Тэма 6. ВКЛ у ХІV – XVI СТ. : сацыяльна-эканамічнае развіццё, дзяржаўна-палітычны лад, культура

1. Асноўныя тэндэнцыі эканамічнага развіцця ў ХIV – XVI ст. Аграрная рэформа 1557 г.

2. Развіццё гарадоў у ХІV–ХVІ ст. Магдэбургскае права.

3. Дзяржаўна-палітычны лад ВКЛ:

--арганізацыя цэнтральнай ўлады. Правы вялікага князя і сейма;

--асноўныя класы-саслоўі і іх правы;

--заканадаўчая і судовая сістэма ВКЛ. Статуты ВКЛ.

4. Культура беларускіх зямель у ХІV – ХVІ ст.:

--Адраджэнне на Беларусі;

--літаратура і кнігадрукаванне;

--мастацтва і архітэктура.

ЛІТАРАТУРА:

1 Бярозкіна Н. Ю. Гісторыя кнігадрукавання Беларусі (ХVІ – пачатак ХХ ст.). – Мінск: Беларуская навука, 2000.

2 Галенчанка Г. Я. Францыск Скарына – беларускі і ўсходнеславянскі першадрукар. – Мінск: Навука і тэхніка, 1993.

3 Гісторыя сялянства Беларусі. Т.1. Гісторыя сялянства Беларусі ад старажытнасці да 1861 г. – Мінск: Бел. навука, 1997.

4 Голубеў В. Вялікая аграрная рэформа ХУІ ст // Спадчына. – 1993. – №4.

5 Голубеў В.Ф. Сялянскае землеўладанне і землекарыстанне Беларусі: ХУІ – ХУІІІ ст. – Мінск: Навука і тэхніка, 1992.

6 Копысский З. Ю. Социально-политическое развитие городов Белоруссии в ХVІ – первой половине ХVІІ в. – Минск: Наука и техника, 1975.

7 Падокшын С. А. Філасофская думка эпохі Адраджэння ў Беларусі: ад Францыска Скарыны да Сімяона Полацкага. – Мінск: Навука і тэхніка, 1991.

8 Помнікі старажытнай беларускай пісьменнасці. – Мінск: Навука і тэхніка, 1975.

9 Спиридонов М. Ф. Закрепощение крестьянства Белоруссии (ХV–ХVІ вв.). Минск: Наука и техника, 1993.

10 Статут Вялікага Княства Літоўскага 1588 г.: Тэксты. Давед. Камент./ Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. – Мінск: БелСЭ, 1989.

11 Эканамічная гісторыя Беларусі. Курс лекцый. – Мінск, 1993.

У дадзены перыяд ВКЛ знаходзілася на вяршыні свайго эканамічнага і сацыяльнага развіцця. Акрамя асноўных галін вытворчасці працягвала развівацца і ўдасканальвацца сістэма кіравання краінай.

У першым пытанні трэба разгледзець сістэму землеўладання. Каму належала зямля, якія існавалі падаткі і павіннасці? Чым было выклікана правядзенне зямельнай рэформы? Хто пачаў правядзенне рэформы? Пакажыце асноўныя мерапрыемствы па землеўпарадкаванні. Сутнасць і вынікі аграрнай рэформы ў ВКЛ.

У адказе на другое пытанне прасачыце, якія новыя функцыі пачаў выконваць горад. Якія з’явіліся новыя рамёствы? Як развіваўся гандаль? Сацыяльны склад гарадскога насельніцтва. Якія з’явіліся новыя формы вытворчасці? Што такое цэх? Што такое магдэбургскае права? Калі гарады Беларусі сталі карыстацца магдэбургскім правам?

У трэцім пытанні разглядзіце, якім чынам была арганізавана цэнтральная ўлада. Як размяркоўвалася ўлада паміж вялікім князем і Соймам? Хто мог прымаць удзел у рабоце Сойма? Хто ўваходзіў у шляхецкае саслоўе? У чым розніца паміж шляхтай і магнатамі? Якімі заканадаўчымі дакументамі было рэгламентавана жыццё ВКЛ? Раскрыйце сутнасць Судзебніка Казіміра; І, II і III Статутаў ВКЛ.

У адказе на чацвёртае пытанне дайце вызначэнне паняцця “Адраджэнне” (Рэнесанс). Што для яго характэрна? Якія прыкметы Адраджэння былі ў ВКЛ? У якім стане знаходзілася літаратура? Назавіце вядомых аўтараў і іх творы. Як пачало развівацца кнігадрукаванне ў ВКЛ? Хто быў першым кнігадрукаром? Асвятліце дзейнасць Ф. Скарыны. Пад уплывам чаго развівалася выяўленчае мастацтва і архітэктура? Назавіце іх асноўныя стылі і жанры.

Дата добавления: 2015-06-25