Астана 2014 1 страница

Качество печати соответствует предоставленным диапозитивам.

Грабовский Иван Арсентьевич

Мархгейм Марина Васильевна

ТРУДОВОЕ ПРАВО РОССИЙСКОЙ ФЕДЕРАЦИИ

Ответственный за выпуск Кузнецов В.П.

Технический редактор Логвинова Г.А.

Корректор Подопригорина О.И.

Художник Тимофеева Е.В.

Компьютерная верстка: Машир Т.Г.

Сдано в набор 18.08.2010 г.

Подписано в печать 30.09.2010 г.

Формат 84x108 1/32- Бумага офсетная.

Гарнитура Тайме.

Тираж 2 500 экз. Заказ № 780.

ООО «Феникс»

344082, г. Ростов-на-Дону,

пер. Халтуринский, 80

Отпечатано с готовых диапозитивов в ЗАО «Книга».

344019, г. Ростов-на-Дону, ул. Советская, 57.

«Тіршілік әрекеті қауіпсіздігінің негіздері» пәні бойынша типтік оқу бағдарламасына сәйкес дайындалған және РОӘК 29.09.2012 ж. бекітілген ҚР білім және ғылым Министрлігінің 23.12.2009 жылынан № 779 бұйрығымен бекітілген ҚР МЖБС 3.08.352-2011 сәйкес жасалғанстуденттерге арналған пәннің бағдарламасы (Силлабус) 5В080100 - «Агрономи», 5В080700 - «Орман қорлары және орманшылық», 5В060800 - «Экология», 5В081100 - «Өсімдік қорғау және карантин», жоғары оқу орнына мамандығ. (бағыты) бойынша «30» маусым 2013 ж. бекітілген пәннің оқу жұмыс жоспары бойынша.

Кафедраның отырысында құрастырылған «Технологиялық үрдістерді

механикаландыру» ² 31 ² мамыр 2014 ж. № 10 хаттама.

Кафедра меңгерушісі ______________ __ Г.А. Заичко

Техникалық факультетінің әдістемелік комиссиясымен ұсынылды

²² 2014 ж. № хаттама

Әдістемелік комиссияның төрағасы ______________ Д.Б. Курмангалиева

2. СИЛЛАБУС құрылымы

1. ОҚЫТУШЫ ТУРАЛЫ МӘЛІМЕТ

Каиржанова Агайша Гильмановна - С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университетінің «Технологиялық үрдістерді механикаландыру» кафедрасының аға оқытушысы, ветеринария ғылымдарының кандидаты.

Тел. 31-8-90, 87051199994, 87014236451 дәрісхана – 0510

5В070400 - «Есептеу техникасы және бағдарламалық қамтамасыз ету», 5В070300 - «Ақпараттық жүие»

Бабаликова Асемгул Максатовна

Тел.31-80-90, 87026207993

Қабылдау сағаттары: кафедрадағы кеңес беру кестесі бойынша.

2. ПӘНІ ТУРАЛЫ МӘЛІМЕТ

«Тіршілік әрекеті қауіпсіздігінің негіздері» пәннің коды OBZN 1103

Оқу түрі – күндізгі

1 курс, 1 - семестр

Кредит саны - 2

Дәріс - 15

Тәжірибелік - 15

Студенттің оқытушымен өздік жұмыс – 15

Студенттің өздік жұмыс – 45

Барлығы - 90

Бақылау түрі - емтихан

Оқытылатын орны - «Технологиялық үрдістерді механикаландыру» кафедрасының дәрісханаларында

БОЛЖАМАЛЫ ОҚУ УАҚЫТЫН БӨЛУ

Семестр апталары

Бар-лығы

Дәрістер

Практика (тәжіри-белік)

СОӨЖ

СӨЖ

Барлығы

3. курстың Пререквизиттері

Математика, физика, химия, информатика (мектептің курс).

4. курстың Постреквизиттері

Дәнқайта өңдеу өнеркәсіптерін жобалау, менеджмент негіздерімен қайта өңдеу өндірістерінің технохимиялық бақылауы, қайта өңдеу өндірісінің арнайы технологиялары.

5. курсқа қысқаша шолу

1). Мақсаты: болашақ мамандарды төтенше болған жағдайда, апатта, аварияда халықты және шаруашылық объектілеріндегі персоналды қорғанда және болған жағдайда дұрыс шешім қабылдау үшін теориялық және практикалық білім беру.

2). Курс мазмұны: осы пән активті оқыту әдісін қолдана отырып жүреді (типтік есеп шығару, ойын өткізу, презентация, жұмыс жазу, реферат, баяндама және т.б.).

3). Студент білу керек: төтенше жағдай басқару органдарының құрылу стуктурасын, ТЖ түрін, әскери емес құрылымдарды және оларды қолдануды.

4). Студент меңгеру керек: радиациялық, химиялық жағдайларды болжам бойынша және барлау тобының берген мәліметтері бойынша бағалай білу керек. Радиациялық химиялық барлау және дозиметрлік бақылау құралдарымен жұмыс істей білу керек.

6. курстың мазмұны

6.1 Дәріс сабақтарының тізбесі

Тақырып атауы	Көлемі, сағ.	Әдебиеттер	Ағымды бақылау, балл
1Кіріспе Пән мақсаттары. Оның ғылым жүйесіндегі орыны. Тіршілік қауіпсіздігі жүйесіндегі мемлекет рөлі.		1-3	0,33…0,7
2Заңнамалық және құқықтық акт облысындағы тіршілік қауіпсіздігі. Қазақстан Республикасының «табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдай туралы» заңы. Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлардағы халықты, қоршаған орта мен шаруашылық нысандарын қорғаудың негізгі принциптері; Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдай облысындағы ұйымдар міндеттері; Табиғи және техногендік сипаттағы төтенше жағдайлар облысындағы халықтың құқықтары мен міндеттері;		1-3	0,33…0,7
3Қазақстан Республикасының АҚ құрылымы жұмысы принциптері мен мақсаттары. Төтенше жағдайларда халықты, аумақ пен ұйымдарды қорғау саласындағы. Азаматтық қорғаныс шаралары.		1-7	0,66…1,4
4Қауіпті факторлар мен классификациясы. Төтенше жағдайлардың жіктелуі және пайда болу себептері. ТЖ бағалау. Табиғи апаттарды, өндірістік аварияларды және апаттарды анализдеу. Апаттар теориясы. ҚР ТЖ жою және алдын - алу мемлекеттік жүйесінің құрылымы. АҚ объектілік құрылымдарының ұйымдастырылуы. АҚ соғыс және бейбіт уақыттағы рөлі мен мақсаты. Зақымдалу ошактары (ядролық, биологиялық, химиялық).		4-7	0,33…0,7
5Радиациялармен химиялық қауіптілік. Радиоактивті улағыштармен, қатты әсер ететін улағыш заттармен зақымданған кездегі алғашқы медициналық көмек көрсету. Радиациялық және химиялық барлау, дозиметрлік бақылау құралдары. Радиоактивтілік, сәулелену дозасы, радиация деңгейі, радиоактивтілік зақымдану дәрежесі. Дозиметрлік құралдардың маңызы, классификациясы, жұмыс принципі. Негізгі тактикалық көрсеткіштері, құрылысы, жұмысқа дайындап, өлшеуді жүргізу (ДП-5; ДП-22Б; ДП-24; ИД-1) әскери барлаудың химиялық, құралдары.		4-7	0,66…1,4
6Қазіргі заманға сай техносфералар мен техносфералар қауіпсіздік жағдайлары		4-7	0,33…0,7
7Адамдарды және ортаны табиғи және техногендік қауіпті және зиянды ортадан сақтау		9, 20	0,33…0,7
8Әртүрлі сипаттағы төтенше жағдайлар классификациясы. Суды, азық-түлікті, жем мен су көздерін төтенше жағдайда қорғау және залалсыздандыру.		4-7	0,33…0,7
9Төтенше жағдайлардағы экономика нысандарының жұмысының тұрақтығы. Химиялық қayiпті объектілерде транспортта қатты әсер ететін улы заттармен зақымдану масштабын жобалау.		4-7	0,33…0,7
10 жағдайларда халықтың негізгі принциптері мен қорғану әдістері. Жер ciлкiнici кезіндегі жағдайда инженерлік, медициналық және өрт жағдайын бaғaлay.		4-7	0,33…0,7
11Ядролық қарудан қорғау. Ядролық ошақ. Ядролық жарылыстың зақымдаушы факторлары және оның адамдарға, малдарға, қоршаған ортаға әcepi. РЗ зоналары. РЗ зонасының көздері. Атом энергетикасы объектілеріндегі болған авариядағы ТҚ. Химиялық қару. Биологиялық қару.		4-7	0,33…0,7
12Жер сілкінісі кезінде қауіпсіздікті ұймдастыру практикалық шаралар		4-7	0,33…0,7
13Халықты өндіріс нысандарындағы өрт, апат және жарылыстан қорғау. Халықты қорғау. ТЖ зақымдаушы факторларынан қорғау. Халықты қорғау әдістері (радиациялық зақым). Қорғаныс құрылыстарын, жеке қорғану құралдарын және медициналық құралдарды қолдану. Санитарлық өңдеу. Халықты және заттарды көшіру. Оны ұйымдастыру және жүргізу тәртібі.		4-7	0,33…0,7
14Апатты-қорғау жұмыстарын ұйымдастыру және жүргізу негіздері. Дәрігерге дейін медициналық көмек, жеке және ұжымдық қорғану құралдарымен көек көрсету. Жеке аптечкамен, химиялық, пакетпен қолдану тәртібі. Tepiнi және тыныс алу органдарын қорғау құралдары (респираторлар, газ сүзгіштер, қорғау костюмдары). Ұжымдық қорғану құралдары: қорғаныс орындары, радиациядан қорғау орындары, қарапайым қорғаныс орындары.		4-7	0,33…0,7
Барлығы:			5...10

6.2 Практикалық (тәжірибелік) сабақтарының тізбесі

Тақырып атауы	Көлемі, сағ.	Әдебиеттер	Ағымды бақылау, балл
1. Қазақстан Республикасының заң актілері.		4-10	0,33…0,7
2. 300 МГц-тен…300ГГц диапазонындағы жиіліктегі электромагниттік полядан қорғау құралдарын есептеу.		3-13	0,33…0,7
3. ДГК – РМ 1203М микропроцессорлік дозиметр.		4-10	0,33…0,7
4. МКС-АТ6130 дозиметр-радиометрі		5-9	0,33…0,7
5. Адамның демалу мүшелерін жеке қорғау құралдары.		4-10	0,33…0,7
6. Адамның терісін жеке қорғау құралдары.		4-10	0,33…0,7
7. Адамның медициналық жеке құралдары		4-10	0,33…0,7
8. Шаруашылық нысандарының радиациялық жағдайын бағалау әдістемелері.		4-10	0,33…0,7
9. Жоғарғы оқу орындарында АҚ ұйымдастыру		4-10	0,33…0,7
10. КТНП-01-«ЭЛТЭК» экстремалды жағдайлардағы адамға алғашқы медициналық көмек көрсету практикасын тренажер комплексі.		4-10	0,33…0,7
11. Заманға сай қоғамның әлеуметтік қауіптілігін білу.		5-13	0,33…0,7
12.21 ғасырдағы қауіпті ауыруларды білу.		3-13	0,33…0,7
Барлығы:			5…10

7. ПӘН БОЙЫНША СӨЖ ОРЫНДАУ ЖӘНЕ ТАПСЫРУ КЕСТЕСІ

№	САБАҚТЫН ТАҚЫРЫБЫ	СӨЖ ТАПСЫРМАЛАРЫ, МАҚСАТЫ МЕН МАЗМҰНЫ	ҰСЫНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР	БАҚЫЛАУ ТҮРІ	ТАПСЫРУ МЕРЗІМІ	БАҒАЛАУ БАЛЛДАРЫ
	²Tipшiлiк қayiпciздiri² (ТҚ) курсының мақсаты және мазмұны.	Заң актілерімен танысу. 1. Төтенше жағдай (ТЖ) және Азаматтық Қорғаныс (АҚ) туралы заңға сәйкес азаматтардың құқықтары мен жауапкершілігін білу керек. 2. АҚ жұмыстарын қаржыландыру көздерін білу.	1-3	1. Конспекті тексеру. 2. Топпен жұмыс жасау.	1 апта	0,3...0,6   0,7...1,4     Жиынтығы 1...2 балл
	Адам өмір сүретін ортаның қayiптiлiri.	Организмді қорғаудың негізгі жүйесі. Аса ауыр инфекциялар, қатты ауруларды таңуды оқыту және дәрігерге дейінгі көмек көрсету. 1. Организмнің қауіптен қорғану ерекшеліктерін білу. 2. Травматикалық сыну мен қауіпті инфекцияларды таңуды үйрену.	4, 7-9	1. Конспекті тексеру. 2. Топпен сұғбат жүргізу.	2 апта	0,3...0,6   0,7...1,4     Жиынтығы 1...2 балл
	Төтенше жағдайлардың жіктелуі және пайда болу себептері.	ТЖ бағалау. Табиғи апаттарды, өндірістік аварияларды және апаттарды анализдеу. Апаттар. Қазақстан Республикасының (ҚР) ТЖ жою және алдын - алу мемлекеттік жүйесінің құрылымы. АҚ соғыс және бейбіт уақыттағы рөлі мен мақсаты. 1. АҚ ұйымдастырылу принципін білу. 2. АҚ құрылымдарын және олардың мақсатын білу.	1-3, 6, 13, 15	1. Конспекті тексеру. 2. Пікір талас (дебат).	3 апта	0,3...0,6   0,7...1,4     Жиынтығы 1...2 балл
	Жаппай зақымдайтын қару жарақтар.	Ядролық ошақ. Ядролық жарылыстың зақымдаушы факторлары және оның адамдарға, малдарға, қоршаған ортаға әcepi. РЗ зоналары. Химиялық қару. Биологиялық қару. 1. Соққы толқынынан, сәулеленуден сақтану ережелерін білу. 2. РЗ зонасында жүріп - тұру ережесін білу.	1, 6, 13, 15	1. Конспекті тексеру. 2. Сұрақ - жауап.	4 апта	0,3...0,6   0,7...1,4     Жиынтығы 1...2 балл
	Халықты қорғау.	ТЖ зақымдаушы факторларынан қорғау. Халықты қорғау әдістері (радиациялық зақым). Қорғаныс құрылыстарын, жеке қорғану құралдарын және медициналық құралдарды қолдану. Санитарлық өңдеу. Халықты және заттарды көшіру. 1. Халықты қорғауды ұйымдастыруды үйрену. 2. Берілген уақытта ыңғайлы қорғай әдісін таңдауды үйрену.	1, 6, 13, 15	1. Конспекті тексеру. 2. Топпен сұғбат жүргізу.	5 апта	0,3...0,6   0,7...1,4     Жиынтығы 1...2 балл
	Радиациялық және химиялық барлау.	Зақымдану ошағында құтқару және кезек күттірмейтін басқа жұмыстар. Радиациялық және химиялық барлау дозиметрлік құралдарымен жұмыс істеу тәртібі. 1. ТЖ құтқару жұмыстарын ұйымдастыруды үйрену. 2. АҚ күштерін және құтқару жұмыстарын жүргізу құралдарын дұрыс білуді үйрену.	1, 6, 13, 15	1. Конспекті тексеру. 2. Сұрақ - жауап.	6 апта	0,3...0,6   0,7...1,4     Жиынтығы 1...2 балл
	Ядролық ошағын анықтау.	Ядролық аумақтарын, радиация дәрежесінің таралуы (карта). 1. Аумақтарды есептеу. 2. Картаны толтыру.	1, 9, 16-18	1. Конспекті тексеру. 2. Топпен жұмыс жасау.	7 апта	0,3...0,6   0,7...1,4   Жиынтығы 1...2 балл
	АҚ күштері	АҚ құрамы жән міндеттері. АҚ құрамаларын қолдану. 1. АҚ негізгі міндеттерін білу. 2. ТЖ кезіндегі АҚ жұмыстарын білу	1, 9, 16-18	1. Конспекті тексеру. 2. Топпен жұмыс жасау.	8 апта	0,3...0,6   0,7...1,4 Жиынтығы 1...2 балл
	ЖҚТБ ауыруы, оны болдырмау және жою.	Тақырыппен танысу. 1. ЖҚТБ ауыруының алдын алу және жою жолдарымен танысу.	9, 20	1. Конспекті тексеру. 2. Топпен жұмыс жасау.	9 апта	0,3...0,6   0,7...1,4 Жиынтығы 1...2 балл
	Жеке қорғаныс құралдары.	Жеке қорғаныс құралдарының түрлері. 1. Жеке қорғаныс құралдырын пайдалануды үйрену. 2. Қорғаныс құрылыстарын пайдалану және толтыру тәртібі.	6, 19	1. Конспекті тексеру. 2. Топпен жұмыс жасау.	10 апта	0,3...0,6   0,7...1,4 Жиынтығы 1...2 балл
	Шаруашылық жүргізу объектілердегі жұмысшыларды және қызметкерлерді инженерлік қорғау.	Қорғаныс құрылыстарының жалпы құрылысы және негізгі қондырғылары. Қорғаныс құрылыстары, радиациядан қорғайтын орындар, қарапайым қорғайтын орындар. 1. Халықты қорғауды ұйымдастыруды үйрену. 2. Берілген жағдайда құтқарудың тиімді түрін таңдау.	6, 10-15, 17	1. Конспекті тексеру. 2. Пікір талас (дебат).	11 апта	0,3...0,6   0,7...1,4     Жиынтығы 1...2 балл
	Радиоактивтілік жағдайды бағалау.	Сәулеленудің басталуын табу, ішкі сәулелену дозасын табу. Сыртқы сәулелену дозасының жиынтығын табу. Адамдарды қорғау шаралары. 1. Радиациялық жағдайды бағалауды үйрену. 2. Адамдардың сәулену дозасын алу және жұмыс сменасын есептеуді үйрену. Адамдарды қорғау әдістері мен шараларын білу.	6, 10-15, 17	1. Конспекті тексеру. 2. Топпен сұғбат жүргізу.	12 апта	0,3...0,6   0,7...1,4     Жиынтығы 1...2 балл
	Жер сілкінісі.	Жер ciлкiнici кезіндегі жағдайда инженерлік, медициналық және өрт жағдайын бaғaлay. Ғимараттармен құрылыстарды жоғары температураға және құлап жойылуға тұрақтылығын бағалау. 1. Жер сілкінгенде не жасау керектігін үйрену. 2. Объектіні жер сілкінгенде дайындауды үйрену.	1, 6	1. Конспекті тексеру. 2. Топпен жұмыс жасау.	13 апта	0,3...0,6   0,7...1,4     Жиынтығы 1...2 балл
	Өрт қауіпсіздігі.	Өрт болған кездегі іс-шаралары. Тұрмыстық өрт болғанда халықтың іс әрекеті. 1. Өрт сөндіргіш құралдардың түрлерін білу.	4, 19	1. Конспекті тексеру. 2. Топпен жұмыс жасау.	14 апта	0,3...0,6   0,7...1,4     Жиынтығы 1...2 балл
	Қорғаныс ғимараттар. Жарақат кезіндегі организмнің жалпы реакциясы.	Қорғаныс ғимараттардың жіктелуі. Талақсу және коллапс. Жарақат және қан ағу. Сүйек сыну, күйіктер, улы заттармен улану. 1. Халақты қорғаныс ғимаратқа көшіру шараларын білу. 2. Адамдарға алғашқы медициналық көмектін әдістерін білу. 3. Медицианалық көмектер.		1. Конспекті тексеру. 2. Пікір талас (дебат).	15 апта	0,3...0,6   0,7...1,4     Жиынтығы 1...2 балл

8. ӘДЕБИЕТ ТІЗІМІ

8.1 НЕГІЗГІ ӘДЕБИЕТТЕР

1. Приходько Н.Г. Безопасность жизнедеятельности: курс лекций. Алматы: «Әділет», 2000 г.

2. ҚР ²Төтенше жағдайлары туралы² заңы, Алматы, 1996 ж

3. ҚР ²Азаматтық қорғаныс туралы² заңы. Алматы, 1997 ж.

4. Мұстафин Ж.Ж., Халам С.Х., Ибраева Ж.Т. Тіршілік қауіпсіздігі. Оқу қуралы. Астана, 2009.

5. Арпабеков С. Өмір тіршілік қауіпсіздігі. Алматы, 2004.

6. Абдыров А.М., Кезенбаева С.А. Тіршілік қауіпсіздігі пәнінен оқу әдістемелік кешені. Астана, 2004.

7. Суровцев А.А., Мельников Е.Н. Мемлекеттік тілге аударған Жүнісбаев Н.А. Тіршілік қауіпсіздігі. Алматы, 2003.

8. Беляков П.А. Охрана труда. - М.: Агропромиздат, 1989.

9. Белов С.В. Безопасность жизнедеятельности: Учебник для ВУЗов. – М.: Высш. шк., 2002 г.

10. Габдуллина М.Х., Абдыров А.М., Рүстембаев Б.Е. Өмір тірішілік қауіпсіздігі және экология негіздері бойынша тест сұрақтары. Астана, 2006.

11. Абдыров А.М., Рүстембаев Б.Е., Мұстафин Ж.Ж. Тіршілік қауіпісіздігі пәні бойынша ЖОО оқитын студенттерге арналған әдістемелік нұсқау. Астана, 2005.

12. Журнал Төтенше жағдайлар және азаматтық қорғаныс жөніндегі материалдардың ақпараттық-әдістемелік жинақтары.

8.2 ҚОСЫМША ӘДЕБИЕТТЕР

13. Егоров П.Т. и др. Гражданская оборона. - М. 1977 г.

14. Рүстембаев Б.Е., Шеметай Е.Т., Халам С.Х. Жарақаттану және сәтсіз оқиға болғанда алғашқы дәрігерлік көмек көрсету, әдістемелік нұсқау. Астана, 2005.

15. Краткие методические рекомендации по курсу ГО. - Алма-Ата. 1985 г.

16. Некоторые рекомендации по ведению сельского и лесного хозяйства в условиях повышенного загрязнения РВ после аварии на АЭС. - Киев, 1987 г.

17. Методика оценки радиационной и химической обстановки по данным разведки ГО. - М., 1990г.

18. Еңбек қауіпсіздігінің стандарттар жүйесі.

19. Шкрабак В.И. и др. Безопасность жизнедеятельности в сельскохозяйственном производстве. – М.: «Колос», 2002. – 512 с.

20. Калинина Н.М., Кетлинский С.А. Иммунология ВИЧ-инфекции // Иммунодефицитные состояния. — М., 2000. — С. 411–446.

9. КУРСТЫҢ САЯСАТЫ

¨ Сабаққа кешікпеу.

¨ Сабақта сөйлемеу.

¨ Газет оқымау, сағыз шайнамау, ұялы телефонды өшіру.

¨ Сабақты жібермеу, ауырған жағдайда анықтама қағазын әкелу.

Дата добавления: 2014-11-25