По историко-правовым дисциплинам 9 страница

Сабақтың тиімділігі оқушылардың танымдық әрекетін және ақыл-ойын дамыту процесін басқарудың рационалды жолдарын қолданумен қамтамасыз етіледі. Оқу үрдісінде танымдық әрекетті басқару көптеген факторларға тәуелді. Соның бірі – оқытушының өз сабағына, пәніне оқушыларды қызықтыра білу іскерлігі. Себебі қызығушылық психикалық процестердің барлығына: қабылдауға, есте сақтауға, назар аударуға, ойдлауға, ерікке жағымды әсер етеді.

Оқушылардың оқуға деген қызығушылығын тудырудың негізгі шарттары:

1. Егер оқушы, студент оқу үрдісінде белсенді болса, өз бетімен іздену, «жаңа білімді табу» процесіне енгізілсе, проблемалық сұрақтарды шешетін болса, онда оның танымдық қызығушылығы, пәнге деген және ойлау еңбегі процесінің өзіне де махаббаты артады.
2. Оқу еңбегі, басқа да еңбектің түрлері секілді, түрлендіріліп отырса қызықты болып келеді. Біртекті ақпарат және біртипті тапсырмалар зеріктіреді.
3. Пәнге қызығушылықты тудыру үшін оның қажеттілігін, маңыздылығын, мақсатын түсіну қажет.
4. Жаңа материал неғұрлым өткен материалмен байланысты болса, соғұрлым қызықты болады.
5. Оқу материалының эмоционалдығы, ашықтығы оқушыға, оның пәнге деген қатынасы ерекше әсер етеді.

Адамның өзінің ішкі ресурстарын талдау және оларды өзі таңдаған мамандықтың талаптарымен салыстыру нәтижесінде мамандық таңдалады. Мамандықты таңдау – адам өміріндегі маңызды шешім, адамның қоғамда өзін бекітуінің негізі. Мамандықты таңдау – бір сәтті акт емес, ол ұзақтығы сыртқы жағдайларға және субъектінің жеке ерекшеліктеріне тәуелді бірнеше кезеңдерден тұратын процесс.

Кәсіптік өзін-өзі анықтау кезеңі жоғары мектеп жасына келеді. Оның бірнеше кезеңі бар:

- мамандықты алғашқы таңдау. Бұл кезең мамандық жайында жалпы түсінік, кәсіби таңдаудың тұрақсыздығымен сипатталады. Бұл кезең кіші мектеп жасына, кейде жасөспірімдік шаққа тән.

- кәсіптік анықталу (жоғары мектеп жасы). Бұл кезеңде кәсіби бағытталу туындап, қалыптасады.

- кәсіптік оқу. Мектеп бітірген соң алынатын мамандықты игеру процесі.

- кәсіптік бейімделу – іс-әрекеттің жеке стилін жасау және әлеуметтік, өндірістік қарым-қатынастарға араласумен сипатталады.

- еңбекте өзін-өзі жүзеге асыру.

Мамандықты таңдауға қандай факторлар әсер етеді? Е.А.Климов негізгі 8 факторларды атап көрсетеді: 1) ересектер, жанұя позициясы; 2) құрдастар позициясы; 3) педагогикалық ұжым (мұғалім, сынып жетекшісі және т.б.); 4) жеке кәсіби және өмірлік жоспары; 5) қабілеттер және олардың даму деңгейі; 6) қоғамдық танылуға ұмтылыс; 7) белгілі бір кәсіп жайында ақпаратқа иелену; 8) бейімділіктер.

Шебер педагог жоғарыда аталған факторларды есепке ала отырып, оқушылардың кәсіптік қызығушылығын тудыру және мамандыққа деген мотивациясын күшейту мақсатында тестілеу, анкета, кездесулер ұйымдастырған дұрыс. Оған мектеп психологын, педагогикалық ұжымды, ата-аналарды қатыстырған жөн.

Маман өзінің кәсіби білімі мен шеберлігін өмір бойы толықтырып отырады. Студенттік кезеңде кәсіби білімнің теориялық негізі қаланады. Студент өз бетімен білімін толықтырудың әдістемесін меңгеруге, кәсіби мақсаттарды шешудің жаңа әдіс-тәсілдерін табудың жолын үйренуге тиіс. Студентке ондай мүмкіншілік олардың өз бетімен орындайтын өзіндік жұмыстары арқылы қалыптасады. Өзіндік жұмыс – тек жекелеген пәнді меңгеру ғана емес, сонымен қатар оқу, ғылыми, кәсіби іскерлік, өзіндегі жауапкершілікті сезіне білу, дербес жұмыс істеуге үйрену. Сондықтан да өзіндік жұмыс білікті маман дайындаудың негізгі тиімді жолы болып табылады. Дидактикалық тұрғыдан дұрыс ұйымдастырылған өзіндік жұмыс білімді тереңдетуге, толықтыруға, дағды мен іскерлікті қалыптастыруға, танымдық әрекетке қызығушылықты тудыруға, таным үрдісінің әдіс-тәсілдерін игеруге, танымдық қабілетінің дамуына, адамның дербес жұмыс істеуге және ғылыми жұмыстармен айналысуға мүмкіндік береді.

Өзіндік жұмыстың тәрбиелік жағы да басым. Ол адамның жеке басының қасиеттерінің (мақсат қою, ізденушілік, қызығу және т.б.) қалыптасуына әсер етеді. Өзіндік жұмыстың мақсаты мен мәнін, маңызы мен қажеттілігін саналы түрде түсінген студент оны қызыға орындайды.Өзіндік жұмысты берерде оқытушы студенттің бастапқы білімі мен іскерлік деңгейіне, материалдың (тапсырманың) түсініктілігіне, бірізділігіне, пәннің мазмұнын қамтитындай дәрежеде берілуіне үлкен мән береді.

Кейбір педагогтар студенттің өздігінен білім алуы оқытушының қатысуынсыз өтетін үрдіс деп есептейді. Алайда, өзіндік жұмысты оқу үрдісінің бір бөлігі десек, онда ол басқарылатын жүйе, яғни оқытушы мен студенттің бірлескен әрекеті. Өзіндік жұмыс тек қана үй тапсырмасы емес, ол – барлық сабақтардың жиынтығы. Өзіндік жұмыстың негізі дәрістерде, семинар сабақтарында беріледі. Сондықтан студенттің өз бетімен істейтін жұмысы оқытушы тарапынан қадағаланып отырады. Өзіндік жұмысты басқарудағы оқытушының әрекеті:

- жұмыстың мақсаты мен міндетін айқындау;

- білімі мен тәжірибесін беру;

- әрекетті ұйымдастыру;

- өзіндік жұмысты жоспарлау;

- оқу-әдістемелік нұсқаулар дайындау;

- өзіндік жұмысты тексеру формасын анықтау және т.б.

Өзіндік жұмыстың нәтижелі болуы оны ұйымдастыра білумен тығыз байланысты. Ұйымдастыру жұмысы ұйымдастыру-әдістемелік және ғылыми-әдістемелік болып бөлінеді. Ұйымдастыру-әдістемелік іс-шаралар: өзіндік жұмысты жоспарлау, кесте құру; оған жұмсалатын уақытты анықтау; оқу-әдістемелік әдебиеттермен қамтамасыз ету; техникалық құралдарды дайындау; тексеру формасын, мерзімін анықтау және т.б. Ғылыми-әдістемелік іс-шаралар: оқу материалымен жұмыс істеудің жолдарымен таныстыру; әдістемелік басшылық жасау; қажетті құжаттардың нұсқауын дайындау; нәтижеге талдау жасау және т.б.

Өзіндік жұмыс оқу үрдісімен тығыз байланысты болғандықтан, оны, ең алдымен, екіге бөліп қарастыру керек: дәрісханалық өзіндік жұмыс (дәрістік, тәжірибелік, зертханалық сабақтар) және дәрісханадан тыс орындалатын өзіндік жұмыс (дәріс материалдарын толықтыру, семинар сабақтарына дайындалу, реферат жазу, үй тапсырмаларын орындау, бақылау, курстық, диплом жұмыстарын жазу және т.б.).

Ғылыми зерттеу жұмысы шындықтың құбылыстарын эмпирикалық және теориялық танудың, зерттеудің тәсілдері, іс-шаралары. Педагог студенттердің ғылыми зерттеу жұмысын ұйымдастыруды былай жүргізеді:

- ғылыми зерттеу жұмысын жоспарлай білу дағдысын қалыптастыру,

- қажетті әідстерді таңдай білу,

- экспериментті өз бетінше ұйымдастыру және зерттеу нәтижесін сапалы қорытындылау,

- студенттердің ғылыми зерттеу жұмысын жоспарлау, жоспармен зерттеу картасын құрастыру, зерттеу тақырыбы бойынша картотека құрастыру.

Ғылыми зерттеудің таным логикасымен, оның даму деңгейі, жаңа өзекті мәселелерді алға тартады. Сондықтан зерттеуді теориялық немесе практикалық іс-әрекеттен бастаған дұрыс. Зерттеушілік өз бетімен жұмыста студент зерттеудің өзектілігін, объектісін, болжамын, пәнін, мақсат-міндеттерін және зерттеу әдістерін белгілеуді үйренеді. Бұл бағыттағы жұмысқа оқу-ізденушілік тапсырмалары, курстық және дипломдық жұмыстар жатады.

Студенттердің танымдық іскерліктерін дамыту, оларды өз бетінше ойлана білуге дағдыландыру, ой түюге, қоырытындылар жасай білуге машықтандыру – қазіргі кезеңдегі оқыту процесіндегі ең өзекті мәселелер. Мұндай жұмыстарды іске асыру үшін оқытушылардың өзі ғылыми ізденіс әдістерінің қыр-сырларымен жақсы таныс болуы керек. Өзіндік, ғылыми зерттеу жұмыстарын орындау барысында студенттер оқу-әдістемелік, ғылыми еңбектермен танысады, олардың тұщымды тұстарын, байлам түйіндерін табуды үйренеді, тезистер, аннотациялар, рефераттар, баяндамалар жазуға машықтанады, берілген тақырып бойынша ғылыми әдебиетпен жұмыс істеуге, оларды сыни електен өткізуге төселеді, нәтижеде ғылыми ізденістің әдіс-тәсілдерін ұғынады. Педагогикадан немесе дербес пәндерді оқыту әдістемесінен курстық және дипломдық жұмыстар жазу студенттерді ой түюдің индукциялық, дедукциялық әдістерін меңгеруіне көмектеседі, ғылымның зерттеу әдістерін өз тәжірибесінде қолдана білуге баулиды, зерттеу барысында пайымдалған ойларын тиянақтап, дәйектемелер арқылы жазбаша баяндауға жәрдемдеседі, зерттеу жұмыстарының сан қырлы сырларын ұғынуға мүмкіндік береді.

Оқу, танымдық іс-әрекетті ұйымдастырумен қатар, мұғалім тәрбие жұмысын да бірге жүргізеді.

Жоғары және орта арнаулы оқу орындарында маман дайындаумен қатар олардың жеке тұлға ретінде дамуы үшін жағдай туғызып, өз бетімен мамандық алуына, өмірде өз жолын табуына адамгершлік тұрғыдан жетілуіне көмек береді. Тәрбие – адамгершілікті, ізгі ниетті, отансүйгіш азаматтық, басқаны сыйлау қасиеттерінің иесі, саяси мәдениетті тұлғаны қалыптастыруға қызмет етеді. Тәрбие жұмысының жылдық және алдағы жоспары жасалады. Жоспар төмендегі бағыттарды қамтуы қажет:

1. Кәсіптік еңбек тәрбиесін қалыптастыратын қабілеттер мен қасиеттер: таңдаған мамандығына, еңбек қызметіне тұрақты қызығушылық, қиыншылықты жеңу қвбілеті, мақсатына жете білу, ерік-жігер, шыдамдылық, еңбек сүйгіштік, жауапкершілік, еңбек мәдениетінің дағдылары, материал мен жабдықтарды дұрыс және мұқият пайдалана білу, жұмыс орнын таза сақтау, еңбекке өз бастамасымен араласу, өзін қоршаған ортаға пайдасын тигізу, кәсіби еңбек этикасын меңгеру.
2. Рухани адамгершілік мәдениетін қалыптастыру жеке адамды жан-жақты дамыту жүйесінің басты бөлшегі ретінде.
3. Құқықтық тәрбие жеке адамды жан-жақты тәрбиелеудің өзіндік дара бір түрі есебінде жас ұрпақтың құқықтық білімін, құқықтық мәдениеті мен тәртібін қалыптастыруға тиісті.
4. Дамыған экономика жағдайында психологиялық дайындық адамның еңбек қызметіндегі жеткізілген табысының басты құраушысы болып табылады.
5. Діни тәрбие жас мамандардың діни құндылықтарды құрметтеуі.
6. Көркемдік-эстетикалық тәрбиенің аумағы - әсемдікті түсіну, қабылдау сезімін, эстетикалық талғамын дамыту.
7. Дене тәрбиесі салауатты өмір салтының негіздерін меңгеру.
8. Экологиялық тәрбие.

Тәрбиешінің негізгі іскерліктері:

- түрлі педагогикалық ситуацияларда баланың бойында, балалар ортасында болатын процестерді дұрыс қабылдау;

- балалардың өмірін ұйымдастыру;

- талап қою және сенім арту;

- зейінді тез шоғырландыру және бағытталу;

- балалармен ойнау;

- ситуацияны жан-жақты бағалау;

- көптеген педагогикалық фактілер арасынан бастысын таңдау;

- бір ситуацияда ықпал етудің түрлі тәсілдерін қолдану;

- көңіл-күйін, сезімдерін, ойларын сөзбен, мимикамен, қимылмен көрсету;

- оқу, еңбек, спорттық, көркемдік іс-әрекеті барысында балалармен қарым-қатынас орнату;

- жеке тұрғыны жүзеге асыру;

- балалардың белсенділігін дамыту;

- қиын кезеңде балаларға көмек беру;

- оқушылар ұжымының пікірін тыңдау, оқушылармен кеңесу, олардың пікірін есепке алу;

- өзін-өзі басқарудың түрлі тәсілдерін орынды қолдану;

- әрбір оқушының бойынан жақсы нышандарды іздеу, дамыту және т.б.

Педагогикада тәрбиеші шеберлігі тұтас жүйе ретінде технологиялық, әлеуметтік-психологиялық және этикалық компонентерден құралған. Технологиялық компонент – бұл формальды және шығармашылық жұмыстар

жүйесі.

6.ПРАКТИКАЛЫҚ, СЕМИНАРЛЫҚ САБАҚТАРДЫҢ ЖОСПАРЫ.

№	Практикалық сабақтың тақырыбы	Сабақтың мазмұны	Апта	Әдебиеттер
1.	Педагог маманығына мотивациялық-құндылықты қатынас	1. Педагог мамандығының бейнесі. 2. Педагогтың өмірлік және кәсіби кодексі 3. Педагог бейнесіндегі кәсіби стереотиптер.		1; 2; 3; 4; 5...
2.	Қазіргі заман оқушысы бейнесі	1. Қазіргі заман оқушысы бейнесі 2. Идеалды және реалды оқушы 3. Мұғалім көзқарас тұрғысындағы оқушы бейнесі		1; 2; 3; 4; 5...
3.	Педагогикалық іс-әрекеттің құндылықты аспектілері	1. Кәсіби іс-әрекеттегі құндылықтардың рөлі. 2. Психологиялық-педагогикалық іс-әрекеттегі мотивациялық компонент. 3. Д.А. Леонтьев бойынша педагог мотивтері		1; 2; 3; 4; 5...
4.	Кәсіби іс-әрекеттегі рефлексияның рөлі	1. Рефлексия әдістері 2. Рефлексия мамандық мәнін ұғынудың механизмі ретінде 3. Психологиялық-педагогикалық іс-әрекетте өзін-өзі жүзеге асыруда тұлғалық мәннің рөлі		1; 2; 3; 4; 5...
5.	Мұғалім іс-әрекетінің салдарын болжай алу	1 Педагогикалық жағдаятты әртүрлі тұрғыдан бағалау және талдау 2. Өз әрекеттерінің салдарын болжай алу біліктілігі		1; 2; 3; 4; 5...
6.	Педагогикалық іс-әрекетті жобалау	1.Іс-әрекетті құрылымдық-жобалау 2.Ұйымдастырушылық әрекет		1; 2; 3; 4; 5...
7.	Креативтілікті дамытатын жаттығулар.	1. «Ассоциция» 2. «Ойлап тапқыштар» 3. «Жапондық үшөлең»		1; 2; 3; 4; 5...
8.	Педагогикалық шығармашылыққа бағытталған тапсырмалар.	1. «Әңгіме құрастыр». 2. «Мен қандай педагог болғым келеді?» 3. «Мүсін».		1; 2; 3; 4; 5...
9.	Интеллектуалды-шығармашылық қабілеттерді дамыту жаттығулар.	1. «Проблеманы көре білу» 2. «Қосылмайтынды қосу» 3. «Затты қолдану» 4. «Бейне»		1; 2; 3; 4; 5...
10.	Фантазия мен қиялды дамыту.	1. Студенттердің фантазия мен қиялын дамыту 2. Вербалды және вербалды емес шығармашылық ойлауды қалыптастыру		1; 2; 3; 4; 5...
11.	Байқағыштық, ес, зейін.	1. Студенттердің зейінін дамытудың индивидуалды ерекшелікері 2. Байқағыштық, ес, зейінді дамыту		1; 2; 3; 4; 5...
12.	Педагогтың эмоционалды күйін басқара білу	1.Студенттердің эмоционалды сферасын дамыту 2. Психофизикалық аппаратты басқару дағдыларын дамыту 3. Ішкі эмоционалды күйді басқару қабілеттерін дамыту		1; 2; 3; 4; 5...
13.	Педагог шеберлігі, оның компоненттері.	1. Педагогикалық шеберлік туралы ұғым. 2. Педагогикалық шеберліктің гуманистік бағыт, кәсіби білім, педагогикалық қабілет, педагогикалық техника компоненттері.		1; 2; 3; 4; 5...
14.	Педагогикалық шеберлік және оның әлеуметтік мәні мен мазмұны.	1. Мұғалімнің кәсіби білімі – шеберлік негізі. 2. Бастауыш, негізгі, жоғары сыныптармен жұмыс жасаудағы педагогтың шеберлігі		1; 2; 3; 4; 5...
15.	Педагогикалық еңбектердің көрнекі шеберлері.	1. А.С.Макаренконың педагогикалық шеберлігі. 2. В.А.Сухомлинскийдің педагогикалық шеберлігі.		1; 2; 3; 4; 5...
16.	Мұғалімнің сыртқы пішін мәдениеті.	1. Мұғалімнің сыртқы пішін мәдениеті. 2. Сән және педагог.		1; 2; 3; 4; 5...
17.	Педагогикалық техника педагог шеберлігінің элементі ретінде.	1. Педагогикалық шеберліктегі басқару техникасы. 2. Мұғалімнің өзін-өзі басқара білу шеберлігі, өзін-өзі қалыпқа келтіру техникасының негізі.		1; 2; 3; 4; 5...
18.	Педагогикалық техника педагог шеберлігінің элементі ретінде.	1. Мұғалімнің өзінің психофизикалық жағдайын меңгеру техникасы, өзін жөнге келтірудің негізі. 2. Педагогикалық өзара қызметте ауызша қатынас құралдары.		1; 2; 3; 4; 5...
19.	Мен және басқалар	1. Басқа адамдарды қабылдау ерекшеліктері 2. Басқа адамдардың оны қабылдауы туралы білімдер мен біліктерді өзектендіру.		1; 2; 3; 4; 5...
20.	Вербальді емес қарым-қатынас	1. Вербальді емес қарым-қатынас 2. Қабылдау стереотиптері		1; 2; 3; 4; 5...
21.	Дау-жанжалдар. Дау-жанжалдық жағдаяттарды шешу тәсілдері	1. «Дау-жанжал» түсінігін өзектендіру 2. Дау-жанжалдық жағдаяттарды шешу тәсілдерін өңдеу		1; 2; 3; 4; 5...
22.	Қарым-қатынастағы кері байланысты орнату	1. Байланыс орнату ерекшеліктері. 2. Белсенді тыңдау техникалары 3. Манипуляциядан арылу		1; 2; 3; 4; 5...
23.	Диагностикалау бағыттары	1.Оқушылардың жеке тұлғалық ерекшеліктерін диагностикалау 2. Оқушылардың мінез-құлықтық ерекшеліктерін диагностикалау		1; 2; 3; 4; 5...
24.	Жазбаша талдау.	1. «Жағдайды жазбаша талдау» тапсырмасын орындау 2. Мінез-құлық сипатын өзгерту жаттығуларын өткізу.		1; 2; 3; 4; 5...
25.	Педагогтың зерттеу позициясы	1. Жағдаятты өзгертуі мүмкін болжамдар жасауға үйрену 2. 2. Әрекетпен диагностикалау		1; 2; 3; 4; 5...
26.	Психологпен бірлескен жұмыс	1. Болашақ педагогтардың психологқа қатынасын анықтау 2. Психологпен қарым-қатынастағы позициялар		1; 2; 3; 4; 5...
27.	Мәтінмен жұмыс жасау құралдары	1. Негізгі ұғымдарды табу және мәнін ашу 2.Тезистер		1; 2; 3; 4; 5...
28.	Ғылыми автордың тұрғысын ұғыну	1. «Оппозиция» жаттығуын орындау 2. Ғылыми автордың тұрғысын түсіну		1; 2; 3; 4; 5...
29.	Орта оқу орындарында оқу-тәрбие процесін басқарудағы мұғалім шеберлігі.	1.Студеттер ұжымындағы қатынастарды басқарудағы тәрбиеші шеберлігі. 2.Тәрбие жұмысын жоспарлау шеберлігі.		1; 2; 3; 4; 5...
30.	Психологиялық-педагогикалық қызметтегі дидактикалық материалдар	1. Педагогикалық этюдтар. 2. Психологиялық әдістемелер 3. Ойын-жаттығулар		1; 2; 3; 4; 5...

7. ПӘНДІ ОҚУ БОЙЫНША ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР.

Практикалық (семинарлық) сабақтар және СОӨЖ бойынша әдістемелік ұсыныстар.

- Коллоквиум: Мұғалім және студент арасында сұрақ және жауап түрінде өткізіледі. Әр студентке 10 сұрақтан қойылады, студент қойылған сұщраққа уақыт ұтуы үшін тез жауап беруі керек. 1 сұраққа 1 мин уақыт беріледі

- Үлкен шеңбер әдісі: Жұмыс үш кезеңнен тұрады.

Бірінші кезең. Топ үлкен шеңбер болып отырғыштарға отырады. Мұғалім мәселені ұсынады.

Екінші кезең. Белгілі уақыт ішінде (10 минут) әрбір оқушы жеке осы мәселені шешудің жолдарын қағаздарын жазады.

Үшінші кезең. Шеңбер бойынша әрбір оқушы өз ұсыныстарын ұсынады, топ бұл ұсынстарды сынамай тыңдайды, және әңгіме бойынша тақтаға жазылып тұратын ортақ шешімге қосу, қоспауға дауысқа салады.

“Үлкен шеңбер” әдісін сұрақтың шешімін тез табу керек болған жағдайда қолдануға болады. Осы форманың көмегімен мысалы, заң жобаларын немесе нұсқауларды, нормативті-құқықтық актілерді жасауға болады.

- Аквариум әдісі: “Аквариум” – балаларға мәселені “қоғам алдында” талқылауға ұсынғандағы диалог формасы. Шағын топ белгілі бір мәселе бойынша диалогты жүргізуге кімге сеніп тапсыруға болатынын таңдайды. Кейде тілек білдірушілер бірнеше болуы мүмкін. Қалған барлық оқушылар көрермен ролін атқарады. Соныдықтан да мұны аквариум деп атайды.

- Мозайка әдісі: "Мозайка" интенсивті қарым-қатынас кезінде мәселенің оптималды шешімін “жоғарыдан-төмен” (педагогтан-оқушыға) емес, тең деңгейде (өзара оқушылар арасында) табуға мүмкіндік береді. Бұл технологияның қиындығы: әсіресе бірінше сабақтарда топтарды қайта құру үрдісінде мұқият зейінділікті талап етеді.

“Мозайка” әдістемесі бойынша сабақты ұйымдастыру кестесі

Кезеңдер	Позициялар	Мазмұны
1 кезең. Жеке жұмыс.	А Б В Г	Педагог тапсырма ұсынады (көлемі бойынша кең): оқулықтың үш-төрт параграфын оқып, конспект құратыру; өзект і тақырып т.б. бойынша пікірталасқа сұрақтар әзірлеу; Дайындалуға және тапсырманы орындауға 15-20 минут уақыт беріледі. Берілген уақыт ішінде топағы әрбір оқушының өзінің орындалған тапсырманың варианты болуы керек.
2 кезең. Жұппен жұмыс	А <-> Б В <-> Г	Әрбір қатысушы өзіне партнер таңдайды: мысалы, А Б-мен жұмыс жасайды, Г В-мен жұмыс жасайды (немесе басқаша). Тапсырма бұрынғыша қалады. Бұл кезеңнің мақсаты топтық жұп арасында ортақ шешім қабылдау. Табылған шешім екі қатысушының да ортақ пікірін білдіруі керек. Талқылау уақыты – 10 минут.
3 кезең. Жұппен жұмыс (жалғасы)	А Б | | В Г	Жұп ауысады. Жұмыс мазмұны бұрынғыша қалады. Жаңа жұптар өз шешімдерімен алмасады және мәселені жаңартудың мүмкіндіктері іздестіріледі. Талқылау уақыты – 10 минут. Осылайша, топтағы әрбір қатысушы басқаның пікірін тыңдауға мүмкіндік алады, мәселені өзіндік түсінуін ұсынады, табылған шешімді қорғауға үйренеді.
4 кезең. Топтық шешім қабылдау	А Б \ / / \ В Г	Топ мүшелері бір жерге жиналады. Барлығы шешімдермен таныс болғандықтан бұл кезеңнің мақсаты ортақ шешім қабылдайды. Мұнда зейін тек мазмұндық бөлігіне ғана емес, сонымен бірге оның орындалу формасына да бөлінеді (шешім конспект, сурет, кесте, тақпақ т.б. түрінде болуы мүмкін). Уақыт – 10 минут.

Дата добавления: 2017-02-01