Ислам гылымхалы 7 страница

1. Мэйіттің мұсылман болуы.

2. Өзінің жэне қойылған жердің таза болуы.

3. Жамағаттың алдында болуы.

4. Дене мүшелерінің басым көпшілігінің немесе басы, денесінің жартысының бар болуы.

5. Жерге қойылуы.

6. Намаз оқитын адамның себепсіз бір нәрсеге мінбеуі немесе отырмауы. Жаназа намазында жамағат шарт емес. Бір ер мұсьшман немесе бір эйел мұсьшманның оқуымен парыз орындалады.

Жаназа намазының сүннеті

Имам жаназаның көкірек тұсында тұруы.

Бірінші тэкбірден кейін «субханака Аллаһумма» дұғасын «уа жэллэ сэнэәука» бөлімімен бірге оқу керек.

Екінші тэкбірден кейін Пайғамбарымызға (с.а.у.) салауат айту.

Үшінші тэкбірден кейін мэйітке, өзіне және күллі мұсыл-ман қауымына дұға ету. Пайғамбарымыздың (с.а.у.) мына дұғасын оқу абзал²⁷².

•и^ з и^ 3 и«І5і 3 и^Гі з цл* } ид*сь 31«£ 3 ц£о '^ъ\ ^11(}

Ьифі ІІ33 & і£»з$ з ^С^і ^і* а^Іі йл і££-і Оқылуьі: «Аллануммэгфир ли хаййнээ уэ мэййтинээ уэ шанидинээ уэ гаибинээ уэ зэкэринээ уэ унсэнээ уэ сагири-нээуэ кэбиринээ.

Аллануммэ мэн ахиэйтэну миннээ фэ ахини 'алал-ис-лэм уэ мэн тәуэффэйтэну миннээ фа тэуэффэну 'алал-иман»

Мағынасы: «Аллаһым! Тірілерімізге, өлілерімізге, осы жердегілерге жэне мұнда болмағандарға, ерлерімізге, эйел-дерімізге, кішіміз бен үлкенімізге кешірім ет!

Аллаһым! Бізден кімге өмір берсең, соған ислами өмір нэсіп ет! Ал арамыздағы ажалы жеткен құлдарыңның жа-нын иманмен ала гөр!».

Осы дұғадан кейін жаназаға қарай төмендегі дұғалардың бірі оқылады:

Әбу Дээуд, Жанаиз, 38.

Егер жаназа ер кісі болса мына дұға оқылады:

Д і^І ^-кі ЬіГ Ьі > л_^)і} г^иІі) ді-І^І) р*^ с4ііі Ііі 3}

і* іійі-^ ^'^іі з діі^іі)) ^йи *а 3 і£ 331*3 ц^і Ьіг Ьі з *ісі-і

Оқылуы: «Уэ хуссэ һэзэл-мэйитэ бир-раухи уэр-раха-ти уэл-мэгфирэти уэр-ридуан.

Аллануммэ ин кэнэ мухсинэн фэзид фи ихсэнини уэ ин кднд мусииэн фэ тэжэуэз 'анну уэ лақңинил-эмнэ уэл-бушрээ уэл-кэрэмдтэ уэз-зулфәэ бирахмэтикэ иэ арха-мар-рахимиин».

Мағынасы: «Раббым! Әсіресе мына өліні, рақымға, ра-қаттыққа, кешірімділікке жэне бақыттылыққа жеткіз.

Аллаһым! Бұл өлі кісі ізгілік істеген адам болса, Сен оның жақсылығын арттыр. Егер бүл өлі жамандық жасаған болса, жазасын бермей рақым ет. Күнэларын кешір.

Бұл өліні қорқыныштан сақта. Рақым-шарапатыңмен сүйіншіле. Оны ақыретте бақыттылыққа бөлеп, жоғары мэртебеге шығар. Ей, рақымдылардың рақымдысы Аллаһ Тағалам!»

Егер жаназа эйел болса мына дұға оқылады: Л і> слг Ьі ^4111 а\ р»')\ 3 8>^ІІ) ді-І*л 3 і£Уі «іл ^ ')

\і іь^-^і ^'^і 3 ы р>\3 ^'р4\ 3 ^і ціі з ці^ 3)1^3 ді^~» с-^ Ьі 3 цісі-і

(- ' '

«Уд хуссд нэзинил-мэйтэтэ бир-раухи уэр-раахати уэл-мэгфирэти уэр-ридуан.

Аллануммд ин кэнэт мухсинэтэн фэзид фи ихсэнинд уэ ин кэнэт мусиэтэн фэ тэжэуэз 'аннээ уэ лацкинэл-дм-нэ уэл-бушрэ уэл-кэрдмэтэ уэз-зулфд бирахмэтикэ уэ ар-хамар-рахимиин».

Бұл дұғаның мағынасы да, ер кісі үшін оқылатын дұға-ның мағынасымен бірдей.

Жаназа ер бала болса мына дүға оқылады:

{'иЬл 3 и§и Ы ііигі} іуьі 3 і>і Ы іііИЗ '<ір'} іі ІІіі-і ^іЛІ

Оқылуы: «Аллануммэж'алну лэнээ фэрэтан уэж'алну лэнээ эжрэн уэ зухрэн уэж'алну лэнээ шаафи'ан уэ му-шаффа'ан.

Мағынасы: «Аллаһым! Бұл баланы жэннатта бізді қарсы алушы жэне ақырет сыйы ет!

Аллаһым! Бұл баланы бізге шапағатшы ет жэне шапаға-тын қабыл ет!».

Жаназа қыз бала болса, мына дұға оқылады

{д«&і 3 Дяііь ы цііг-0 3 Т^5г» иі цііігіз '\Ь'} ы ці**-і '^й «Аллануммдж'алһд лдндэ фэрэтан уэж'алнэ лэндд әж-рэн уд зухрдн уэж'алһэ ләнээ шафи'атэн уэ мушаф-фа'атэн».

Мұның да мағынасы ер балаға оқыған дұғаның мағына-сымен бірдей. Дұғаны білмесе «Аллануммагфирли уэ лэну уэ лил-мумининд уэл-муминат». «Алланым! Мені жэне барлық мұсылмандарды кешір» дегенді ғана айтады. Осы дұғалардан кейін имам төртінші тәкбірді алып, оң мен солға сэлем береді. Жамағат та құпия сэлем береді. Жаназа нама-зына кешігіп жеткен адам имамға ниет етіп, имаммен бірге тэкбір алады. Имам сэлем бергеннен кейін дұға оқымай, тек тэкбірлердің қазасын қатар-қатар өтейді. Бірнеше жаназа болса, жеке-жеке оқыған абзал. Ең алғаш келтірілгенінің намазы оқылады. Бэрі бірге келсе, ең жақсы немесе тақуа болғаны - бірінші оқылады. Бэріне бір намаз оқыса да бола-ды. Намаз оқуға мәкрүһ үш уақытта: яғни, күн шығып келе жатқан күн тас төбеде тұрғанда, күн батуға айналған кезде жаназа намазы оқылмайды. Бірақ бүл уақытта оқылса қаза-сы керек емес. Мазарда жэне мешіт ішіңде жаназа намазы оқылмайды. Бірақ имам мен жамағаттың кейбірі-мешіт ішінде, кейбірі- сыртта тұрып оқыса болады. Намазды бұза-тын нэрселер жаназа намазын да бұзады.

Тірі туылып, сосын өлген сэбиге ат қойылып, жуылып, кебінделіп намазы оқылады. Өлі туған балаға да ат қойы-лып, жуылып, бір матаға орап, жаназа намазын оқымай кө­меді. Өлген екі қабат эйелдің құрсағындағы бала қимылдамаса, іші жарылып, бала алынады. Әдейі немесе қастандықпен ата-анасын өлтірген баланың немесе өлтіріл-ген қарақшының намазы оқылмайды.

Пайғамбарымыз (с.а.у.) мэйіт хақында «Намаз оцылганга дейін жаназада болган адамга — бір цырат, көмілгенге дейін болганга — екі цырат сауап бар». «Екі цырат деген не?» деп сүраганга, «Екі үлкен таудай» деп жауап цат-

ты

Ханафилар бойынша, жаназа намазын алыстан сырттай оқу жақсы емес.

Жаназаның апарылуы мен жерленуі

²⁷³ Бухари, Жанаиз, 59

Мэйітті қабірге дейін апару - сол мұсылманға ең соңғы жасалған қызмет. Сүннет бойынша, өлікті табыттың төрт жағынан төрт адам үстап апарады. Он адам ұстау-мүстахап. Жаназаның басы-қасындағылар жолда орынсыз сөйлемеу керек. Дауыстап зікір айтылмайды, Құран да оқылмайды. Өлім мен ақыретті ойлайды. Жаназаны қабірге қойған кезде жүзін кұбылаға қаратып, оң жағымен жатқызады. Кебіннің бас пен аяқ жағындағы түйіні шешіледі. Мэйіт қабірге қойылып, үсті топырақпен жабылғаннан кейін сол жердегі кісілер қабірдің үстінен үш уыс топырақ алып біріншісінде, «сендерді осыдан жараттық», екіншісінде, «сеңдерді қайтадан топыраққа қайтарамыз», үшіншісінде, «сен-дерді тағы да қайтадан топырақтан шығарамыз (тіріл-теміз)» аяттарын оқып салу - мұстахап. Қабірдің үйілген топырағының биіктігі нар Түйе өркешіндей ғана болғаны жөн. Қабір екендігі белгілі болсын деп басын тастан түрғы-зып, атын жазудың оқасы жоқ. Айналасын қарапайым етіп темірмен қоршауға да болады. Қүраннан «Мүлк» сүресі сияқты кейбір сүрелерді окуға болады. Өлік иесіне көңіл айту, жиі-жиі қабірді зиярат ету - сүннет. Пайғамбарымыз

(с.а.у.) эр жылдың басында Ухудтағы шейіттерді зиярат етіп: «Әс-Сәламу алайкум бимә сабартум фә ни'мә уцбад-даар» - дейтін. (Сабыр еткендерің үшін сендерге сэлем! Саламатта болындар!). Пайғамбарымыз (с.а.у.) мазарға зия-рат еткен кезде былай дұға ететін:

{#_і) ^ -і ^_.і Ь _і і_ оі ь'і з ф_іі}

«Әс-сэламу а'лайкум дәрә қауми муминин уэ иннэ ин-шаа Аллану бикум лахикун. Әсэлуллонэ лии уэ лэкумл-'афиэта» (Ей, мұсылман елінің тұрғындары! Сэлем сендер-ге. Біз де иншаллаһ сендермен қауышамыз. Аллаһтан өзіме де, сендер үшін де кешірім, ақырет қорқынышы мен қиын-шылықтарынан амандық тілеймін).

Пайғамбарымыз (с.а.у.) алғашқы кезде қабірді зиярат етуге тыйым салды. Кейін сахабалар мағрипат дэрежесіне жеткен кезде, мазаратқа зиярат етуге рұқсат берді. «Қабірге зиярат етулеріңе тыйым салган едім. Бүдан былай цабі^ді зиярат етіңдер. Зиярат сендерге өлімді еске түсіреді».

Мэйіт көмілместен бұрын немесе кейін жылауға болады. Бірақ даусын көтеріп, Аллаһқа қарсы келетін жаман сөздер айтпау керек. Өйткені, Аллаһ Елшісі ұлы Ибраһим үшін жьшаған. Себебін сұраған кезінде ол «Бүл - цұлдарының жүрегіне салган Аллан Тагаланың рацымы. Рацымды цүлда-рына гана Аллан рацымдылыц жасайды»²¹⁵.

Тирмизи, Жанаиз. Бухари, Жанаиз, 44.

Намазда оқылатын кейбір сүрелер мен дұғалар «Фатиха» сүресі

И> ^ід ^и {3} —

^ЛІІ І»І>» *⁶* ^Лі ІГ^аіІ

<⁷> •_йЫі ъ

Оқьшуы:

«Бисмилланир-рахмаанир-рахим, әл-хамду лиллэни раббил- 'алэмин, эр-рахрмаанир-рахим, мээлики иэумид-дин, ийаака на'буду уа ийаака нэста'ин. Индинас-сираа-тал-мустаким, сираатал-лэзина эн'амта 'алэйним, гай-рил-магдууби 'алэйним уэладаал-лин».

Мағынасы:

Рахман һэм Рахымды Аллаһтың атымен бастаймын. Барлық мадақ пен мақтаулар элемдердің Раббы Аллаһқа тэн.

Ол Рахман һэм Рахымды.

Есеп күнінің, ақырет күнінің жалғыз Иесі.

(Ей, жын мен адамзат ендеше былай деңдер) «Саған ғана ғибадат етіп, Сенен ғана жэрдем тілеп, көмек сүраймыз.

Бізді тура (Саған қас қағым сэтте болсын ауытқымай, адаспай тіп-тіке, түп-тура апаратын) жолға сал. (Сол жолда

230 түрақты ет. Діттеген межемізге, Саған жеткенге дейін бізді қорғаныңнан шығарма.)

Бізді өзіңнің ырыс-береке, ізгі-жақсылықтарыңды, ерек-ше шарапатыңды төккен салиқалы қүддарыңның жолымен жүргіз. Ашуыңа, қарғысыңа үшырағандар мен тура жолдан тайып, адасып қараиғыда қалғандардың жолына емес. (Он-дай күйге түсуден сақта бізді, ей, күллі жаратылыс элемнің тізгінін қолына үстаған ¥лы да Құдіретті, элемнің жалғыз Иесі, Рахман һэм Рақымды Аллаһым).

Әмин! Дұгамызды ңабыл ет!

«Аятул-Күрсі»

> 'Ч\ І-ІІ Ч ДІІІ

ог,иіл ^ и іі *у һ~, і'&Ь V $$\ ^іі & и рл, % ^ £ 6> У№ ^ и< VI *л* & ь£ь?ч ц***^-

«Аллану лээ илээнэ иллээ нуэл-Хайюл-Қайюм. Лээ тэ-хузну синэтун уэ лээ нэум. Лэну мээ фис-сэмээуээти уэ мээ фил-ард. Мэн зэллэзии яшфа 'у 'индану иллээ бизнин. Иа 'ламу мээ бэйнэ эйдиним уэ мээ халфанум. Уэ лээ юхи-туунэ бишэйм-мин 'илмини иллээ бимээ шээ'. Уаси'а курсиюнус-сэмээуээти уэл-ард. Уэ лээ иэуудуну хифзуну-мээуэ нуэл-'Алюул-'Азиим».

Мағынасы:

«Аллаһ, Одан басқа ешбір құдай жоқ. Ол Хай (Әрқашан бар һэм тірі, бастауы мен ақыры болмаған өмір иесі. һэм

Қайюм (Өзіне тэн затымен бар, жоғалудан пэк, ада жэне барлық болмысты болмыс элемінде ұстап, оларды басқару-шы). О қалғымайды да ұйықтамайды. Көктер мен жердегі нэрселердің бэрі Соныкі. Оның құзырында өз рұқсатынсыз кім шапағат ете алмақ? Ол жаратқан болмыстарының алды мен артының бэрін түгелдей біледі. Олар Оның қалауынан басқа ілімінен еш нэрсе ұға алмақ емес. Оның күрсісі (білі-мі) көктер мен жерді қамтиды. Оған, ол екеуін қорғау ауыр келмейді. Ол - аса ұлы һэм аса зор».

Пайғамбарымыз: «Кұранда ең үлкен аят - Аятул-Күрсі. Бұны кім оқыса Аллаһ сол сэтте бір періште жіберіп, ертең-ге дейін жақсылықтарын жазып, жамандықтарын өшіртеді. Шайтан бүл аят оқылған үйге отыз күн бойы жақындай ал-майды. һэм ол үйге қырық күн сиқыр эсер етпей, сиқыршы кіре алмайды. Ей, Әли! Осыны бала-шағаңа, отбасыңа, көр-шілеріңе үйрет» деп аталмыш аяттың қасиетін айтып кет-кен.

«Ықылас» сүресі

•ліі р & & Ш Ы^і >

Оқылуы:

Бисмиллаһир-рахманир-рахим «Қул куАллану әхад, Алланус-самад, ләм иәлид уә ләм юулэд, уэ лэм иэкул-лэну куфуан эхад».

Мағынасы:

Аллаһ - жалғыз.

Аллаһ - Самад. (Күллі жаратылыс элем Оған мұқтаж. Ол еш нэрсеге мұқтаж емес. Барлық нэрсе тек сол Үлы Жарату­шыдан жэрдем тілейді. Одан өзге ешкім көмек бере алмақ емес).

Ол тумады да туылмаған.

Оған тең келер еш нэрсе жоқ», - де. (Ол теңдесі жоқ, тең-дессіз. Жаратылғанға мүлде ұқсамайды. Жаратылмаған, жа-ратылу, туу мен туылудан мүлдем пэк, эуелі мен ақыры болмаған аса қүдіретті Жалғыз ¥лы Жаратушы).

«Фәлақ» сүресі

у₃ т и > ^ {і} ^ і>{

- -■ * * ф *

<⁵> ІІІ- ІІІ ЛЛІ- > ^ *⁴> ДІІІІ

Оқылуы:

Бисмиллаһир-рахманир-рахим

«Қүл э'узу бироббил-фэлақ, мин шарри мээ халақ, уа мин шарри гоосиқин изэ уақаб, уа мин шаррин-нэффээсэ-ти фил-'уқад, уамин шаррихээсидин изээхэсад».

Мағынасы:

Таңның Раббысына сыйынамын.

Жаратқан нэрселердің кесірінен.

Қараңғылық басқан сэтте, түннің кесірінен.

Түйіншектерге дем салған дуалаушылардың кесірінен.

һэм қызғаныштан тұла бойын өрт шалған көре алмаушы-лардын күндеген сэтте кесірінен, - де.

(«Жаратқан нэрселердің кесірінен, қараңғылық басқан сэтте түннің кесірінен, түйіншектерге дем салып, дуалаушы-лардың кесірінен жэне де қызғаныштан тұла бойы өрт бо­лып жанған көре алмаушылардың күндеген кесірінен таң-ның Раббысына сыйынамын», - де)

«Нас» сүресі

Л\ <²> ^іЗі,*Ш ^іЗі Ц і>і ^Іі М ^&Іі ^Г^Іі > ^ {3} *⁵* ^іЗі ^ ^»^' <⁶> ^іЗі 3 г£*іі >

Оқылуы:

Бисмиллаһир-рахманир-рахим

«ДУл з'^згу бирраббин-нэәси, мэликн-нээси, илээнин-нээс, мин шаррил-уэсуээсил-ханнаас, эллэзии юуасуису фи судуурин-нээси, минэл-жиннэти уэннәэс».

Мағынасы:

Адамдардың Раббысына,

Адамдардың жалғыз Иесіне,

Адамдардың Құдайына сыйынамын.

Сол бір азғырған шайтанның кесірінен.

Ол - адамдардың жүрегіне жаман ой салып азғырады.

Ол шайтан жындардан да адамдардан да шығады, - де.

(«Адамдардың жүрегіне жаман ойлар салып, азғыратын жын мен адам шайтанының кесірінен адамдардың Раббысы-на, адамдардың жалғыз Иесіне, адамдардың Құдайына сыйынамын», - де.)

Дұталар

Ифтитах (бастау) тәкбірінен кейін кұпия оқылатын «сәна» (мадақ) дүғасы

Ь> ііі Ч 3 2І* і«3 И^і 3 Зд^ 3 ңІР аіЮц^ }«Субханака Алланумма уэ би-хамдика уэ тэбэракас-мука уа та'ала жэддука уэ лэә-илэнэ гайрук».

«Я, Аллаһым! Сені тэсбих етіп (күллі жаратылыс пен нұқсан атаулыдан) пэктеймін. Саған «хамд» айтып, мадақ-таймын. Сенің қасиетті есімің аса мүбэрак. Жэне де сенің ұлылығың аса жоғары. Сенен басқа ешбір кұдай жоқ».

Рүкүғтан түрар кезде айтылатын дүға

{ *'х»*- ^ ^ } «Сэми' Аллану лимэн хамидан» (Аллаһ өзін мадақтаған жанның мадағын естиді)

Рүкүғтан түрғаннан кейін қүпия айтылатын дүға

{іікіі ііі 3 и£, ^иіі «Алланумма Раббэнээ уэ лэкэл-хамд» (Ей, Раббымыз Аллаһ! Хамд пен мадақ саған ғана лайық)

Рүкүғта оқылатын тәсбих

і^у.ч } «Субхаана раббиял-азим» «(Аса үлкен

Раббым күллі кемістік атаулыдан пэк).

Сәждеде оқылатын тәсбих

{ ^&і\ '£ оі^і.? «Субхана раббиял-а'лаа» (Аса ұлы Раб-бым күллі кемістік атаулыдан пэк).

Алғашқы және ақырғы отырыста оқылатын «әт-тахият» дұғасы

^СЛ іііГ>: 3 іі ІУ^ 3 у і ф ЭДр ^СД іл&і ^ Ьй^ЙвІІ; 41 Ьі^К) {і^З 3»і£ іі^«і ОІ) &\ «||І іІі V 01 о«*1Ыі -іі іі> ^ з і4ір

«Әт-тахияту лиллани уас-салауаату уа-таййбаат, әс-сэлээму 'алэйка эйюнэн-нэбию уә рахмэтуллоони уэ бэ-рэкаатун, эс-сэламу 'аләйна уэ 'ала 'ибэдилланис-саали-хиин, эшнаду эл-лээ илэнэ ил-лАллан уэ эшнэду эннэ Му-хаммэдэн 'абдунууэ расуулун».

Мағынасы: «Барлық дұғалар, мадақтар, тэңдік, дүниелік ғибадаттар Аллаһқа лайық. Ей, Пайғамбар! Саған сэлем. Әрі саған Аллаһтың рақымы мен берекеті жаусын! (Ей, Раб-бымыз!) Сэлем бізге жэне Аллаһтың салиқалы құлдарына болсын. Мен Аллаһтан өзге ешқандай құдай жоқ екеніне жэне Хазіреті Мұхаммедтің Аллаһтың кұлы эрі пайғамбары екеніне куэлік етемін»

«Әт-тахият» дүғасынан кейін оқылатын салауат дұғасы

^і $) ^9 с4Ь иг л.*і ат з о^і:> *р. ідо}

(н*^[2]^! ^ з ^ сі>: иг <л ^і* з о^і а^ і^.

«Алланумма салли 'ала Мухаммэдин уэ 'ала эли Му-хаммэд. Кэмээ саллайта 'ала Ибранимэ уэ 'ала эли Ибра-ним. Иннэкд хамидун мэжиид. Уэ бээрик 'ала Мухамма-дин уэ 'ала дли Мухаммад. Кэмээ бээрәктэ 'ала Ибранимэ уэ 'ала эли Ибраним. Иннэкэ хамидун мэжиид».

«Я, Аллаһым! Пайғамбарымыз (с.а.у.) Мұхаммедке жэне Оның отбасы мен ұрпағына, мейіріміңді төгіп, олардың ме-рейін үстем ет. Тура хазіреті Ибраһим жэне оның отбасы мен ұрпағына мейіріміңді төгіп, олардың мерейін үстем ет-кеніңдей. Және Хазіреті Мұхаммед пен рның отбасын, ұр­пағын мүбэрак ет. Олардың ырыс-берекетін ұдайы арттыр. Тура Хазіреті Ибраһим оның отбасын, ұрпағын мүбэрак ет-кенің секілді. Күмэнсіз Сен - Хамидсің, мэжидсің. Яғни, барлық мадақ пен ұлылық, асқақтық саған ғана тэн».

Салауат дұғасынан кейін оқылатын дұға

{^іЗі оіір із) іі—?- 5>*3і <$ з к-і-»зііі ^ іііТ 143} «Раббдндд ээтинэ фид-дүниэ хасанатэн. Уэ фил-эдхи-рати хасанатэн. Уэ қинээ 'азаабэн-наар». Яғни, «Я, Раб-бымыз! Бізге бұл дүниеде де, ақыретте де жақсылық бер. Жэне бізді жэһаннам азабынан сақга».

Үтір намазында оқылатын құныт дұғасы

^ 3 іЦІр 3 эді 3 >У 3 ОД£л 3 а>й£л і аЦ*£л Л ^'}

^и' аіі з & 2$ -а>іг а>< з 3 ** з тфа ііг >іі зд*

^іій^ І1ІІІР 01 здід* ^ріи 3 £1а»і-3 і&и 3 іоі 3 і*1«і 3

«Лллаьулша инэд наста'иинукэ уэ настагфирукэ уэ ндстандик. Уэ ну-мину бикд уд нәтуубу илэйкэ уэ нд-тэуэккэлу 'алэйкэ уэ нусни 'алдйкдл-хайрд күллдну ндшку-рукә уд лдд ндкфурук. Уд нахла'у уд ндтруку мдн иэфжу-рук.

Алланумма ииэдкэ на'буду уд ләкә нусалли уэ нэсжуду уд илэйкэ нас'а. Уэ нахфиду наржу рахмдтдкдуд нахшээ 'азабдкд иннд 'азабэкэ бил куффари мулхиң».

Мағынасы: «Аллаһым, біз күмэнсіз сенен жэрдем, кеші-рім тілеп, сенен тура жол, һидаят сұраймыз. Саған иман етіп, күнэларымыз үшін саған тэубе етіп, саған арқа сүйейміз. Сені барлық жақсылықтармен мадақтап, зікір ете-міз. Бізге берген ырыс-берекеңе шүкір етеміз. Сені теріске шығармаймыз. Саған қарсы уелгендерді теріске шығарып, олардан мүлдем байланысымызды үземіз. Аллаһым! Біз тек саған ғана құлшылық етіп, сен үшін намаз оқып, саған сэж­

де етеміз. Саған лайық құл болып, сенің ризалығынды алу үшін жігерленіп, қайраттанып алға ұмтыламыз. Сенің ра-қымдылыгыңнан үміттеніп, азабыңнан қорқамыз. Күмэнсіз, сенің азабың кэпірлерді қамтиды».

Сәлем бергеннен кейін оқылатын дүға

{?\'/*і\') к сі^іі ііі* 'з «Алланумма әнтэс-сэләэм уэ минкэс-сэлээм тэбээрак-тэ иээ зэл-жэлээли уэл-икрээм» Мағынасы: «Аллаһым! Сен-сәлемсің. Сэлем сенен. Сен күллі нұқсандық атаулы-дан пэксің. Дүние мен ақырет сэлеметі мен бейбітшілігі се-нің көмегіңмен ғана болады. Нағыз қасиетті - Сенсің. Ей, құдірет пен жомарт иесі Раббым»

Лзан дұғасы

Ъг'у£\ ') 3 ідіжі с/Т ХлІШ 8*>СаЛ 3 ДІШі «}*ІІІ оіа £_>з

«Алланумма рэббэ нәзинид-дауатит-тээммэ уэс-са-лаатил-қааймэ, ээти Мухаммэдэнил-уэсилэтэ уэл-фади-лэтэ, уэд-дэрэжэтэр-рафии'а. Уэб'асну маңамэм мах-муудэниллази уа'аттэн. Иннэкэ лээ тухлифул-ми'ад». Мағынасы: «Ей, мына толық азан мен оқылатын намаздың Раббы! Хазіреті Мұхаммедке арқау болуды, ерен ерекше-лікті жэне жоғары дэрежені бер! Жэне де оны өзің уэде ет-кен «Махмуд шыңына» жеткіз. Сенің өз берген уэдеңді орындайтыныңа ешқандай күмэн жоқ».

Намаз кестесі

Бамдат (таң) намазы

2 рэкат сүннет 2 рәкат парыз

2 рэкат сүннет

3 рэкат парыз 2 рәкат сүннет

Бесін намазы

III БӨЛІМ

Ш ОРАЗА «8»

«Ей, иман еткендер! Сендерге бүрынгыларга парыз етілгендей ораза парыз етілді»

«Бақара» сүресі

«Аузы берік адам ішіп-жеуін Мен үшін догарды. Ораза - Мені мен ңүлымның арасындагы гибадат. Оган берілетін сыйды Мен гана өлшеп, Мен гана беремін.

Аузы берік ңүлымның аштың пен сусындауынан шыңңан ауыз исі Мен үшін миск әтірінен де тамаша»

Қудси хадис

Ораза ғибадаты

С^разаның сөздік мағынасы - бір нэрседен алыстау. Ша-

риғат терминінде ораза - ұстауға күші жеткен адамның ниет етіп, екінші шапақтан бастап, күн батқанға дейін оразаны бүза-тын нәрселерден сақтануы. Ораза белгілі бір уақьгг ішіп-жеу-ден, нэпсі қалауларьшан тьгйьшу. Мүньщ парызы - ішіп-жеу мен қүмарлық сезімдерден сақгану.

Оразаның уақьпы: Таңның атуынан күннің батуына дейінгі уақыт. Күн мен түн болмаған жерлерде сол аймаққа ең жақын жердегі күн мен түні бар аймақты негізге ала отырып ораза үс-тайды. Аллаһ Қүранда былай дейді: «Таңнан, қара жіптен ақ жіп (қараңғылықтан сәуле) ажыратылғанға дейін ішіндер, жендер, сосын оразаны кешке дейін үстандар»²⁷⁶ Мүнымен күн мен түннің арасындағы шекараны айтқан. Пайғамбарымыз (с.а.у.) «Біләл түн уацытында азан оциды, ибн Умми Мәктум-ның азанына дейін ішіп-жеңдер»²¹¹'. Яғни, Білэл сэресі үшін ибн Мэкгум болса таң намазы үшін азан оқитын.

Оразаның парыз болуы

Бақара, 2/187. Бухари, Азан, 11. Бақара, 2/185. Бухари, Иман, 34.

Рамазан оразасы - Исламдағы бес парыздың біреуі. Оған Күран мен сүннет дэлел. Күранда Аллаһ Тағала былай дейді: «Ей, иман еткеңдер! Сендерге бүрынғыларға парыз етіл-гендей ораза парыз етілдЬ>. Пайғамбарымыз (с.а.у.) бьшай дейді: «Ислам бес нәрседен тұрады: Аллантан басца кұдай щсоц екеніне, Мүхаммедтің Аллантың цұлы және Елшісі екені-не куәлік ету, намаз оцу, зекет беру, Рамазан оразасын ұстау, шамасы келгендерге цажылыцца бару^,219.

Оразаның пайдалары 1. Рамазан мен айт мейрамы

«Рамазан келерде сансыз сезімдер мен толып тасыган ойлар салтанат кұрады. Күн мен түн де тұтастай илани (құдайлық) рақымдылық пен кешірімділікке толып тасады. Мезгілі біткен сәтте жүректерге өзіне деген қимас сезім мен сагыныш-сазы тұнады. Бірақ Сол бір жүректері рама-занга айналган жандарды жасытпай, оларды іші цұт-бе-реке мен цуаныш-шаттыц толган айт күніне аманат-тайды. Рамазанн'ан кейін айттың келуі біз үшін тосын оцига болмаса да, бейне бір жаңа атқан таңдай жан-са-райымызды нұрга бөлеп, санамызды сэулесімен цытыцтап, көкжиектен көрінеді. Кейде ол бейне бір толган айдай көгі-мізге көтеріліп жанарымыз бен көңіл-көлімізге сәулесін тү-сіріп адам жанын тәтті армандарга жетелеп, бойдагы аскац сезімдерді оятады. Рамазанмен ыстыц ыцылас цұр-ган адам баласы айтты илани шарапаттан төгілген си-цырлы уацыт сезініп, оның терең тылсым-сырын аңгара-ды. Оның илани тартымдылыгы мен сицырына малтьіп, уацытша болса да, рамазаннан айрылысцан цасірет сезімі-нен жеңілдегенін сезініп, алып рацым айының цоштасуы мен терең шарапат күнінің мейрамын бірге тартады.

Дата добавления: 2015-07-02