II. УМШТН. Рис. лошади, степь, лиса, волки

II. УМШТН

I. ТОДЛТН

Рис. лошади, степь, лиса, волки.

Адун

Шинҗлтн:

Кезәнә бәәҗ. Нег чон гүүҗ йовад, аду үзнә. Эн чонур дәкәд хойр чон ирнә.

Эн һурвн чон адун тал дәврнә. Нег унһ бәрҗ авна. Терүгән идәд сууна. Холд арат аашснь үзгднә. Чонмуд аратыг бас идхәр үгцнә.

Удлго арат ирнә, эднлә мендлнә. Эн һурвн чон мендлхш. Эдн аратыг идхәр седҗәнә. Арат өмнәснь келнә:

– Яһҗант тадн? Би таднд сә кехәр бәәнәв. Тадниг бәрхәр кесг мөртә күн аашна. Би энүг келхәр адһҗ йовлав, – гинә.

Һурвн чон әәһәд һарад зулна. Арднь арат теднә үлдәсн мах идәд, амрад, җирһәд бәәнә.

Сурврмудт хәрү өгтн, күүндвр тогтатн:

1. Туульд ямаран нер өгч болх?

2. Туульд ямаран аңгуд орлцна?

3. Чонмуд ю бәрҗ иднә?

4. Чонмуд ямаран аңгиг идхәр үгцнә?

5. Арат эдниг яһҗ меклнә?

Туулин ашлтынь медүлҗәх үлгүр олтн:

1. Ухан олыг диилдг. 3. Әәмтхә ол үкдг.

2. Генн бий бардг. 4. Көл толһаһан дахдг.

*Көдлмшин девтрәр көдллһн.

Зөөр

I. ТОДЛТН

рис. дед и трое сыновей

Туулин утхинь тааҗ медтн.

Кезәнә нег өвгн һурвн көвүтә бәәҗ. Өвгн көгшрнә, һурвн көвүһән дуудна:

– Не, тадн намаг угаһар яһҗ бәәхән келтн. Ухан зөөр хойр таднд бәәнү? Бәәхлә, үзүлтн, – болна.

Ууһн көвүнь көк торһн бүшмүдән өмсәд, нааран-цааран йовҗаһад келнә:

– Мини зөөр эн. Зөөртә күн – ухата.

Дундк көвүн алтн билцг барун һарин хурһнд зүүчкәд келнә:

– Мини зөөр эн. Зөөртә күн – ухата.

Отхн көвүнь тагчг зогсад бәәнә.

– Чи юңгад тагчг бәәнәч? – гиҗ эцкнь сурна.

– Нанд торһн бүшмүд чигн уга, алтн билцг чигн уга. Нанд көдлмш кедг хойр һар болн халун зүркн бәәнә, – гиҗ көвүн келнә.

– Көдлмш кедг хойр һар болн халун зүркн бәәхлә, теднәс даву зөөр уга. Чи эн гериг толһал, – гиҗ өвгн келв.

Чик болн буруһинь йилһтн:

1. Өвгн дөрвн көвүтә бәәҗ.

2. Өвгн һурвн көвүтә бәәҗ.

3. Отхн көвүн гер толһалх болна.

4. Ууһн көвүн гер толһалх болна.

5. Дундк көвүн көк торһн бүшмүдән үзүлнә.

6. Ууһн көвүн алтн билцгән үзүлнә.

Сурврмудт хәрү өгтн:

1. Өвгн көвүдәсн ю медхәр шиидв?

2. Ууһн көвүнь ямаран хәрү өгнә?

3. Дундк көвүнь ямаран хәрү өгнә?

4. Отхн көвүнь ямаран хәрү өгнә?

5. Өвгн кенд гер толһалх зөв өгнә? Эн үлгүрин утхинь

6. Кенә хәрү өвгнд таасгдв? Юңгад? цәәлһтн:

Көдлмш кү кеерүлдг.

*Көдлмшин девтрәр көдллһн.

Ирвсг, Чон, Арат һурвн

I. ТОДЛТН

Рис. больной тигр лежит в кровати, рядом сидит лиса. Рядом стоит

волк с раненной лапой

Дата добавления: 2014-11-06