Хара балдырлар класы (харовые) - charophyceae

Қазірігі кезде дүние жүзі бойынша хара балдырларының 300-дей түрі сипатталып жазылған. Олар мынадай 6 туымқа жатады: нителла(Nitella), толипелла (Totypella), нетеллопсис(Nitellopsis), лампротамниум (Lamprothamnium), лихнотамнус (Lychnothamnus)және хара (Chara).

Бұлардың аоғашқы екеуі нинеллалар тұқымдасына (Nitellaceae), ал қарған төртеуі харалар тұқымдасыан (Characeae) жатады.

Талломды күрделі тарамдалған болып келетін үлкен балдырлар. Олар көп жағдайда тұщы суларда кездеседі (көлдерде, өзендердің ескі арналарында), кейде су астында ну болып жиі өседі. Жыныссыз жолмен көбеймейді. Вегетативтік көбею ризоидтарында пайда болатын түйнектері немесе талломының төменгі бөліктері арқылы жүзеге асады.

140- сурет. Хара балдыры:А - жалпы көрініс; Б- талломның бір бөлігі: 1-ризоид; 2-түйнекшелер; 3-бүйірлік бұтақтары; 4 - орнталық клетка; 5- сыртқы клеткалар; 6- бір клеткалы бұтағы; 7- оогамий; 8- жұмыртқа клеткасы; 9-тәж(коронка); 10- антеридий; 11- қалқан; 12-тұғыр;13- сперма түзетін жіпшелер; 14- сперматозоид.

Жыныстық көбею органдары - оогоний мен антеридийлері көп клеткалы. Хара балдырлары эволюциялық тұрғыдан қарағанда жасыл балдырлардың ішіндегі ең жақсы жетілгендеріне жатады.

Хара туысы -(Chara) (146- сурет). Талломының ұзындығы бірнеше ондаған сантиметрге жетеді.Оның тік тұратын "сабағы" буынға және буын аралықтарына бөлінеді. "Сабақтың" буындарынан "жапырақ" деп аталынатын бүйірлік бұтақтардың шоқтары кетеді. Талломның өстік бөлігі ортаңғы үлкен клеткадан тұрады, оны ұсақ клеткалар қоршап жатады. Талломы ризоидтары ақылы судың түбіндегі субстракқа бекініп тұрады.

Вегетативтік көбеюі ризиодтарында түзілетін түйнектері арқылы жүзеге асады. Жыныстық көбейгенде бір клеткалы бүйірлік бұтақшаларының қолтықтарында оогоний мен антеридий жетіледі. Оогоний соқпақша спираль формалы болып келеді. Оның қабырғалары спираль тәрізді болып бұралған ұзынша клеткалардан тұрады. Осы клеткалардың жоғарғы ұшы тәж (коронка) деп аталынатын 5 қысқа клеткадан тұратын өсіндіге айналады. Оогонийдің ішінде жұмыртқа клеткасы жетіледі. Антеридийі оогонийіне қарағанда кішілеу және формасы шар ьәрізді болып келеді. Пісіп жетілген кезінде олар қызғыш- сары тңске боялады. Антеридийдің қабықшасы қалқанша(щит) деп аталынатын сегіз үшбұрышты клеткалардан тұрады. Қалқаншадан антеридийдің ішінде қарай ерекше сүйеніп немесе тұғыр кетеді, оларға шұмақталып оралған спермаген жіпшелері бекінеді. Әрбір жіпше 100-300-ге дейін диск тәрізді жалпақ клеткалан тұрады, олардың әрқайсысын бір- бінден спираль тәрізді бұралған екі талшықты сперматозоид жетіледі.

Ұрықтанған жұмыртқа клеткасынан зтгота (ооспора) түзіледі. Осыдан кейін ооспора тыныштық қалыпқа көшеді. Ооспора өсер алдында, оның диплоидты ядросы редукциядық жолмен бөлінеді. Нәтижесінде қысқа тарамдалмаған гаплоидты жіпше - өскіннің бастамасы жетіледі, одан жаңа өсімдік пайда болады. Өмірлік циклы гаплоидты фазада өтеді, зигота ғана диплоидты.

ҚЫНАЛАР БӨЛІМІ -LICHENOPHYTA

Қыналардың 20 мықнан астам түрлері белгілі.

Құрылысы. Бұл комплексті симбиотикалық организмдер. Олар екі компоненттен - балдырдан және саңырауқұлақтан тұрады. Балдырлар организмнің өміріне қажетті углеводтарды синтездейді, олар талломда лихенин түрінде жинақталады. Ал саңырауқұлақтың гифалары организмге қажетті суды өз бойына сіңіреді және тұрақтандырады.

Қыналардың талломы саңырауқұлақтың матасқан гифаларынан және олардың арасында орналасқан жасыл немесе көк-жасыл балдырлар тұрады. Талломның екі түрі болады: гомомерлі және гетеромерлі. Готомерлі таллом ертетекте пайда болған және құрылысы қарапайым болып келеді. Мұндай талломда балдырлардың клеткалары белгілі бір жүйеде біртекті тарадған болады (147-сурет). Гетеромерлі талломда балдырлар мен саңырауқұлақтардың гифалары біркелкі орналаспайды. талломның бір жерінде балдырлар басым болса, екінші бір жерінде саңырауқұлақтың гифалары басым болады. Талломның балдырлар басым болып келетін қабатын гонидиалды қабат деп атайды. А.С. Фомицин мен О.В Баранецкий(1867) көрсеткендей қынадан бөлім алған балдырдың өз бетімен жеке өсетін балдырдан айырмасы болмайды. Қыналардың өзін өсетін балдырдан айырмаса болмайды. Қыналардың өзін құрайтвн компоненттерінде(балдырлар мен саңырауқұлақтардың гифаларында) симбиоз түзьей тұоған уақытта бола бермейтін бтологтялық ерекшеліктері болады. Мысалы, қыналар балдырлар мен сағырауқұлақтар өспейтін жерлерде өсе алады. Олардың алуан түрлі формаларын жартастардан, топырақтың бетінен, ағаштың діңдерінен кездестіруге болады. Әсңресе тундра олар көптеген территорияны алып жатады. Қыналардың талломы субстраттың ішінде енбей, оның бетінде жатады. Қыналар ұзаң уақыттар бойы сусыз өмір сүре алады. Бірақ осы кездерде олардың тіршілігі(мысалы, фотосинтез процесі) тоқтайды.

Таллом өте жай өседі. Оның түсі сүр, қоңыр, көк, қызғыштау сары, ашық-сары немесе қара болып келеді. Қыналардың бояуы олардың ерекше пигменттегіне, бездерінен шығатын тұздарға, әртүрлі қышқылдардың құрамына және канцентрациясына байланысты болады. Жалпы қыналардағы қышқылдардың саны 230-ға жетеді.

Талломдарының формасына қарай қыналарды негізінен үш түрлі морфорлогиялық типке бөледі: қаспақты, жапырақты және бұталы. Олардың араларында ралас формалары болады. Қаспақты қыналардың талломы жартастарда, ағаштың қабығында, топырақтың бетінде қабықшақтанып тұрады. Мұндай қыналардың субстратқа тығыз бекініп тұратындыңы сонша, оларды бүлдірмей алудың мүмкіндігі жоқ. Жапырақты таллома жоғарға сатыдағы өсімдіктердің жапырақ тақтасы секілді болып келеді. Олар топыраққа немесе ағаштың діңіне ризиналары арқылы бекініп тұрады. Ал ризиналар шашақтанып топтасқан гифалардан тұрады. Бұталы қыналардың талломы биіктігі 12-15 см болатын жан-жаққа тарамдалған бұта типтес болады.

Көбеюі. Қыналар тек вегетативтік жолмен көбейеді. Көбіне олар талломдарының сынып түскен бқліктері арқылы, кейде соредий, изидий және лабул деп аталынатын арнайы маманданған бөліктері арқылы көбейеді.

Соредилер сыртын саңырауқұлақтардың гифалары ораған, екі немесе бірнеше бірклеткалы балдырлардың клеткаларынан тұратын ұсақ микроскопиялық түйіршектер(147-сурет). Олар көп мөлшерде жапырақты қыналардың гонидиальды қабатында, сиректеу тереңдеу жатқан қабаттарында пайда болады. Изидийлер формасы дөңестеу болып кеоген таяқша тәрізді талломның үстіңгі бетінде болатын қскінлер. Оларда да қыналардың компонеттерінің екеуі де болады. Соредилер мен издилер желмен, сумен және жануар арқылы тарайды. Қолайлы жерге түсісімен, олар жаңа талломның бастамасын береді.

Лабулдар талломның үстіңгі бетіне тігінен (вертикаль) орналасқан немесе оның шеттерінде болатын қабықтар. олар изидилерге ұқсас болып келеді. Жыныссыз және жыныстық көбеюлері қыналардың компонеттерінің тек біреуінде - саңырауқұлақтарда ғана пайда болады. Егер саңырауқұлақтың спорадан өскен гифалары қыналардың осы түріне сәйкес келетін балдырды кездестірсе. Ал егер керекті балдырларды кездестірмесе, гифалар өледі.

Шаруашалықтағы маңызы. Қыналардың халық шаруашылығында маңызы зор. Ең алдымен олар солтүстік бұғыларының қорегі. Олардың медицинада және парфюмерияда колданады. Кейбір түрлері глюказаны және химиялық индикатор - лакмусты дайындауға пайдаланылады.

Классификациясы. Микобионттың систематикалық жағдайына қарай қыналарды тқрт класқа бөледі: фиколихенес класы (Phycolichenes), қалталы қыналар класы (Ascolichenes), базидиальды қыналар класы (Dasidiolichenes), дейтеролихенес класы(Deuterolichenes). Осылардың ңшңнде ең кең тараған қалталы қыналар класы.

ӨСІМДІКТЕР ДҮНИЕСІНІҢ ТАЛЛОМДЫ, ЯДРОЛЫ ПЛАСТИДІ ЖОҚ ТАРМАҒЫ (ТӨМЕНГІ САТЫДАҒЫ ГЕТЕРОТРОФТЫ ӨСІМДІКТЕР) – THALLOBIONTA APLASTIDAE

КІЛЕГЕЙЛІЛЕР БӨЛІМІ (СЛИЗЕВИКИ) – MYXOPHYTA

Бөлімінің құрамында 500-дей түр бар. Талломы клеткаларға дифференциацияланбаған және тұрақты формасы болмайтын көп ядролы, цитоплазмалық масса – плазмодий түрінде болады.

Оның мөлшері (размері) үлкен – диаметрі бірнеше ондаған сантиметрге жетеді. Кілегейлілер гетеротрофты өсімдіктер, негізінен сапрофиттер, сиректеу паразиттері де кездеседі. Сапрофиттерінің плазмодийі көп жағдайда сары, қызғыштау және басқа да түстерге боялған немесе түссіз болып келеді. Олар субстратпен қорек және су бар жерлерге қарай жылжып отырады, бірақ ашық, күн түсетін жерлерден қашып жүреді. Кілегейлілер секундына 0,4 мм. Жылдамдықпен қозғалады. Қор заттары жиналған сайын (шыны майы, гликоген, белок) плазмодийі ашық құрғақ жерге жылжып шығады да, көптеген споренгийлер береді. Оның ірқайсысының қалың қабықшасы болады. Көптеген түрлерінің спорангилері жастықша тәрізді эталий деп аталынатын жиынтық түзеді. Оның барлығына ортақ қатты қабықшасы болады. Эталилері мен спорангилерінің ішіндегі заттары мейоз жолымен бөлініп бір клеткалы спораларға айналады. Көптеген түрлерінің цитоплазмалық массасынан капиллиций деп аталатын жіпшелер түзілед. Бұл жіпшелер бойына суды көп жинайды (гигроскопичный) және эталидің немесе спорангилердің қабықшалары жарылған соң споралардың шашылуын қамтамасыз етеді. Споралары қолайлы жағдай туғанда өседі. Көп жағдайда әр спорадан бірден төртке дейін зооспора түзіледі және олар бөлінуге қабілетті болып келеді. Зооспоралар талшықтарынтастап миксамебаларға айналады. Миксамебалар да көбеюге қабілетті болып келеді. Жыныстық процесі миксамебалардың, кейде зооспоралардың қосылуы арқылы жүзеге асады. Нәтижесінде олардан диплоидты миксамебалар пайда болады. Осы миксамебалардан диплоидты плазмодийлер түзіледі. Өмірлік циклында диплоидты фазасы басым болып келеді.

Паразит миксомицеттердің спарангилері болмайды. Споралары миксомицеттердің осы тобының иесі болып табылатын өсімдіктердің клеткаларында жиналады.

Классификациясы. Кілегейлілер бөлімі мынадай кластардан тұрады: протостелділер класы (Protosteliomycetes), миксогастралар немесе нағыз кілегейлілер класы (Myxogasteromycetes), плазмодиофорлар класы(Plasmodiophoromycetes), акразиялар немесе клеткалы кілегейлілер класы (Acrasiomycetes). Осылардың ішіндегі ең кең тарағаны плазмодиофоралар класы,исондықтан да оған толығырақ тоқталамыз.

ПЛАЗМОДИОФОРАЛАР КЛАСЫ

(ПЛАЗМОДИОФОРОВЫЕ) - PLASMODIOPHOROMYCETES

Кластың өкілдері клетка ішілік паразиттер. Аса кең тараған түрлерінің бірі плазиодиофора (Plasmodiophora brassicae) (148-сурет). Ол капустаның, брюкваның және басқа да капуста гүлділердің аса кең таралған паразиті. Паразиттің плазмодийі өсімдіктің тамырына өтіп капуста килі деген атпен белгілі ауруды туғызады. Зақымданған өсімдікті түрінен бірден аңғаруға болады. Өйткені олардың тамырының түп жағы жалпайып, жапырақтары сарғайып сола бастайды. Спора түзер алдында мейоз процесі жүреді.

Өсімдіктің тамырлары өлгеннен соң споралары топырақта қалады. Келесі жылы споралар өсіп қозғалуға қабілетті екі талшығы бар зооспоралар түзеді. Талшықтарын тастап олар миксамебаға айналады. Зооспоралар мен миксамебалар тамыр түктеріне өтіп, қосылады да жаңа диплоиты плазмодийлер түзеді. Бұл облигатты паразиттің өмірлік циклынбірінші рет орыс ғалымы М.С.Воронин зерттеген (1875 ж).

Сонымен кілегейлілер құрылысы және тіршілік жағдайы жағынан амеба тәрізді жануарлармен де, денесі плазмодий түрінде болатын саңырауқұлақтармен де, көптеген ортақ белгілері болады. Соған байланысты ғалымдардың біреулері кілегейлерді қарапайым жануарларға, ал екінші біреулері саңырауқұлақтарға жатқызады.

САҢЫРАУҚҰЛАҚТАР БӨЛІМІ (ГРИБЫ) - MYCOPHYTA

Саңырауқұлақтардың 100000-дай түрі белгілі. Бірқатар белгілері бойынша саңырауқұлақтар балдырларға ұқсас, бірақ олардың клеткаларында хлорафилл болмайды. Саңырауқұлақтардың кейбіреулері бір клеткалы, алайда олардың көпшілігі көпклеткалы организмдер болып келеді. Қоректену ерекшеліктеріне қарай саңырауқұлақтарды не спорофиттерге, не паразиттерге жатқызады. Спорофитті саңырауқұлақтар өлі органикалық заттармен қоректенеді, ал паразитті саңырауқұлақтар тірі организмнің денесінде өмір сүреді және солардың клеткаларынан өзіне қажетті сорып қоректенеді.

148-сурет. Плазмодиофораның өмірлік циклы:

M-мейоз: 1-плазмодиофорамен зақымданған капуста өсімдігі; 2-капустаның тамырының клеткаларындағы споралар; 3-спораның өсуі;4-зооспорамен миксамеба; 5-капустаның тамыр түктеріне зооспералармен миксамеба лардың өтуі және олардың қосылуы; 6-тамыр түктері және тамырдың клеткалары плазмодилерімен.

Құрылысы. Саңырауқұлақтардың талломасымицелий, немесе гибница деп аталынады. Мицелий гифа деп аталынатын жіңішке тарамдалған жіпшелерден тұрады. Төменгі сатыдағы саңырауқұлақтардың гифаларында көлденең перделер болмайды, сондықтан да олар тарамдалған үлкен бір клетка түрінде болады. Ал жоғарғы сатыдағы саңырауқұлақтардың гифалары көлденең перделері арқылы клеткаларға бөлінген болады. Тек аздаған төменгі сатыдағы саңырауқұлақтардың клетка қабықшасы целлюлозадан тұрады. Саңырауқұлақтардың көпшілігінің гифасының қабықшасының құрамы бірщама күрделі болады: төменгі сатыдағыларының қабықшасы пектинді заттардан, ал жоғарғы сатыдағыларының – целлюлозаға жақын углеводтардан, және насекомдардың хитиніне ұқсас азоттық заттардан тұрады. Клетка қабықшасының астында протопласт жатады. Ядросы өте ұсақ және клеткада 1-2 немесе көптен болады. Қор заты ретінде гликоген немесе май тамшылары жиналады, крахмал ешуақытта түзілмейді. Гифалары жоғары ұшы арқылы өседі. Қолайлы жағдайларда олар өте тез өседі.

Жоғарғы сатыдағы саңырауқұлақтардың гифалары көп жағдайда матасып жалған ұлпа –плехтенхима түзеді. Одан келешегінде жыныстық спора дамитын жемісті дене түзіледі. Саңырауқұлақтардың суды бойына өткізетін және оны буланудан сақтайтын арнайы тетігі болмайды. Сондықтан да олар тек ылғалды жерлерде өседі.

Қоректенуі. Саңырауқұлақтар гетеротрофты организмдер. Олардың көпшілігі өліп қураған өсімдіктердің қалдықтарымен қоректенетін сапрофиттер. Сапрофитті саңырауқұлақтар клетканың целлюлозды қабықшасын және лигнинді бұзатын ферменттер түзеді. Сапрофиттердің аздаған түрлері ғана жануарлардың қалдықтарымен қоректенеді. Паазиттері өзіне қажетті қоректік заттарды тірі организмдердің клеткаларынан сорып қабылдайды.

Саңырауқұлақтардың 10 мыңнан астамы өсімдіктерде паразит ретінде кездеседі, ал 1 мыңнан аздауы жануарлар мен адамдардың паразиттері. Саңырауқұлақтардың көпшілігі өмірінің бір бөлігінде паразит ретінде, ал екінші бөлігінде сапрофит ретінде тіршілік етеді. Саңырауқұлақтардың балдырлармен, кейде тіптен жоғарғы сатыдағы өсімдіктермен де селбесіп өмір сүруі жиі байқалады. Оны симбиоз деп атайды. Симбиозға мына жағдай мысал бола алады. Ақ саңырауқұлақтардың қайыңның, қарағайдың, шыршаның және емен ағашының түбінде, рыжиктердің қарағайлы және шыршалы ормандарда, подосиновниктердің көк теректердің түбінде өсетіндігі белгілі. Бұл жағдайда ағаштардың тамырлары мен саңырауқұлақтардың мицелийлерінің арасында тығыз байланыс қалыатасады, яғни симбиоз түзіледі. Симбиоз түзілуден немесе селбесіп өмір сүруден өсімдіктердің екеуіне де пфйдалы жағдай қалыптасады. Мицелийдің жіпшелері тамырды тығыз орап, кейде тіптен оның ішіне өтеді. Мицеийлер топырақтан суды және онда еріген минералды заттарды сорып алады да, оларды ағаштардың тамырларына жеткізеді. Сонымен мицелий ағаштардың тамыр түктерін алмастырады. Ал ағаштардың тамырларынан мицелий өзінің қорегіне және жемісті дене түзуге қажетті заттарды алады.

Қалпақты саңырауқұлақтар жасыл түсті гүлді өсімдіктермен балдырларға қарағанда басқаша қоректенеді.Саңырауқұлақтардың клеткаларында хлорофилл болмайды және органикалық емес заттардан органикалық заттар түзілмейді. Саңырауқұлақтар дайын органикалық заттармен қоректенеді. Бұл жағдайда саңырауқұлақтардың мицелийлері органикалық заттардың бір бөлігін сумен бірге және ылғалды қарашірінділерге бай орманды жерлердің топырағынан минералды заттармен бірге сорып қабылдайды, ал екінші бөлігін өздері өсіп тұрған жердегі ағаштардың тамырларынан алады. Симбиоз процесінің нәтижесәнде жаңа организмдер пайда болады. Мысалы, қыналар, микориза.

Көбеюі. Саңырауқұлақтарда жыныс процесі редукцияға ұшыраған, соған байланысты оларда вегетативті және жыныссыз көбеюдің түрлері ерекше көп.

Вегетативті көбеюі мицелийдің жекелеген бөліктері арқылы;(оидийлер) арқылы ө клетка қабықшалары жұқа болып келетін гифаның оқшауланған бөлігі; хламидоспоралары арқылы – қабықшалары қалың болып келетін клеткаларға ыдырайтын гифалар; бүршіктенуі арқылы – гифаларында келешегінде бөлініп түсетін домалақ өскіндердің пайда болуы арқылы көбею.

Жыныссыз көбеюі әртүрлі споралардың көмегімен жүзеге асады; зооспорангияның ішінде дамитын зооспоралары; спорангияның ішінде жетілген спорангиоспоралары; ерекше гифалардың бүршіктенуінің нәтижесінде экзогенді жолмен пайда болатын конидийлері арқылы.

Кейбір саңырауқұлақтардың өмірлік циклында жыныссыз споралардың түзілуінің бірнеше формалары кездеседі.

Жыныстық көбею. Төменгі сатыдағы саңырауқұлақтарда жыныстық көбеюдің бірнеше формалары болады: изогамия, гетерогамия, оогамия, зигогамия. Зигота барлық жағдайда біраз уақыт тыныштық кезеңін басынан өткізеді, содан соң өсіп зооспоралар немесе зооспорангиясы бар, немесе спорангиоспорасы бар қысқаша гифа береді. Өсер алдында зигота мейоз жолымен бөлінеді. Көптеген төменгі сатыдағы саңырауқұлақтардың өмірі гаплоидты фазада (п) өтеді, тек зигота ғана диплоидты болады (2п).

Жоғары дәрежелі саңырауқұлақтардың жыныстық процесінің формасы ерекше болып келед: гаметангиогамия – сырт құрылыстары әртүрлі болып келетін жыныс органдарының ішіндегі гаметаларға бөлінбеген заттарының қосылуы; самотогамия – вегетативті гифаның екі клеткасының қосылуы; сперматизация – аналық жыныс органының қозғалмайтын клеткаларымен (спермациямен) ұрықтануы (149-сурет).

149-сурет. Саңырауқұлақтардың жыныстық прцесстерінің формалары (сызба-нұсқасы).

-------------------------------------------------

Ядролар әдетте бірден қосылмайды. Қарама – қарсы жыныстық белгілері бар ядролары алдымен қосарланып жақындасып дикариондар түзіледі.

Дикариондардың саны оларды түзетін ядролардың синхронды бөлінуінің нәтижесінде көбейе түседі. Біраз уақыт өткеннен соң дикарионның ядролары қосылады да диплоидты ядро түзеді. Енді диплоидты ядро мейоз жолымен бөлінеді де, гаплоидты ядролар береді. Олардың әрқайсысы жыныстық көбею спораларының ядросына айналады. Сонымен жоғарғы сатыдағы саңырауқұлақтардың өмірлік циклында үш түрлі ядролық фаза алмасып келіп отырады: гаплоидты, дикарионды және диплоидты.

Оның ішінде диплоидты фаза өте қысқа болады, ал өмірлік циклдың негізгі бөлігі гаплоидты және дикарионды фазаларда өтеді. Жыныстық көбею спораларының ә типі бар: 1) аскаспоралар, эндогендік жолмен ерекше клеткаларда – қалталардың ішінде пайда болады. Бұл әдетте дикарионның ядролары қосылғаннан кейін жүретін мейоз және митоз процестері арқылы іске асады. Жыныстық көбею спорасының екіншісі-базидио споралар,олар экзогенді жолмен,көп жағдайда төртеуден ерекше клеткалардың ұшында пайда болады. Бұл да диакрионның ядролары қосылғаннан кейін жүретін мейоз процесі арқылы іске асады (150-сурет). Саңырауқұлақтарда жыныстық спораладың түзілуі әдетте олардың өмірлік циклінің аяқталуын көрсетеді.

150-сурет. Жоғарғы сатыдағы саңырауқұлақтардың жыныстық спораларының түзілуі(сызба-нұсқасы):

А-аскаспералардың түзілуі; Б-базидиоспоралардың түзілуі; М-мейоз.

Сонымен, қоректену ерекшелігіне байланысты пластидтердің болмауы, гифаларының қабықшаларында хитиннің болуы, артық қор заттары ретінде гликогеннің жиналуы саңырауқұлақтарды жануарларға жақындастырады. Ал шексіз өсуі, қөректік заттарды сору арқылы қабылдауы оларды өсімдіктерге жақындастырады. Өсімдектер мен жануарлардан саңырауқұлақтар гифалардан тұратын вегетативтік денесі арқылы және өмірлік циклында гаплоидты және диплоидты ядролық фазаларынан басқа үшінші-дикарионды фазасының болуымен айқын ажыратылады.

Классификациясы. Саңырауқұлақтар бөлімі жеті класқа бөлінеді: хитридиомицеттер класы(Chytridiomycetes),гифомитромицеттер класы (Hyphochytriomycetes), оомицеттер класы (Oomycetes), зигомицеттер класы (Zygomycetes), аскомицеттер класы (Ascomycetes), базидиомицеттер класы (Basidiomycetes), жетілмеген саңырауқұлақтар класы (Deuteromycetes). Алғашқы төрт класттың өкілдері төменгі сатыдағы саңырауқұлақтарға жатады, өйткені олардың мицелийлері көлденең перделері арқылы жекелеген бөліктерге бөлінбеген, немесе мицелийлері мүлдем болмайд. Қалған кластардың өкілдері жоғарғы сатыдағы саңырауқұлақтарға жатады,өйткені олардың гифалары көлденең перделері арқылы бірнеше бөліктерге бөлінген (көп клеткалы) болып келеді.

Дата добавления: 2014-11-06