I. Тодлтн

II. УМШТН

Шинҗлтн: Эн балһсн юуһарн ончта?

Мини төрскн Лагань балһсн

Мини нерн Мацг. Би Элст балһснд бәәнәв. Мини аав ээҗ хойр Лагань балһснд

бәәнә. Лагань Хальмгин һурвн балһсна негнь. Эн балһсн урднь Каспийск гиҗ

нерәдгддг бәәсмн.

1964-гч җилд Каспийскд маши тосхлһна завод тогтсмн. Энд автолавкс болн

автоводовозд һарһгддг бәәсмн. Түрүн җилдән 200 маши кеҗ һарһсмн. Нег җил давад,

806 маши һарһсмн. 1970-гч җиләс авн 3600 маши кеҗ һарһдг болсмн. Лаганьд заһсна

завод тосхлһн ик делгрлтән авсмн. Өдгә цагт Лагань Көк теңгсин көвәһәс дөчн

дуунад бәәнә: теңгсин усн шүүрдәд балһснас хольҗв. Теңгсиг өргҗүлхин төлә

шидртнь канал тосхгдсмн. Хөөннь эн эн канал – бичкдүдин дурта орм болсмн. Зуна

цагт энд дала күн хурч амрна.

Урднь күүкд болн көвүд серглңгтә цаган олзта керглә чигн негдүлдг бәәсмн. Эдн балһсна эдл-ахуст олсн мөңгән Төрскән харсгч Алдр дәәнд әмнәсн хаһцсн баатрмудт нерәдсн бумб тосхлһнд өгсмн.

Би зуна амрлһан Лаганьд давулхдан дуртав. Теңгсәр заһс бәрдг кермс, хурдн

оңһцс усчна. Заһсчнр шүүгүләр заһс бәрнә. Мини аав бас заһсч. Эн оньдин теңгст

һарна. Аавд эврә бичкн оңһц бәәнә. Теңгст һарсн цагтнь би аавиг дахнав. Эн кем

нанд йир байрта болна. Теңгс йир соньн. Эргндән эң-зах усн. Деерәс цах шовудын ә

соңсгдна. Эдн теңгсәс заһс шүүрч иднә.

Аавин шүүгүлд олн зүсн заһсн торна. Ээҗ эн заһсар соньн хот

белднә. Би ээҗдән нөкд болнав. Заһс цеврлнәв.

Нанд дала үр бәәнә. Үдин хөөн мадн теңгст өөмнәвидн, теңгсин көвәд

наршлнавидн.

Асхн би ээҗтәһән болн аавтаһан теңгсин бәәдл һәәхнәв. Сууҗах

нарна герл йир сәәхн. Нарна сүүр усн деер улаҗ тусна. Аав теңгсин тускар олн соньн

тууҗ келҗ өгнә.

Сурврмудт хәрү өгтн:

1. Мацгин ээҗ аав хойрнь альд бәәнә?

2. Эн балһсна өөр ямаран теңгс бәәнә?

3. Мацг теңгст ю үзв?

4. Мацгин амрлһн ямаран болв?

5. Мацг аавтаһан теңгст йовх кем олҗ умштн.

6. Теңгс деер нарна сууҗ йовх кем олҗ умштн.

Чик эс гиҗ буруһинь заатн:

1. Эн бичкн балһсн Көк теңгсин көвәд бәәнә.

2. Эн бичкн балһсн Иҗл һолын көвәд бәәнә.

3. Эргндән эң-зах уга өрг н теңгс.

4. Эргндән эң-зах уга өргн тег.

5. Деер цах шовудын ә соңсгдна.

6. Деер тоһруна ә соңсгдна.

*Көдлмшин девтрәр көдллһн.

рис. г. Городовиковска

Городовиковск балһсн

Дата добавления: 2014-11-06