Остеопороз

Болжамы

Салыстырмалы диагностикасы

Диагностикасы

Гипокальциемия, гиперфосфатемия, қанда ПТГ деңгейінің төмендеуі (анамнезінде қалқанша безге жасалған оперциясы бар науқастарда зерттеу міндетті емес).

· Транзиторлы (әдетте 4-аптадан аспайды) гипопаратиреоз қалқанша

безге жасалған операциядан кейін ҚМБ қанайналымының қайтымды бұзылысы нәтижесінде дамиды. Егер операциядан кейін гипокальциемия мен паратгормонның төмен деңгейі 12 аптадан аса созылса, операциядан кейінгі тұрақты гипопаратиреоздың дамуы жөнінде ой түюге болады. Осы кезде науқасқа кальций дәрілері, қажет болғанда D дәруменімен ұштастырып тағайындауға болады.

· Тырысулық ұстамалармен өтетін басқа сырқаттар: эпилепсия,

истерия, гипервентиляциялы синдром, спазмофилия, гипогликемия және т.б.

· Гипокальциемиямен өтетін басқа да сырқаттар: ауыр соматикалық

патология, жедел панкреатит, D дәруменінің ауыр тапшылығы, бүйрек жеткіліксіздігі, бірқатар дәрілерді қабылдау (цисплатин, кальцитонин, фосфаттар), бірнеше рет гемотрансфузия жасау (кальцийдің артық цитраттармен байланысуы).

Емі

1. Гипокальциемиялық криз. 20 мл 10 % кальций глюконат ерітіндісін

100–200 мл физиологиялық ерітіндіге немесе 5% глюкоза ерітіндісіне араластырып көктамырға 10 минут бойы құямыз. Симптоматика сақталып немесе қайталанса кальций глюконаты ерітіндісін қайта енгіземіз.

2. Сүйемелдеуші терапия: тәулігіне 1,0–1,5 г мөлшерде қарапайым

кальцийді тағайындау (кальций карбонат түрінде). Науқастардың басым көпшілігінде кальций дәрілерімен монотерапия ГПТ компенсациясына әкелмейді (қандағы қалыпты кальций деңгейін ұстап тұрмайды). Осыған орай D дәрумендері қоса тағайындалады: дигидротахистерол (0,5–2 мг тәулігіне; 12–40 тамшы), холекальциферол (25000–75000 БР); 1.-OH-D3 (2–4 мкг тәулігіне), 1,25(ОН)2D3 (1–3 мкг тәулігіне).

Болжамы әдетте қолайлы.

Остеопороз — сүйектің жоғарғы сынғыштығына әкелетін, сүйек тінінің микроархитектоникасының бұзылуымен әжне көлем бірлігінде сүйек массасының төмендеуімен сипатталатын қаңқа сүйектерінің жүйелік ауруы

(8.6 кесте). Остеопороз терминімен қатар екі түрлі мағынаға ие болатын остеопения термині қолданылады. Біріншіден, бұл сүйектің кез-келген минералды тығыздығының төмендеуін білдірсе, екіншіден, сүйек денситоментриясы мәліметтері бойынша «Т» критерийлерге сәйкес 1 –2,5 аралығында болуын білдіреді.

8.6 кесте. Остеопороз

Этиологиясы	Біріншілік (менопаузадан кейінгі, сенильді, ювенильді, идиопатикалық); екіншілік, бірқатар аурулармен байланысты (гиперпаратиреоз, Кушинг синдромы, гипогонадизм және т.б.)
Патогенезі	Сүйек түзілу үрдістерінен резорбция үрдістерінің басым болуын қауіп түрткілері ушықтырады (гипоэстрогения, кальций, D дәруменінің тапшылығы, түрлі препараттарды қабылдау)
Эпидемиологиясы	Менопаузадан кейінгі әрбір үшінші әйелде және 75–80 жас аралығындағы науқастардың жартысынан көбінде остеопороз бар. 50 жастан асқан әйелдердің 30 -да және ер адамдардың 20%-да остеопороз анықталады
Басты клиникалық көріністері	>50% жағдайда симптомыз өтеді, сан сүйегінің проксимальды бөлігінің, аяқ-қолдың дистальды бөлігінің, омыртқа денесінің сынуы және қатты ауыру сезімі
Диагностикасы	Сүйек денситометриясы, рентгенографиясы, сүйек резорбциясы мен жаңаруының маркерлері
Салыстырмалы диагностикасы	Екіншілік (симптоматикалық) остеопорозды жоққа шығару
Емі	Бисфосфонаттар, кальцитонин, эстрогендер, эстроген рецепторларының селективті модуляторлары, паратгормон, кальций дәрілері мен D дәрумені, D дәруменінің белсенді метаболиттері
Болжамы	Сан сүйегінің мойны сынған науқастардың 20%-ы сынықтан 6 айдан кейін дүниеден өтеді, ал қалған 50 %-ы мүгедек болып қалады. Омыртқа сынғаннан кейін науқастардың 5%-ы және иық сынғаннан кейін науқастардың < 1%-ы мүгедек болып қалады

Дата добавления: 2014-11-18