Жеке презентация 3 страница

Өрт кезінде өрт сөндіру құралдары бар болса, өрт сөндіргішті қолдану, ішкі өрт су құбырының аспа насосын қосу, орамдарды босату, су ағысын отқа бағыттау немесе оны су құбыры, құдық, өзен суының, құмының, көмегімен сөндіру. Шағын өрт ошағын тығыз жамылғылармен сөндіру қажет.

Өртпен күресте және зардап шегушілерді құтқаруда сіз үшін ауаның жоғарғы температурасының, шаңның, көміртегі тотығы консентрациясының, ғимарат пен үйдің ықтимал құлауының аса қауіпті екендігін есіңізге ұстаңыз.

есте ұстаңыз

Егер зат (жағдай) 10 метрге дейін қашықтықта көрінекі түрде көрінбесе, онда түтіндену концентрациясы өте қауіпті!

Өрт сөндіру кезінде ең алдымен өрттің таралуын тоқтатып, одан кейін аса лапылдаған жерлерде жалынды өшірген жөн. Бұл жағдайда судың ағысын жалынға емес, жанған төбеге бағыттау керек. Егер тік төбе жанса, суды жоғарыдан төмен бағыттау қажет. Шаңданған ғимаратта ертті суды шашырату арқылы сөндірген жөн, өйткені ол түтіннің және температураның төмендеуіне ықпал етеді.

Егер үйде (пәтерде) шағын өрт ошағы пайда болса, тез су құйыңыз немесе ауыр ылғалды матамен жабыңыз. Жанған киімді жамылғы жабумен, оны лақтырумен және су құйып сөндіреді. Жалынды жерге аунау арқылы әлсіретуге болады.

Жанғыш сұйықтарды ең жақсысы көбік құраушы құрамдармен құм немесе топырақ шашу, сондай-ақ шағын ошақтарды ауыр жамылғы жабумен өшіруге болады.

Өрт сөндіру құралдары және оны пайдалану тәртібі

Өрт сөндіру құралдары былайша бөлінеді:

ü қолда барлар (құм, су, жамылғы, көрпе және т.б.);

ü табельдік (өртсөндіргіш, балта, шелек).

Өртсөндіргіштер – өрттің пайда болуы сатысында оны сөндіруге арналған техникалық құрылғы.

Өртсөндіргіштер өрт сөндіру құралдың түріне, корпусының көлеміне, өртсөндіргіш құрамының берілу әдісіне және жіберу қондырғысының түрі бойынша жіктеледі.

Өртсөндіргіш құралдары түрі бойынша: сұйық, көбіне көмірқышқылды, аэрозольды (хладонды), ұнтақты құрамы.

Корпус көлемі бойынша:

ü корпустың көлемі 5 литрге дейінгі қолмен босататын азлитражды;

ü корпустың көлемі 5-10 литрге дейін қолмен босататын өнеркәсіптік;

ü корпустың көлемі 10 литрден астам стационарлық және жылжымалы.

Өртсөндіргіш құрамды беру әдісі бойынша:

ü заряд компоненттерінің химиялық реакциясының нәтижесінде пайда болған газ қысымымен;

ü өртсөндіргіш корпусында орналасқан арнайы балынан берілетін газды қысымымен;

ü өртсөндіргіш корпусына айдалған газ қысымымен;

ü өртсөндіргіш құралының жеке қысымымен;

Жіберу қондырғысының түрі брйынша:

ü вентильді затворы бар;

ü пистолет үлгісіндегі ішқату – жіберу қондырғысы бар;

ü пиропатроннан жіберілетін;

ü қысымның тұрақты көзімен жіберілген;

Өртті үлкен көлемде аэрозольмен сөндіру генераторлары әлемде үлгілері жоқ осы заманғы өртсөндіру құралдары (ОӨҚ) болып табылады.

Олар жылдам тұтанатын сұйықтардың (бензин және басқа мұнай өнімдері, органикалық ерігіштер және т.б.), қатты материалдардың (ағаш, оқшаулау материалы, пластмасса және т.б.) сондай-ақ электр қондырғыларын (күштеу және жоғары вольтты қондырғылар, тұрмыстық және т.б.) өртенуін сөндіреді.

ОӨҚ сілтілі және сілтілі-топырақты металлды, сондай-ақ ауасыз тұтанатын заттарды сөндіруге жарамсыз.

Генератор зарядының жануы кезінде бөлінетін аэрозоль-газ қоспасы қорғалатын затты, тіпті қағазды бүлдірмейді, ал аэрозольдің бөлшектерін шаңсорғышпен алуға немесе сумен шаюға болады.

ОӨҚ генераторлары қол (СОТ-5М) және стационарлық болып бөлінеді. СОТ-5М генераторы қорғайтын көлем 40т.м. дейін СОТ-1 қорғайтын көлем 60 т.м. дейін.

СОТ-5М генераторын қимылға келтіру үшін:

ü жіберу торабының қалпақшасын алу;

ü бауды қатты тарту;

ü жанған бөлмеден шығу қажет;

СОТ-1 генераторын қосу үшін арнайы жіберу торабы пайдаланады. Қорғалатын көлемдегі температура 90^оС жеткенде қосылатын жіберудің термохимиялық тораптарын қолдану, егер олар бірнешеу болса, әрбір генераторға біржола толық істеуге мүмкіндік береді.

Жіберудің электротоптарын қолдану СОТ-1 генераторларын өрт дабылы бар нысандарды пайдалануға мүмкіндік береді. Қорғалған бөлмеде СОТ-1 генераторын орнату арнайы кронштейннің көмегімен жүргізіледі.

Жарылыс – бұл қысқа уақыт аралығында шектеулі көлемде энеогияның үлкен санының босауы. Ол қысымы өте жоғары қатты ысыған газдың пайда болуына алып келеді, аяқ асты кеңейген жағдайда қоршаған денеге соққылық, механикалық әсер етеді. (Қысым бұзу). Жарылыс қатты ортада төңірегін бұзып, ұсақтайды, ауа мен судың жойқын әсердегі ауалық немесе гилрарликалық соққы толқындарын құрайды.

Жарылу қауіпі бар объктілерге қорғаныс, мұнай өндірумен және ұқсатушы, мұнай-химия, газ, химия,тоқыма объктілері, нан өнімдері мен дәрі-дәрмек өнеркәсібі, жылдам тұтанатын сұйықтар, сұйытылған қоймалары жатады.

Кәсіпорында ауаның, бензиннің, табиғи газдың буынан қант және ағаш шаңынан және т.б. жинақталуынан пайда болған ауа қоспасы жарылысын болдырмау үшін, бірінші кезекте ықимал от шығу көздерін жояды және кәсіпорындарды қорғауға бағыттаған шараларды жүргізеді, олардың негізгілері мыналар:

ü жарылыс кезінде ең жоғарағы қысымға тең жүктеме көтеруге қабілетті берік қоршауды, құрылғыларды жобалау;

ü жарылу қауіпі бар аймақтарда оттегі құрамы қажетті жанудан аз болатын инертті ортаны, берік қабырғалар мен жарылу қауіпі бар аймақты оқшауландыру;

ü жарылу қауіпі бар өндірісті жарылыс болған жағдайда қоршаған ортаға залал келмейтін жерлерге орналастыру;

ü жарылыс кезінде пайда болған қысымы шығару үшін арнайы сақтандырғыш клапандарын орнату;

ü жарылысты жаншу (жарылу қауіпі бар қоспаны тұтана бастаған кезде алғашқы сәтте баяу көтерілетіндігін ескере отыра арнайы датчиктер дабылы бойынша жалынның таралуын шектейтін қондырғы қосылады).

Жарылыс және өрт шығу қауіпі бар объектілрдегі авария салдарын әлсіретуге, өртке қарсы шараларды өз уақытында өткізу ықпал етеді, олар өрт ошақтарын жоюды немесе пайда болуын қиындатуды ғана емес, сондай-ақ пайда болған жалын мен өртті жедел жоюды және өртенген ғимараттағы адамды, мүлікті құтқаруды қамтамасыз етуге тиіс.

1989 жылы 20 мамырда Алматы-2 теміржол станциясында сұйық пропан құйылған цистернаның жарылысы кезінде 34 адам қаза болып, 100 адам жарақат алды.

2000 жылы республикада газды пайдалану бұзудан тұрған үй секторында 35 жарылыс болды. Бұдан 49 адам зардап шегіп, оның 9-ы қаза болды.

Тақырып бойынша бақылау сұрақтары

1.Авария дегеніміз не?

2.Апат түсінігі, апаттардың бөлінілуі.

3.Табиғи қауіптілік дегеніміз не?

4.Литосфералық қауіптілік.

5.Атмосфералық қауіптілік.

6.Гидросфералық қауіптілік

10.Аса қауіпті жұқпалы аурулардың пайда болуы және алдын алу шараларының жүргізілуі.

Әдебиеттер:

Негізгі әдебиеттер: 6(15-21б),8(156-213б),13(245-257б)

Қосымша әдебиеттер: 15(62-79б)

5-Тақырып- Тұрғындарды қорғау

Дәрістің мазмұны: Төтенше жағдайларды халықты, аумақ пен ұйымдарды қорғау саласындағы АҚ шаралары.

Кілт сөзі: радиациялық, дозиметр,инверсия,изотермия, конвекция.

Негізгі сұрақтар мен қысқаша мазмұны

1.Радиациялық және химиялық барлау және дозиметрлік бақылау аспаптары.

2.Жаралану, буынын шығарып алу,сыну кезінде алғашқы медициналық көмек көрсету.

3.Радиациялық және аралас зақымдану кезінде алғашқы медициналық көмек көрсету.

Радиациялық барлау приборлары

Осы заманғы барлық дозиметрлік приборлар иондық әдіс негізінде жұмыс істейді. Оқшауланған көлемдегі иондаушы сәулеленудін ықпалы-мен газдың электрлі бейтарап атомдары жағымды және жағымсыз иондарға бөлінеді. Егер

осы көлемгс әрқайсысына тұрақты кернеу қойылган екі электрод орналастырса, оңда иондалған газдағы электродтардың арасында зарядталған бөлшектердің бағьтты қозғалысы пайда болады, яғни гаэ арқылы иондық тоқ деп аталатын электр тоғы өтеді. Оның көлемін өлше отыра, радиоактивті сәулеленудің жиілігі туралы бағалауға болады.

Иоңдық әдіс негізінде жүмыс істейтін приборлар шамамен бірдей және құрылысы мынадай: 1— қабылдаушы, 2 -күшейткіш, 3—өлшегіш, 4—қуаттандыру блогы және 5 -қуаттандыру көздері.

ДП —5В доза қуатының өлшегіші (рентгенометр)

Прибор гамма-сәулелену бойынша әртүрлі заттардың радиоактивті зақымдалу және гаммарадиация деңгейін өлшеуге арналған. Гамма-сәулеленудің экспозициялық қуаты сағаттағы миллирентгенттермен (мР/саг) немесе сағаттағы рентгенттермен анықталады (Р/с). Прибор жиынына мыналар кіреді: 1 — сақтауга арналган чемодан, 2 — қақпағы бар өлшеу пульті, 3 — газбсн зарядталған екі есептегіші бар қымталған цилиндрлі түтік, 4 — түтікті бекітуге арналған ұзарту штангасы, 5 — өлшеу пультінің дабылдарын дыбыстық бақылауға арналған телефондар (құлақілдіргі), 6—зонд пен телефон кабельдері, сондай-ақ қуаттандыру блогы, нұсқаулық артық мүлік.

Радиация деңгейін өлшеу 1м. биіктікте, яғни адамның тіршілік орталықтарының деңгейінде жүргізіледі. Гамма-сәулеленудің дозасының қуатын (радиация деңгейін анықтау үшін мыналарды істеу қажет: түтік экранын «І»жағдайына, қосалқы диапазондар ажыратқышын 200 жағдайына қойып, 15 секундтан кейін төменгі шкаладан кейін прибор тілі бойынша есептеуді жүргізу ксрек. Алынған нәтиже сағаттағы рентгентте гамма-сәулелену көлемін көрсетеді, прибор тілі болмашы ауытқыса (0—5 Р/с шегінде), онда сезімталдау қосалқы диапазондарында жүргізген жөн.

Өлшеу кезінде тілдің шеткі жағдайларында есептеуді жүргізбеген дұрыс (шкаланың басында немесе аяғыңда). Ұзақ жұмыс, кезінде әрбір 30—40 минуттан кейін прибор жүмысының режимін тексеру қажет.

Өлшеу барынша дәл болу үшін зондты кеңістікте оның белдігінің жерімен қатар орналасатындай етіп бағыттау керек.

Дененің, киімнің, хайуанаттардың жүн жамылғысының үстін және басқа объектілердің радиоактивті заттармен зақымдалуын анықтау, егер сыртқы гамма-фон сол объектінің шекті жол берілетін зақымдалуынан үш еседен артық болған жағдайда ғана жүргізілуі мүмкін. Гамма-фон зертейтін объектіден 15—20м. қашықтықта өлшенеді (зонт жерінен 1м. қашықгықта).

Объектінің үстіңгі бетінің зақымдалуы барлық қосалқы диапазонда өлшенеді (200-дсн басқасында).

«І»жағдайында экраны бар зондтың зақымдану деңгейін өлшеу үшін тексерілетін объектінің үстіңгі бетіне қойып оның бетінде баяу қозғай отыра құлақілдіргідегі дыбыстардың еең жиілігі немесе микроамперметрдің ең жоғарғы көрсетуі бойынша қатты зақымдалған жерді анықтап, прибордың көрсетулерін жазып алу керек. Осы көрсетулерден гамманың көлемін оқып, объектінің зақымдануының шынайы алады. Егер прибордың көрсетулері екі өлшеу кезінде де бірдей болса, онда объекті зақымданбаған болып шығады.

Зақымданған объектіде бета-сәулелеңуін анықтау ушін зонд экранын "В" жағдайына қою қажет. Гамма-сәулелену бойынша көрсеткіштермен салыстырғанда (зонд экраны " І " жағдайында) прибор көрсетулерінің бір қосалқы диапаздарында артуы бета-сәулеленуінің бар екендігін, тиісінше тексерілетін объектінің бета, гамма-радиоактивті заттармен зақымдалғанын, яғни зақымдалған объектінің қауіптілік деңгейін арттыратындығын айғақтайды. Бета-сәулеленуді анықтау сондай-ақ радиоактивті ластану іздерінің тыстың автомашинаның, жәшіктің, ыдыстың, ғимарат қабырғасының қай жағында екендігін табу үшін қажет. Сұйық және сусымалвы заттардың зақымдалғанын өлшеу кезінде датчикті радиоактивті заттармен ластанудан қорғау үшін түтікке полиэтилен пленкасынан жасалған жамылғы кигізеді.

Дозимертлік бақылау приборлары

ДП —22В жеке дозиметр жиынына 50 тік көрсететін ДКП-50—А дозиметрлері мен ЗД — 5 зарядтау қондырғысы кіреді. 0,5—200Р/с дозалар қуатын өлшеу кезінде 2 — 50 диапазон зондағы гамма-сәулеленудің жеке дозасын өлшеуге арналған. Дозиметрлерінің жұмысы температуралардың —40 +50 °С аралығында және ауаның салыстырмалы ылғалдылығы

98% кезінде қамтамасызетіледі.Әрбір дозиметр алюминий қүймасынан автоқалам түрінде жасалынған. ДКП-50-А дозиметрін жұмысқа даярлау кезінде дози­метрдің шаңнан қорғайтын және зарядтау қондырғысындағы "заряд" үясындағы қалпақшасын бұрайды.

"Заряд" тұтқасын сағата жүрісіне қарсы қойып, дозиметрді ғана салады, осы кезде ұяның төмеңгі жағындағы дозиметр саласына жарық түсіретін шам жанады. Оператор окулярға қарай және сағат тілі бойыша "заряд" түтқасын бұрай отыра тілді дозиметр шкаласындағы нольдік белгіге қойып, дозиметрді үядан алады және қорғаныс қалпақшасын бұрайды.|Дозиметрлерді зарядтағаннан кейін радиоактивті зақымдану аймағында жұмыс істейтін бөлімшелердің жеке құрамына береді.

Ошақтан қайтқаннан кейін дозиметрдің көрсеткендері жеке құрамнын сәулеленуін есептеу журналына енгізіледі.

ИД— 1 доза өлшеу жиыны температуралардың —40 +50°С аралығында және ауаның салыстырмалы ылғалдылығы 98 % кезінде гамма-нейтрондық сәулеленудің жұтылған дозасын өлшеуге арналган.

Дозиметр 20-500 рад диапазондағы гамма-нейтрондық сәулеленудің жұтылған дозасын өлшеуді қамтамасыз етеді.

Өлшенетін дозларды есептеу дозиметр ішінде орналасқан және окуяр арқылы

жарыкта көрінетін шкала бойынша жүргізіледі. Дозиметрлерді зарядтау ЗД—6 зарядтау қондырғысымен жүргізіледі. Жиынға зарядтау қондырғысымен қатар 10 дозиметр және футлярға салынган нұсқаулық кіреді.

Зарядтау қондырғысының жұмыс принципі мынаған негізделген: сағат тілі бойынша тұтқананы айналдырған кезде рычагтік механизм пьезоэлементтерге қысым жасайды, олар бұзылғаннан кейін кіре берісте дозиметрдің иондық камерасының орталық электроды зарядтау ұясының орталық діңгегі бойынша плюс, ал корпус бойынша иондық камераның сыртқы электродына минус берілетіндей ретпен орналасқан әр түрлі қуаттылықты құрайды.

Дозиметрді жұмыс жағдайына келтіру үшін оны зарядтау қажет. Бұл үшін зарядтау қондырғысының тұтқасын| аяғына дейін сағат тіліне қарсы бұрап, дозиметрді зарядтау қондырғысының зарядтық-байланыс ұясына қояды; зарядтық қондырғыны айнамен жарықтың сыртқы көзіне бағыттап айнаны бұра отыра шкалаға жарықты барынша көбірек түсіреді, дозиметрді басып, окулярды бақылай отыра зарядтық қондырғының тілін сагаттың тілі бойынша дозиметр шкаласындағы тілдің көрсетуі нольге жеткенге дейін бұрайды, бүдан кейін дозиметрді ұядан алып, жіптің жағдайын жарықта тексереді (тілдің тік жағдайы кезде оның көрсетуі болуға тиіс).

Дозиметрді иондаушы сәулелер әсері өрісіндегі жұмыс уақытында киімнің қалтасына салып жүреді. Дозиметр оқулярына ара-тұра қарай отырып дозиметр шкаласындағы тілдің көрсетуі бойынша жұмыс уақытында алынған гамма нейтрондық сәулелену дозасын анықтайды.

ИД—11 жеке доза өлшеу жиыны гамма-нейтрондық сәулеленудің жеке дозасын тіркеуге арналған және ИУ -I өлшеу қондырғысының бес буып-түю жәшігінде орналасқан 500жеке ИД-11 өлшеу дозасынан, екі қуаттандыру кабелінен, техн и к а л ы қ қүжаттама мен артық бөлшектерден тұрады. Г а м м а және аралас гамма-нейтрондық сәулелену дозасын тіркеуге күміс жалатылған алюминий-фосфатты шынының көмегімен жүргізіледі. Тіркелген дозаны өлшеу 10—1500 радианапозонындағы ИЮ—1 өлшеу қондырғысының көмегімен жүргізіледі. Сәулелену дозасы мерзімдік сәулелену кезінде қосылады және дозиметрде 12 ай сақталады. ИД—11 массасы-25г.

"Белла" тұрмыстық дозиметрі. Портативті, қалталы прибор түрінде жасалған.

Дозиметр екі жұмыс режимімен жұмыс істейді:

ПОИСК жөне МЭД. ПОИСК режимі дыбыс даблдарын

қадағалау желісі бойынша радиациялық ахуалды

тұрпайы бағалау үшін кызымет етеді. МЭД режимі

цифрлі таблодағы эквивалентті дозаны қуатын өлшеу

және индикациялау ушін кызмет- етеді.

МЭД өлшемі 40 с шамасымдагы уақыт аралығымен автоматгы түрде, сондай-ақ МЭД-КОНТР. ПИТА-ІІИЯ кнонкасына қысқа уақыт басу аркылы жүргізіледі. Дозиметрдің өлшеу уақытты 40с шамасында, бұл кезде

цифрлы таблода әрбір разрядтан (цифрлар кейін нүкте пайда болады.

1,2,4 разрядтардан кейін нүктслердің жоғалуы өлшеу процесінің аяқталғандығын білдіреді.

Дозиметр 1 мЗв/с аспайтын экнивалетті доза қуаты тағайындалғанға дсйін МЭД 99,99 мкЗв/с маңызының артқандығы туралы (дыбыс таблосының толып кетуі) үздіксіз дыбыстық және жарық дабылын қамтамасыз етеді.

Химиялық барлау приборлары

Ауадағы, жердегі, техникадағы және басқа объектілердегі улы заттарды анықтау химиялық барлау приборлары көмегімен немесе сынақ алу және оны артынша химиялық лабораторияда талдау жолымен жүргізіледі. Барлык приборлардың жұмыс принциптері индикацияның химиялық әдісіне делген. Ол бойынша улы заттар реактивиен ықпалдасқан кезде реактивтің

түсі өзгереді, ал егер реакция сұйық ортада жүргізілсе ылгал түседі.

Әскери химиялық барлау приборы (ӘХБП). Ауадағы, жердегі және техниканың үстіндегі улы заттарды табуға арналған ол корпусқа қақнақпен және тасуга арналган белбеумен бекітілген. Корпуста қол насосы, насостың саптамасы, индика-торлы түткішесі

бар үш қағаз таспасы, түтіннен қоргайтын

сүзгі, қорғаныс қалпақшалары, шам, жылытқыш және оның патрондары орналасады. Корпустың сыртынан сынақты

іріктеуге арналган күрек бекітіледі.

Ауадағы улы заттарды аныктау. Улы заттарды анықтау зариннан, зоманнан және VХ бастайды. Бүл үшін прибордың қақпагын ашады, ілмешекгі итереді және насосты алады. Қызыл шеңберлі және қызыл нүктелі екі индикаторля түтікшені алып, олардың үшын кесіп ашады. 5°С температура кезінде түтікшенің төменгі жағын ашардың алдынді 40°С-тан аспайтын температурада жылытқыны қыздырады (реактивті ерітеді). Индикатор түтікшенің таңбасына дәл келетін таңбалы насостың ампуласын сындырып, оларды ұшынан таңбамен бірге ұстай отыра 2-3 рет қатты сілкілейді, түткішілердің бірінің (тәжірибелік) ұшын таңбаланған насосқа қояды, секундтына бір рет тербету жылдамдығымен 5— 6 тербетіп, ауа айдайды. Екінші түтікше арқылы (бақылау) ауаны айдамайды, керісінше прибор корпусында орналасқан штативте қалдырады. Ауаны айдағанан кейін тәжірибелік түтікшенің төменгі жағын сындырып толтырғыштың жоғары бөлігін толығымен шаятындай етіп бірі екі рет үлкен құлашпен сілкілейді. Бұдан кейін бірден бақылау түтікшесінін төменгі ампуласын сындырып, оны сілкілейді. Толтырғыштар бояуынын өзгерісін қадағалайды.

Төменгі ампулаларды ашып, оларды сілкілегеннен кейін толтырғыш қызарады, кейіннен сарғайады. Екі түтікшеде қызыл түстің жасыл түске бір уақытта көшуі қауіпті рдсгі улы заттың жоқтыгын айғақтайды. Бақылау ерекшесінде сары түс пайда болган сөтте тәжірибелік түтікше қондырғышының жоғары қабатында қызыл түстің сақталуы қауіпті молшердегі улы заттардың бар екендігін. Гаққағарларын алу туралы шешім қабылдау үшін зариннің, зоманның жәнс VХ қауіпсіз молшсрі де осылайша анықталады. Анықтауды жоғарыда жазылган төртіппен жүргізеді, тек ауаны тәжірибелік индикаторлық түтікше ар қылы айдаған кездс насосты 50 — 60 рет басады жәнс түтікшелердің төменгі ампуласын бірден емес, басқаннан 2 — 3 минугган соң сындырады.

Жүйкені құрыстырғыш улы затты зсрттеу нәтижесіне қарамастан ауада фосгеннің (дифосгеннің) және көгілдір қышқылдың немесе хлорцианның бар-жоғын анықтайды. Бұл үш жасыл жүзікшесі бар индикаторлық түтікшсні ашып, ондағы ампуланы сындырып, түтікшені насосқа қойып, насоспен 10 — 15 рет тербетеді. Түтікшені насостан кейін толтырғыштың бояуын индикаторлық түтікшесі бар таспаға эталонмен салыстырады. болкаторлыкт\тікпіе итын таспаға жағылған эталонмен салыстырады. Бұдан кейін ауадағы иприт буын анықтайды, бұл үшін сары жүзікшелі түтікшені ашып, оны насосқа қояды және насосты 60 рет басады. Бұдан кейін түтікшені насостан алып, 1 минуттан соң толтырғыштың бояуын таспадағы эталонмен салыстырады. CS және BZ индикаторлық түтікшесі бар таспалар болған кезде ауада осы улы заттардың бар екендігін анықтауға болады.

Төменгі температураларда ауаны зерттеуді жүргізген кезде түтікшелерді қыздыру керек. Бұл үшін жылытқының орталық саңылауын патронға қояды және патрон қалпақшасындагы саңылау арқылы оның ішіндегі ампуланы сындырады. Ампуланың сыңғанына көз жеткен соң ұшты патроннан алады. Жылытып қойғаннан кейін оны бүйірдегі ұяларға түсіріп, индикаторлықлық түтікшелерді кыздыру немесе еріту үшін пайдаланады.

Дата добавления: 2017-02-01