тұрлаусыз мүшелері де бар

3. мазмұны толық берілген сөйлем

4. бастауышы жоқ сөйлем

5. бастауышы әрдайым жасырын тұратын сөйлем

63. Қар кетіп, көк алғаш тебіндеп шығып, жер дегди бастағанда, Құнанбай Қарқарыладан шығып Тобықтыға қайтты сабақтас құрмалас сөйлемнің түрі

1. Үлестес сабақтас сөйлем

2. Сатылы көп бағыныңқылы сабақтас сөйлем

3. Бірыңғай көп бағыныңқылы сабақтас сөйлем

4. Түсіндірмелі сабақтас сөйлем

5. Мақсат бағыныңқылы сабақтас сөйлем

64. Аралас құрмалас сөйлемнің құрамындағы сөйлем саны

1. 2

2. 4

3. 3

4. 6

5. 7

65. 1940 жылы жоғары оқу орындарына арналған «Қазақ тілі ғылыми синтаксисінің қысқа курсы» атты еңбектің авторы

1. С.Жиенбаев

3. Н.Сауранбаев

4. М.Балақаев

5. Қ. Есенов

66. С.Жиенбаевтың құрмалас сөйлем жайындағы еңбегі

1. Синтаксис мәселелері

2. Қазақ тілінің құрмалас сөйлемдер жүйесі

3. Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері

4. Сөйлемнің тұрлаусыз мүшелері

5. Синтаксис. Морфология

67. Жалаң сөйлем

1. Олжас ешуақытта мұндай қуанған емес

2. Қартқожа сөйлеп тұр

3. Жоғары қарады

4. ауылға көз салды

5. Түн.Дала жым –жырт

68. Сабақтас құрмалас сөйлемге берілген дұрыс анықтама

А. Сабақтас құрмалас сөйлем деп – ондағы синтаксистік компоненттердің болымды және болымсыз сөйлем ретінде жұмсалып, алғашқысының тиянақсыз тұлғадағы баяндауышы арқылы басыңқыға тәуелді, бағына жасалған түрін айтамыз.

2. Сабақтас құрмалас сөйлем деп – ондағы синтаксистік компоненттердің бағыныңқы және басыңқы сөйлем ретінде жұмсалып, алғашқысының тиянақсыз тұлғадағы баяндауышы арқылы басыңқыға тәуелді, бағына жасалған түрін айтамыз.

3. Сабақтас құрмалас сөйлем деп – ондағы синтаксистік компоненттердің бастауыш және баяндауыш сөйлем ретінде жұмсалып, алғашқысының тиянақсыз тұлғадағы баяндауышы арқылы басыңқыға тәуелді, бағына жасалған түрін айтамыз.

4. Сабақтас құрмалас сөйлем деп – ондағы синтаксистік компоненттердің бағыныңқы және басыңқы сөйлем ретінде жұмсалып, алғашқысының тиянақсыз тұлғадағы бастауышы арқылы бағыныңқыға тәуелді, бағына жасалған түрін айтамыз.

5. Сабақтас құрмалас сөйлем деп – ондағы синтаксистік компоненттердің бағыныңқы және басыңқы сөйлем ретінде жұмсалып, алғашқысының тиянақсыз тұлғадағы бастауышы арқылы бағыныңқыға тәуелді түрін айтамыз.

69.Қашанғы, қайдағы – сұраулары тисілі сөйлем мүшесі

1. пысықтуыш

2. анықтауыш

3. бастауыш

4. баяндауыш

5. толықтауыш

70. Салалас сөйлемге берілген дұрыс анықтама

1. Синтаксистік компоненттердің алғашқысының бастауышы тиянақты тұлғада аяқталуымен байланысты олардың түрлі дәрежеде келген түрін салалас құрмалас сөйлем деп атайды.

2. Синтаксистік компоненттердің алғашқысының бастауышы тиянақты тұлғада аяқталуымен байланысты олардың өзара теңдестік дәрежеде келген түрін салалас құрмалас сөйлем деп атайды.

3. Синтаксистік компоненттердің алғашқысының баяндауышы тиянақты тұлғада аяқталуымен байланысты олардың өзара теңдестік дәрежеде келген түрін салалас құрмалас сөйлем деп атайды.

4. Синтаксистік компоненттердің алғашқысының баяндауышы тиянақсыз тұлғада аяқталуымен байланысты олардың өзара теңдестік дәрежеде келген түрін салалас құрмалас сөйлем деп атайды.

5. Синтаксистік компоненттердің алғашқысының бастауышы тиянақсыз тұлғада аяқталуымен байланысты олардың өзара түрлі дәрежеде келген түрін салалас құрмалас сөйлем деп атайды.

71. Сөйлемнің тұрлаулы мүшелері

1. Есім сөздер

Дата добавления: 2015-07-02