Сыктывкар 2016 2 страница

*улы маңызды заттардың өндірісін туралы білімі болу қажет.

#78

*!Дұрыс жауапты таңда: “Токсикология – бұл…. ғылым”

*+улар,оның адам ағзасына және өсімдіктер мен жануарлар ағзасына тигізетін әсері туралы;

*биологиялық активті заттар әсерінен ағзаның функцияларының өзгеруі туралы;

* химиялық заттарды зерттеудің жаңа әдістерін өндіру туралы;

*адам ағзасына түрлі газдардың әсерін оқытатын ғылым;

*дәрілік заттардың синтезінің жаңа жолдарын зерттейтін ғылым.

#79

*!Липид қабаты арқылы өтетін затқа жатпайды:

*нитробензол;

*анилин;

*дихорэтан;

*толуол;

*+глюкоза.

#80

*!Улы заттар метаболизмі мынаған байланысты:

* қоршаған орта температурасына

*+жасына

*улылығына

*организмге түсу уақытына

*шығу жолына

#81

*!Төмендегі қай ағзада канъюгаттар глюкурон қышқылымен түзіледі:

*+бауырда

*асқазанда

*ішекте

*аш ішекте

*тоқ ішекте

#82

*!Қышқылданған сумен оқшаулаудың артықшылықтарының бірі:

*Қатты шіріген мәйіттік материалды зерттеу

*Суда қиын еритін органикалық заттарды зерттеу

*Зерттеу жылдамдығын арттыру үшін қыздыруды қолдану

*+уытты затты оқшаулауға ХТТ жұмсалатын уақыт небәрі 3-4 сағат

*Көп мөлшерде тек таза этанолды қолдану

#83

*!Коньюгация реакциялары нәтижесінде ағзада түзілетін коньюгаттарқандай болады:

*+Полярлығы жоғары

*полярлығы төмендеу

*токсикалығы жоғары

*суда нашар ериді

*майларда жақсы ериді

#84

*!Қандай ең әлсіз байланыстар көмегімен улы заттардың рецептормен байланысы жүзеге асырылады:

*ковалентті және ионды байланыс

*ковалентті и сутекті байланыс

*+Ван-дер-Ваальса күші

*металлдық байланыс

*координационды байланыс

#85

*!Токсикологиялық химияның бөлімі:

*+Наркотикалық және басқа мастандырғыш заттардың ХТТ;

*Дәрілік заттардың токсикологиясы;

*Фитотоксикология;

*Ветеринарлы токсикология;

*Әскери токсикология.

#86

*!Қандай улы заттардың шығарылу жолы улану туралы сұрақты шешуде практикалық маңызы жоқ:

*Өкпе;

*Ішек арқылы;

*+Тері;

*Бауыр;

*Бүйрек.

#87

*!Ауыз қуысы арқылы түскен улар:

*Өңеште сіңіріледі;

*Асқазанда ион күйінде сіңіріледі;

*+АІЖ әр түрлі бөлімдерінде сіңіріледі;

*Бауырға түспейді;

*Ішек сөлі әсеріне ұшырамайды.

#88

*!Улы заттардың сіңірілу жылдамдығы тәуелді:

*+Олардың физико – химиялық қасиеттеріне;

*Қанның рН – на;

*Олардың қайнау температурасына;

*Көк бауыр рН – на;

*Гидролизге ұшырау қабілеттілігіне.

#89

*!Тыныс жолдары арқылы түскен улы заттар:

*Зәрмен тез шығады;

*+Өкпе капиллярлары арқылы қанға түседі;

*Рецепторлармен тек қана ковалентті байланыс орнатады;

*Организмнен тек қана зәрмен шығады;

*Биоматериалдан тек қана минерализация әдісімен ошауланады.

#90

*!Бүйрек арқылы бөлінбейтін заттар:

*+майда жақсы еритін

*суда жақсы еритін

*молекулалық массасы кіші заттар

*иондарға диссоцияланатын

*күшті электролиттер

#91

*!Метаболиттерді зерттеу мына қиындықпен байланысты:

*Метаболиттер құрылысы бойынша өңделмеген заттарға ұқсас емес;

*+Арнайы оқшаулау әдістері қажет;

*Ағзадан тез шығуына байланысты;

*Олардың көбісі өңделмеген заттарға қарағанда улылығы төмен;

*Биоматериалда біраз уақытқа дейн сақталады.

#92

*!Токсикологиялық химияның тәжірибелеріне үйрену:

*+Бионысаннан улы заттарды және олардың метаболиттерін бөліп алу әдістері;

*Удың ағазаға әсері;

*Ағзада уға айналуы;

*Ағзада уды анықтаудың химиялық әдістері;

*Улы заттарға уға қарсы заттар жасап шығару.

#93

*!Токсикологиялық химияның негізгі міндеттері:

*Тек қана уды оқшаулаудың және анықтаудың әдістерін өңдеу;

*Сот – медициналық талдау әдістерін жетілдіру;

*Улы заттарды анықтаудың әдістерін және сандық анықтауын өңдеу немесе жетілдіру;

*+Жаңа әдістерді туындау, белгілі бөлу әдістерін дамыту, олардың сандық анықтауын және зерттеулерін жетілдіру;

*Улануды зерттеуде ережелерді өңдеу.

#94

*!Токсикологиядағы «улы зат» түсінігі:

*Ағзада патологиялық өзгеріс шақыратын зат;

*Кейбір органдардың функциясын бұзатын зат;

*Белгілі жағдарлайда жағымсыз әсер шақыратын зат;

*+Ағзада аз көлемде түсіп ауруға немесе өлімге әкелетін зат;

*Биологиялық активті заттар.

#95

*!Улы заттың әсерінен ағзалардың функциясының бұзылып, ауруға немесе өлімге шалдықтыруы мүмкін үрдіс:

*Сенсибилизация;

*Патология;

*Аллергиялық реакция;

*Иммунды жауап;

*+Интоксикация.

#96

*!Удың ағзадағы негізгі метаболизміне жатпайды:

*Тотығу;

*Конъюгация;

*Гидролиз;

*Тотықсыздану;

*+Биосинтез.

#97

*!Химия – токсикологиялық талдау – бұл:

*+Практикада улы заттарды оқшаулау және анықтау үшін қолданылатын ғылыми дәлелденген әдістердің жиынтығы;

*Токсикологиямен тығыз байланыстағы ғылым;

*Улы заттарды бөлу және анықтау әдістері туралы ғылым;

*Уланудың себептерін зерттейтін ғылым;

*Улы заттарлың метаболизмін зерттейтін ғылым.

#98

*!СМО аймақтық филиалдары басшылығы ұйымдастыру – және әдістемелік қатынаста кімге бағынады:

*+СМО директорына;

*Токсикологияның ғылыми – зерттеу институтына;

*ҚР ДСМ ОСМ жұмысына жауапты адамға;

*ҚР ДСДМ – на;

*ДС министріне.

#99

*!ҚР сот – медициналық сараптамасын басқарушы:

*Сот – медициналық сараптама бюросының басшысы;

*+ҚР Бас сот – медициналық эксперті;

*Сот – медициналық сараптаманың мәйіттер бөлімінің басшысы;

*ҚР ДСМ;

*ДСМ.

#100

*!Сот – медициналық эксперт – химигінің кұқығы жоқ:

*Сараптама затының материалдық жұмысымен танысуына;

*Қорытындыға қажет биоматериалдарды алдыртуға;

*Сұрақ – жауап алғанда қатысуға;

*+Істің алдыңғы нәтижелерін жариялауға;

*Біліктілікті арттыру курсын өтуге.

#101

*!Сот –химиялық сараптаманы жүргізу тапсырылады:

*+Сот –медициналық химик–экспертке;

*ҚР бас сот–медициналық экспертіне;

*Химия–токсикология бөлімінің басшысына;

*Сот–медициналық экспертке;

*Химик–аналитикке;

#102

*!Тіркеу журналында келесі ақпараттар болмайды:

*+Жүргізіліп жатқан жұмыстың сапасын бағалау;

*Зерттеу объекттілерінің тізімі;

*Зерттеу нәтижесі;

*Анализдің толық саны;

*Зерттеу мақсаты.

#103

*!Химия – токсикологиялық зертхана қай бөлім құрамында болады:

*Тірі тұлғалардың куәләндіру орталығы;

*+Сот – медициналық зертхана;

*Физико – техникалық бөлім;

*Мәйтті зерттеу бөлімі;

*Биохимиялық зертхана.

#104

*!СМО химико – токсикологиялық бөлімінде жүргізілмейді:

*Қайта экспертиза;

*СХА жаңа әдістерін өңдеу және практикаға енгізу;

*Біріншілік мамандану циклы;

*Сот химия және токсиколгия бойынша семинарлар;

*+Сот – биологиялық зерттеу жүргізу ережелерін өңдеу.

#105

*!Летальды жедел улануындағы ХТТ алынбайтын нысандар:

*Қан,зәр;

*+Асқазан шайындысы,бауыр;

*Таблеткалар;

*Биологиялық сұйықтықтар;

*Асқазанды жуған сулар.

#106

*!Нысандарды сақтау мерзімі аяқталған соң:

*3 адамның қол қоюымен акт құрылады;

*Актта іс номері көрсетіледі;

*Актта түскен заттық дәлелдемелердің мерзімі көрсетіледі;

*+Заттық дәлелдемелер экспертиза тағайындаған мекемеге жіберіледі;

*Актта заттық дәлелдемелерді жойған мерзім көрсетіледі.

#107

*!Жедел улану орталықтарының химико–токсикологиялық зертханасында мына заттарға зерттеу жүргізілмейді:

*Зәр;

*Қан;

*Құсық массасы;

*Диализаттар;

*+Бауыр.

#108

*!Жедел улану орталықтарының химико – токсикологиялық лабораториясында жүргізілген зерттеудің қорытындысы.... керек:

*Жәбірленушіге көшірме бюллетенін беру үшін отдел кадрға;

*+удың организмге зиян тигізбес үшін тез арада шара қолдануға;

*Ғылыми – зерттеу статьясының ары қарай жүруі үшін;

*Жәбірленушінің туысқандарына;

*Тек зерттеу органдарына;

#109

*!улануға күдіктенген жағдайда мына көлемде ішкі ағзалар алынады:

*10 кг;

*3 кг кем емес;

*2,5 – 3 кг;

*3 кг артық емес;

*+2 кг кем емес.

#110

*!созылмалы улануға күдіктенген жағдайда ХТТ мәйіттен мына көлемде ішкі ағзалар алынады:

* 0,5 кг;

* 3,5 кг дейін;

* 2 кг дейін;

*+3 кг дейін;

*3 кг артық.

#111

*!Кешенді уланғанда.... алынады:

*+200 мл аз емес қан;

*1 бүйрек;

*Ішкетің ішіндегісімен 0,5 м жұқа және жуан бөлімдері;

*2 бүйрек;

*Бауыр.

#112

*!ХТТ этаптары:

*Оқшаулау,идентификация,сандық анықтау;

*Тазалау,идентификация,сандық анықтау;

*Идентификация,сандық анықтау;

*+Биоматериал алу,оқшаулау,тазалау, идентификация,сандық анықтау;

*Оқшаулау және идентификация.

#113

*!Удың организмге әсері бойынша классификация:

*+Нервнопаралитикалық, тері – резорбтивті,тітіркендіретін,жалпы токсикалық, психикалық әсер;

*Өте қауіпті,жоғары улы, орташа улы, аз улы;

*Улыхимикаттар, еріткіштер, ДЗ, тұрмыстық улар;

*Органикалық, бейорганикалық, элементоорганикалық;

*Ұшқыш, металдық, ДЗ, улыхимикаттар.

#114

*!Тері арқылы удың ену жылдамдығы.... тәуелді:

*+Липидтерде еруіне;

*Теріге жанасу уақытына;

*Байланыстың созылуы;

*Тері белоктарымен комплекс түзу қабілеттілігі;

*Суда еруіне

#115

*!Токсикологиялық химияның әдістеріне кірмейді:

*Бөлінген қосылыстарды сапалық анықтау;

*ТМЗ биоматериалдан оқшаулау;

*+ТМЗ зерттеу нысандарында бір – бірінен бөлу;

*Оқшауланған ТМЗ заттарды тазалау;

*Оқшауланған заттарды сандық анықтау;

#116

*!ГХ талдауда қателік жібермеу мақсатымен ұшқыш улардың қоспасына зерттеу жүргізеді:

*+Түрлі полярлы жылжымайтын сұйық фазалары бар екі немесе одан да көп колонкаларда;

*Түрлі қатты тасымалдағыштарды қолдана отырып, бір колонкада;

*Булағыштың түрлі температураларында бір колонкада;

*Газ тасымалдағыштың түрлі жылдамдығында бір колонкада;

*Термостаттың түрлі температураларында бір колонкада.

#117

*!Айғақты заттарды канцелярияда қабылдау мына жағдайларда жүргізіледі, біреуінен басқа:

*дұрыс жазылған бағыттама және қаулының болуы

*тығындар мен мөрдің бүтіндігі

*банка мен тығындағы жазудың ілеспе құжаттармен сәйкестігі

*мөрдегі жазудың ілеспе құжатпен сәйкестігі

*+Сот – химиялық бөлімнің басшысының визасының болуы

#118

*!Оқшауланатын сұйықтықтар құрамы мына заттарға..... әсерін тигізбейді

*токсикалық заттардың оқшаулану дәрежесі

*сығындылардағы қоспаның көлемі

*сығындылардағы қоспаның табиғаты

*+биоматериалдағы тіннің және жасушаның құрамы

*токсикалық заттардың ерігіштігі

#120

*!Майлыбалауыз түзілетін процесс:

*мумификация процессі

*тотықсыздану процессі

*эксгумация процессі

*ректификация процессі

*мацерация процессі

#121

*!Қандай токсикалық заттар «Дәрілік улар» тобына кіреді:

*Металл қосылыстары

*Бейорганикалық пестицидтер

*Липофильді галоген құрамдас алкандар

*+Алкалоидтар, барбитураттар, синтетикалық азотқұрамдас дәрілік қосылыстар т.б.

*Алифатты спирттер

#122

*!Қандай барбитурат мыспиридин реактивімен сфероид тәрізді күлгін түсті өсінді береді:

*фенобарбитал

*барбамил

*гексенал

*+бутобарбитал

*этаминал- натрий

#123

*!Ағзаға ауыз арқылы енген барбитураттар қай ағзада сіңеді

* асқазанда ионизирленбеген күйде болады

*ішекте ионизирленген күйде болады

*асқазанда кетонды формада болады

*негізінен ішекте сіңіріледі

*+негізінен асқазанда сіңіріледі

#124

*!Ағзаға ауыз арқылы түскен алкалоидтар және олардың синтетикалық аналогтары сіңуі:

*асқазанда сіңіріледі

*жуан ішекте сіңіріледі

*+жіңішке ішекте сіңіріледі

*асқазанда диссоцияланбаған күйде болады

*жіңішке ішекте диссоцияланған күйде болады

#125

*!Ұйықтатқыш заттар негізінен бас миында және жұлын сұйықтығында жиналады, өйткені:

*+липидтерде жақсы ериді

*қанда жақсы ериді

*баяу метаболизденеді

*ағзадан баяу шығарылады

*ағзада біркелкі таралмайды

#126

*!Шіріген биматериалда алкалоидтар бары жөнінде қорытынды... негізінде жасалады:

*+сапалық реакциялар

*қоспаларды анықтау

*сандық анықтау

*олардың органикалық еріткіштер мен спирттерде ерігіштігі

*спецификалық иіс

#127

*!Метаболиттерді зерттеу келесі қиындықтармен байланысты:

*+биоматериалдағы олардың аз мөлшерімен

*жалпы талдау әдістерін қолдану

*оларды сандық бөлу мүмкіндігі

*биоматериалдағы қоспаның көп мөлшері

*суда қиын еруі

#128

*!Қысқа уақытты мастануды жоятын әсері бар; тотығу жылдамдығын жоғарылатпайтын, бірақ қоршаған орта әсерін қабылдауды жақсартады.

*тироксин

*адреналин

*инсулин

*+кофеин

*глюкоза

#129

*!Қышқылды реакциясы бар зәрмен жақсы бөлінеді:

*+хинин

*сірке қышқылы

*салицил қышқылы

*қышқылды қасиеті бар заттар

*бензой қышқылы

#130

*!Сілтілі реакциясы бар зәрмен жақсы бөлінеді:

*морфин

*сілтілі қасиеті бар заттар

*синтетикалық азоты негіздер

*+барбитураттар

*кокаин

#131

*!Алкалоидтар:

*+ішекте сіңіріледі

*ішекте диссоцирленген күйде болады

*асқазанда молекулярлы күйде болады

*тек асқазанда сіңіріледі

*бауырда метаболизмге ұшырамайды

#132

*!Кодеин метаболитін көрсетіңіз:

*диацетилморфин

*N-деметилкодеин

*диэтилморфин

*псевдоэфедрин

*+морфин

#133

*!Барбитураттардың асқазанда сіңуінің себебі:

*+нашар диссоциациямен

*олардың асқазан сөлі әсерінен ыдырауы

*қорытылу процесімен

*тұздардың түзілуімен

*жақсы диссоциациямен

#134

*!Морфинді оқшаулау дәрежесі жоғары..... қолданғанда:

*+күкірт қышқылымен қышқылданған суды

*тұз қышқылымен қышқылданған суды

*тұз қышқылымен қышқылданған спирті

*азот қышқылымен қышқылданған спирті

*лимон қышқылымен қышқылданған спирті

#135

*!Алкалоидтарды экстракциялауға қолданылатын ең жақсы органикалық еріткіш болып табылады:

*эфир

*этил спирті

*+хлороформ

*бензол

*сілті

#136

*!Никотинмен кристалды сары – қызыл тұнба береді:

*+Драгендорф реактиві

*бетта-нафтол

*Несслер реактиві

*спиртті йод ерітіндісі

*аммиак ерітіндісі

#137

*! "Х" әріпін немесе ұшып бара жатқан құстарды еске түсіретін кристалдар өсіндісін Драгендорф реактиві береді:

*кониинмен

*ареколинмен

*морфинмен

*папаверинмен

*+никотинмен

#138

*!Дәрілік улардың алдын–ала хроматографиялық скринингінің бірінші сатысы – бұл:

*бір хроматографиялық зонаға кіретін куәгерлерсіз зерттеу

*әртүрлі хроматографиялық зонаға кіретін куәгерлерсіз зерттеу

*+барлық дәрілік уларды алты хроматографиялық зоналарға бөлу

*сығындыларды жеке еріткіштер жүйесінде зерттеу

*элюаттарды жеке еріткіштер жүйесінде зерттеу

#139

*! 1,4 – бенздиазепин туындыларының негізділігінің азаюы бойынша дұрыс қатарды көрсетіңіз:

*+хлордиазепоксид > диазепам > нитразепам > оксазепам

*оксазепам > нитразепам > диазепам > хлордиазепоксид

*диазепам > хлордиазепоксид > нирпазепам > оксазепам

*нитразепам > оксазепам > диазепам > хлордиазепоксид

*оксазепам > нитразепам > хлордиазепоксид > диазепам

#140

*! 1,4–бенздиазепин сақинасына қандай топты енгізгенде туындылардың негізділігі төмендейді:

*+-NO₂

*–CН-CН₂

*-NH₂

*-NH-CH₃

*-N(CH₃)₂

#141

*!1,4–бенздиазепин туындыларының ағзада таралуының бірінші сатысы:

*қанда концентрациясы жоғарылайды

*+паренхиматозды ағзаларда жиналады

*қандағы концентрациясы жоғарылайды

*барлық органдарда жиналады

*бүйректе оның концентрациясының төмендейді

#142

*!1,4–бенздиазепин туындыларының ағзада таралуының үшінші сатысы:

*+уақыты бойынша ең ұзақ

*бөліну органдарында мөлшері азаяды

*қанда концентрациясы жоғарылайды

*барлық органдарда жиналады

*минимальды әсер етеді

#143

*!1,4-бенздиазепин туындыларының фармакологиялық активтігінің жоғалуына алып келеді:

*+азепин сақинасының бұзылуына алып келетін гидролиз

*азепин сақинасының дезалкилдеу

*азепин сақинасының ацетилдеу

*десульфирлеу

*дезаминдеу

#144

*!Модифицирленген Васильева әдісінің артықшылықтары:

*+талдау уақытын тездету

*метанолдың аз мөлшерін қолдану

*этил спирті қажет емес

*сүзгілеу орнына тұндырғышты қолдану

*азғантай мөлшерде эфирді қолдану

#145

*!Токсикологиялық маңызды заттарды биологиялық объектіден

оқшаулау – бұл:

*оларды биоматериалдан ығыстыру

*оларды биоматериалдан бөліп алу

*биоматериалды және токсикологиялық маңызды заттарды бөлу

*+биоматериал мен ТМЗ арасындағы байланысты үзу

*заттарды фильтратқа өткізу

#146

*!Алкалоидтар ақуызды заттармен тығыз байланыс түзеді:

*рН = 3 - 5

*+рН = 6 - 8

*рН = 1 – 3

*рН = 2 - 4

*рН = 0 – 2

#147

*!Биообъектіден бөліп алынған амидопиринді табу үшін тән реакция:

*Манделин реактивімен

*Марки реактивімен

*+Күміс нитраты ерітіндісімен

*Эрдман реактивімен

*Драгендорф реактивімен

#148

*!Токсикологиялық маңызды заттарды оқшаулау – бұл:

*+оларды қатты фазадан сұйық фазаға ауыстыру

*сүзгілеу арқылы оларды биоматериалдан бөлу

*центрифугирлеу арқылы оларды биоматериалдан бөлу

*сығу арқылы оларды биоматериалдан бөлу

*экстрагирлеу арқылы оларды биоматериалдан бөлу

#149

*! Қатты объектілерден токсикологиялық маңызды заттарды оқшаулау үшін:

*Зерттеу нысанын қатырады

*Зерттеу нысанын кептіріп қышқылдандарады

*+Зерттеу нысанын ұсақтап, экстракторға өткізіп, экстрагентті қосып, қышқылдандырып, біраз уақыт ұстап, экстрактты бөліп алу

*Зерттеу нысанына спирт қосады

*Зерттеу нысанына тұздар қосады

#150

*!Дәрілік уларды изолирлеу жүргізіледі:

*сумен

*спиртпен

*азот қышқылымен

*+қышқылданған сумен

*аммиакпен

#151

*!Алкалоидтарды бионысаннан оқшаулау жүргізілетін рН:

*1,0-1,5

*1,5-2,0

*+2,5-3,0

*8,5-9,0

*9,0-10,0

#152

*! Зерттеу нысандарын ұсақтайды:

*экстрагирлеу үшін

*жасушалар бүтіндігін сақтау үшін

*+токсикалық заттарды оқшаулауды жоғарылату үшін

*центрифугирлеу үшін

*тұндыру үшін

#153

*!Азотты негіздерді оқшаулау үрдісін толықтай жүргізу, ол:

*сүзгілеу

*центрифугирлеу

*сығу

*+биообъектіні рН 2,5 қышқылдау

*шәрбатты қоюланғанша буландыру

#154

*!Стас – Отто әдісі бойынша сығындыны тазалау жүргізіледі:

*(NН`4)`2SО`4 қосу арқылы

*су моншасында буландыру арқылы

*+абсолютті спиртпен

*рН 2,5 дейін қышқылдандыру

*рН 9,0 дейін сілтілендіру

#155

*!Крамаренко әдісінде қанша (NН₄)₂SО₄ қосады:

*индикатор түсінің өзгеруіне дейін

*рН=1,5-2,0

*ерітіндінің түссізденгеніше

*+ерітінді қаныққанша

*рН=8,0-9,0

#156

*!Құрамында алкалоидтары бар хлороформды бөліндіні тазалаудың кеңінен қолданылатын әдісі:

*экстракция

*+сорбенттің жұқа қабатындағы хроматография

*тұндыру

*адсорбция

*диализ

#157

*!Алкалоидтардың боялу реакциясының негізінде барлық процестер жатады, біреуінен басқа:

*+гидролиз

*дегидратация

*тотығу

*біруақытта тотығу және дегидратация

Дата добавления: 2017-01-13