Ысым тіркеуші, индикациясы (PIR, эл.)

Ысым дабылдаушысы (PA).

Ысым индикацисы (PI).

210-1 Серіппелі манометрі М-…

202-1 Қысым біріншілік пневматикалық түрлендіргіші, өлшеу шегі 0… 1,6 МПа, шығыс дабылы 0,02…0,1 МПа, марка МС-П-2 (сильфонды пневмошығысымен маноме 202-2 Дабыл лампалы Электроконтактілі манометр ЭКМ-1,202-3, 1

Қысым реттеу және тіркеу, индикация. (PIRC, пневматика)

Суретке қара 16.6.

203-1, 202-1сәйкес,203-2, 102-4 сәйкес 203-3, 102-5 сәйкес, 203-4, 103-3

сәйкес

Сурет. 16.7

204-1 Стпандартты шығыс тоқты біріншілік қысым түрлендіргіші 0…5 мА, марка МС-Э (немесе Сапфир-22ДИ и т.д.)

РТ 204-1

РIR 204-2

16.7-сурет

204-2, 101-3 сәйкес

РT 205-1

РIRK 205-2

РC 205-3

Объект

205-4

РА 205-5

205-6

16.8-сурет

Қысым дабылдау және реттеу,индикация. (PIRCA, пневматика).

сурет. 2.40.

205-1, 202-1 сәйкес, 205-2, 102-4 сәйкес

205-3, 102-5 сәйкес,205-4, 103-3 сәйкес

205-5, 202-2 сәйкес,205-6, 202-3 сәйкес

Шығын және деңгей бақылау схемасы.

Деңгейді бақылау схемасы- қысым бақылау схемасына сәйкес болып келеді, өлшеу кезінде мәні қысымға түрленеді, деңгей датчигі, қысым датчигі, шығысында электрлік дабыл және пневматикалық стандартта болады.

FE 301-1

FT 301-2

далее аналогично

FE 302-1

далее аналогично

16.9 -сурет 16.9

Сұйықтың шығынын өлшеу үшін

біріншілік түрлендіргішті

құбырөткізгіштің қимасына

орнатылады, сондықтан да схемада

құбырөткізгішке орнатылған.

Сығылған құрылғыны қолдану кезінде, мысалы диафрагм, қысым құламасы дифманометрбен өлшенеді, сондықтан да автоматтандыру схемасы қысым бақылау схемасымен сәйкес келеді. Шығынөлшегіші шығыс стандартты сигналынан тұрады.

Схемаға мысал:

301- ДК6-50-II-а/г-2 маркасының диафрагмасы (қысым Р_у = 6 атм, диаметр D_у = 50 мм)

301-2 Пневмошығысымен дифманометрі 0,02…0,1 МПа, марка ДС-П1

Сапфир-22ДД(электрлік схемасы)

302-1 Ротаметр РД-П (пневмошығысымен) немесе РД-Э (электрлік шығысымен)

Дәріс 17. Өнідірісті замануи жүйемен басқару. ТҮАБЖ құрылымы.

Қазіргі кездегі электронды кәсіпорындарында, автоматтандыру өнімдерінің құндылығын төмендеуі, есептеуіш техникасы, коммуникация, шамаларды нақты өлшеу құрылғылары қарқынды жоғарлауда.

Сандық технологиясы аналогты технологияны кейінге қалдырып, тез дамуда. Бұл басқару мен өлшеуде сандық өнімдердің мүмкіншілігі аналогқа қарағанда қажеттілігін көрсетеді.

Ерекшеліктері болып:

1) өлшенетін шаманың нақты сипаттамасы;

2) үлкен қорғанысқа кедергілігі;

3) есептегіш байланыстарды құру мүмкіншілігі;

4) үрдіспен басқару тиімділігі т.б.

Бұл барлық мүмкіншіліктер нақты бір пайдалармен байланысты:

1) басқару жүйесінде оператордың жұмысын тездету;

2) қаржы ресурстарын үнемдеу;

3) сапаны жоғарлату және оператордың қабылдаған тапсырмаларын нақтылығы;

4) өнімдердің жоғалуын төмендету.

Кез келген ТҮАБЖ үш негізгі топқа бөледі:

нысан

датчиктер

орындаушы механизмы

УСО

Бақылауыштары, реттегіштер

АРМ опрератора

Есептеу байланысы

Төменгі деңгей

Өндіріс бөлімдеріндегі деңгей

Өндіріспен басқару деңгейі производством

17.1-сурет

Ең төменгі деңгей болып технологиялық нысанда орналасқан орындаушы механизм мен датчик деңгейлері болып табылады. Үрдісте шамаларды алумен оларды келесі жоғары деңгейге түрлендіріп, сондай ақ басқару дабылдарын қабылдап қажетті әрекеттерді орындау болып табылады.

Ортанғы деңгей -өндірісі бөлігінің деңгейі

Оның функциялары:

- ақпаратты жинау, төменгі деңгейден келіп түседі, оны өңдеу және сақтау;

- басқарылатын дабылдарды өңдеу;

- жоғары деңгейге өндіріс бөлімі туралы ақпарат беру.

Автоматтандыру жүйесінде жоғары деңгей басқару деңгейінде орын алалды. Бұл деңгейде өндіріс өнімдеріне бақылау жүргізіледі. Бұл үрдіс өндіріс бөлімдерінен келіп түскен тапсырмаларды, олардың жинақталуын, төменгі сатыны басқарудағы өндірулерді өқарастырады. Бұл деңгейдің аңызды жұмысын өндірісті басқару орталығы болып табылып, ол өзараенгізілген үш бөлімнен тұрады:

1) операторлық бөлім,

2) есепберу дайындық жүйесі,

3) талдау жүйесі.

Операторлық бөлім басқару деңгейде үрдіспен оператордың арасындағы байланысқа жауап береді. Ол үрдіс туралы ақпаратты жіберіп автоматты басқару қадамына қажетті жағдайда араласа алады. Ол жүйе мен оператор арасында қарым қатынасты қамтамасыз етеді.

Есеп беруді дайындау жүйесі бұл экранан, принтерден және архивтен шығарылады, тура мезгілде көорсетілген технологиялық параметрлер туралы ақпартты және матеиралды әрі энергетикалық баланстарды береді.

Тенденциялық талдау жүйесі технологиялық параметрлерді бақылау мүмкіншілігін операторға жібереді сонымен қатар сәйкестендірілген шешімдерді бере алады.

ТҮАБЖ ең жоғарғы деңгейінде қуатты компьютерлер қой ылған, онда станция жұмыскерлердің ақпараттарын жинақтау базасы, ақпаратты жинау, операторлармен өзара әрекеттері қарастырылады. Жоғары деңгейде бағдарламалық қамтамасыздандыру пакеті болып SCADA (Supervisory Control And Data Acquisition – басқару жүйесі).

Нысандағы байланыс құрылғысы (НБҚ).

Барлық технологиялық параметрлер, шынайы технологиялық нысанда орыналатын, аналогты және дискретті түрде болады. Көбінесе, өлшенетін шаманы аналогты түрге түрлендіретін датчиктер бар (кернеу, кедергі, қысым) сонымен қатар тек аналогты кіріс сигналдан тұратын орындаушы механизмдер де бар. Параметрлерді өзара байланыстыру үшін аналогты әрі сандық жүйесін қазірі кезде ТҮАБЖ да байланыс құрылғысын қолданады.

НБҚ да келесі функцияларды қарастырады:

1) Аналогты сандық түрлендіргіште кіріс сигналдардың стандартты диапазонынан біріншілік үздікссіз сигналдардың шекара шкаласынан келітірілген, яғни аналогты сигналды қалыптастыру болып табылады.

2) Әртүрлі заттарды өлшеу кедергісін шешімдеріне әсерлерді төмендету мақсатымен біріншілік үздікссіз сигналдың жиілігін шектеу- алдын ала аналогты сигналды төменгіжиілікте фильтрациясы.

3) Жүйе каналдарымен және сигнал қорларының арасында гальваникалық изоляциялауды қамтамасыз ету.

НБҚ осы функцияларынан басқа, АСТ құрылымындағы күрделі функцияларды да орындайды, дискретті кіріс-шығысы, микробақылауыштары және беріліс тапсырмаларын интерфейсі.

НБҚ Өндірілетін сигналдың сипаттамасы бойынша келесі топқа бөлуге болады аналогты, дискретті және сандық.

НБҚ Аналогты (аналогты- сандық түрлендіргіші АСТ, сандық-аналогты түрлендіргіші САТ т.б) үлкен нақты дәлдіктен тұру қажет, үлкен кернеу изоляциясымен және сызықтығымен орын алу қажет.

Нысанды байланыс құлығысының дискретті релейлі шығысымен датчиктерді сұраныстарын, ажырату, байланыс сызығында кернеуді бақылау т.б. ал шығысында қозғалтқыштардың, басқарылатын жібергіштерді басқару үшін сигналдарды қалыптастырады.

НБҚ модулдердің ішінде тек сандық ақпаратпен ғана жұмыс істейтін құрылғылар бар. Оларға өзарақозғалыстағы желілер үшін арналған коммуникационды модуль, (мысалы, байланыс сызықтарын ұзарту үшін, нтерфейс RS-232/RS-485).

НҚБ модулдерінің жүру бағытын үш топқа бөлеміз:

1) датчиктердегі дабылдарды берілісін қамтамасыз ететін, құрылғының кірісі;

2) орындаушы механизмдерде дабылдарды қалыптастыру үшін құрылғыға енгізу;

3) екібағытта.

Шынайы жүйеде жүйе модулі НҚБ өздігінен құлығыы түрінде жүре алмайды, ол датчиктердің құрамына енеді немес өндіріс компьютерлерге кіреді. Оған мысал болып дайын сандық сигнал ды жіберетін датчиктер болып табылады.

Бақылауыштардың аппаратты және бағдарламалық платформасы

ТҮАБЖ орта деңгейде өндірістік бақылауыштары мен компьютерлер орналасқан, олар басқарушы сигналды жіберетін және сандық ақпаратты қабылдайтын басқарушы элементтері үлкен роль атқарады.

Соңғы кезге дейін бақылауыштар болып ТҮАБЖ да PLC тілінде (Programmable Logic Controller – логикалық бақылауыштарды бағдарлайтын) шет елдік және отандық өндірістерінде өнделетін микробақылауыштарды қолданады. Біздің отанымызда кең таңылған PLC және шетелдік өндірушілер, мысалы Allen-Braidly, Siemens, ABB, Modicon, сонымен қатар отандық өндірушілер: «Ломиконт», «Ремиконт», Ш-711, «Микродат», «Эмикон» т.б.

Өндірістің тез ауқымда өсуіне байланысты қазіргі кезде жинақталған РС бірлескен компьютерді бақылауыштардың орнына қолданады.

Олардың бірінші ерекшеліктері өздерінің кең қолданыстылығымен, әр фирмада АБЖ де құрылғылардың түрінде қолдануға болады.Екінші ерекшілігі болып жоғарғы деңгейде компьютердің «туыстық» байланыста болып қызметкерді дайындауда қосымша кететін шығындарын талап етпейді.

Үшінші ерекшілігі – жоғары сенімділігімен. Көбінесе бақылауыштардың физикалық және бағдарламалық сенімділік бағдарламасын ажыратады.

Бақылауыштардың операционды жүйесі өзінің кең тарлған түрімен ғана емес нақты уақытта жұмыс режимімен де, ЕСҚ нан немсе есте сақтау флегтен де жіберілуі қажет.

PC бақылаушының өтпелі жүйесі

Бақылауыштардың операциялық жүйесі өзінің кең таралуымен ерекшелінуі тиіс. Жұмыс тәртібінің шарты бойынша,ОЖ нақты уақытта режимде ұстап тұру қажет, Есте сақтау құрылғысынан тұру қажет.

PC- бақылаушысына көбінесе QNX (фирма QSSL, Канада) операциондық жүйесі келеді. Ең алдымен QNX құрылымы бойынша ЕСҚ ретінде тез жүктеледі.

QNX бұл POSIX стандартымен орындалған, дүниежүзілік нарықта кең таралаған PC-бақылауыштары, ISA, PCI, CompactPCI, PC/104, VME, STD32. Бағдарламалық және аппартаық қамтамасыздандыруда өнімдер жіберіледі.

QNX бұл операционды жүйе үрдісті жоғары сапада жүргізуге кепілдік бере алалды әрідабылдар мен ақпараттарды тез өңдеу алады. Бұл жүйені "қорғаныс режимде" деп атауға болады. Бұдан біз барлық бағдарламалар өз өздерінен қорғалған деп айтуға болады.

Бақылауыштардағы технологиялық бағдарламалау өнімдері

Бақылауыштармен жұмыс істеу барысында қарапайым офистік компьютермен салыстырғанда кіріс- шығыс платаларымен жұмыс істеуі ғана емес, технологиялық бағдарламамалау тілі де үлкен орын алады. Көбінесе, өндіріс салаларында бақылауыштармен программистер емес, технологтар жұмыс істейді, өйткені олар технологиялық үрдіспен басқару нысандарын жақсы меңгерген. Үрдісті сипаттау үшін көбінесе, релейлі-қосылыс сызбасы, функционалды блок, автоматты басқару әдістерінің тілдерін қолданады. Бақылауыштардың 5 бағдарламалық IEC 1131-3 [1] стандартымен тілдері анықталған: SFC - функциональных сызбаның тізбегі, LD – релейлік диаграмма, FBD – функционалды блок диаграмм, ST – мәтінді құру, IL - құрылысы. Мұнда берілген стандарт ашық жүйеде қолданыста ол процессордің түріне, операционды жүйеге, кіріс-шығыс платаларына, нақты құрығыға бағдарламаны жазады. Қазіргі кезде келесі стандартты ұстап тұр: ACCON-Prosys 1131 (фирма DeltaLogic), Open DK (фирма infoteam Software GmbH), Multiprog (фирма KW Software), NAiS Control (Matsushita Automation Controls) т.б.

Бақылауыштардың таралуына мысал

Бақылауыштардың түріне қарай келсі бақылауышты қарастырайық CS104 фирма Steinhoff. Бұл жинақталған PC-компьютермен біріккен бақылауышы, кез келген фирманың құрылғысымен бірге жұмыс істейді, форматы PC/104, қатты жұмсақ дискілері бар, PC-карта, флэш-сақтау т.б. Steinhoff фирмасының базалық кешені: процессорлы модуль, өздігінен қосылатын процессор, 4-Мбайт динамикалық ОЕСҚ операционды есте сақтау, интерфейсы клавиатура, тышқан, екі папалелді IDE/FDD, 128-Kбайт флэш-сақтау, уақыт таймері Ethernet. Желі бойынша жойылған жүктемені қамтамасыз ету ОС QNX. Технологиялық бағдарламалау үшін пакет ISaGRAF қолданады. Мұндай архитектура жұмыс істейтін жүйеде жойылған бағдарламаны негіздеу үшін (технологиялық тілде IL, ST, FB, SFC, LD) қолданады.

Дәріс 18. ХТҮ автоматтандыруға жалпы шолу.

Бұл курсты оқу негізі болып негізгі химиялық өндірістегі қолайсыз жағдайлар болып табылады.

Негізгі химиялық өндірісітер мен оларды құрайтын технологиялық үрдістерді берілген курста басқару нысаны ретінде қарастырамыз.

Басқарудағы химия-технологиялық нысаны.

Технологиялық нысанды басқару анықтамасы:

· ТНБ - функционерленген технологиялық құрылғылар мен бірге жинақталған әрі технологиялық үрдістің таралуын қарастырады.

· ТНБ ға жеке технологиялық агрегаттар мен құрылғылар, оларда жеке технологиялық үрдістің таралуы қарастырылады.

ТНБ қойылатын талаптар.

· ТНБ құрылғысы толығымен жабдықталып, жөндеу уақыт аралығында жауапсыз жұмыс істпе тұруы қажет.

· ТНБ басқарылатын болуы қажет, яғни анықталған аймақта бөлінуі тиіс, энергетикалық ағындар мен материалдық ағындардың өзгеруімен технологиялық режимдерге бөлінуі тиіс.

· Құрылғының сипаттамасына және өзараәрекеттеріне мұмкіншілігі.

· Қызмет етуші жұмыскерлерге датчиктерді орнатуға, орындаушы механизмдер мен реттелетін шамаларға жұмыс істеуге мүмкіншілігі.

· Ауытқушы әсер ететін әрекеттер минимумға жетіп, шешімінде: ресивер; араластырғыш ыдысы; жылуалмасу, қысым, құрамы, температуралардың эиілігі амплитудасын өзгеру.

Химиялық өнімдердің технологиялық өндірісітегі типтік сызбасы.

Шикізатты дайындау

Алынатын өнімдердің шығарылуы

Химиялық талдау

Шикізат

Алынатын өнімдер

Өндірістің типтік технологиялық сызбасы шикізатты дайындаудан, зимиялық талдаудан, алынатын өнімдерден тазарту, бөліп алудан тұрады.

Химия технологиялық үрдістердің жіктелінуі

1. Өнімнің тонналық салмағы мен құрылымы бойынша:

· Ауыртонналық ТНБ – шығарылатын өнімнің көлемімен: жүздеп - ондаған мың тонналық.

· Азтонналық ТНБ – шығарылатын өнімнің әртүрлігімен тез құрамы өзгеретін: грамм - ондаған тонн.

2. Уақытша жұмыс істеу режимін уақыт сипаты бойынша:

· ТНБ мерзімді әрекеті - ТНБ, мұнда ТН циклдік режимде жұмыс істейді, ал технологиялық үрдіс (ТҮ) өзалдына технологиялық әрі ұйымдастыру операцияларын құрайды, бұл соңына дейін жалғасады.«Периодты үрдіс, химиялық технологияға сәйкес жалпы «дискретті үрдіс» ұғымымен тура келеді.

· ТНБ үздікссіз әрекет - ТНБ, мұнда аппарат үздікссіз жұмыс істейді, аппараттың кірісіне үздікссіз бастпақы реагенттер келіп түседі, ал шығысында үздікссіз шығыс өнімдері шығарылып технологиялық үрдіс орнықты режимге енеді.

· ТНБ жартылайүздікссіз әрекет-ТНБ, мұнда аппарат үздіксіз уақыт аралықта қалыптасады, бұл шикізаттың соңғы бөлімін қайтаөңдеу кезінде қажетті болып табылады. Аппаратта бұл шектеулерде үздікссіз түрде бастапқы реагенттер келіп түседі, ал шығысында үздікссіз өнімдері шығарылады. Уақыты аралығында аппараттағы жұмыс күту режимінде болады.

3. Өндірісте ТНБ қажеттілік деңгейі.

· ТНБ негізі - өндірісте негізгі технологиялық үрдістерді тарату мүмкіншілігі. ТНБ негізгі үрдістері болып шикізатты дайындау, химиялық талдау, бастапқы өнімді тарату мен тазарту болып табылады.

· Қосымша ТНБ- бастапқы реагентті уақытша сақтау, уақытаралық және соңғы өнімдер, көліктік операцияларды негіздейді.

· ТНБ ақпараттық сыйымдылығы бойынша:

ТНБ күрделі дейгейі нысанның ақпараттық күрделігіменг, сонын ішінде технологиялық шамалардың күрделігімен сипатталынады.

Кесте - 18.1

Ақпараттық сыйымдылығы бойынша ТНБ жіктелінуі.

Нысандағы ақпараттың сыйымдылығы	Басқаруда қатысатын шамалар саны	ТНБ мысалы
Минималды	10 - 40	Насос станциясы Резеңкеараластыр ғыш
Кіші	41 - 160	Салмақалмастыру Колонна
Орта	161 - 650	Бастапқы мұнайды айдау құрылғысы
Жоғары	651 - 2500	Өндіріс Этилен
Өте жоғары	2500 жоғары	Техникалық көмірсутектті өндіріс

4. Басқару шамалардың сипаты бойынша

· Шоғырланған шамалармен ТНБ - Технологиялық нысанды басқаруда реттелетін шамалар(уақыт мерзімінде, аппартатың кез келген нүктесінде), байланысқан шаманың бірдей мәнде болады.

· Таратылатын шамалармен ТНБ - берілген уақыт аралықта нысанның кез келген нүктесінде шамалары әртүрлі болады. Көбінесе химиялық технологияның үрдісі болып шамалардың таралуы болып табылады.

· Мысалы: ректификационды колонналардың бойымен температура мен концентрациясы.

5. Технологиялық процестің түрі бойынша

· Гидромеханикалық үрдіс – қозғалыстың мөлшерін тасымалдауын жүргізетін тасымалды негіздейді.

· Жылу үрдісі –жылу түріндегі энергияны тасымалдау үрдісі (жылуөтімділігі, конвекция, сәулелену).

· Салмақауысу үрдісі - концентрацияның әртүрлігінен кеңістікте араластыру үрдісі.

· Механикалық үрдіс - механикалық күштің әсерінен қатты заттарды өңдеу (ұнтақтауфракцияларға бөлу).

· Химиялық үрдіс - изотопты құрамы мен атомдардың жалпы санын сақтауда заттар, химиялық құрамы мен құрылысымен ерекшеленетін үрдістер.

ТНБ тиімділігінің критериясын талдау

· Өндіріс үшін – өнімнің құндылығын төмендету мен пайданы жоғарлату болып табылады.

· Технологиялық үрдіс үшін - соңғы өнімді шығару немесе сапасын жоғарлату критериясы.

Статика мен Динамикадағы басқару нысаны ретінде математикалық сипаттамасын өндеу.

· Күрделі ХТҮдің математикалық сипаттамасын жазу кезінде жай моделді құрумен жүргізіледі.

· Басқару тапсырмаларын шешу үшін қажетті математикалық моделді құрады.

ТНБ статикалық режимін зерттеу және математикалық моделдеу

· Басқару мақсату үшін сипаттама және математикалық сипаттамалардың негізгі әдіс- аналитикалық; статистикалық (регрессионды т.б.)

· ТНБ статикалық сипаттмасын зерттеу, ол анықтайды:

- Басқару кезінде шамаларды түрлендіру мүмкіншілігі;

- Үрдістің стационарлы жағдайын мүмкіншілік саны

- Үрдісті стационарлы жағдайын тұрақтауын талдау;

- ТНБ жұмыс аумағында негізгі шамалардың режиміне әсері;

- Статикалық сипаттамалардың сызықтандыру мүмкіншілігі және

- күшейткіш коэффициентерінің сызықты еместігін зерттеу т.б.

ТНБ ақпараттық сызбасын құру

ТНБ ақпараттық сызбасы - ТНБ кіріс және шығыс айнымалыларын көрсетеді.

Ақпараттық сызбаның құрылуы, математикалық сипаттамасының неігзінде (жаңа технологияны өндіру кезінде) немесе нысанды эксплуатациялау бойынша ақпаратандыру негізінде.

Ақпартты сызбаны талдау

Кіріс әрі шығыс әрекеттерді жіктеуде ақпаратты сызбаны талдау орындалады, олар келесі топқа бөлінеді:

· әсеретуші әрекеттер мүмкіншілігі.

· Қажетті басқарылатын әрекеттер.

· Басқарылатын айнымалылар

ТНБ динамикасын математикалық сипаттамасы

· Басқару каналы бойынша динамиканың математикалық сипаттамасы құрылады.

· Басқару каналында динамиканы зерттеу орындалады.

· Басқару каналын таңдау орындалынады.

· Басқару жүйесінің құрылымдық сызбасы құрылады.

Бақылау, дабылдау, қорғау шамаларын таңдау.

Дәріс 19. Араластыру үрдісін автоматтандыру

Сұйық ортада араластыру үрдісін жалпы сипаттамасы.

Араластыру – газ бен сұйықтың ағысымен бұлғылауышпен (мешалка) келетін, импулстің әрекетімен барлық көлемге, тегіс таралу мақсатымен жүретін гидромеханикалық үрдіс.

Араластыру мақсаты

¨ Суспензияны құр - қатты заттарды сұйық көлемге теп тегіс таратуды қамтамасыз ету;

¨ Эмульсий, аэрация құру –сұйықты газға немесе сұйық бөлшектерін берілген мөлшерге дейін ұнатқату, біртегіс тарату;

¨ Қыздыру мен салқындатудың интенсификациясы;

¨ Салмақауысу интенсификациясы араластыру жүйесінде (еріту, сілтілеу).

Араластырудың негізгі сызбасы

19.1-сурет

§ Механикалық- бұлғылауышпен араластыру, аппаратта араласатын оратмен айналады.

§ Барботаж - газ бен ауа ағынын сұйық ортаға араластыру жолымен өткізу, ұсақ көпіршіктерге бөлінген, Архимед күшінің әрекетімен сұықтың қабатында көтеріледі де, үздіксіз сұйықты араластырады.

§ Циркуля араластыру- насостың көмегімен аппаратта көптүрлі циркуляциялы ағындарды құру жолымен жүреді.

Басқару нысаны

Басқару нысаны – бұлғылауышты ыдыс, үздікссіз қозғалыстағы аппарат, онда екі сұйықтықтың араласуы жүреді.

Басқару нысанның сызбасы.

19.2-сурет

Үрдістің тиімділік көрсеткіші - Қоспадағы алынатын заттың концентрациясы.

Үрдісті басқару мақсаты - үздіксіз интенсивтті және тиімді кезінде қоспаның концентрациясын қамтамасыз ету.

Араластыру тиімділігі аппартың шамалдарын таңдауын қамтамасыз ету бұлгаудың айналу саны бұл аппаратағы қоспаның біркелкі айналуын қамтамасыз етеді.

Бірақ та нақты шартта т ехнологиялық нысан ішкі әрі сыртқы әрекеттердің әсерінен бұзылады, бұл технологиялық жұмыс режимін есептеуден ауытқытады.

Автоматтандыру жүйесін өндеу тапсырмалары талап ететін сапаның сипаттамасымен және тиімді үрдісте ішкі әрі сыртқы әсерлердің әрекеттерін қамтамасыз етеді.

Механикалық араластыру үрдісінің теориялық маңызы

Бұлғалаудың қалақшаларының айналуынан аппаратта ерікссіз қозғалыстар пайда болады, олар теңдеудің критерисымен жазылады:

Eu_м = f(Re_м, Г) (19.1)

Мұнда Eu_м - Эйлер критерийсі

критерий Рейнольдса Re_м (19.2)

Геометриялық симплекс Г:

Г=d _м / D _апп (19.3)

мұнда dм - бұлғылаушының диаметрі, м;

n - бұлғылаушының айналу жылдамдығы,айн /с;

r - сұйықтық тығыздығы, кг/м^3;

N_м - бұлғылаумен жұмыс істеуге кететін қуаттылық, вт;

m - динамикалық тұтқырлық Па*с;

К_N – қуаттылық критерийі

Механикалық араластыру үрдісінің технологиялық –құрылымыдық шамасын есептеу әдісі

1. Бұлғылау түрін таңдау оның диаметрі d _м, аппарат өлшемі D _aпп и H _апп.

2. Аппаратың түрі мен өлшеміне байланысты коэффициент Сt анықтаймыз.

3. Бұлғылаудың айналу санын анықтайды: .

4. Re _м есептейді.

5. Сызба бойынша K N = f(Re _м) тауып алады K N.

6. т N_м 2 теңдеуден тауып алады:

Дата добавления: 2017-01-13