Негізгі таратылатын материалдар тізімі 7 страница

Әдебиет: НЕГ 1 [204-206 бет], НЕГ 3 [178-182 бет]

Өткізу түрі – тренинг

2.5 Студенттердің өздік жұмысы бойынша сабақ жоспары (СӨЖ)

Тапсырма 1. Ғылыми зерттеудің даму мәселесі және сипаттамасы.

Әдістемелік ұсыныс. Тапсырманы орындау кезінде «ғылымның дамуына қарам-қарсы күрес және бірлік» келіспеушілік және диалектикалық заң қалай әсер ететініне көңіл бөлу.

Әдебиет: НЕГ 1 [11-15 бет]

Тапсырма 2. Дәлел – ғылыми жағдайдың ең негізгі шешу сатысы.

Әдістемелік ұсыныс. Тапсырманы орындау кезінде дәлелді сипаттау керек, және қандай жолмен ғылыми жағдайлар шешіледі.

Әдебиет: НЕГ 1 [23-24 бет], ҚОС 7 [50-86 бет]

Тапсырма 3. Өлшеу аспаптары, бұрғылаудың технологиялық режимдік көрсеткіштерін өлшеу және бақылау үшін қолданады.

Әдістемелік ұсыныс. Бәрінен бұрын, өлшеу заттарын таңдауға жалпы талаптарды орындау қажет, содан кейін, өлшеу қателіктермен, өлшеу диапазондарды көрсетумен жуу сұйығының шығынына және ұңғы түбіне осьтік салмақты өлшеу үшін қолданылатын аспапқа қысқаша сипаттама беру керек.

Әдебиет: ҚОС 1 [61-72 бет], ҚОС 8 [45-105 бет]

Тапсырма 4. Бұрғылау жұмыстарын жүргізу кезінде тәжірибелі мәліметтерді орнату түрлері.

Әдістемелік ұсыныс. Кең шамада қолданылатын орнатуларды қарастыру қажет (Стьюдентті орнату, қарапайым заң, «хи-квадрат» орнату және көрсеткіштерді орнату), қысқаша сипаттама беру және бұрғылау жұмыстарын жүргізуде әртүрлі үрдістерді жоспарлау кезінде оларды қолдану.

Әдебиет: НЕГ 1 [97-102 бет], ҚОС 6 [170-200 бет]

Тапсырма 5. Вариациялық қатардың орта мәнінің қатесін анықтау.

Әдістемелік ұсыныс. Біріншіден генеральді орта жиынтық мәнінен стандартты ауытқуды табамыз. Содан кейін сенімділік шаманы еске ала отырып, Стьюдент функциясының мәнін табамыз, табылған мән бойынша – көсеткіштерді анықтаймыз. Стандартты ауытқуы және көрсеткіші бойынша берілген сенімділік кезінде қатардың орта мәнінің максимальді қатесін анықтаймыз.

Әдебиет: НЕГ 1 [113-115 бет], НЕГ 2 [120-128 бет]

Тапсырма 6. Зерттеулердің теориялық және тәжірибелік әдістері.

Әдістемелік ұсыныс. Жоғарыда айтылған зерттеулер әдістерінің негізін, олардың артықшылығын, кемшілігін және ғылымда осы әдістердің байланысын қысқаша сипаттау қажет.

Әдебиет: НЕГ 1 [26-33 бет, 125-128 бет]

Тапсырма 7. Тәжірибеден кейін қойылатын шамалар арасындағы тығыз байланыс.

Әдістемелік ұсыныс. Үндеу мәндерінің мәліметтер бойынша әртүрлі мәндер кезінде көлем арасындағы фактор байланысын корреляция қатынасының және корреляция коэффициенттінің мәндері бойынша бекітіледі.

Әдебиет: НЕГ 1 [133-135 бет]

Тапсырма 8. Бұрғылау коронкасының айналу жиілігінің өзгеруі кезінде алмазды бұрғылау жылдамдығының түзу сызықты тәуелділікті тұрғызу.

Әдістемелік ұсыныс. Коронканың айналу жиілігі мен бұрғылау жылдамдығының орта көлемдерін, олардың квадраттық ауытқуын және корреляция коэффициентін анықтағаннан кейін, түзу сызықты математикалық модельді тұрғызады.

Әдебиет: НЕГ 1 [142-148 бет]

Тапсырма 9. Корреляция коэффициенті және оны анықтау.

Әдістемелік ұсыныс. Корреляция коэффициентін анықтау үшін біріншіден шаманың орта мәнін және олардың квадраттық ауытқуын есептеу қажет.

Әдебиет: ҚОС 6 [10-11 бет]

Тапсырма 10. Корреляциялық қатынас және оны анықтау.

Әдістемелік ұсыныс. Корреляциялық қатынасты анықтау үшін үндеудің жалпы дисперсиясын және үндеудің орта мәнінің шартты дисперсиясын анықтау қажет.

Әдебиет: ҚОС 6 [11-12 бет]

Тапсырма 11. Екі фактор кезінде регрессияның сызықты теңдеуін тұрғызу.

Әдістемелік ұсыныс. Тәжірибені жүргізу кезінде толық факторлы тәжірибе қолданылады. Тәжірибенің нәтижесін өңдеу кезінде үндеудің үстіндегі жазықтық моделінің теңдеуінде фактор кезінде коэффициенттерді анықтау.

Әдебиет: НЕГ 1 [184-190 бет]

Тапсырма 12. Бұрғылаудағы оңтайландыру мысалдары.

Әдістемелік ұсыныс. Тапсырманы орындау кезінде бұрғылау үрдісінде қандай ең маңызды оңтайландару критерийлерін бекіту қажет. Таңдалған оңтайландыру критерийіне ең көп қандай факторлар дәрежесіне әсер етеді. Қандай жағдайларда және қандай өлшемдермен оңтайландыру мысалдарын тез есептеуге болады.

Әдебиет: НЕГ 1 [173-176 бет], НЕГ 2 [74-78, 160-166 бет]

Тапсырма 13. Нөлдік нүкте аймағында оптимумды іздеу үшін сызықты модельді тұрғызу.

Әдістемелік ұсыныс. Тапсырманы орындау кезінде факторларды сызықты теңдеулермен оңтайландыру, ортогональді қасиеттерге бай екенін ұмытпау қажет. Осы жағдай оңтайландыру теңдеуінде коэффициенттерді табу үшін сызықты теңдеулердің жүйесін құрастыруға мүмкіндік береді.

Әдебиет: НЕГ 1 [194-196 бет], НЕГ 2 [128-153 бет]

Тапсырма 14. Ұңғының түбіне берілген, энергия мөлшеріне әсер ететін соққы құрылымын білу қажет.

Әдістемелік ұсыныс. Оңтайландыру көрсеткіші ретінде мезаникалық бұрғылау жылдамдығын қабылдау керек, олардын абразивті динамикалық қаттылығын және бұрғылау режимінің технологиялық көрсеткіштерін анықтау.

Әдебиет: НЕГ 2 [174-180 бет]

Тапсырма 15. Алмазды бұрғылаудың үрдісін модельдеу.

Әдістемелік ұсыныс: Ұңғы түбінің аралық тізбегі арқылы генератордан соққылама импульстерді беру үрдісінің моделі қалай құрастырылғанын анықтау қажет. Оларды шешудің тәсілдерін және осы тапсырмаларды шешу үшін қандай мәліметтер керек.

Әдебиет: ҚОС 13 [3-6 бет]

2.6 Өзін бақылау үшін тестік тапсырмалар

1. Ғылымның мақсаты неде?

А. Ғылымға деген көзқарасты қанағаттандыру.

В. Адам еңбегінің жеңілдеуі.

С. Адамды ғаламшар әлемімен қамтамасыз ету.

Д. Адамдарды материалдық көмекпен қанағаттандыру.

Е. Материалдық ғаламның қасиеттерін білу.

2. Қолданбалы ғылымда қиындықтарды шешуде ең маңызды рөлді қандай зерттеу кезеңі атқарады?

А. Зерттеу аймағын оқып білу.

В. Гипотеза.

С. Гипотезаны тәжірибеде тексеру.

Д. Патентті зерттеулер.

Е. Дәлел.

3. Ғылыми зерттеудің теориялық тәсілдің негізі?

А. Берілген жағдайларға арналған әдебиет көздерін білу.

В. Берілген үрдістің патентті зерттеулерді жүргізу.

С. Гипотеза ғылымына дәлелді.

D. Теорияға гипотезаның ауысуы.

Е. Оқылатын үрдісті суреттейтін математикалық теңдеуді шешу және құрастыру.

4. Зерттеудің тәжірибелі тәсілі қашан қолданылады?

А. Сәйкес келетін қондырғы болғанда

В. Сәйкес келетін бақылап-өлшеу аспабы болғанда

С. Сәйкес келетін қондырғы және өлшеу аспабы болғанда

D. Оқылатын үрдістің технологиялық үрдісін қашан нақтылауға болады.

Е. Көптеген факторларға әсер ететін және оқылатын үрдісте үлкен кездейсоқтық элементтерін анықтау.

5. Жанама өлшеулердің негіздері?

А. Аспап көмегімен көрсеткіштерді өлшеу.

В. Өлшеу шамаларының көмегімен үрдісті өлшеу

С. Объектіде емес, оның моделінде өлшеу.

D. Теоремманың көмегімен модельден объектіге өлшеу мәліметтерін ауыстыру.

Е. Өлшенетін өлшеулердің мәнін тура өлшеулер жолымен алынған басқа көлемнің функциясы сияқты танымал тәуелділік негізінде табылады.

6. Механика аймағында СИ жүйесінде қандай негізгі бірліктер қабылданды?

А. Ньютон-күш, джоуль-жұмыс, паскаль-қысым.

В. Килограмм-күш, жылдамдық-м/сек, метр-ұзындық.

С. Үдеу-м/сек², ватт-қуат, джоуль-жұмыс.

D. Ұзындық-миллиметр, жылдамдық-м/сек, уақыт-секунда.

Е. Салмақ-килограмм, уақыт-секунда, ұзындық-метр.

7. Қандай тәуелділік бойынша өлшеу қателігі анықталады?

А. ; В. ; С. ; D. ; Е. ;

Q – өлшенетін көлемнің нақты мәні Δ х – өлшеудің абсолютті қатесі

8. Қандай теңдеумен аспаптың нақтылығы сипатталады?

А. ; В. С. ; D. ; Е.

Δ max – аспаптың максимальді қатесі D – аспапты өлшеу диапазоны

9. Тәжірибелі зерттеулер үшін өлшеулерді таңдау кезіндегі негізгі талаптар?

А. Өлшеу кезіндегі минимальді жүйелік қате.

В. Температура диапазонның кең көлемінде тұрақтылықты өлшеу.

С. Өлшеудің нақтылығы ішкі факторларға минимальді әсер етуі.

D. Өлшеу қатесінің минимальді шектік мүмкіндік қатынасы.

Е. Өлшенетін көлем өлшеу диапазонында төмендеу қажет.

10. Бұрғылау үрдісін бақылау аспаптарының негізгі міндеттері?

А. Ұңғыны бұрғылау үрдісінде бұрғылау сұйығының шығынын өлшеу.

В. Бұрғылау колоннасында қуатты өлшеу.

С. Бұрғылау құбырының қосылыстарында бұрғылау сұйығының ағымын төмендету.

D. Архимед күшімен ұңғы түбінің осьтік салмағын өлшеу.

Е. Мүмкін болатын апаттарды алдын алу.

11. Барлық нақты статикалық бірліктер объектілердің құрамына кіретіндер:

А. Реттелмеген вариациялық қатар

В. Кең көлемдегі варианттармен таңдау

С. Топтасқан вариациялық қатар

D. Варианттарды аралықтарда таңдау

Е. Генеральдық жиынтық

12. Серджес формуласы бойынша таңдауларда аралықтардың рационалды саны

А. ; В. ; С. ; D. ; Е. ;

n – қатардағы варианттар саны

13. Вариациялық қатардың і аралығында варианттардың тығыздығын орналастыру төмендегі қандай формуламен анықталады:

А. ; В. ; С. ; D. ; Е. ;

mi – і аралығындағы варианттар саны; h – қатар қадамы; n – вариациялық қатардың саны.

14. Аралық вариациялық қатардың орта мәні қандай формуламен анықталады:

А. В. С. D. Е.

i – аралық номері; – аралық саны; – і аралығында варианттардың орта мәні; – і аралығындағы варианттар саны; n – таңдау көлемі.

15. Вариациялық қатардың асимметриялық коэффициенті қай формула бойынша анықталады:

А. В. С. D. Е.

Мо – вариациялық қатардың модасы; – қатардың орта мәні; – орта квадраттық ауытқу.

16. Вариациялық қатардың дисперсиясы D қай формула бойынша анықталады:

А. В. С. D. Е.

– қатардың і аралығында варианттың орта мәні; – қатардың орта мәні; – і аралығындағы варианттар саны; – таңдау шамасы.

17. Вариациялық қатардың орта квадраттық ауытқуы қай формула бойынша анықталады:

А. В. С. D. Е.

D – дисперсия қатары; n – таңдау шамасы.

18. Генеральды жиынтық мәніндерінің берілген аралық ішінде қорытылады, осыны не деп айтуға болады:

А. Мәнді ықтималдық

В. Тиімді ықтималдық

С. Тұрақты ықтималдық

D. Эквивалентті ықтималдық

Е. Сенімді ықтималдық

19. Нормальді орналасу заңы қалай көрінеді:

А. В. С. D. Е. – көрсеткіш;

х – қатардың ағымды мәні; – қатардың орта мәні; – орта квадраттық ауытқу.

20. Стьюдентті аз таңдауда орналастыру кезінде орналастырудың нормальді заңымен салыстырғанда қандай түрде болады:

21. Ораналастыру көрсеткіштің дифференциальді функциясы қандай түрде болады:

А. В. С. D. Е.

– тұрақты шама; х – варианттың ағымды мәні.

22. Вариациялық қатардың максимальді қатенің орта мәні қай формула бойынша анықталады:

А. В. С. D. Е.

– таңдау мүшелерінің стандартты ауытқуы; – Стьюдентті орналастырудың аралық функциясының көрсеткіші; n – таңдау шамасы.

23. Қандай шарттарда екі таңдаудың орта мәнінің арасындағы айырмашылық негіз ретінде болады?

А. Бірінші таңдау Стьюденттің орналасуына, ал екіншісі «хи-квадраттың» орналасуына бағынады.

В. Бірінші таңдау нормальді орналасуына, ал екіншісі Стьюденттің орналасуына бағынады.

С. Бірінші таңдау логнормальді заңға, ал екіншісі «хи-квадраттың» орналасуына бағынады.

Д. Бірінші таңдау нормальді заңға, ал екіншісі «хи-квадраттың» орналасуына бағынады.

Е. Таңдаулар әртүрлі генеральді жиынтыққа бағынады.

24. Тәжірибелі зерттеулерді жүргізу кезінде аспап қатесі қандай болуы керек:

А. В. С. Д. Е.

– тәжірибе нәтижесінің керекті қатесі.

25. Тәжірибені жүргізу кезінде үндеудің шартты орта мәні қай формула бойынша анықталады:

А. В. С. Д. Е.

– тәжірибені қайталаудан кезінде теңдеуі үшін үндеудің мәні; – і теңдеуі кезінде үндеудің жалпы саны; – таңдау шамасы.

26. Корреляция коэффициенті қай формула бойынша анықталады:

А. В. С. Д. Е.

– х пен у орта мәндері; – х факторының орта мәні; – у факторының орта мәні; – фактордың және үндеудің орта квадраттық ауытқуы.

27. Корреляциялық қатынас төменгі формула бойынша анықталады:

А. В. С. Д. Е.

– үндеудің шартты орта мәнінің дисперсиясы; – үндеудің жалпы дисперсиясы.

28. Түзу сызықты регрессия теңдеуі қалай анықталады:

А. В. С. Д. Е.

– корреляция коэффициенті. – фактордың және үндеудің орта квадраттық ауытқуы; – үндеудің орта шамасы; – фактордың орта шамасы.

Дата добавления: 2014-11-29